Свет
Руте: Светот станува сè поопасно место, ги зголемуваме средствата за одбрана

Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, денес во Хаг изјави дека 32-те членки на алијансата ќе донесат „смели одлуки“ на самитот оваа недела, вклучително и усвојување на нов инвестициски план што ќе ги зголеми трошоците за одбрана на пет проценти од бруто домашниот производ (БДП).
На прес-конференцијата еден ден пред почетокот на самитот на НАТО, Руте рече дека сите членки на алијансата ќе ја исполнат целта за издвојување на два проценти од БДП за одбрана оваа година, иако на почетокот на 2025 година, „седум-осум сојузници“ не го достигнаа тоа ниво.
„Значи, постигнавме клучен напредок во последните пет, шест месеци. Новиот план за инвестиции во одбраната, за кој сојузниците ќе се договорат на самитот во Хаг, воведува нова основа: ќе инвестираме пет проценти од БДП во одбраната. Тоа е квантен скок што е амбициозен, историски и фундаментален за обезбедување на нашата иднина“, рече Руте.
Тој изјави дека Шпанија, која се спротивстави на зголемувањето на средствата за одбрана на пет проценти од БДП, не е ослободена од оваа обврска.
„НАТО нема клаузула за исклучок“, рече Руте во врска со ставот на Шпанија за обврската да издвои пет проценти од БДП, на што инсистира американскиот претседател Доналд Трамп.
Европските членки на НАТО учествуваат со само 30 проценти од вкупните средства на алијансата за одбрана. Некои европски земји, како што се Полска, Естонија и Литванија, веќе ги зголемија трошоците за одбрана на пет проценти од БДП, додека Шпанија е на заднината, со помалку од два проценти.
Руте, исто така, рече дека самитот во Хаг ќе се одржи „во вистински историски момент, со значајни и растечки безбедносни предизвици“ за НАТО.
„Како што светот станува сè поопасно место, лидерите на сојузничките земји ќе донесат смели одлуки за зајакнување на нашата колективна одбрана, што ќе го направи НАТО посилен, пофер и посмртоносен сојуз“, рече Руте.
Руте рече дека безбедносната ситуација во светот „драматично се променила“ во последните неколку години, уште од руската окупација на Крим во 2014 година, а особено од 2022 година, кога Русија започна целосна инвазија на Украина.
Тој додаде дека членовите на алијансата затоа мора да достигнат значително повисоко ниво на распределба за одбрана од сегашното, за да можат сите да ја бранат територијата во случај на напад.
„Во исто време, Русија работи заедно со Северна Кореја, Кина, Иран. Кина, исто така, брзо ги зајакнува своите вооружени сили на нивоа што никогаш порано не се видени. Безбедносната ситуација драматично се промени и затоа овој самит е важен – сојузниците мора да бидат способни да се одбранат. Ако дојде тој момент, треба да стоиме заедно, обединети, не само во духот, туку и во пракса“, рече Руте кога беше прашан дали граѓаните на Западен Балкан имаат причина да се грижат.
Руте, исто така, рече дека „пет од осумте земји од Западен Балкан се во НАТО“, дека во Косово има мисија КФОР и дека алијансата во БиХ тесно соработува со мисијата ЕУФОР.
„Јас сум во постојан дијалог со претседателот на Србија, се познаваме долго време, сме блиски пријатели, но не секогаш се согласуваме. И важно е да го продолжиме овој разговор“, рече Руте.
Генералниот секретар на НАТО, исто така, рече дека Русија останува „најголемата и најдиректна закана“ со која се соочува алијансата.
„Москва ја продолжува војната против Украина со поддршка на Северна Кореја, Иран, Кина и Белорусија. Мора да продолжиме да ѝ обезбедуваме на Украина она што ѝ е потребно за да се одбрани и да ги одбие нападите во иднина. Нашата поддршка за Украина е непоколеблива и нема да се откажеме од неа“, рече Руте.
Тој изјави дека наместо најавените 20 милијарди евра, сојузниците ќе обезбедат повеќе од 35 милијарди евра дополнителна безбедносна помош за Украина следната година.
Руте, исто така, рече дека Иран „не смее да развива нуклеарно оружје“.
„Кога станува збор за ставот на НАТО кон нуклеарната програма на Иран, сојузниците одамна се согласија дека Иран не смее да развива нуклеарно оружје. Мојот најголем страв е дека Иран поседува и би можел да користи и распореди нуклеарно оружје со цел да ја зајакне својата контрола врз Израел, целиот регион и другите делови од светот“, рече Руте.
Тој ги отфрли обвинувањата дека бомбардирањето на нуклеарните постројки на Иран од страна на САД на 22 јуни е кршење на меѓународното право.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Поранешен советник на Путин: Со денешната изјава на Трамп, започна нова реалност

Руските функционери и провоените блогери во голема мера ги отфрлија заканите на Трамп, прикажувајќи ги како многу помалку сериозни од очекуваното.
Константин Косачев, руски претставник, напиша на Телеграм дека ултиматумот на сегашниот американски претседател е само „празни зборови“, сугерирајќи дека тој лесно може да ги повлече. „Многу работи можат да се променат за 50 дена – и на бојното поле и во умовите на оние на власт, и во САД и во НАТО“, напиша тој.
Јури Подољака, популарен провоен воен блогер, исто така напиша на Телеграм дека Трамп „може да го промени своето мислење неколку пати во следните 50 дена“.
Подољака и другите коментатори посочија на главниот берзански индекс на Москва, кој порасна за повеќе од 2,5% по објавата на Трамп.
Промената на тонот е во остра спротивност со претходните загрижености во Москва, каде што државните медиуми шпекулираа дека Трамп може да ја објави испораката на ракети со долг дострел способни да стигнат до руската престолнина.
Сепак, некои во Москва изразија жалење што веруваат дека некогаш позитивниот однос на Трамп со Путин можеби се променил неповратно. „Со денешната изјава на Трамп, започна нова реалност кога станува збор за Украина“, рече Сергеј Марков, коментатор близок до Кремљ и поранешен советник на Путин.
Свет
Поранешниот украински премиер за Трамп и Путин: Ова е вистински пресврт

Поранешниот украински премиер, Арсениј Јацењук, изјави во интервју за „Скај њуз“ дека денес Украина била сведок на „вистински пресврт“ во ставот на американскиот претседател Доналд Трамп кон Владимир Путин.
„Мислам дека ова е целосен пресврт“, му рече Јацењук на водителот Марк Остин, коментирајќи ја објавата на Трамп за испорака на ново оружје во Украина и заканата од дополнителни санкции против Русија. „Имам чувство дека претседателот Трамп сфатил дека Путин се обидел да го измами и излаже“.
„Ова значи дека ова сега е лично прашање за него“, додаде тој.
„Тој сфати дека Путин е насилник и не сака да биде понижен од некој што веќе се смета за воен злосторник на меѓународно ниво“.
Јацењук истакна дека не верува оти рускиот претседател ќе седне на преговарачката маса: „Искрено, не верувам дека тој гад е подготвен за преговори. Но, верувам дека тоа е доволно за да ѝ се помогне на Украина да се бори, да ја зачува својата државност и да победи“.
Зборувајќи за најавениот нов пакет воена помош, тој рече: „Тоа сигурно ќе го зајакне воениот капацитет на Украина. Ќе имаме повеќе алатки во арсеналот и поголема моќ. Ова сериозно ќе влијае и ќе ја ослабне руската војска“.
Изјавите на Јацењук следеа по прес-конференцијата на Доналд Трамп и генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во Белата куќа. Трамп рече дека САД планираат да произведуваат и испраќаат „врвно оружје“ до сојузниците на НАТО, а НАТО ќе одлучи за неговата дистрибуција – вклучително и Украина. Руте потврди дека сите трошоци ќе ги сносат европските земји.
Во исто време, Трамп ѝ постави на Русија ултиматум – доколку Москва не се согласи на договор за прекин на војната во рок од 50 дена, САД ќе воведат 100 отсто царини за рускиот извоз и таканаречени секундарни царини за земјите што тргуваат со Русија, како што се Кина и Индија. Ова е пресвртница во надворешната политика на Трамп кон Украина и Русија, велат аналитичарите.
Свет
Пристигна првата реакција на Русија на ултиматумот на Трамп

Високиот руски функционер, Константин Кошачов, порача дека заканите од американскиот претседател, Доналд Трамп, за 100-процентни царини воопшто не влијаат врз ставот на Москва.
„Тоа не нѐ допира ни најмалку“, изјави потпретседателот на горниот дом на рускиот парламент.
„Ако тоа беше сè што Трамп денес имаше да каже за Украина, тогаш целиот притисок испари“, додаде Кошачов.
Тој тврди дека Европа сега ќе мора сѐ повеќе да плаќа, бидејќи бесплатниот ручек за нив се покажа како замка. Дополнително, ги обвини САД дека се единствениот вистински добитник од новата политика, затоа што американската воена индустрија профитира.
„Украина може да продолжи да води војна до последниот Украинец“, изјави Кошачов, заклучувајќи: „За 50 дена многу може да се смени – и на бојното поле и во расположението на оние кои носат одлуки во САД и НАТО.“
Трамп денес најави нов пакет воена помош за Украина, кој ќе се реализира преку модел во кој САД го произведува и продава оружјето на земјите-членки на НАТО, а тие потоа го испраќаат во Киев. Тој нагласи дека Украина итно има потреба од опрема и дека САД ќе ѝ испорачаат „најмодерно оружје“, додека европските земји ќе ги покријат сите трошоци.
Истовремено, Трамп се закани со воведување на 100 отсто царини за Русија ако во рок од 50 дена не прифати договор за завршување на војната. Најави и таканаречени секундарни санкции за сите земји кои ќе продолжат да купуваат руска нафта, што подоцна го потврди и Белата куќа.