Европа
Фон дер Лајен најави нов план за Западен Балкан: Четири столба за забрзување на патот кон ЕУ

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен најави нов план за приближување на Западен Балкан до Европската Унија.
Говорејќи на безбедносниот форум во Братислава, таа рече дека ЕУ треба да стори повеќе за да допре до членките во регионот кои се стремат да се приклучат, откривајќи план од четири точки за поттикнување на локалниот развој.
Фон дер Лајен изјави дека новиот план за раст на Западен Балкан е вистинската работа за регионот и во вистинско време, како и дека оваа иницијатива ќе им овозможи на граѓаните на Западен Балкан одредени придобивки што ги имаат членките на ЕУ. Таа нагласи дека заедничка цел е да се забрза патот на земјите од регионот кон Европската унија и оти ЕУ го сака Западен Балкан во Унијата.
„Сакаме да се надоврземе на грешките што беа направени во претходниот период, но сакаме и да обезбедиме одредени придобивки што ги имаат членките на ЕУ за граѓаните од Западен Балкан. Планот за раст што го предлагаме се заснова на четири столба. Првиот е да се доближи Западен Балкан до единствен европски економски пазар, второ да се продлабочи регионалната економска интеграција, да се забрзаат фундаменталните реформи и да се зголемат претпристапните фондови. Во извесна смисла ова е нов пристап кон Европската унија. Ние не само што сакаме да ги замолиме нашите партнери да преземат нови чекори кон нас, туку и сакаме да направиме голем чекор кон нив. Наша заедничка цел е да го забрзаме нивниот пат кон Европската унија“, изјави претседателката на Европската комисија.
Како што рече, сите земји кои се приклучија на ЕУ во последните две децении добија пристап до единствениот економски пазар, што беше главниот двигател на нивниот економски успех.
„Но, земјите кои веќе се на перспективен пат кон ЕУ треба да имаат корист од единствениот пазар. На пример, Западен Балкан би можел да пристапи кон нашиот единствен дигитален пазар во области како што се е-трговија или сајбер безбедноста. Можеме да посредуваме во трговијата, услугите и плаќања. Сакам нашиот единствен пазар да биде двигател на промените. Не само за земјите кои се приклучија кон нашето семејство, туку и за оние на патот. Оваа поблиска соработка на нашиот единствен пазар треба да оди рака под рака со заедничкиот регионален пазар “, рече претседателката на Европската комисија.
Според неа, единствениот регионален пазар е клучен за огромниот економски потенцијал на регионот и е важен за да го направи Западен Балкан поатрактивен за европските инвестиции.
Таа кажа дека доколку се заснова на европски правила и стандарди, овој заеднички регионален пазар ќе го забрза пристапот во Европската Унија.
„Сакаме однапред да му понудиме на Западен Балкан некои од предностите на членството. Секако, тоа значи и дека однапред мора да се исполнат одредени услови за членство. Некои од реформите кои се дел од пристапниот процес се клучни за довербата на инвеститорите. Градењето независно и ефикасно судство, кое обезбедува транспарентни јавни набавки, борбата против корупцијата или енергетскиот пазар“, рече Урусал фон дер Лајен.
Нагласи дека регионот на Западен Балкан има огромен потенцијал да се диверзифицира подалеку од руските фосилни горива, но оти мора да ја зголеми енергетската ефикасност, да се поврзе со други извори на снабдување, а дополнително, потребни се огромни инвестиции во обновливи извори на енергија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Путин: Оваа криза не почна со рускиот напад врз Украина, резултат е на државниот удар во Украина, кој Западот го поддржа

Рускиот претседател Владимир Путин денес се обиде да ја оправда инвазијата на Украина пред сојузниците, обвинувајќи го Западот за провоцирање на конфликтот.
Тоталната инвазија на Украина беше наредена од Владимир Путин пред три и пол години. Во војната загинаа десетици илјади луѓе и беше опустошен голем дел од источна Украина.
Putin spoke at the Shanghai Cooperation Organization Summit.
He blamed the West for the "Ukrainian crisis" and said that "the root causes of the crisis" must be removed in order for peace to come.
Looks like Putin has made his choice: he's going to continue the war. https://t.co/yqVH2adAxs pic.twitter.com/kbqYtFnpyH
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) September 1, 2025
„Оваа криза не започна со рускиот напад врз Украина, туку е резултат на државниот удар во Украина, кој Западот го поддржа и охрабри“, рече Путин на самитот на Шангајската организација за соработка во кинескиот град Тјенџин.
„Друга причина за кризата се постојаните обиди на Западот да ја вовлече Украина во НАТО“, додаде рускиот претседател.
Како избувна војната?
Конфликтот во Украина започна во 2014 година по месеци масовни протести познати како Револуција на достоинството, кога беше соборен прорускиот претседател Виктор Јанукович. Кратко потоа, Русија го окупираше и анектираше Крим, а на истокот од земјата, во Донецк и Луганск, избувнаа борби меѓу украинските сили и проруските паравоени групи со директна поддршка од Москва. И покрај договорите од Минск од 2014 и 2015 година, војната во Донбас никогаш навистина не заврши.
Ситуацијата драматично ескалираше на 24 февруари 2022 година, кога Русија, по наредба на Путин, започна целосна инвазија на Украина.
Руските сили тргнаа од неколку правци, тргнувајќи и кон Киев, но наидоа на жесток украински отпор и беа принудени да се повлечат од северните региони. Војната потоа се концентрираше на југот и истокот од земјата, каде што се водеа најжестоките борби.
До ден денес, украинските градови остануваат систематски бомбардирани од руски ракети и беспилотни летала, додека Украина возвраќа со напади врз воени цели длабоко на руска територија. Конфликтот одзеде десетици илјади животи, расели милиони и претвори огромни делови од земјата во бојно поле, а мировните преговори се во застој.
фото: принтскрин
Европа
Европски научници: Пожарите на Медитеранот се директна последица од климатските промени

Незапаметени пожари ги опустошија северна Шпанија и Португалија во последните недели, а Европската Унија се соочува со најлошата сезона на пожари откако започнаа евиденциите во 2006 година. Рекорден број од еден милион хектари изгоре низ Унијата, површина приближно половина од големината на Велс, објави Би-би-си.
Шпанија и Португалија се особено тешко погодени, а научниците од ЕУ проценуваат дека е изгорена околу 1% од целиот Пиринејскиот Полуостров. Повеќе од две третини од вкупната изгорена површина во ЕУ е во овие две земји. Според Европскиот информативен систем за шумски пожари „Коперник“ (EFFIS), повеќе од 400.000 хектари изгореле во Шпанија од почетокот на годината до 26 август. Ова е шест пати повеќе од просекот за истиот период помеѓу 2006 и 2024 година. Соседна Португалија, исто така, бележи рекордни 270.000 хектари изгорени, речиси пет пати повеќе од просекот.
Вкупно, 684.000 хектари се изгорени на Пиринејскиот Полуостров оваа година, при што поголемиот дел од оваа површина е изгорена за само две недели. Пожарите се концентрирани во шумските области на северна Португалија и во шпанските региони Галиција, Астурија и Кастиља и Леон. Пожарот не ги поштеди ниту заштитените подрачја како што е Националниот парк Пикос де Европа, ниту трасата на мрежата за поклонение Камино де Сантијаго, која привлекува повеќе од 100.000 посетители во лето.
Овие настани предизвикаа најголема мобилизација на пожарникари во рамките на Механизмот за цивилна заштита на ЕУ досега.
Чадот од пожарите драстично го влоши квалитетот на воздухот, носен од јужните ветрови до Франција и Обединетото Кралство. Во посебна студија, научниците од групата World Weather Attribution на Империјал колеџ во Лондон директно ја поврзаа влошената сезона на пожари во Медитеранот со климатските промени.
Пожарите, исто така, создаваат маѓепсан круг со ослободување на огромни количини јаглерод диоксид (CO2) во атмосферата, што дополнително ја затоплува планетата. Според податоците на ЕУ, CO2 ослободен од пожарите во Шпанија оваа година достигна рекордни 17,68 милиони тони.
Експертите предупредуваат дека почестите и посериозни пожари низ Европа веројатно ќе продолжат.
фото: принтскрин
Европа
Принцот Хари оди во Велика Британија на третата годишнина од смртта на баба му, кралицата Елизабета

Британскиот принц Хари ќе пристигне во Обединетото Кралство на 8 септември, на третата годишнина од смртта на баба му, кралицата Елизабета Втора, за да присуствува на церемонијата на доделување награди за добротворната организација. Хари живее во Калифорнија откога се повлече од кралското семејство во 2020 година. Тој ќе се врати во својата татковина за да присуствува на 20-годишнината од наградите „Велчајлд“, се вели на веб-страницата на добротворната организација.
Хари е покровител на добротворната организација веќе 17 години, а за време на настанот на 8 септември ќе се сретне со тешко болни деца и со нивните семејства и ќе додели награда на инспиративно дете.
„Се чувствувам привилегиран што можам да присуствувам на наградите ‘Велчајлд’“, рече Хари.
View this post on Instagram
Неговото враќање во Обединетото Кралство сигурно ќе ги разгори шпекулациите за помирување со кралското семејство, пишува агенцијата „Франс прес“. Хари во интервју за Би-би-си во мај изјави дека сака да се смири со својот татко, кралот Чарлс III. Истиот месец 40-годишниот принц последен пат беше виден во својата татковина, каде што пристигна на судско рочиште.
„Мејл он сандеј“ објави фотографии во јули од состанокот меѓу кралот и советниците на Хари, што беше протолкувано како прв чекор кон помирување. Кралицата Елизабета II почина на 8 септември 2022 година во нејзината шкотска резиденција Балморал. Принцовите Вилијам и Хари последен пат беа видени заедно неколку дена подоцна во замокот Виндзор.
Расколот меѓу Хари и кралското семејство дополнително се влоши на почетокот на 2023 година кога принцот ги објави своите мемоари, во кои беше особено критичен кон својот брат и кон принцезата Кејт.
фото: принтскрин