Свет
Хималајските глечери се топат со невидена брзина: опасност од големи поплави и недостиг на вода за пиење за 240 милиони луѓе
Глечерите во планинскиот венец на Хималаите се топат со невидена брзина што може да предизвика опасни поплави и недостиг на вода за околу 240 милиони луѓе кои живеат во планинскиот регион, покажа новиот извештај.
Глечерите во тој регион би можеле да изгубат од 75 до 80 отсто од својот волумен до 2100 година поради глобалното затоплување, се вели во извештајот.
Околу 2010 година, глечерите се топеа 65 отсто побрзо од една деценија порано, според резултатите од Меѓународниот центар за интегриран планински развој (ICIMOD) со седиште во Катманду.
„Ги губиме глечерите, ги губиме во рок од 100 години“, вели Филипус Вестер, научник и главен автор на студијата.
„Со глобалното затоплување, мразот ќе се стопи, тоа може да се предвиди. Но, она што е неочекувано и загрижувачко е брзината. Се одвива многу побрзо отколку што очекувавме“, додаде Вестер.
Со затоплување од 1,5 степени Целзиусови, или 2 степени над прединдустриските температури, глечерите низ целиот регион на Хималаите ќе изгубат од 30 до 50 отсто од својот волумен до 2100 година, се вели во извештајот.
Но, со затоплување од 3 степени Целзиусови – што ќе се случи со сегашната климатска политика – глечерите ќе изгубат 75 проценти од мразот, а на 4 степени ќе се искачи до 80 проценти.
„Тоа ја покажува потребата од итна климатска акција“, нагласи Вестер.
Извештајот покажа дека протокот на вода во 12-те речни сливови во регионот, вклучувајќи ги Ганг, Инд и Меконг, најверојатно ќе го достигне својот врв до средината на векот, со последици за повеќе од 1,6 милијарди луѓе кои зависат од тоа снабдување.
„Иако може да звучи дека ќе имаме повеќе вода бидејќи глечерите се топат со зголемена брзина…премногу често ќе има поплави наместо постојан проток“, објасни Вестер. По надоаѓањето на водата, залихите на крајот ќе се намалуваат.
Многу високопланински заедници користат глацијална вода и стопен снег за наводнување на посевите. Но, времето на снежни врнежи стана понепредвидливо и помалку од порано.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
СЗО отпушта една четвртина од персоналот
Светската здравствена организација (СЗО) соопшти дека нејзиниот персонал ќе се намали за околу една четвртина, или околу 2.300 работни места, до средината на следната година, објави Ројтерс.
Дупката во буџетот на организацијата за 2026-2027 година е нешто над 1 милијарда долари.
Намалувањата ќе бидат резултат на реформи, како и пензионирања и заминувања на персоналот, кои се наметнати поради повлекувањето на најголемиот донатор на организацијата – САД, кои покриваат околу 18 отсто од финансирањето.
Администрацијата на претседателот Доналд Трамп ја повлече земјата од СЗО по преземањето на функцијата во јануари, потсетува агенцијата.
Свет
Макрон: Европа одбива да биде технолошки вазал на САД и Кина
Европа одбива да биде технолошки вазал на САД и Кина, изјави денес францускиот претседател Емануел Макрон, повикувајќи ја да го развие својот технолошки суверенитет.
„Да бидеме јасни, Европа не сака да биде клиент на големи претприемачи или големи решенија презентирани од САД и Кина. Сакаме да ги развиеме нашите сопствени решенија“, рече Макрон во Берлин, на француско-германскиот самит за технолошкиот суверенитет на Европа.
Европа „едноставно одбива да биде вазал“, нагласи тој, со оглед на тоа што значително заостанува во технолошкиот сектор, особено во трката за развој на вештачката интелигенција.
„На краток рок, постои цена ако не се биде вазал бидејќи треба повторно да се инвестира“, рече тој, оценувајќи дека ова трошење е клучно и дека Европејците мора „да донесат многу смели одлуки“.
Меѓу тие одлуки, „прв приоритет“ е „европската преференција“, особено во областа на јавните набавки, со цел да се овозможи развој на технолошките „шампиони“ во Европа, рече францускиот претседател.
„Кинезите имаат кинеска ексклузивност колку што е можно повеќе, а Американците имаат многу силна американска преференција. Само што ние никогаш немаме европска преференција, згора на тоа, понекогаш дури сме фасцинирани од неевропски решенија“.
Свет
Конгресот гласаше за објавување на досиејата за Епштајн – 427 гласови за, 1 против
Претставничкиот дом на американскиот Конгрес денес речиси едногласно гласаше за закон со кој се наредува Министерството за правда да ги објави сите документи за осудениот сексуален предатор Џефри Епштајн.
Иницијативата почна уште во јули, кога мала двопартиска група пратеници започна петиција за заобиколување на претседателот на Претставничкиот дом Мајк Џонсон, кој контролираше кои закони се ставаат на гласање. На почетокот, нивните шанси изгледаа мали, особено откако претседателот Трамп ја нарече целата работа измама и ги повика своите поддржувачи да ја игнорираат.
Сепак, обидите на Трамп и Џонсон да го спречат гласањето на крајот не успеаја. Соочен со зголемена поддршка за законот, претседателот попушти, па дури и објави дека ќе го потпише доколку помине во Сенатот.
Законот беше усвоен со убедливи 427 гласови „за“ и само еден „против“. Единствениот пратеник кој се спротивстави беше Клеј Хигинс, републиканец од Луизијана и страствен поддржувач на Трамп. Интересно е што Хигинс претседава и со поткомисијата која веќе ги побара досиејата на Епштајн од Министерството за правда.
Гласањето е јасен показател за зголемениот притисок врз политичарите и администрацијата на Трамп конечно да одговорат на долгогодишните јавни барања за транспарентност во случајот Епштајн.
Џефри Епштајн беше моќен финансиер со бројни врски, а си го одзеде животот во 2019 година во затвор на Менхетен, каде што чекаше судење по сериозни обвиненија за сексуална злоупотреба и трговија со малолетници.

