Свет
Изборите во Ирак во знак на напнатост
Ирачаните во недела ќе излезат на вторите парламентарни избори по падот на режимот на Садам Хусеин пред седум години
Ирачаните во недела ќе излезат на вторите парламентарни избори по падот на режимот на Садам Хусеин пред седум години.
Изборите ќе се одвиваат во напната атмосфера, бидејќи државата се уште ја потресуваат етнички и верски раскол и насилства. Затоа исходот на изборите и иднината на Ирак се неизвесни.
На изборите за 325 седишта во Парламентот се кандидирани 6200 луѓе од широк спектар на групи поделени по верска, етничка или политичка линија.
Секташкото насилство меѓу мнозинските шиити и малцинските сунити во Ирак по кулминацијата во 2006 и 2007 година се смири, но се уште трае, судејќи по низата напади спроти изборите. Разијдувањата меѓу сунитите и шиитите, кои сите се Арапи не се единствени во Ирак. На друга страна постои голем раскол и меѓу арапите и Курдите.
Ирак има околу 30 милиони жители, од кои 58 отсто се шиити, 25 проценти сунити, 14 отсто Курди, а останатите се припадници на различни етнички и верски малцинства.
Според испитувањата се очекува на гласање да излезат околу 64 отсто од избирачите, додека на изборите во декември 2005 година излезеноста беше 80 проценти.
Новиот премиер речиси сигурно ќе биде шиит. Предизборните анкети, кои според западните гласила не се многу сигурно, велат дека победник ќе биде сегашниот премиер Нури ал Малики, а владата би ја формирала неговата коалиција Правна држава заедно со партија од сунитскиот или курдскиот блок.
Главен противник на Правна држава е шиитската коалиција Ирачки народен сојуз, во која членуваат и приврзениците на екстремниот клерик Моктада ал Садр и главната исламистичка шиитска група Ирачки врховен исламски совет.
Право на глас имаат 19 милиони Ирачани, од кои 1,4 милиони се во странство. Околу 10 илјади гласачки места ќе бидат отворени во недела во шест часот по средноевропско време, а ќе се затворат десет часови подоцна.
Меѓу кандидатите има и 1800 жени, а осум пратенички места се резервирани за малцинствата./крај/ста/мп
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Орбан: Во Европа постојат антивоени и провоени струи
Денес во Европа постои страна која се залага за војна и страна која се залага за мир, а во моментов онаа која се залага за војна е во предност, изјави денес унгарскиот премиер Виктор Орбан.
Во божиќно интервју за унгарскиот „Немзет“, тој рече:
„Минатата недела во Брисел успеавме да го забавиме темпото на движење кон војна. Имаше такви кои сакаа да го забрзаат тој процес, но успеавме да ги блокираме. Сепак, процесот не беше запрен, само забавен. Во моментов, провоената страна има предност“, рече Орбан.
Тој истакна дека не може да се исклучи можноста тековната година да биде последната година на мир за Европа.
„Навикнати сме на војна. Последната голема европска војна заврши во 1945 година, а од тогаш поминаа осумдесет години. Ова е исклучително ретка ситуација во Европа. Долго време, нуклеарното оружје за масовно уништување ги држеше народите на континентот подалеку од војна“, смета Орбан.
Според него, вистинската причина за ескалацијата на руско-украинската војна лежи во политичкиот, економскиот и социјалниот пад на Западна Европа.
„Овој процес започна во средината на 2000-тите, а беше забрзан од лошите одговори на финансиската криза. Пред дваесет години, економските перформанси на Европската Унија и Соединетите Американски Држави беа приближно на исто ниво.
Денес, Америка се издига, додека Европа се лизга надолу. Поранешниот примерен континент на светот стана лекомислен актер за неколку години“, рече унгарскиот премиер.
Зборувајќи за зголеменото вооружување на европските земји, тој оцени дека тоа е „историски рефлекс“.
„Ако не можат да се натпреваруваат со региони што се развиваат побрзо од нив, тие се обидуваат да генерираат раст со воена економија. Ова е исто така одлучувачката причина зошто Европејците се приклучија на украинско-руската војна.
Сепак, тоа не беше неизбежно. Во февруари 2022 година, Европа можеше да одлучи да испрати мировна мисија во Москва и Киев и да не го прогласи овој конфликт за своја војна. Да се случеше тоа, денес немаше да живееме под сенката на заканата од војна. Наместо тоа, Европа тргна по патот на војната, исто така под американски притисок“, изјави Орбан и додаде дека Европа не треба да ги базира своите стратешки одлуки на американските политички циклуси.
Коментирајќи го фактот дека повеќето од предложените мировни планови вклучуваа пристапување на Украина во Европската Унија, тој рече дека станува збор за „засладување“ на ситуацијата.
„Членството во ЕУ не значи гаранција за одбрана. Покрај тоа, тоа никогаш нема да се оствари. Членството на Украина во ЕУ не е реално. Унгарија веќе отворено се спротивставува на почетокот на преговорите, но има неколку западноевропски земји каде што би била потребна парламентарна одлука или референдум. Тоа нема да се случи“, рече Орбан.
Фото: депозитфотос
Свет
Макрон: Франција ги осудува визните ограничувања наметнати од САД
Францускиот претседател Емануел Макрон денес изјави дека Франција ги осудува визните ограничувања наметнати од САД врз Тиери Бретон и уште четири европски личности.
„Овие мерки претставуваат заплашување и принуда против европскиот дигитален суверенитет“, рече Макрон во објава на социјалната мрежа Икс.
Како што изјави, дигиталните регулативи на Европската Унија се усвоени преку демократски и суверен процес од страна на Европскиот парламент и Советот.
„Тие се применуваат во Европа за да се гарантира фер конкуренција меѓу платформите, без таргетирање на која било трета земја, и да се спроведат онлајн правилата што веќе важат офлајн“, рече францускиот претседател.
Според него, правилата што важат за дигиталниот простор на Европската Унија не се наменети да се утврдуваат надвор од Европа.
„Заедно со Европската комисија и нашите европски партнери, ќе продолжиме да го браниме нашиот дигитален суверенитет и регулаторна автономија“, заклучи Макрон.
Претходно, Стејт департментот соопшти дека САД одлучиле да им одбијат визи на пет лица, вклучувајќи го и поранешниот комесар на Европската Унија, поради, како што рекоа, обиди да се принудат американските платформи на социјалните медиуми да ги ограничат ставовите на кои се спротивставуваат.
Американскиот државен секретар Марко Рубио во соопштението изјави дека, „радикалните активисти и вооружените невладини организации ги унапредија мерките за цензура на странските земји, насочени кон американските говорници и американските компании“.
Меѓу луѓето на кои им беа одбиени визи е и поранешниот комесар на Европската комисија задолжен за дигитални прашања, Тјери Бретон.
Свет
Зеленски бара двомесечно примирје како услов за референдум за мир
Референдум за мировен договор во украинскиот конфликт е можен само ако се обезбеди целосно примирје во траење од најмалку 60 дена, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Зеленски го изјави ова во разговор со новинарите, откако го објави планот од 20 точки за решавање на конфликтот, објавува агенцијата Интерфакс-Украина на својот канал Телеграм.
„За референдумот се потребни најмалку 60 дена. А ни е потребно вистинско примирје во траење од 60 дена. Во спротивно, нема да го одржиме“, рече украинскиот лидер.
Според него, планот што бил дискутиран за време на преговорите во Соединетите Американски Држави вклучува неколку клучни точки, меѓу кои се безбедносни гаранции за Украина слични на Член 5 од Северноатлантскиот договор, кој предвидува принцип на колективна одбрана, потоа договорот за неагресија меѓу Москва и Киев, како и зголемување на бројот на украинските вооружени сили во мирновременски услови на 800.000 припадници.
Планот предвидува и размена на затвореници „сите за сите“, како и одржување избори во Украина.
Зеленски особено нагласи дека постои можност парламентарните и претседателските избори да се одржат истовремено со референдумот за мировниот договор, доколку за тоа се создадат безбедносни и политички услови.
Фото: депозитфотос

