Европа
Тајна војна: тој што го контролира овој дел од планетата, ќе го има целиот свет в рака, има нешто повредно од нафтата

Иднината на целиот интернет ќе зависи од тоа кои земји доминираат во Јужното Кинеско Море.
Со оглед на тоа што Соединетите Американски Држави и Филипините неодамна ги одржаа своите најголеми воени вежби досега во Јужното Кинеско Море, проследени со Кина и Сингапур, тензиите во врска со контролата на стратешкиот воден пат се во пораст, напиша Маурицио Џери, поранешен аналитичар на НАТО во статија за Euractiv.com.
Кој и да доминира на Јужното Кинеско Море – една од најважните светски транспортни патишта за нафта, минерали и храна – ќе контролира повеќе од една петтина од глобалната трговија. Но, најважната економска вредност во регионот се големите бази на податоци (Big Data), а иднината на целиот интернет зависи од тоа кои земји доминираат во Јужното Кинеско Море, пишува Џери.
Околу 486 кабли под морето носат повеќе од 99 отсто од целиот меѓународен интернет сообраќај, според вашингтонската истражувачка фирма Telegeography. Соединетите Американски Држави имаат предност на првиот потег – повеќето од нив се контролирани од неколку американски технолошки гиганти – Alphabet, сопственик на Google, Meta, сопственик на Facebook, Amazon и на Microsoft.
Овие токови на податоци, кои носат сè, од е-пошта и банкарски трансакции до воени тајни, се повредни од нафтата. Со информациите во центарот на технолошките иновации, контролата на податоците е клучот за економската продуктивност. Како таква светската подморска кабелска инфраструктура е сè поподложна на саботажа и шпионажа – шпионските агенции лесно може да ги допрат каблите на нивната територија, пишува Џери.
Затоа, геополитичкото ривалство меѓу САД и Кина во изминатата деценија сè повеќе се фокусира на контролата на светската подводна кабелска мрежа. Се проценува дека интернет-економијата на Југоисточна Азија ќе достигне трилиони милијарди американски долари до 2030 година.
Кина планира подводна кабелска интернет-мрежа од 500 милиони долари за да создаде супербрза врска меѓу Азија, Блискиот Исток и Европа. Исто така, ги спречи проектите поддржани од САД за подводни интернет-кабли преку Јужното Кинеско Море со одложување на одобренијата за дозволи и создавање построги оперативни ограничувања.
Американската влада спречи неколку кинески проекти за подморски кабли во Азиско-пацифичкиот Регион поради загриженоста за способностите за надзор на Пекинг, пишува тој.
САД стравуваат дека напредокот на Кина во врска со кабелската индустрија е тројански коњ за воена и економска експанзија. „ХМН тек“ е пофален од кинеската влада како модел на „цивилно-воена интеграција“. Во соопштението за печатот, достапно само на кинески на нивната веб-страница, се вели дека компанијата ќе понуди „силна поддршка за модернизација на кинеската национална одбрана“.
За да ја заобиколат кинеската контрола, американските технолошки гиганти Facebook и Google го градат Apricot, првиот внатреазиски подморски кабел што го заобиколува Хонг Конг. Подморскиот кабел долг 12.000 километри ќе ги поврзе Јапонија, Тајван, Гуам, Филипините, Индонезија и Сингапур – но ја исклучува Малезија, влијателна членка на АСЕАН, која бргу стана столбот на американско-кинеската конкуренција за глобална доминација на интернет, пишува Џери.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Терминал на лондонскиот Хитроу евакуиран поради „опасни материјали“

Терминалот 4 на аеродромот Хитроу беше евакуиран вечерва по инцидентот што пожарникарите првично го опишаа како „можен инцидент со опасни материјали“. По неколкучасовна интервенција на полицијата, пожарникарите и службите за итни случаи, терминалот беше прогласен за безбеден и повторно отворен.
Инцидентот беше пријавен околу 17 часот по локално време, а единици од Фелтам, Хитроу, Вембли и околните противпожарни станици беа испратени на местото на настанот. Патниците беа евакуирани од салата за пријавување на летот на растојание од околу 150 метри од зградата, а сведоци раскажаа како тимови во заштитни одела пристигнале на местото на настанот и биле поставени паравани за заштита на приватноста.
Еден патник, Пол Скот, изјави за Скај њуз дека штотуку се пријавил кога започнала евакуацијата. „Атмосферата беше мирна, но сите бевме збунети бидејќи никој не знаеше што се случува. На луѓето им беа дадени алуминиумски ќебиња бидејќи стануваше ладно“, рече тој.
Лондонската служба за брза помош потврди дека на местото на настанот била укажана лекарска помош на околу 20 лица поради пријавени здравствени проблеми. Сепак, Метрополитен полицијата соопшти дека „не е пронајдена никаква трага од штетна супстанца“.
„Вкупно 20 лица пријавија здравствени проблеми, но ниту една од повредите не е опасна по живот, ниту има трајни последици. Истрагата е во тек“, соопшти полицијата.
Аеродромот Хитроу потврди околу 18:40 часот дека салата за пријавување во Терминал 4 е затворена, а кратко по 20 часот терминалот е прогласен за безбеден и повторно отворен.
„Многу ни е жал за предизвиканиот прекин, безбедноста на патниците и персоналот е секогаш наш врвен приоритет. Правиме сè што можеме за да осигуриме дека вечервашните летови ќе полетаат според планот“, соопшти аеродромот, додавајќи дека другите терминали не биле погодени за време на инцидентот.
фото: принтскрин
Европа
Ќе се обидеме сами да произведеме патнички авион со широк труп, велат Русите

Русија планира да развие сопствен патнички авион со широк труп, бидејќи плановите за заедничко производство со Кина сè уште не се спроведени, изјави шефот на Ростек, Сергеј Чемезов.
„Кинезите одлучија дека засега ќе го произведуваат сами. Ќе се обидеме и ние да произведуваме наш сопствен авион. Откако ќе го произведеме моторот PD-35, ќе изградиме наш сопствен авион со широк труп“, им рече Чемезов на новинарите во Самара.
Русија и Кина разговараа за заедничкиот развој на руско-кинескиот широкотрупен патнички авион CR929 и во 2014 година потпишаа договор за соработка. Основана е Кинеско-руската меѓународна корпорација за комерцијални авиони (CRAIC), која стана главен оператор на проектот.
Комерцијалните испораки требаше да започнат по 2025 година, но пандемијата на Ковид ги принуди партнерите да го одложат рокот за 2028 или 2029 година. Нова пречка беа западните санкции врз Русија, кои го променија форматот на соработка. Кина го презеде проектот, а Русија стана договорен производител само на одредени делови од авионот.
„Го променивме форматот на учество во проектот, па затоа се потребни соодветни промени и во меѓувладините документи. Со други зборови, приближно како во проектот за хеликоптери, односот ги вклучува клиентот и подизведувачот“, објасни првиот вицепремиер на Русија Денис Мантуров пред новинарите во мај 2024 година.
фото: принтскрин
Европа
Ердоган сака да ја замолчи опозицијата: демонстрантите се судрија со полицијата, фрлен е солзавец

Турската полиција се судри со поддржувачите на турската опозициска партија пред седиштето на Републиканската народна партија (ЦХП) денеска, користејќи солзавец за комесарот, назначен од судот, да може да влезе во зградата.
Властите го блокираа пристапот до канцеларијата на партијата во неделата вечерта откако десетици пратеници и членови на ЦХП се забарикадираа таму за да го спречат комесарот да ја преземе контролата со своите соработници.
Судот минатата недела пресуди да го отстрани раководството на партијата во Истанбул поради наводни нерегуларности на конгресот на партијата во 2023 година.
Поранешниот пратеник на ЦХП, Ѓурсел Текин, официјално ја презеде контролата врз партискиот огранок попладнето. Текин, кој се судри со лидерот на ЦХП, Озгур Озел, ја бранеше пресудата, нарекувајќи ја непристрасна и дека „не е дел од проблемот“.
ЦХП ја обвинува владата на претседателот Таип Ердоган за организирање политичка кампања против нив. Озел го замени долгогодишниот лидер на партијата, Кемал Киличдароглу, пред две години и ја предводеше партијата до неочекувана победа на локалните избори минатата година, обезбедувајќи контрола врз поголемиот дел од градските совети во земјата.
Оттогаш неколку градоначалници од опозицијата се уапсени под обвинение за корупција, вклучувајќи го и градоначалникот на Истанбул, Екрем Имамоглу, клучен ривал на Ердоган.
Озел би можел да биде отстранет со судска наредба на 15 септември. Владата негира дека врши притисок врз судството.
фото: принтскрин