Свет
Членството на Украина во НАТО – клучно прашање на денешниот состанок на лидерите на алијансата

Лидерите на земјите од НАТО денеска треба да ја усвојат нацрт-декларацијата на вториот, последен ден од самитот на алијансата во главниот град на Литванија.
Клучното прашање на документот и на собирот на претседателите и премиерите на земјите членки е барањето на Украина за влез во НАТО.
Пред седум часот наутро, по средноевропско време, ќе се соберат на самитот во ЛИТЕКС, саемски простор специјално реновиран за оваа пригода во продолжение на работата на самитот, а планирано e и кратко обраќање на генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, и на премиерот на Јапонија како земја партнер на западната воена алијанса.
Подоцна е планиран состанок на Северноатлантскиот совет на ниво на шефови на држави и влади со Шведска, индо-пацифичките партнери и ЕУ.
Со најголемо внимание се очекува медиумската конференција на Столтенберг и претседателот на Украинан Володимир Зеленски, кога треба да се слушне дали официјален Киев е задоволен од предлогот на НАТО за пакетот за Украина.
Тој пакет вклучува три елементи: прескокнување на акцискиот план за членство, формирање на советот НАТО – Украина и натамошна воена помош за војната со Русија.
По таа конференција, следен е состанокот на советот НАТО – Украина на ниво на шефови на држави и влади со Шведска.
Завршниот говор на самитот Столтенберг ќе го одржи на прес-конференцијата, која е планирана за 14.30 часот по средноевропско време.
Потоа ќе соопшти дали е усвоена декларацијата, која, според сработеното во нацртот, се однесува на Србија и дијалогот меѓу Белград и Приштина.
Во точките 77 и 78 пишува дека зајакнувањето на односите НАТО – Србија би било од корист за алијансата, Србија и целиот регион, пренесува српската новинска агенција „Танјуг“.
Тие наведуваат и дека ги повикуваат Белград и Приштина на итна деескалација, враќање на дијалогот и спроведување на договорите од Брисел и Охрид.
Генералниот секретар на НАТО претходно во Вилнус изјави дека е во постојан контакт со претседателот на Србија, Александар Вучиќ, и дека е подготвен да се сретне со него.
Тој ова го изјави пред почетокот на самитот на НАТО на прашањето на „Танјуг“ дали ќе се сретне со Вучиќ и зошто КФОР дозволува присуство на специјални единици од Приштина и покрај противењето на Србите и што може да се направи за тоа.
„Ја следиме ситуацијата на северот на Косово. Ги повикуваме двете страни да се деескалираат и да не преземаат дејства што би ја влошиле ситуацијата и би ги зголемиле тензиите во регионот“, рече Столтенберг.
Тој додаде дека КФОР го зголеми своето присуство во Косово со неколку илјади дополнителни војници, со цел, како што рече, да се спречи „нестабилноста и насилството“ во изминатите неколку недели.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Во нови израелски напади врз Газа убиени најмалку 30 лица

Најмалку 30 лица денеска загинаа во воздушните напади на израелските сили врз Газа, објави Ал Џезира. Од 30 жртви, 28 ги загубија животите во градот Газа.
Израелската армија вчера продолжи со нападите врз Газа, при што загинаа најмалку 91 Палестинец, вклучувајќи цивили кои бегаа од градот Газа, соопштија здравствените власти во Газа.
Израелските сили бомбардирале станбени згради, училишта претворени во засолништа, шатори каде што живеат раселени лица, како и камион што превезувал луѓе кои се обидувале да избегаат од градот Газа по наредба на армијата.
Хамас соопшти дека израелските сили убиле околу 1.700 здравствени работници и заробиле околу 400 од нив откако ја започнале војната во Газа во октомври 2023 година.
Офанзивата продолжува додека 10 земји, вклучувајќи ги Австралија, Белгија, Велика Британија и Канада, треба формално да ја признаат независната палестинска држава во понеделник пред годишната сесија на Генералното собрание на ОН, објави Ројтерс.
Свет
Трамп му се закани на Авганистан

Американскиот претседател, Доналд Трамп, синоќа се закани дека „лоши работи“ ќе му се случат на Авганистан ако САД не ја вратат контролата врз воздухопловната база Баграм и одби да ја исклучи можноста за испраќање трупи за повторно заземање на таа база, објави Ројтерс.
„Ако Авганистан не ја врати воздухопловната база Баграм на оние што ја изградија, Соединетите Американски Држави, ќе се случат лоши работи!“, напиша Трамп во објава на Truth Social.
Трамп претходно изјави дека САД се обиделе да ја вратат контролата врз базата што ја користеле американските сили по нападите од 11 септември 2001 година.
Во петокот, тој им рече на новинарите дека разговара за ова со Авганистан. Повлекувањето на американските сили во 2021 година доведе до преземање на американските бази од страна на Талибанците и соборување на владата во Кабул, која е поддржана од САД. Авганистанските власти изразија противење на враќањето на американското воено присуство.
Сегашни и поранешни американски функционери приватно предупредуваат дека повторното освојување на базата Баграм во Авганистан би можело да изгледа како нова инвазија на земјата, за што би биле потребни повеќе од 10.000 војници и распоредување на напредни противвоздушни системи, пишува Ројтерс.
На вчерашното прашање дали ќе испрати американски трупи да ја преземат базата, Трамп одби директно да одговори, велејќи: „Нема да зборуваме за тоа“.
„Сега разговараме со Авганистан и го сакаме назад, го сакаме назад наскоро, веднаш. А ако не го сторат тоа – ако не го сторат тоа, ќе дознаете што ќе правам“, им рече тој на новинарите во Белата куќа.
Пространиот аеродром беше главната база на американските сили во Авганистан за време на дведецениската војна што следеше по нападите на 11 септември 2001 година во Њујорк и Вашингтон од страна на Ал Каеда.
Во базата некогаш се наоѓале ресторани за брза храна како „Бургер Кинг“ и „Пица Хат“ за американските војници, како и продавници во кои се продавало сè, од електроника до авганистански теписи. Таму се наоѓал и голем затворски комплекс.
Експертите велат дека воздухопловната база на почетокот би било тешко да се обезбеди и дека за нејзино функционирање и заштита ќе биде потребна огромна работна сила.
Дури и ако Талибанците прифатат враќање на САД во Баграм по преговорите, базата ќе треба да се брани од бројни закани, вклучувајќи ги и борците на Исламска држава и Ал Каеда во Авганистан. Исто така, таа ќе биде ранлива на закана од напредни ракети од Иран, кој нападна голема американска воздухопловна база во Катар во јуни откако САД извршија напади врз нуклеарните постројки на Иран.
Свет
Стармер ќе објави формално признавање на Палестина како држава

Велика Британија денескa ќе ја признае палестинската држава и покрај притисокот од САД и семејствата на заложниците што ги држи Хамас. Британскиот премиер, Кир Стармер, во јули објави дека Велика Британија ќе ја признае Палестина во септември доколку ситуацијата во Газа не се подобри.
Би-Би-Си објави дека Стармер и министрите од британската влада заклучиле дека ситуацијата на терен се влошила во последните недели и дека ќе го објават признавањето на Палестина во недела попладне.
Признавањето на Палестина е голема промена во британската надворешна политика откако неколку претходни влади тврдеа дека признавањето треба да дојде како дел од сеопфатен мировен договор.
Овој потег предизвика остри критики од израелската влада, семејствата на заложниците и некои конзервативци. Израелскиот Бенјамин Нетанјаху претходно изјави дека таквата одлука „го наградува теророт“.
Најавеното признавање беше критикувано и од водечките американски политичари, кои предупредија дека тоа ќе го зајакне Хамас и ќе ја загрози безбедноста на Израел.
Како што претходно најави португалското Министерство за надворешни работи, и Португалија денес официјално ќе ја признае палестинската држава.
Се очекува уште десет земји да го следат примерот на Португалија на Генералното собрание на ОН.