Контакт

Регион

Тајната на Тито која никој никогаш не ја разјасни

Објавено пред

На денешен ден, пред 45 години, почина Јосип Броз Тито, доживотен претседател на Социјалистичка Федеративна Република Југославија и Сојузот на комунистите на Југославија, маршал и врховен командант на вооружените сили, кој владееше со Југославија 35 години.

dobivaj vesti na viber

Поминаа 45 години од смртта на Тито, но многу граѓани на поранешна СФРЈ сè уште го посетуваат неговиот гроб во Куќата на цвеќето во Дедиње, Белград, каде пред десет години беше погребана и неговата сопруга Јованка. Датумот на смртта на Тито се совпаѓа со почетокот на економската криза во СФРЈ.

Тито се разболел на 88-годишна возраст, но тоа не го спречило да учествува на Самитот на неврзаните во Хавана во 1979 година. Новата 1980 година ја дочека во Караѓорѓево, но не издржа, па седејќи им честиташе на народот на Југославија. Три дена подоцна бил примен во Клиничкиот центар во Љубљана поради затнување на феморалните и поплитеалните артерии, а на 20 јануари му била ампутирана левата нога, додека во февруари му откажале бубрезите, а потоа добил проблеми со срцето и белите дробови. Починал на 4 мај 1980 година во 15:05 часот.

Во 18 часот и 50 минути сите ТВ екрани беа затемнети 30 секунди, а потоа спикерот Миодраг Здравковиќ со насолзени очи рече: „Другарот Тито е мртов“.

На погребот на Јосип Броз Тито во Белград присуствуваа повеќе од 200 истакнати личности од целиот свет, меѓу кои претседателот на СССР Леонид Брежњев, канцеларот на тогашна Западна Германија Хелмут Шмит, лидерот на ГДР Ерих Хонекер и британската премиерка Маргарет Тачер. Тито беше погребан под ритамот на Интернационалата и југословенската национална химна, а сирените одекнаа во градовите и пристаништата низ земјата.Десет години подоцна, поранешна Југославија беше сцена на граѓански војни, по отцепувањето на поранешните југословенски републики, прво на Словенија, а потоа и на Хрватска и Босна и Херцеговина. Јосип Броз Тито е роден во Кумровац, Загорје, во мешано хрватско-словенечко семејство во мај 1892 година.

За време на неговиот живот, 25 мај бил означен како датум на раѓање, а тоа како „Ден на младоста“. Како австроунгарски војник учествувал во Првата светска војна, со чин капар, меѓу другото и на српскиот фронт. Бил ранет и заробен во Галиција, на рускиот фронт, во 1915 година, па извесно време поминал како затвореник во Русија. Во неговите официјални биографии, во повоениот период, се наведува дека тогаш учествувал во Октомвриската револуција.

Во Кралството на Србите, Хрватите и Словенците се вратил на крајот на октомври 1920 година, кога станал член на Комунистичката партија. Во 1937 година станал генерален секретар на КПЈ, по разрешувањето и егзекуцијата на Милан Горкиќ, претходниот лидер на таа партија. Работел и студирал во 1936 и 1937 година во Коминтерната во Москва. Тоа беше време на најтешките чистки во советската номенклатура и комунистичката интернационала, кога беа ликвидирани и значителен број југословенски комунистички шампиони.

Ниту денес не е јасно како тој успеа да направи една мала и опустошена од војна земја на Балканот во водач на едно големо светско движење; оваа слава продолжува и денес, па доволно е да се каже „Белград“ во која било од земјите од неврзаниот блок, од кои многу добија голема помош од Југославија и дека сите врати се отворени.

Неговата улога во Движењето на неврзаните, во подоцнежната фаза, е особено запаметена по неговите доследни напори да ги задржи Неврзаните од влијанието на одредени про-блок членови. Во внатрешната политика остави аранжман кој на крајот се покажа неодржлив за функционирањето на СФРЈ, како што е Уставот од 1974 година, кој практично ја обезвласти државата на сметка на републиките.

Како водач на КПЈ го предводеше партизанското движење во Втората светска војна, а од војната излезе како легендарен водач. Покрај борбата против окупаторот, единиците под негова команда ја спроведоа и комунистичката револуција, за време и по војната, во која, меѓу другото, исчезнаа десетици илјади некомунисти во спроведувањето на револуционерната „правда“ под образложение „борба против соработниците на окупаторот“.

Во 1948 година ја отфрли Резолуцијата на Информбирото на Комунистичките партии и се спротивстави на силниот притисок на Сталин, по што со години вешто балансира меѓу источниот и западниот блок, освојувајќи ја единствената позиција на Југославија како лидер на Движењето на неврзаните.

Регион

Три земјотреси во Србија за час и половина – „Се затресе добро“

Објавено пред

За само час и половина, Србија беше погодена од 3 земјотреси, од кои најсилниот беше 4,4 степени според Рихтеровата скала.

dobivaj vesti na viber

Денес, во 14:43 часот, земјотрес со магнитуда од 4,2 степени според Рихтеровата скала беше регистриран во областа Голија, околу 20 километри источно од Сјеница. Според прелиминарните податоци, теоретскиот интензитет на епицентарот беше проценет на шестиот степен според Меркалиевата скала. Околу дваесет минути подоцна, следеше уште еден, послаб земјотрес со магнитуда од 2 степени, а помалку од час и половина по првиот, на истото место беше регистриран и трет земјотрес со магнитуда од 1,9 степени, пренесуваат медиумите во соседството.

Земјотресот беше почувствуван во Нови Пазар, Трстеник, Чачак, Краљево, Ужице, Крагуевац, Јагодина, Алексинац, Аранѓеловац, Ниш, Панчево, па дури и во Белград и во Скопско, според написите.

Првиот земјотрес е регистриран во планинскиот регион Голија, на половина пат помеѓу Рашка и Сјеница, поточно околу селото Црчево.

Републичкиот сеизмолошки завод објави дека во 14:43 часот е регистриран земјотрес со јачина од 4,4 степени според Рихтеровата скала на длабочина од 3 километри во регионот Сјеница.

„Добро се затресе“, „Ормарите се тресеа“, „Се почувствува мало нишање на креветот“, пишуваат граѓани кои го почувствувале земјотресот.

Тие исто така известуваат дека земјотресот е почувствуван во Трстеник, Чачак, Краљево, Ужице, Крагуевац, Љиг, Јагодина, Алексинац, Аранѓеловац, Ниш, Панчево, па дури и во Белград и Скопје.

Граѓаните на Пријепоље и Нова Варош, исто така, го почувствуваа потресот, но засега нема информации за материјална штета или повредени. Експертите истакнуваат дека земјотресите со овој интензитет најчесто можат да предизвикаат помали штети на зградите во епицентралното подрачје, но тие не се невообичаени за овој регион.

„Се тресеше добро, навистина бевме исплашени бидејќи сè се тресеше за секунда“, изјави жител на Сјеница за агенцијата РИНА, опишувајќи го моментот на земјотресот.

Надлежните служби продолжуваат да ја следат ситуацијата и апелираат до граѓаните да останат смирени. Во случај на посилни последователни потреси, се препорачува сите да се придржуваат до основните упатства за однесување за време на земјотрес – да бараат засолниште под цврст мебел, да се држат подалеку од стаклени површини и да избегнуваат користење лифтови.

Прикажи повеќе...

Регион

Бугарија ја менува приказната за авионот на Урсула фон дер Лајен

Објавено пред

Од

Целосна конфузија владееше вчера кога бугарската влада неколкупати го промени својот официјален став за наводното руско блокирање на ГПС-сигналот на авионот на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен. Поради контрадикторни изјави, службениците во Брисел беа оставени во целосна неизвесност за тоа што навистина се случило, пишува „Политико“.

dobivaj vesti na viber

Сè почна вчера наутро кога бугарскиот премиер Росен Желјасков изјави во парламентот дека авионот на претседателката на Комисијата не бил блокиран, туку само доживеал делумно прекинување на сигналот, што е вообичаено во густо населените подрачја.

Неговите зборови ги потврди вицепремиерот и министер за транспорт Гроздан Караџов, кој исто така негира постоење на докази за мешање.

„Според емпириските податоци, според радиодетекцијата, евиденцијата на нашите агенции, цивилни и воени, не постои ниту еден факт што би го поткрепил тврдењето за пречки на ГПС-сигналот што влијаел на авионот“, изјави Караџов за бугарската телевизија bTV.

Сепак, само неколку часа подоцна дојде до нов пресврт. Премиерот Желјасков свика вонредна прес-конференција, на која ја врати официјалната верзија на приказната за можноста за електронско војување поврзано со Украина.

„Имаше конфузија на информациите со прашања, факти и околности, што беа толкувани на начин што имаше цел да им наштети на бугарските институции“, рече премиерот.

Тој нагласи дека фактот што копнените инструменти не ги регистрирале пречките не ја исклучува можноста дека се откриени од уреди на самиот авион.

„Во овој поглед ѝ наложив на Управата за цивилно воздухопловство да стапи во контакт со авиокомпанијата што го управува летот за да спроведе дополнителни проверки на инструментите и на компјутерите на авионот“, додаде тој.

„Фајненшл тајмс“ во понеделникот објави дека авион на Европската комисија за време на турнеја во „земјите на фронтот“ наводно го изгубил својот ГПС-сигнал додека се приближувал кон аеродромот во Пловдив, Бугарија. Новинар во авионот објави дека авионот слетал користејќи хартиени мапи и кружел околу аеродромот еден час, што Брисел веднаш ѝ го припиша на Русија како „очигледно мешање“.

Инцидентот одекна во цела Европа и предизвика реакции од американскиот претседател Доналд Трамп, генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, и други функционери. Сепак, во последните денови аналитичарите почнаа да ги доведуваат во прашање деталите од инцидентот.

Податоците за следење на летот наводно покажуваат дека ГПС-сигналот никогаш не бил целосно изгубен, а доцнењето на слетувањето било само девет минути. Јавните записи исто така сугерираат дека истиот авион доживеал ГПС-блокирање еден ден претходно над Балтикот, но не и над Бугарија.

Портпаролката на Европската комисија, Аријана Подеста, вчера изјави дека бугарските власти ја информирале Комисијата за мешањето осврнувајќи се на нивната изјава од понеделникот.

„Бев многу јасна во мојата изјава дека немаме информации во оваа смисла. Но, ние сме исклучително свесни дека ова е проблем што… постојано се случува на нашето небо и во нашите мориња од почетокот на војната и затоа е важно да се справиме со него заедно со нашите земји членки“, изјави таа за новинарите во Брисел.

Фото: ЕПА

Прикажи повеќе...

Регион

Вучиќ: На избори одлучува народот, а не странските фактори

Објавено пред

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, изјави дека во моментот не гледа начин на кој опозицијата би можела да победи на изборите нагласувајќи дека најважно за него е волјата на граѓаните.

dobivaj vesti na viber

„Ако господата Тадиќ и Ѓилас победат, ќе им честитам бидејќи отсекогаш ја признавав волјата на народот. За мене, волјата на народот е волја божја. Но, во моментот не гледам начин на кој би можеле да победат. Дури и да им дозволите да украдат стотици илјади гласови, ниту тоа не им помага“, изјави Вучиќ пред новинарите.

Реагирајќи на изјавата на поранешниот претседател Борис Тадиќ дека ќе поднесе оставка доколку беше на негова позиција, Вучиќ потсети дека Тадиќ не го сторил тоа кога прогресивците бараа избори во 2011 година.

„Одржавме големи демонстрации, Николиќ штрајкуваше со глад, баравме избори, но без закани и странско мешање. И таа влада беше злокобна – 500.000 луѓе ги загубија своите работни места, приватизацијата беше украдена. Ја променивме на мирен и цивилизиран начин, вработивме луѓе и ја изградивме Србија“, нагласи тој.

Тој се осврна и на изјавата на претседателот на Партијата за слобода и правда, Драган Ѓилас, дека по формирањето на новата влада, ќе ги распушти БИА и РТС. „Да видиме првин дали воопшто ќе го помине пописот“, рече Вучиќ.

Претседателот на Србија се осврна и на коментарите на опозицијата дека е второкласен партнер на кинескиот претседател Шји Џјинпинг. „Овие државници ми даваат најотворена поддршка и имав најмногу средби со нив во историјата на нашата земја. Не заборавајте дека Путин беше единствениот што ми додели орден од тој ранг, првпат по Никола Пашиќ, пред повеќе од еден век“, потсети Вучиќ.

Тој додаде дека Шји дури го продолжил разговорот за петнаесет минути надвор од протоколот, што, рече тој, е реткост за кинескиот претседател. „Разговаравме и за историјата, го запознав со страдањата на српскиот народ во Втората светска војна, а тој мене со трагедијата на кинескиот народ. Се согласивме дека е важно да се бориме против ревизијата на историјата“, рече Вучиќ.

„Оние што не се заинтересирани за Србија не може да разберат колку е важно да се работи за народот. Кога ќе одат надвор од опсегот на разумот и моралот, тешко е воопшто да се одговори на нивните напади“, рече Вучиќ.

Фото: принтскрин

Прикажи повеќе...

Најново

Топ8 часа

24-годишник осомничен за полови дејствија врз 5-годишно девојче

Основното јавно обвинителство Скопје донесе Наредба за спроведување истражна постапка против едно лице за кое постои основано сомнение дека вршело...

Македонија10 часа

Интерната комисија проверува дали се правеле непотребни операции на срце, методологијата за работа е утврдена

Интерната комисија за кардиолошки и кардиохируршки интервенции ја утврди методологијата за работа, која што ќе биде основата за анализата не...

Македонија11 часа

(Видео) Утната процедура е можна причина за одложување на седницата за прислушувањата, Петровска бара декласификација

Пратеничката на СДСМ, Славјанка Петровска, денеска на прес-конференција оцени дека власта намерно прави деловнички грешки со закажувањето на седницата на...

Македонија11 часа

Поплаки за искинати учебници стигнале и до Јаневска: Потрошивме 11 милиони евра, што побарале училиштата, тоа добиле

Учебниците законски се менуваат на пет години, учениците треба да се грижат за нив, наставниците да ги научат на тоа,...

Македонија11 часа

Кривични за стружаните кои запалија душеци на депонија за да ги извадат федерите и да ги продадат

Струшката полиција поднесе кривична пријава против двете лица на возраст од 38 и 61 години кои палеа душеци на депонија....

Македонија12 часа

Поранешниот директор на Онкологија не се чувствува виновен – продолжи судењето против Васев и тројцата онколози

Поранешниот директор на Клиниката за онкологија, Никола Васев, кој заедно со тројца други онколози е обвинет за несовесно лекување пациенти,...

Македонија13 часа

Седницата за сомнежите за незаконско прислушување е одложена

Седницата на Комисијата за надзор над работата на Агенцијата за национална безбедност (АНБ) и Агенцијата за разузнавање (АР), која беше...

Македонија13 часа

Кошта: На Северна Македонија да ѝ се гарантира дека нема да има нови барања, но договореното мора да се исполни

Претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, изјави дека Република Северна Македонија треба да ги исполни преземените обврски за да може...

Македонија14 часа

Поднесено обвинение против уште едно лице за пожарот во „Пулс“

Обвинителскиот тим, кој постапува во предметот во врска со пожарот во кочанската дискотека „Пулс“, денеска, до Основниот кривичен суд Скопје...

Култура15 часа

Македонски филмски триумф во Венеција: „Силјан“ ја освои наградата на најинспиративен филм

Во срцето на Венеција, на најстариот и најпрестижен филмски фестивал во светот, Македонија испиша ново златно поглавје. „Силјан“, новиот документарен...

Македонија16 часа

„Ем шуто ем боде“, реагира ВМРО-ДПМНЕ на најавата на СДСМ

„ВМРО-ДПМНЕ има одговор до СДС за овие нивни обиди за спас на нарачателите и организаторите на следењето на опозицијата, и...

Македонија16 часа

Нема активни пожари во државата, под контрола еден

Во последното деноноќие, до 07:00 часот утрово на територијата на Македонија имало вкупно осум пожари на отворен простор, од кои...

Топ17 часа

Усмртен пешак во Гостиварско, уапсен возачот

Вчера во ОВР Гостивар било пријавено дека околу 20:25 часот на регионалниот пат Гостивар – село Градец, во село Добридол,...

Македонија17 часа

„Влен“: Во ДУИ се нервозни затоа што Изет Меџити ги искорнa од Изборната единица 1

„ДУИ и вистината се разделија одамна, но повеќе од сè, ги изгоре моментот кога Изет Меџити ги искорени Блерим Беџети,...

Свет17 часа

Венецуелски ловци прелетаа над американскиот разорувач: „Исклучително провокативно“

Два венецуелски борбени авиона „Ф-16“ прелетаа над американскиот разорувач со водни ракети „УСС Џејсон Данам“ во јужниот дел на Карипското...

Европа18 часа

26 земји се согласија да испратат војници во Украина; Русија: Не може

Странските воени контингенти не може да обезбедуваат сигурносни гаранции за Украина и треба да се заврши многу работа пред да...

Свет18 часа

Судот ја отфрли жалбата на Трамп: пасошите за небинарни лица ќе продолжат да се издаваат

Апелацискиот суд на САД денес ја потврди пресудата на понискиот суд со која ѝ беше наредено на администрацијата на Трамп...

Свет18 часа

Земјотрес со јачина од 5,4 степени го погоди Авганистан

Земјотрес со јачина од 5,4 степени по Рихтер денес го погоди југоисточен Авганистан, соопшти Германскиот истражувачки центар за геонауки. Земјотресот...

Свет18 часа

Трамп ќе го преименува Министерството за одбрана во Министерство за војна

Американскиот претседател Доналд Трамп планира денес да потпише извршна наредба за преименување на Министерството за одбрана во „Министерство за војна“,...

Свет19 часа

Кој има посилна војска, САД или Кина: споредено низ бројки

Големата воена парада по повод 80-годишнината од крајот на Втората светска војна му овозможи на кинескиот претседател Кси Џинпинг да...