Свет
Четири можни причини за падот на „боингот“ во Индија

Додека официјалната истрага е во тек, сè уште не е познато што точно го предизвикало падот на летот AI171 на Ер Индија помеѓу Ахмедабад и Лондон, кој се урна само 1,5 километри од пистата во четвртокот, 30 секунди по полетувањето.
Во несреќата загинаа 241 патник и членови на екипажот, што ја прави првата фатална несреќа за Боингот 787-8 Дримлајнер откако започна со комерцијални летови во 2011 година.
Индиската истрага штотуку започнува, а експерти од САД и Велика Британија ќе ѝ се приклучат. Би-Би-Си ја анализираше несреќата со експерти и понуди четири можни причини.
Авионот го пилотираа искусни пилоти – капетанот Сумит Сабхарвал и копилотот Клајв Кундар – кои заедно имаа над 9.000 часа време на летање. Капетанот Сабхарвал летал повеќе од 22 години.
Според официјалните податоци на Ер Индија, полетал од Ахмедабад во 13:39 часот по локално време. Речиси веднаш по полетувањето, екипажот испратил повик за помош , но потоа авионот повеќе не одговорил. Единствениот преживеан патник им кажал на индиските медиуми дека слушнал силен тресок додека авионот се борел да добие висина.
BBC Verify анализираше снимки на кои се гледа како авионот лета ниско над станбена област. Најновите податоци од летот покажуваат дека достигнал висина од 190 метри, потоа почнал да паѓа и исчезнал зад дрвјата. Потоа се гледа експлозија на хоризонтот.
Засега не е можно со сигурност да се каже што го предизвикало падот. Но, видеата сугерираат дека авионот не можел да добие доволна висина, како да му недостасувала моќност.
Некои експерти ја покренаа можноста двата мотори да откажале истовремено, исклучително ретко сценарио, но не и невозможно. Во тој случај, се активира таканаречената RAT – помошна турбина што се активира кога главните мотори не обезбедуваат енергија, но не е јасно дали тоа било случај овде.
Познат пример за слична ситуација беше „Чудото на реката Хадсон“ во 2009 година, кога Ербас А320 ги загуби двата мотора поради јато птици. Но, тогаш пилотот имал повеќе време и надморска височина за маневрирање, што не било случај овде.
Поранешен пилот изјави за Би-Би-Си дека дефектот на двата мотора можел да биде предизвикан и од контаминирано гориво. Системот за мерење на горивото кај млазните мотори мора прецизно да се подеси, ако се затне, моторите може да останат без гориво.
И покрај шпекулациите, некои експерти велат дека во моментов нема цврсти докази дека двата мотори откажале. Експертот за авијација Мохан Ранганатан рече дека ова би бил „исклучително редок настан“.
Друга можност што ја споменуваат индиските пилоти се судирите со птици, кои можат сериозно да ги оштетат моторите ако птиците се вовлечат во нив.
Ахмедабад е познат по својата голема популација на птици во близина на аеродромите. Според индиското министерство за цивилно воздухопловство, аеродромот во Ахмедабад регистрирал 462 судири со птици во последните пет години, вклучувајќи 38 во 2022-23 година, што е зголемување од 35% во однос на претходната година.
Сепак, експертите нагласуваат дека судирите со птици ретко доведуваат до катастрофа освен ако не се погодени двата мотора.
Неколку експерти контактирани од BBC Verify сугерираа дека е можно закрилките да не биле правилно поставени пред полетувањето. Овие закрилки се неопходни за генерирање на подигнување при мали брзини – особено кога авионот е целосно натоварен, со гориво за долг лет и во тешки временски услови.
Во Ахмедабад тој ден, температурата била речиси 40 °C, што значи дека воздухот бил разреден и дека на авионот му требало повеќе подигнување и моќност на моторот. Дури и најмалата грешка во конфигурацијата можела да биде фатална.
Сепак, системите за летање на Dreamliner го предупредуваат екипажот ако закрилките не се правилно поставени за полетување. Исто така, постојат детални процедури и контролни листи што пилотите мора да ги поминат пред секое полетување. Ова значи дека секоја грешка би била човечка, но и многу ретка.
Истрагата ќе ја водат индиските власти со помош на американски и британски експерти, а таканаречената црна кутија и анализата на остатоците од авионот ќе играат клучна улога во неа. Производителот на мотори GE Aerospace го испраќа својот тим во Индија, додека Boeing најави целосна соработка. Засега, остануваат многу прашања, а одговорите ќе дојдат дури откако ќе заврши темелната и меѓународна истрага што веќе е започната.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Никола и Марта исчезнаа на патот кон Грција: „По втората рампа повеќе не ги видовме“

Никола Стефановиќ (31) и Марта Илиќ (19) исчезнаа патувајќи на одмор во Грција, како што потврди за „Блиц“ Јелена Стојиљковиќ, ќерката на нивниот пријател, со кого го напуштиле Лесковац.
„Тие отидоа со нас во Грција, требаше да прстојуваме стан до стан на истото место. Никола е пријател на татко ми, го замолил да оди пред него, да го следи, не го знаел патот. Сè беше во ред низ Србија и Северна Македонија, влеговме во Грција“, вели Јелена Стојиљковиќ за „Блиц“.
Откако направиле пауза на бензинска пумпа во Грција, го продолжиле своето патување.
Кога стигнале до втората рампа на автопатот кон Олимпик бич, Никола и Марта исчезнале.
„Тато ги набљудуваше цело време во ретровизорот. По таа втора рампа, повеќе не ги видовме. Потоа тато доби порака од бројот на Никола „Брат, те молам јави ми се“, што и го стори. И тој и таа беа недостапни“, изјави Јелена за „Блиц“.
Како што истакна, Марта и Никола не контактирале со никого од вчера и сите се многу загрижени.
„Се надеваме дека се е добро и дека ќе се појават, сите сме многу загрижени за нив“, рече таа на крајот од интервјуто за „Блиц“.
Патем, судејќи според информациите објавени на Фејсбук страницата „Во живо од Грција“, автомобилот со кој Никола и Марта патувале во Грција е син металик опел со лесковачки регистарски таблички LE 164 LB.
Исчезнатиот Никола Стефановиќ живее во селото Богојевце во близина на Лесковац, а Марта Илиќ живее во селото Бунушки Чифлук.
Свет
Трамп разговараше со Лукашенко: „Имавме одличен разговор“

Претседателот на САД, Доналд Трамп, имаше телефонски разговор со белорускиот претседател Александар Лукашенко, објави белоруската новинска агенција Белта.
Разговорот го потврди и Трамп.
„Имав одличен разговор со високо почитуваниот претседател на Белорусија, Александар Лукашенко. Целта на повикот беше да му се заблагодарам за ослободувањето на 16 затвореници. Разговаравме и за ослободувањето на дополнителни 1.300 затвореници. Нашиот разговор беше многу добар. Разговаравме за многу теми, вклучувајќи ја и посетата на претседателот Путин на Алјаска. Со нетрпение очекувам да се сретнам со претседателот Лукашенко во иднина. Ви благодарам за вашето внимание на ова прашање!“, напиша тој.
Свет
Киев: Путин носи карти за самитот, ќе се обидат да ја претстават Украина како вештачка држава

Рускиот претседател Владимир Путин наводно ќе му претстави на американскиот претседател Доналд Трамп историски материјали на самитот во Алјаска, со кои сака да ја прикаже Украина како вештачка држава, тврди украинскиот центар за борба против дезинформации.
Според Центарот, објавено од „Киев индепендент“, пакетот вклучува географски карти кои се обидуваат да ги оправдаат руските територијални претензии и континуираната воена агресија врз Украина.
Тврдењето доаѓа пред првата средба лице в лице меѓу Путин и Трамп од почетокот на вториот претседателски мандат на Трамп. Белата куќа ги опишува разговорите како дел од напорите на САД за ставање крај на војната во Украина.
„Кремљ редовно користи искривени историски наративи“
Центарот за борба против дезинформациите предупредува дека Кремљ редовно користи искривени историски наративи за да ги оправда своите постапки, прикажувајќи ја Украина како историски зависна од Русија и доведувајќи го во прашање легитимитетот на нејзиниот суверенитет.
Путин постојано јавно користел вакви псевдоисториски аргументи, според „Киев Индепендент“. Во интервју од 2024 година со американскиот десничарски коментатор Такер Карлсон, тој одржа 30-минутен монолог за историјата на Русија и Украина полн со неточности и искривени тврдења, според Украинците.
„Историските факти, а особено псевдоисториските фантазии, не можат да бидат основа за територијални претензии или да оправдаат вооружена агресија против други земји“, соопшти Центарот за сузбивање на дезинформациите.
„Прекинот на огнот ќе биде еден од приоритетите“
Трамп ги нарече разговорите во Алјаска „пробен период“ и за време на телефонскиот разговор на 13 август со украинскиот претседател Володимир Зеленски и европските лидери, вети дека прекинот на огнот ќе биде еден од приоритетите во разговорите со Путин.
Американскиот претседател, исто така, посочи дека секој мировен договор ќе бара од двете страни да „разменуваат“ територии, што предизвика загриженост во Киев и европските престолнини. Не е прецизирано што се подразбира под „размена на територии“.
Русија го анектираше украинскиот Крим во 2014 година, а потоа и делови од регионите Донецк, Луганск, Запорожје и Херсон во 2022 година.
Според извор од Кабинетот на украинскиот претседател, предлогот на Москва ќе бара од Киев да се повлече од делови од регионите Донецк и Луганск под украинска контрола во замена за повлекување на Русија од делови од регионите Суми и Харков.
Путин, исто така, бара Украина да се повлече од деловите од регионите Херсон и Запорожје, контролирани од Украина, и да се согласи на забрана за влез во НАТО како предуслов за мир.
Овие барања, повторени за време на украинско-руските мировни преговори во Истанбул, беа решително отфрлени од Зеленски, кој инсистира на прекин на огнот како прв чекор кон преговорите, што е поддржано од европските партнери на Украина.