Европа
Си-ен-ен: Нордиските земји се прашуваат дали се следните на листата на Путин

Руската инвазија на Украина ја обедини Европа повеќе од кој било друг настан од крајот на Втората светска војна.
Неутралните држави испратија оружје во Украина, членките на НАТО поодговорно пристапија кон своите обврски кон алијансата, а земјите со силни економски врски со Русија ѝ воведоа строги санкции.
Поради единството на Западот во однос на воените и политичките акции и санкциите, многумина станаа пооптимисти за одржување на безбедноста во Европа. Ова особено се однесува на трите нордиски нации – Норвешка, Шведска и Финска – кои се најдоа во центарот на вниманието поради руската инвазија поради нивната единствена врска и односи со остатокот од Европа и Русија.
И Норвешка и Финска ги делат копнените граници со Русија. Норвешка, најзападната од трите земји, е членка на НАТО, но не и во Европската Унија, а Финска и Шведска се во ЕУ, но не и во НАТО. Сите три земји, поради нивната близина со Русија, поддржаа неутрален став кон таа земја. Исто така, сите три се членки на шенген-зоната на ЕУ, што значи дека патуваат меѓу себе, без да преминат граници.
Но, сега, среде кризата во Украина, се поставува прашањето: Како може да се води политика на неконфронтација ако се дели копнената територија во исто време со Русија?
Еден висок претставник на европската одбрана за Си-ен-ен изјави дека „ако Путин успее во Украина, тогаш се поставува прашањето кој е следен“. Иако до неодамна Шведска и Финска, за да не ја испровоцираат Русија, мавтаа со рака за влез во НАТО, сега и двете земји сериозно разговараат за влез во оваа воена алијанса.
„Ненадејната одлука на Финска и Шведска да стават крај на долгата традиција на неутралност и извоз на оружје и резерви во Украина беше голем шок за Европејците, а можеби и за Путин“, рече Чарли Салониус-Пастернак, експерт за глобална безбедност во Финскиот институт за надворешни работи.
Тој смета дека овие три земји би можеле да направат уште похрабри потези.
„Ако Норвешка, Шведска, Финска, Данска и Исланд испратат оружје и единици во други земји и ги координираат своите акции, тогаш имаме област на воена безбедност што се протега надвор од границите на ЕУ и НАТО, што навистина ќе го отежне животот за Русија“, рече Салониус-Пастернак.
Александар Стуб, поранешниот премиер на Финска, верува дека влезот на земјата во НАТО сега е поверојатен бидејќи Путин ја нарушил рамнотежата што Финска ја одржува со години.
„Стратешки, отсекогаш сакавме да ја оставиме можноста за влез во НАТО како резерва против потенцијалната руска агресија. Одржавме балансирана воена акција, постигнавме дека нашата армија е компатибилна со НАТО и не сме членки на алијансата“, рече Стуб. Постапките на Путин ја нарушија таа рамнотежа.
„Финска ја води она што јас го нарекувам рационален страв. Гледаме дека Русија е агресивна и не сакаме да останеме сами како во Втората светска војна“, додаде Стуб.
Хакон Лунде Сакси од Норвешкиот универзитет за одбрана смета дека „Финска и Шведска со години го ублажуваат фактот што не се во НАТО со зајакнување на врските со САД, Велика Британија и остатокот од трансатлантската заедница“.
Тој вели дека одбранбените организации како NORDEFCO го прават регионот побезбеден.
„Најмоќната порака во последните неколку недели беше единството. Првин Данска и Шведска испратија воена опрема во Украина, а потоа Финска и Норвешка. Поради кризата, таквата соработка се забрзува, што значи дека можеме да се заштитиме од секој непријател“, рече Сакси.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Зеленски: Идејата за демилитаризирана зона е мртва

Зборувајќи на прес-конференција во Киев, украинскиот претседател Володимир Зеленски ја отфрли идејата за воспоставување демилитаризирана зона во војната со Русија. Зеленски рече дека оваа идеја е „мртва“ и нагласи дека приоритет е да се обезбеди прекин на огнот, пренесува Европска правда.
Предлогот за демилитаризирана зона како можно решение на конфликтот прв го изнесе специјалниот претставник на САД за Украина, Кит Келог. Во интервју за „Фокс њуз“ на 7 мај, тој рече дека Киев наводно предложил создавање демилитаризирана зона под заедничка контрола на Украина и Русија. Келог го опиша предлогот како безбедносна зона во која двете страни би се повлекле по 15 километри, создавајќи област од 30 километри под мониторинг на набљудувачи од трети земји.
На прес-конференцијата, Зеленски негираше дека Украина предложила такво решение, со што ги доведе во прашање тврдењата на Келог.
„Прашањето за демилитаризираната зона, одвојувањето на силите – слушнав за ова во медиумите и не само во медиумите, туку и од разни луѓе, од разни разузнавачки служби. Украина официјално не добила таков предлог. Но, сите бараат начини да спроведат експерименти врз нас“, рече Зеленски.
Тој, исто така, се осврна на сложеноста на ситуацијата на бојното поле и логистичките пречки што би ги предизвикала таквата зона.
„Ако зборуваме за демилитаризирана зона од 15 километри во двата правци – зошто точно 15? И од која линија го сметаме тоа? Од границата? Од која линија на контакт? Дури и да ги прифатиме тие 15 километри, што ќе правиме со Херсон? Тоа би значело дека таму нема да има наши сили. Ако ги нема нашите сили во Херсон – го немаме Херсон“, рече претседателот.
Според него, воспоставувањето демилитаризирана зона би ја загрозило контролата на Киев врз клучните градови.
„Ако се согласиме на тампон-зона и се повлечеме 15 километри од градови како Херсон, Харков и Суми, на сите ќе им изгледа дека имаме мир, но војната ќе продолжи во нив бидејќи артилеријата ќе лета над нив. Затоа е прерано да се зборува за таа идеја и таа во моментов е мртва“, рече Зеленски.
На истата конференција во Киев, Украина и европските сојузници ја повикаа Русија да прифати безусловно 30-дневно примирје, кое ќе почне на 12 мај. Но, Кремљ изјави дека ќе отфрли какво било примирје сè додека Украина добива оружје од Западот.
Европа
Турција е подготвена да го надгледува потенцијалното примирје во Украина

Турција е подготвена да ја преземе одговорноста за надгледување на потенцијалното примирје во Украина, изјави министерот за надворешни работи Хакан Фидан во разговор со членовите на „коалицијата на волните“ и со партнерите на Киев, соопшти извор од турското Министерство за надворешни работи.
Лидерите на Велика Британија, Франција, Германија и Полска, или таканаречената „коалиција на волните“ и Украина, се состанаа во Киев во саботата и се согласија на безусловно 30-дневно примирје од 12 мај со поддршка на американскиот претседател Доналд Трамп, додека му се заканија на претседателот Владимир Путин со нови „повеќекратни“ санкции доколку Русија не ги почитува.
Турскиот министер за надворешни работи Хакан Фидан се приклучи на „коалицијата на волните“ и ја нагласи посветеноста на Турција на територијалниот интегритет на Украина, изјави извор од турското Министерство за надворешни работи кој сакаше да остане анонимен.
Фидан ја изрази поддршката на Анкара за напорите за воспоставување безусловно примирје и додаде дека Турција е подготвена да ја преземе одговорноста за надгледување на примирјето во Украина, доколку такво биде воспоставено, изјави истиот извор. Турција, членка на НАТО, одржува блиски врски и со Киев и со Москва уште од самиот почеток на руската инвазија на Украина во 2022 година.
Турските власти ја изразија својата поддршка за територијалниот интегритет на Украина и ѝ обезбедија воена помош, а во исто време се спротивставија на воведувањето санкции против Русија.
Европа
Путин: Ќе размислам

Владимир Путин ќе го „разгледа“ западниот предлог за целосно и безусловно примирје во Украина, откако Велика Британија, САД и европските сојузници се заканија дека ќе испратат повеќе оружје во Киев доколку Русија не го почитува тоа.
Кир Стармер му рече на Путин дека повеќе нема место за „ако“ и „но“ и дека мора да се согласи на прекин на огнот или да се соочи со нови санкции насочени кон енергетскиот и банкарскиот сектор на Русија.
Ултиматумот беше издаден по состанокот во Киев, каде што лидерите на Велика Британија, Франција, Германија и Полска, заедно со Володимир Зеленски, разговараа по телефон со американскиот претседател Доналд Трамп.
„Сите ние овде, заедно со САД, го критикуваме Путин. Ако навистина се грижи за мирот, сега е неговата шанса да го покаже тоа“, рече Стармер на прес-конференција.
Кремљ одговори велејќи дека ќе го „разгледа“ предлогот, но не се обврза да потпише ништо.