Европа
Шведскиот институт: Половина од светските демократии се во пад
Половина од светските демократии се во состојба на опаѓање, при што граѓанските слободи и владеењето на правото се влошуваат, а авторитарните влади стануваат порепресивни, предупреди Институтот за демократија и изборна помош (ИДЕА) со седиште во Стокхолм.
ИДЕА во својот годишен извештај наведува дека демократските институции се поткопани од проблеми, кои вклучуваат, меѓу другото, ограничување на слободата на изразување и зголемена недоверба во легитимноста на изборите.
Како посебни предизвици, ИДЕА посочува неколку фактори што придонесуваат за влошување на состојбата на демократијата во светот: руската војна во Украина, претстојната глобална рецесија, климатските промени и пандемијата на Ковид-19.
„Светот се соочува со повеќе кризи во исто време, од зголемените трошоци за живот до ризикот од нуклеарен конфликт и галопирачката климатска криза. Во исто време, сведоци сме на пад на демократските стандарди во светот. Тоа е токсична мешавина“, се вели во извештајот од студијата за 2022 година.
ИДЕА следи и собира податоци за состојбата на демократиите во светот од 1975 година.
Во извештајот се наведува дека никогаш не бил толку голем бројот на земји што „повлекуваат назад“, каде што е забележана сериозна ерозија на демократијата.
Како земји со проблеми на огромна политичка поларизација, нефункционални институции и закани по граѓанските слободи, ИДЕА ги споменува Полска, Унгарија и САД.
Во Европа речиси половина од демократиите се во колапс, но се нагласува дека демократските вредности и институции се клучен штит против руската агресија не само во Украина туку и во земјите од регионот.
„Руската војна во Украина ја потресе Европа принудувајќи ја да го преиспита своето безбедносно опкружување и да се бори со енергетските и прехранбените кризи“, се вели во извештајот.
Демократијата на глобално ниво, се заклучува во извештајот, е изложена на разни закани, а најгорливиот проблем е легитимноста на изборните резултати, ограничувањата на слободите и правата на интернет, тврдоглавата корупција и растот на екстремно десничарските партии.
„Никогаш не било поитно демократиите да одговорат на овие предизвици и да им покажат на своите граѓани дека е можно да се формираат нови, иновативни општествени врски, кои не нè разделуваат, туку нè обединуваат“, посочуваат од ИДЕА.
Што се однесува до авторитарните режими, ИДЕА тврди дека нивниот број е двојно зголемен во последните шест години, но Африка се покажала како поотпорна на нестабилноста во светот, а Гамбија, Нигерија и Замбија забележале демократски движења.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Путин: Почна сериското производство на „Орешник“
Русија започна масовно производство на балистичката ракета со среден дострел „Орешник“, објави рускиот претседател Владимир Путин. Соопштението доаѓа речиси една година откако Путин вети во декември 2024 година дека оружјето ќе биде масовно произведено „во блиска иднина“, објавува „Киев Индепендент“.
Зборувајќи на церемонијата на доделување награди на развивачите на руската ракета „Буревестник“ и подводниот дрон „Посејдон“, Путин ја пофали состојбата на руската одбранбена технологија и рече дека масовното производство на „Орешник“ е во тек.
„Го развивме и распоредивме ракетниот систем со среден дострел ‘Орешник’, започнавме масовно производство и ги опремивме нашите интерконтинентални балистички ракети и ракети лансирани од подморница со модерни антибалистички ракетни системи“, рече тој.
We have begun serial production of the Oreshnik system – Putin pic.twitter.com/iZo1BXPx2N
— Ignorance, the root and stem of all evil (@ivan_8848) November 4, 2025
Русија првпат ја употреби својата експериментална ракета „Орешник“ во нападот врз украинскиот град Днепар на 21 ноември минатата година, што Путин рече дека е одмазда за употребата на американски и британски ракети со долг дострел од страна на Украина против руска територија.
„Орешник“ е дизајниран да носи нуклеарно оружје, иако Путин потврди дека во нападот врз Днепар не е употребена нуклеарна боева глава. Уште во 2024 година, Путин тврдеше дека „Орешник“ е нов изум што може да лета десет пати побрзо од звукот и не може да биде пресретнат од западните системи за воздушна одбрана – тврдење што го негираше украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Иако се објавени малку детали за ракетата, аналитичарите за одбрана веруваат дека „Орешник“ е надградена верзија на рускиот систем RS-26 Рубез, првпат развиен во 2011 година.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Пресретната подморница што превезувала повеќе од 1,7 тони кокаин пловела кон Европа
Четири лица се уапсени откако португалските власти пресретнаа подморница за дрога што превезувала повеќе од 1,7 тони кокаин во средниот Атлантик. Полуподморницата се движела кон Пиринејскиот полуостров и била запленета во последните денови, потврдија официјални лица.
Објавени се и снимки на кои се гледа како полицијата и морнарицата го опкружуваат бродот пред да се качат на него, да ја запленат дрогата и да го апсат четиричлениот екипаж, за кои се вели дека се од Јужна Америка.
🚨Tal como lo advertí
🇻🇪Ahora el cartel de los soles dirige toda su carga hacia europa
🇵🇹Portugal intercepta narcosubmarino con 1,7 toneladas de cocaína y detiene a cuatro tipulantes venezolanos
— YO SOY 🇻🇪🇺🇸✈️ (@ElGanadorHenry) November 4, 2025
Центарот за поморска анализа и операции со седиште во Лисабон добил информации дека криминална организација се подготвува да испрати подморница натоварена со кокаин во Европа.
Неколку дена подоцна, португалски брод успешно ја лоцираше подморницата на приближно 1.000 наутички милји (1852 км) од брегот на Лисабон, во операција поддржана од Националната агенција за криминал на Велика Британија и Администрацијата за борба против дрога на САД.
Осомничените – двајца Еквадорци, еден Венецуелец и еден Колумбиец – беа притворени откако беа изведени пред суд. Витор Ананијас, шеф на португалската полициска единица за борба против дрога, рече дека нивните различни националности покажуваат дека организацијата што стои зад нив не е со седиште само во една земја.
Европа
Вучиќ сака да продава муниција на Европа, реагира Кремљ: Не сакаме оружјето од братска Србија да биде употребено против нас
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, ја коментираше изјавата на српскиот претседател Александар Вучиќ дека Србија е подготвена да продава муниција на Европската Унија, без оглед каде ќе заврши подоцна.
„Последното нешто што го сакаме е оружјето и муницијата произведени во нашата братска Србија да се користат против нашите војници. Тоа е последното нешто што сакаме да го видиме“, им рече Песков на новинарите кои го прашаа за изјавата на Вучиќ.
„Разбираме дека врз Србија се врши невиден притисок. Затоа ситуацијата таму не е лесна. Ги разбираме проблемите со кои се соочуваат Србите“, додаде тој.
Во интервју за германското списание „Цицеро“, Вучиќ рече дека на Европа ѝ е потребна муниција и потврди дека им понудил на своите пријатели во Европа договор да купат сè што има Србија, што го опиша како феноменален придонес кон европската безбедност.
Вучиќ истакна дека српските складишта за муниција се полни, со особено голема залиха од минофрлачки гранати. На прашањето за можноста муницијата купена од Србија подоцна да биде предадена на Украина, Вучиќ рече дека купувачите ќе можат да прават што сакаат со неа.
фото: принтскрин
(Видео) Филипче: ВМРО-ДПМНЕ успеа за една и пол година да нѐ стави во групата со Косово, БиХ, Молдавија и со Украина
Претседателот на Социјалдемократскиот сојуз на Македонија, Венко Филипче, на денешната прес-конференција порача дека Извештајот на Европската комисија за напредокот на...
Со 205 милиони евра од Британците изградбата на болниците во Штип, Тетово и во Кичево ќе почне најдоцна на почетокот на следната година
Градежните активности за изградба на болниците во Штип, Тетово и во Кичево ќе почнат до крајот на оваа или најдоцна...
Загинатите во тешката сообраќајна незгода кај Плетвар се од Кавадарци, објавен идентитетот на учесниците во несреќата
МВР објави информации за лицата кои загинаа и повредените во сообраќајната несреќа на патот Градско-Прилеп, во близина на Плетвар. При судир...
До ДИК поднесени приговори за резултатите во Брвеница, Шуто Оризари и Карпош
До претпладнево, во Државната изборна комисија (ДИК) се поднесени вкупно 16 приговори во врска со постапката за сумирање и утврдување...
Еден кат подолу од пеколот: фотографот зборуваше за човекот покрај прозорецот во домот во Тузла
Eдинаесет лица загинаа во пожарот што го зафати пензионерскиот дом во Тузла, а дополнително 35 побарале медицинска помош во Универзитетскиот...
Силен земјотрес во Грција, почувствуван и во Бугарија: „На 5. кат сме, се тресевме 10-ина секунди“
Земјотрес со магнитуда од 4,7 степени според Рихтеровата скала ја погоди Грција во 8.16 часот наутро, а беше почувствуван и...
Две жени намамиле човек во мотел во Скопје, каде што го пречекале двајца мажи: го удирале со боксови додека не паднал, па го ограбиле
Истрага против четири лица – двајца мажи и две жени поведе Основното јавно обвинителство Скопје за кривично дело – Разбојништво...
Вучиќ сака да продава муниција на Европа, реагира Кремљ: Не сакаме оружјето од братска Србија да биде употребено против нас
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, ја коментираше изјавата на српскиот претседател Александар Вучиќ дека Србија е подготвена да продава муниција...
(Видео) Бројот на загинати во Тузла се зголемува, 35 повредени, со месеци имало предупредувања за домот
Според најновите официјални информации, вкупно 11 лица загинаа во пожарот што синоќа зафати дел од зградата на Домот за стари...
(Видео) Мамдани: Трамп, знам дека ме гледаш, имам четири збора за тебе
Новиот градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, одржа победнички говор во Бруклин, во кој на остар начин рече дека „градот што...
(Видео) Украинците нападнаа база на една од најнапредните руски единици, убиени офицери
Припадници на Главната разузнавачка управа (ХУР) на Украина извршија прецизен напад во окупираниот град Авдиивка во регионот Донецк, уништувајќи го...
Поради поголем пламен и отпаднати делови од приколка на возило делницата од автопат А1 Велес – Градско затворена
Поради поголем пламен и отпаднати делови од приколка на возило, во 01:20 часот делницата од Автопат А1 Велес – Градско...
(Видео) Зохран Мамдани е избран за градоначалник на Њујорк
Демократот Зохран Мамдани, кој се опиша себеси како „најлошиот кошмар на Трамп“, е избран за нов градоначалник на Њујорк. Мамдани...
(Видео) Ужасни детали од трагедијата во Тузла: Пожарот го зафати катот со лицата со попреченост, се задушија
Десет лица загинаа во трагичен пожар што избувна во дом за стари лица во Тузла. Пожарот се прошири на седмиот...
(Видео) Трагедија во Тузла: 10 луѓе загинаа во дом за стари лица
Најмалку десет лица загинаа во катастрофален пожар што избувна вчера вечер во дом за стари лица во Тузла. Најмалку пет...
Несреќата кај Плетвар во која загинаа две лица се случила при претекнување, соопшти Обвинителството
Во врска со тешката сообраќајна несреќа што попладнево се случи на патот Прилеп – Росоман, во близина на Плетвар, дежурен...
Двajца загинаа во сообраќајка кај Плетвар, петмина повредени
Денеска околу 17 часот на патниот правец Прилеп-Росоман, во близина на селото Радобил, се случила тешка сообраќајна несреќа помеѓу две...
Очув и мајка осомничени за обљуба на малолетно девојче
Основното јавно обвинителство Скопје донесе Наредба за спроведување истражна постапка против двајца сопружници за обљуба со злоупотреба на положбат. Осомничениот...
Обвинителството бара одземање на пасошите и дозволата за возачот кој го прегази Јорго Ќука во Скопје
Обвинителството достави до судот предлог за определување мерки на претпазливост за 37-годишниот возач кој на 3 ноември со автомобил удри...
Беким Сали ќе го наследи Изет Меџити како прв вицепремиер
Портпаролот на коалицијата ВРЕДИ, Дритон Сулејмани, денеска потврди дека Беким Сали ќе биде новиот прв вицепремиер, на местото на Изет...
