Европа
Тајна војна: тој што го контролира овој дел од планетата, ќе го има целиот свет в рака, има нешто повредно од нафтата

Иднината на целиот интернет ќе зависи од тоа кои земји доминираат во Јужното Кинеско Море.
Со оглед на тоа што Соединетите Американски Држави и Филипините неодамна ги одржаа своите најголеми воени вежби досега во Јужното Кинеско Море, проследени со Кина и Сингапур, тензиите во врска со контролата на стратешкиот воден пат се во пораст, напиша Маурицио Џери, поранешен аналитичар на НАТО во статија за Euractiv.com.
Кој и да доминира на Јужното Кинеско Море – една од најважните светски транспортни патишта за нафта, минерали и храна – ќе контролира повеќе од една петтина од глобалната трговија. Но, најважната економска вредност во регионот се големите бази на податоци (Big Data), а иднината на целиот интернет зависи од тоа кои земји доминираат во Јужното Кинеско Море, пишува Џери.
Околу 486 кабли под морето носат повеќе од 99 отсто од целиот меѓународен интернет сообраќај, според вашингтонската истражувачка фирма Telegeography. Соединетите Американски Држави имаат предност на првиот потег – повеќето од нив се контролирани од неколку американски технолошки гиганти – Alphabet, сопственик на Google, Meta, сопственик на Facebook, Amazon и на Microsoft.
Овие токови на податоци, кои носат сè, од е-пошта и банкарски трансакции до воени тајни, се повредни од нафтата. Со информациите во центарот на технолошките иновации, контролата на податоците е клучот за економската продуктивност. Како таква светската подморска кабелска инфраструктура е сè поподложна на саботажа и шпионажа – шпионските агенции лесно може да ги допрат каблите на нивната територија, пишува Џери.
Затоа, геополитичкото ривалство меѓу САД и Кина во изминатата деценија сè повеќе се фокусира на контролата на светската подводна кабелска мрежа. Се проценува дека интернет-економијата на Југоисточна Азија ќе достигне трилиони милијарди американски долари до 2030 година.
Кина планира подводна кабелска интернет-мрежа од 500 милиони долари за да создаде супербрза врска меѓу Азија, Блискиот Исток и Европа. Исто така, ги спречи проектите поддржани од САД за подводни интернет-кабли преку Јужното Кинеско Море со одложување на одобренијата за дозволи и создавање построги оперативни ограничувања.
Американската влада спречи неколку кинески проекти за подморски кабли во Азиско-пацифичкиот Регион поради загриженоста за способностите за надзор на Пекинг, пишува тој.
САД стравуваат дека напредокот на Кина во врска со кабелската индустрија е тројански коњ за воена и економска експанзија. „ХМН тек“ е пофален од кинеската влада како модел на „цивилно-воена интеграција“. Во соопштението за печатот, достапно само на кинески на нивната веб-страница, се вели дека компанијата ќе понуди „силна поддршка за модернизација на кинеската национална одбрана“.
За да ја заобиколат кинеската контрола, американските технолошки гиганти Facebook и Google го градат Apricot, првиот внатреазиски подморски кабел што го заобиколува Хонг Конг. Подморскиот кабел долг 12.000 километри ќе ги поврзе Јапонија, Тајван, Гуам, Филипините, Индонезија и Сингапур – но ја исклучува Малезија, влијателна членка на АСЕАН, која бргу стана столбот на американско-кинеската конкуренција за глобална доминација на интернет, пишува Џери.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Португалија ќе протера 18.000 нелегални мигранти

Привремената влада на Португалија планира да протера околу 18.000 странци кои живеат во земјата без дозвола, објави Асошиејтед Прес.
Министерот за претседателство, Антонио Леитао Амаро, објави дека централно-десничарската влада ќе издаде приближно 18.000 известувања до луѓето што живеат нелегално во земјата да ја напуштат. Тој додаде дека оваа недела 4.500 странци ќе бидат повикани доброволно да заминат во рок од 20 дена.
Португалија ќе одржи предвремени општи избори на 18 мај. Премиерот Луис Монтенегро распиша предвремени избори во март откако неговата малцинска влада, предводена од Социјалдемократската партија, го загуби гласањето за доверба во парламентот.
Европа
(Видео) Експлозија во Москва: има мртви и ранети, се шират снимки

Во југозападниот дел од Москва вчера се случи силна експлозија во повеќекатна зграда на улицата Генерал Тјуленев. Според неофицијални информации, експлозијата била предизвикана од гас и предизвикала голем пожар што ги зафатил становите на деветтиот кат од зградата.
After the explosions in a multi-storey building in Moscow, floors collapsed, several apartments are burning. There is no official information yet about casualities or the cause of the explosion! pic.twitter.com/MDF3iwhKlW
— LX (@LXSummer1) May 4, 2025
Според извештаите, делови од еден кат се урнале, при што загинале неколку лица, а повеќе од 15 биле повредени. Некои од жителите беа заробени на горните катови, каде што повикаа на помош низ прозорците додека пожарникарите се обидуваа да го локализираат пожарот и густиот чад.
At least 2 Russians are dead, 20 more injured.
The Russians hung from the windows, waiting for a rescue that never came. They burned alive — abandoned by their government.
Karma hits hard and fast. Turns out Russian gas is highly flammable, especially when safety takes a back… pic.twitter.com/tvK4FBvo0e
— Victoria (@victoriaslog) May 4, 2025
Според локалните медиуми и очевидци на терен, пожарот брзо се проширил низ неколку станови, а службите за итни случаи сè уште ја пребаруваат зградата. Нема официјална потврда за причината за експлозијата, но се шпекулира дека станува збор за дефект на гасната инсталација.
Руските власти сè уште официјално не го објавија бројот на загинати и повредени.
Европа
Осумнаесет општински службеници во Истанбул завршија во затвор

Турски суд затвори 18 службеници на градската власт во Истанбул поради обвиненија за корупција продолжувајќи ја репресијата против опозицијата поради која беше затворен и градоначалникот Екрем Имамоглу.
Имамоглу, главен политички ривал на претседателот Ердоган и водечки на анкетите, беше затворен во март во очекување судење по обвиненијата за корупција. Тој се соочува и со обвиненија за помагање терористичка група.
Градоначалникот ги негира сите обвиненија, а неговото апсење ги предизвика најголемите протести во Турција во последната деценија, економски превирања и обвинувања за политизирано судство. Владата ги отфрла овие тврдења и вели дека судството е независно.
НТВ објави дека 34 од 52 лица приведени за време на викендот биле ослободени со кауција. Турските медиуми пред четири дена објавија дека властите привеле десетици вработени во општина Истанбул како дел од правните истраги насочени кон Имамоглу проширувајќи ја репресијата против опозицијата, која почна кон крајот на минатата година.
Меѓу приведените се генералниот секретар, началникот на кабинетот на Имамоглу и претседателот и заменик-претседателот на Управата за водоснабдување и канализација.