Контакт

Регион

Тајната на Тито која никој никогаш не ја разјасни

Објавено пред

На денешен ден, пред 45 години, почина Јосип Броз Тито, доживотен претседател на Социјалистичка Федеративна Република Југославија и Сојузот на комунистите на Југославија, маршал и врховен командант на вооружените сили, кој владееше со Југославија 35 години.

dobivaj vesti na viber

Поминаа 45 години од смртта на Тито, но многу граѓани на поранешна СФРЈ сè уште го посетуваат неговиот гроб во Куќата на цвеќето во Дедиње, Белград, каде пред десет години беше погребана и неговата сопруга Јованка. Датумот на смртта на Тито се совпаѓа со почетокот на економската криза во СФРЈ.

Тито се разболел на 88-годишна возраст, но тоа не го спречило да учествува на Самитот на неврзаните во Хавана во 1979 година. Новата 1980 година ја дочека во Караѓорѓево, но не издржа, па седејќи им честиташе на народот на Југославија. Три дена подоцна бил примен во Клиничкиот центар во Љубљана поради затнување на феморалните и поплитеалните артерии, а на 20 јануари му била ампутирана левата нога, додека во февруари му откажале бубрезите, а потоа добил проблеми со срцето и белите дробови. Починал на 4 мај 1980 година во 15:05 часот.

Во 18 часот и 50 минути сите ТВ екрани беа затемнети 30 секунди, а потоа спикерот Миодраг Здравковиќ со насолзени очи рече: „Другарот Тито е мртов“.

На погребот на Јосип Броз Тито во Белград присуствуваа повеќе од 200 истакнати личности од целиот свет, меѓу кои претседателот на СССР Леонид Брежњев, канцеларот на тогашна Западна Германија Хелмут Шмит, лидерот на ГДР Ерих Хонекер и британската премиерка Маргарет Тачер. Тито беше погребан под ритамот на Интернационалата и југословенската национална химна, а сирените одекнаа во градовите и пристаништата низ земјата.Десет години подоцна, поранешна Југославија беше сцена на граѓански војни, по отцепувањето на поранешните југословенски републики, прво на Словенија, а потоа и на Хрватска и Босна и Херцеговина. Јосип Броз Тито е роден во Кумровац, Загорје, во мешано хрватско-словенечко семејство во мај 1892 година.

За време на неговиот живот, 25 мај бил означен како датум на раѓање, а тоа како „Ден на младоста“. Како австроунгарски војник учествувал во Првата светска војна, со чин капар, меѓу другото и на српскиот фронт. Бил ранет и заробен во Галиција, на рускиот фронт, во 1915 година, па извесно време поминал како затвореник во Русија. Во неговите официјални биографии, во повоениот период, се наведува дека тогаш учествувал во Октомвриската револуција.

Во Кралството на Србите, Хрватите и Словенците се вратил на крајот на октомври 1920 година, кога станал член на Комунистичката партија. Во 1937 година станал генерален секретар на КПЈ, по разрешувањето и егзекуцијата на Милан Горкиќ, претходниот лидер на таа партија. Работел и студирал во 1936 и 1937 година во Коминтерната во Москва. Тоа беше време на најтешките чистки во советската номенклатура и комунистичката интернационала, кога беа ликвидирани и значителен број југословенски комунистички шампиони.

Ниту денес не е јасно како тој успеа да направи една мала и опустошена од војна земја на Балканот во водач на едно големо светско движење; оваа слава продолжува и денес, па доволно е да се каже „Белград“ во која било од земјите од неврзаниот блок, од кои многу добија голема помош од Југославија и дека сите врати се отворени.

Неговата улога во Движењето на неврзаните, во подоцнежната фаза, е особено запаметена по неговите доследни напори да ги задржи Неврзаните од влијанието на одредени про-блок членови. Во внатрешната политика остави аранжман кој на крајот се покажа неодржлив за функционирањето на СФРЈ, како што е Уставот од 1974 година, кој практично ја обезвласти државата на сметка на републиките.

Како водач на КПЈ го предводеше партизанското движење во Втората светска војна, а од војната излезе како легендарен водач. Покрај борбата против окупаторот, единиците под негова команда ја спроведоа и комунистичката револуција, за време и по војната, во која, меѓу другото, исчезнаа десетици илјади некомунисти во спроведувањето на револуционерната „правда“ под образложение „борба против соработниците на окупаторот“.

Во 1948 година ја отфрли Резолуцијата на Информбирото на Комунистичките партии и се спротивстави на силниот притисок на Сталин, по што со години вешто балансира меѓу источниот и западниот блок, освојувајќи ја единствената позиција на Југославија како лидер на Движењето на неврзаните.

Регион

Шефот на Европскиот совет: Западниот Балкан избира, да остане во минатото или европска иднина

Објавено пред

Западен Балкан може да избере да остане заробен во минатото или да продолжи кон заедничка иднина во Европската Унија, изјави претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, по самитот ЕУ-Западен Балкан.

dobivaj vesti na viber

„Да бидеме јасни, покрај техничките детали на процесот, треба да се направи фундаментален политички избор: изборот помеѓу останување заробен во минатото или движење кон заедничка иднина во Европската Унија, изборот помеѓу поделба или помирување и соработка, кои се самите столбови на Европската Унија“, рече Кошта во изјава објавена по самитот, според медиумите во регионот.

Тој рече дека процесот на проширување се движи побрзо отколку што се одвивал во последните 15 години и дека можноста треба да се искористи. Тој рече дека проширувањето е процес базиран на заслуги, а не трка или натпревар меѓу земјите кандидати.

„Оние што се движат побрзо не треба да бидат попречени од оние што се движат побавно. Напротив, тие треба да го одредат темпото и да бидат инспирација за сите“, рече Кошта.

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека „за прв пат по повеќе од 10 години, проширувањето стана реална можност“. Таа го пофали „импресивниот напредок“ на Црна Гора и Албанија, кои станаа извор на инспирација за другите земји од Западен Балкан.

Во својата изјава, претседателот на Европскиот совет ги спомена сите земји од Западен Балкан, освен Србија, чиј претседател, Александар Вучиќ, одби да дојде на самитот.

Кошта го истакна брзиот напредок на Црна Гора и Албанија, изразувајќи надеж дека Северна Македонија ќе напредува следната година. Што се однесува до Босна и Херцеговина, тој вели дека оваа година земјата усвои реформска агенда, што е неопходен чекор за приклучување кон Планот за раст и што ќе им овозможи да го искористат целиот потенцијал на поддршката од Европската Унија и постепената интеграција.

Фото: депозитфотос

Прикажи повеќе...

Регион

Орбан: Срамно е како ЕУ се однесува кон Србија

Објавено пред

Од

Унгарскиот премиер Виктор Орбан денес изјави дека Србија е клучна земја во Западен Балкан и дека начинот на кој Европската унија се однесува кон Белград е срамен и неправеден.

dobivaj vesti na viber

Орбан го изјави ова пред самитот на Европската унија и земјите од Западен Балкан во Брисел, одговарајќи на прашање за отсуството на Србија од состанокот, објавија регионалните медиуми.

Тој изјави дека Западен Балкан претставува економска резерва на злато за Европската Унија и дека Србија игра клучна улога во регионалната стабилност и заштитата на Европа од мигрантските текови.

„Не можеме ништо да направиме без Србија. Она што се случува тука, мислам на третманот и однесувањето кон Србија, е срамно. Тоа е целосно неправедно и неприфатливо“, рече Орбан.

Унгарскиот премиер истакна дека Србија сочинува повеќе од една третина од вкупното население на Западен Балкан, додека, според него, најмалку половина од економијата на регионот е поврзана со таа земја. Тој додаде дека околу две третини од извозот на Западен Балкан е поврзан со Србија.

„Без Србија, невозможно е да се направи нешто на Западен Балкан“, тврди Орбан.

Тој оцени дека, за да се најдат решенија за постојните предизвици, Европската унија прво треба да ја прифати Србија како членка, а дури потоа да го продолжи процесот на проширување со другите земји во регионот.

„Ние го правиме токму спротивното. Не е добро. Лошо е, неправедно и срамно. Затоа ние Унгарците мора да ја поддржиме Србија да продолжи напред“, заклучи Орбан.

Српскиот претседател Александар Вучиќ изјави доцна синоќа дека Србија нема да присуствува на денешниот самит ЕУ-Западен Балкан во Брисел, наведувајќи дека не сака владата на земјата да трпи притисок, но повтори дека Белград останува посветен на членството во ЕУ.

фото/депозитфотос

Прикажи повеќе...

Регион

Храната за бебиња „аптамил АР1“ повлечена од пазарот во Хрватска

Објавено пред

Поради зголеменото присуство на бактеријата Bacillus cereus, хрватскиот Државен инспекторат го повлече од пазарот „аптамил АР1“, формула за бебиња, произведена од Nutricia Export BV од Холандија, соопшти Хрватската агенција за земјоделство и храна (HAPIH).

dobivaj vesti na viber

Ова е исклучиво за производот од 400 g (храна за посебни медицински потреби) со рок на траење до 17.5.2026 година и ЛОТ: 111444865. Дистрибутер на производот на хрватскиот пазар е AWT International d.o.o.

Производот не е во согласност со регулативата на Европскиот парламент и на Советот за утврдување на општите принципи и барања на законодавството за храна, основање на Европскиот орган за безбедност на храната и утврдување процедури во прашањата за безбедност на храната и водичот за микробиолошки критериуми за храна, објави 2Индекс.хр“.

Прикажи повеќе...

Најново

Свет11 минути

Минск е можно место за нова средба меѓу Путин и Трамп

Можна нова средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп би можела да се одржи во Белорусија,...

Регион29 минути

Шефот на Европскиот совет: Западниот Балкан избира, да остане во минатото или европска иднина

Западен Балкан може да избере да остане заробен во минатото или да продолжи кон заедничка иднина во Европската Унија, изјави...

Македонија14 часа

Арсовска не знаела дека треба да поднесе имотна состојба по престанокот на мандатот, ја обвини ДКСК за јавен линч

Поранешната градоначалничка на Град Скопје, Данела Арсовска, не знаела дека треба да поднесе имотна состојба по престанок на нејзиниот мандат...

Македонија14 часа

Мицкоски: Поради вештачки причини ние сè уште не можеме да бидеме дел од европското семејство

Поради вештачки причини ние сè уште не можеме да бидеме дел од европското семејство, изјави премиерот, Христијан Мицкоски во Брисел....

Македонија20 часа

(Видео) Кузеска: Фирма со тројца вработени добила 1,2 милион евра за два месеца

„Им благодариме на сите граѓани кои се приклучија и доставија информации и докуметни на нашата дигитална платформа за борба против...

Македонија20 часа

Преку мобилна апликација секој ќе може да си провери дали има казна од „Безбеден град“, ќе се бележи историја на прекршоци за секого

Граѓаните што направиле некој од четирите прекршоци што ги регистрираат камерите на „Безбеден град“ и без да им стигне известување...

Македонија20 часа

35 поранешни и 19 новоизбрани градоначалници не ја пријавиле имотната состојба, меѓу нив Ѓорѓиевски и Арсовска, соопшти Комисијата за спречување на корупцијата

Државната комисија за спречување на корупцијата, во согласност со член 17 од Законот за спречување на корупцијата и судирот на...

Македонија21 час

Орце продолжува со скандалозни назначувања, партиски кадар со криминално досие на чело на Зоолошката, велат од Левицата

Левицата предупредува дека најавите за ново раководство во Зоолошката градина во Скопје претставуваат уште еден алармантен пример за тоа како...

Македонија21 час

Куќен притвор и 24-часовен надзор за Љупчо Пецов-Ѓаволот, доставил документи за влошена здравствена состојба

Во текот на вчерашниот ден во Основниот кривичен суд Скопје пред судија на претходна постапка беше спроведен Љупчо Пецов-Ѓаволот, на...

Топ22 часа

Кривични пријави за измама и давање лажен исказ: изготвиле фактури иако знаеле дека договорите за превоз на ученици во Тетово биле истечени

СВР Тетово поднесе кривична пријава против М.З.(46) од Тетово и против правно лице –транспортно претпријатие од Тетово поради постоење основи...

Топ23 часа

Ја убиле со пиштол, телото ѝ го спуштиле во дупка и го запалиле: истрага против две лица за свирепо убиство на жена во гостиварско Неготино

Основното јавно обвинителство Гостивар донесе Наредба за спроведување истражна постапка против две лица осомничени дека извршиле кривично дело – Убиство...

Македонија23 часа

„Дали Коцевски тактизира со оставката за да купи време и да се забошотат над 40 предмети за висока корупција за функционери од СДС и ДУИ“, прашува ВМРО-ДПМНЕ

„Љупчо Коцевски тактизираше дури и со сопствената оставка и одлучи да ги пресретне непријатните дискусии и вистината за неговото работење...

Свет24 часа

Трамп ја продолжи забраната за патување во САД за уште седум земји

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера го прошири списокот на земји чии граѓани имаат забрана за патување во Соединетите Американски Држави,...

Свет1 ден

Терористот од Сиднеј обвинет за 59 кривични дела

24-годишниот Навид Акрам, кого полицијата го сомничи дека стои зад масакрот на плажата Бонди во Сиднеј, е обвинет за вкупно...

Македонија1 ден

(Видео) Филипче го соопшти новото раководство на партијата: СДСМ има нов тим, нова сила – нова енергија!

Претседателот на Социјалдемократкиот сојуз на Македонија, д-р Венко Филипче, по завршувањето на вчерашната седницата на Централниот одбор на СДСМ го...

Македонија2 дена

МВР: Шалтер за „Безбеден град“, граѓаните од утре ќе можат да ги променат контакт-податоците

Од Министерството за внатрешни работи известуваат дека граѓаните од утре (17.12.2025), на посебен шалтер во Одделот за граѓански работи, во...

Македонија2 дена

Стојаноски: СДСМ ја напуштија седницата кога требаше да се разговара за Резолуцијата за наводни мигранти

Лицемерието на СДС излезе на виделина, ја напуштија собраниската седница кога требаше да се разговара за Резолуцијата за наводни мигранти,...

Топ2 дена

Уапсен возачот кој денеска со камион усмрти велосипедист во Гостивар

Полицијата го уапси возачот кој денеска со товарно возило усмрти велосипедист во Гостивар. Според информациите на МВР, денеска (16.12.2025) околу...

Македонија2 дена

(Видео) СДСМ бара оставка од директорката на ГАК по смртта на новороденчето: „Има сомнежи за лекарска грешка“

СДСМ бара оставка од директорката на Клиниката за гинекологија и акушерство по смртта на новороденчето. „Денеска со огорченост стоиме пред...

Македонија2 дена

Јавниот обвинител Љупчо Коцевски поднесе оставка

Републичкиот обвинител Љупчо Коцевски денеска поднесе неотповиклива оставка од функцијата. Тој кажа дека од почетокот тврдел дека евентуалната постапка за...