Свет
„Фридом хаус“: Пад на демократијата во целиот свет

Според последниот извештај на меѓународната невладина организација „Фридом хаус“, земјите од Западен Балкан, вклучително и Србија, се во категоријата делумно слободни држави и се посочува дека падот на демократијата минатата година е забележан во целиот свет.
Во извештајот „Слободата во светот 2021 година – Демократијата под опсада“ се наведува дека во 2020 година Србија бележи пад од два поена и сега има вкупно 64 од вкупно 100 можни, а САД имаат пад од 11 поени и сега имаат 83.
Според извештајот, Србија бележи пад од 14 поени во областа на политичките права и граѓанските слободи во текот на последната деценија и е во групата со САД, Турција, Унгарија и Полска.
Во извештајот се наведува и дека назадување имало на територијата на целиот Западен Балкан во текот на 2020 година.
Забележан е и напредок кај некои земји, како што се Црна Гора и Северна Македонија, чии институции, како што стои во извештајот, во голема мера се повратија „од штетата што им ја нанесе поранешниот премиер во бегство, Никола Груевски“.
Извештајот опфаќа 195 светски земји и 15 територии и најдобро ги рангира скандинавските земји Финска, Норвешка и Шведска, кои имаат по 100 поени, а Северна Кореја е на најлошо место со три бода.
Извештајот исто така покажа дека граѓаните на вкупно 73 земји во светот живеат во услови на деградација на политичките и граѓанските права, а напредок во тие области е регистриран во 28 земји.
54 земји во светот се класифицирани како слободни земји, во кои живеат вкупно 38 проценти од светската популација, а помалку од 20 проценти од светските граѓани живеат во услови на целосна слобода – што е најлош ефект од 1995 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Хаос на аеродром во Белгија: дојава за бомба во авион

Летовите од вториот најголем аеродром во Белгија се прекинати поради дојава за бомба во авионот на „Рајанер“. Според последните информации, авионот полетал од Порто, пренесуваат медиумите во регионот.
Како што изјави компанијата што управува со аеродромот, малку пред 11 часот по локално време во авионот што слета на аеродромот „Шарлроа“ беше активирана закана за бомба, соопшти компанијата што управува со аеродромот.
„Околу авионот е воспоставен безбедносен периметар, што бара затворање на пистата и прекин на сите операции“, рекоа тие.
Патниците сè уште не се евакуирани, објави локалната РТЛ, без да прецизира дали станува збор за патниците во авионотили за патниците на аеродромот.
Свет
Орбан: Западната стратегија за уништување на Русија не успеа

Доколку Украина биде примена во Европската Унија, војната што се води таму исто така ќе биде прифатена, изјави унгарскиот премиер Виктор Орбан на конференцијата на претседателите на парламентите, што се одржа во Будимпешта на почетокот на оваа недела. Тој посочи дека неколку членки на ЕУ се за продолжување на поддршката на Украина, за да може земјата да ги продолжи своите воени операции.
„Имаме различно мислење. Колку подолго трае војната, толку повеќе луѓе ќе умираат, а ситуацијата на бојното поле ќе биде полоша“, рече тој.
Во врска со предлогот на Европската комисија за воведување обврска за земјите-членки да се откажат од руските енергетски испораки, Орбан рече дека тоа ќе ја уништи унгарската економија.
„Замислете само ако цената на енергијата одеднаш се удвои за домаќинствата и бизнисите. Унгарските семејства нема да можат да се справат со тоа. Унгарците сакаат мир и би сакале што поскоро да се ослободат од политиката на економски санкции“, рече Орбан, додавајќи дека земјите-членки нема да можат да го поднесат економскиот товар што би го претставувало членството на Украина во ЕУ.
Според него, раното пристапување на земјите од Централна и Источна Европа и користело на заедницата, но истакна дека ситуацијата со Украина е поинаква. Тоа би бил лош договор, што би резултирало со земјоделска криза, невработеност, задолженост и влошување на условите за живот, смета тој.
Тој ја гледа Европа како богата и слаба, што, според него, е најопасната комбинација, поради што повика на зајакнување на заедницата.
„Европа може да биде зајакната од националните држави. Таа стана успешна токму благодарение на соработката меѓу националните држави, односно силните лидери на силните национални демократии. ЕУ им должи сè на националните парламенти и ако сака да биде успешна, мора повеќе да ги почитува парламентите, кои не се вештачки институции создадени со договори, туку вистински тела на национално претставување“, рече унгарскиот премиер.
Тој, исто така, посочи на заканите од Брисел за намалување на финансирањето на оние кои ги штитат границите на националните држави. Ако тоа не успее, тие ќе ги соборат националните влади и ќе им помогнат на партиите кои се подготвени да се откажат од националниот суверенитет, рече Орбан.
„Светот се реорганизира, идеологијата на западниот свет се менува и ние Европејците мора да реагираме на тоа“, рече Орбан и ги замоли учесниците да се фокусираат на прашањата за националниот суверенитет и аспирациите на Украина за членство во ЕУ.
Свет
(Видео) На Бајден му било толку лошо што се размислувало за инвалидска количка, Белата куќа криела

Здравјето на американскиот претседател Џо Бајден беше толку нарушено во 2023 и 2024 година што неговите најблиски советници ја разгледаа можноста тој, во случај на реизбор, да почне да користи инвалидска количка, пишува во новата книга „Оригинален грев“ на Џејк Тапер од Си-ен-ен и Алекс Томпсон од американскиот портал „Аксиос“. Книгата ќе биде објавена на 20 мај.
Разговорите во тимот на Бајден го откриваат степенот на физичкото влошување на претседателот, со акцент на влошената состојба на ‘рбетот, но и загриженоста на советниците, кои ја подготвуваа неговата кандидатура за уште еден мандат во заднина на возраст од 81 година. Во исто време, според авторот, Белата куќа активно се обидувала да ја скрие вистинската состојба, дури и по цена на здравјето на Бајден.
„Физичкото влошување на Бајден, што најјасно се гледаше во неговото отежнато одење, беше толку изразено што во тимот имаше сериозни дискусии за можноста тој да користи инвалидска количка. Но, одлуката беше одложена за по изборите“, пишуваат авторите.
Неговите советници заклучиле дека јавната употреба на количката за време на кампањата би била политички неодржлива. Личниот лекар на претседателот, Кевин О’Конор, приватно предупредил, според книгата, дека по уште еден сериозен пад, Бајден може да биде принуден да закрепне со помош на инвалидска количка. Тие биле особено загрижени од инцидентот во јуни 2023 година кога Бајден се сопна за време на говорот во Академијата за воздухопловни сили на САД.
По тој пад, тимот вовел дополнителни мерки: ја скратил патеката по која требало Бајден да оди на настаните, инсистирале секогаш да ги користи оградите кога се качува на сцената, ги менувале визуелните подготовки за јавни настапи за да го знае точниот редослед на движењата и физички го воделе сè почесто.
О’Конор, пишуваат авторите, долго приватно изразувал загриженост за ефектите од претседателското темпо врз здравјето на Бајден. Тој често се судирал со политичките кадри, кои не сакале да му го олеснат распоредот. Понекогаш на шега велел дека додека тие се обидувале да го убијат претседателот, тој се обидувал да го одржи во живот.
Во јавноста, сепак, тимот на Бајден ја минимизира сериозноста на ситуацијата. Во текот на 2024 година тие упорно тврдеа дека тешкотијата во одењето може да се објасни со повредата на стапалото од ноември 2020 година и фактот дека тој постојано не носел ортоза во тоа време. Извори им рекоа на новинарите дека Бајден е жртва на сопствената виталност.
Но, тоа не се совпаѓа со претходниот извештај на О’Конор. Лекарот уште во 2021 година изјавил дека двете скршеници на стапалото се целосно излечени. Иако спомна благ артритис на стапалото по фрактурата, тој се фокусира на значајниот спинален артритис како главна причина за промените во одењето.
И покрај сè поизразените физички и ментални знаци на стареење, Бајден, неговото семејство и највисоките функционери на Белата куќа продолжија со кампањата. Но, неговиот катастрофален настап во телевизиската дебата против Трамп во јуни 2024 година ги шокира водечките демократски лидери, кои потоа почнаа да го повикуваат да се повлече од трката.
Три недели по дебатата, Бајден се повлече од претседателската кампања и ја поддржа потпретседателката Камала Харис како нов кандидат на Демократската партија.
На прашањето на „Аксиос“ за наводите во книгата, неименуван портпарол Бајден одговори дека „медицинскиот преглед на претседателот јасно покажал вкочането одење предизвикано, меѓу другото, од дегенеративни промени на ‘рбетот, но без потреба од посебен третман и без влошување“.
„Претседателот беше транспарентен во врска со тоа, а ситуацијата не беше ни приближно тешка“, се вели во соопштението.
„Да, имаше физички промени со возраста, но тоа не е доказ за ментална неспособност“.
„До денес никој не посочил момент во кој претседателот Бајден не можел да донесе одлука или да ја заврши својата работа поради ментален пад. Всушност, доказите го кажуваат спротивното – тој бил многу ефикасен претседател“, заклучуваат тие.