Свет
Корупциските случаи се губат на патот од МВР до судот

Откривањето и докажувањето на корупцијата е тежок и компликуван процес, тврдат експертите
Откривањето и докажувањето на корупцијата е тежок и компликуван процес, тврдат експертите
Во синџирот институции најпасивна улога игра Јавното обвинителство што постапува само по сознанија, а не и по сопствена иницијатива
КАТИЦА ЧАНГОВА
Корупциските случаи се губат на патот од Министерството за внатрешни работи до судот. И покрај тоа што во полицијата има кривични пријави за корупција, она што стигнува кај судот како оформено досие, е минимално. Во овој синџир институции најпасивна улога игра Јавното обвинителство што постапува само по сознанија, а не и по сопствена иницијатива. Доволна потврда за ваквата минорна улога е тоа што Обвинителството за криминален настан дознава од кривична пријава на полицијата, а тоа се случува во над 80 отсто случаи", потенцира доцент д-р Гордан Калајџиев од Правниот факултет кој вчера ги претстави резултатите од проектот "Набљудување на постапките за кривична дела од областа на корупцијата во Македонија".
Експертите што истражуваа 511 случаи за корупција во текот на 2003 година велат дека Јавното обвинителство, кое е во комотна ситуација, треба да ја преземе обврската на координатор во преткривичната постапка, а не да се пасивизира, препуштајќи ја иницијативата на МВР и на судовите. Судската истрага треба да се напушти, односно да редуцира само на особено компликуваните случаи, како што е случај во повеќето европски земји. Според познавачите на оваа материја, тоа значи дека истрагата треба да претставува исклучок, но не и правило. Корупцијата треба да се истражува како посебен феномен, а не да се спојува со организиран криминал како што се прави во моментов.
"Корупцијата има опашка, еднаш се влегува и никогаш не се излегува од неа. Ако корупцијата не се открие, тогаш нема да се открие ниту организираниот криминал", тврди професорот Љупчо Арнаудовски, кој вели дека носителот на корупцијата е посебен криминалец. Посебно загрижувачка е темната бројка на овој криминал што е сторен, но не е пријавен, односно не е откриен од надлежните органи. "Таа бројка е висока, бидејќи криминалното дело се случува во четири очи, меѓу двајца што имаат ист интерес и тие прават сў за да не се откријат. Носителите на коруптивните кривични дела, по правило, се луѓе од доверба, на положба, со моќ, власт и влијание што им овозможува да го прикријат казненото дело и да го намалат ризикот да бидат откриени и казнети", нагласува Арнаудовски.
Експертите тврдат дека е проблематичен и начинот на работа на судот. Во просек, предметите се одложуваат по една година, а нема никакви причини за тоа бидејќи се едноставни. Останува отворено прашањето дали судот бил непристрасен затоа што нема јасна регулатива како се распоредуваат предметите по делители на правдата. Тоа обично оди по автоматизам, но се случува одредени предмети да бидат наместени. Често пати, неосновано долго се одлагаат претресите, а улога во тоа имаат бранителите. Поентата е во тоа што на бранителите веројатно им е поважно да ги наплатат рочиштата, а не интересите на странката. Неопходни се порадикални мерки за да се измени моменталната состојба со судиите – поротници и нивната улога во главниот претрес. Тие треба да се поттикнат на активност и во работата и во одлучувањето, а не да бидат неми набљудувачи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
„Борбата не е завршена“ – Нетанјаху решен да ги врати сите тела на заложниците

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека Израел е решен да ги врати сите тела на заложниците што сè уште се во рацете на Хамас.
Тој ја повтори својата порака за време на одбележувањето на втората годишнина од нападот на Хамас велејќи:
„Борбата уште не е завршена, но едно е јасно – секој што ќе крене рака против нас, ќе плати висока цена“.
Израел го обвини Хамас за прекршување на договорот за примирје, според кој сите заложници – живи и мртви – требало да бидат предадени до понеделник. Хамас предаде 20 живи заложници и девет тела, но тврди дека за другите му е потребна специјална опрема за пребарување под урнатините.
Министерот за одбрана Израел Кац порача дека ако Хамас не го почитува договорот, Израел во координација со САД ќе ја продолжи офанзивата до целосен пораз на организацијата.
Свет
Мерц предлага заем од 140 милијарди евра за Украина, обезбеден со рускиот замрзнат имот

Германскиот канцелар Фридрих Мерц најави дека на претстојниот самит на ЕУ ќе предложи Украина да добие заем од 140 милијарди евра, гарантиран со замрзнатиот имот на Руската централна банка.
Средствата би биле наменети исклучиво за финансирање на одбраната, а Киев би ги вратил дури по добивањето репарации од Русија.
Планот е усогласен со иницијативата на Урсула фон дер Лајен за користење на руските средства како гаранција, без директно задирање во нив.
Свет
Официјалната истрага покажа дека подморницата „Титан“ имплодирала поради лоша конструкција

Американска истражна агенција утврди дека подморницата „Титан“ на компанијата „Оушенгејт“, која имплодира за време на нуркањето кај остатоците на бродот „Титаник“ во јуни 2023 година, беше уништена поради низа сериозни недостатоци во дизајнот и тестирањето, објави Би-би-си.
Во несреќата загинаа сите пет лица на бродот, вклучувајќи го и директорот на „Оушенгејт“, Стоктон Раш.
Според извештајот на Националниот одбор за безбедност на сообраќајот (НТСБ), процесот на инженерскиот развој на „Титан“ бил несоодветен, што довело до грешки што предизвикале подморницата да не ги исполни стандардите за цврстина и издржливост.
Националниот одбор за безбедност на сообраќајот тврди дека „Оушенгејт“ никогаш правилно не го тестирал „Титан“ и затоа не знаел колку всушност е силна подморницата. Покрај тоа, компанијата не била свесна дека бродот е оштетен и требало да биде повлечен од употреба пред фаталното нуркање.
„Титан“ исчезна во Северен Атлантик додека се обидувал да стигне до остатоците од „Титаник“, кои се наоѓаат на речиси 600 километри од канадскиот град Сент Џонс во покраината Њуфаундленд и Лабрадор.
Во август 2024 година крајбрежната стража на САД издаде посебен извештај во кој ја опишува несреќата како да можела целосно да биде спрачена и ја критикува „Оушенгејт“ за „сериозно погрешни безбедносни практики“.
Подморницата на своето последно патување ја управувал Стоктон Раш, а бил придружуван од познатиот истражувач на длабокоморските дна, Пол-Анри Наргеолет, британскиот милијардер Хамиш Хардинг и пакистанскиот бизнисмен, Шахзада Давуд, и неговиот 19-годишен син, Сулејман Давуд.
Сите платиле до 250.000 долари за да учествуваат во експедицијата.
За време на истрагата, НТСБ откри сериозни проблеми во безбедносната култура на „Оушенгејт“. Додека некои вработени тврдеа дека безбедноста е приоритет, други, вклучувајќи го и поранешниот директор за поморски операции и еден техничар, опишаа работна средина „во која безбедноста, а особено прашањата за дизајнот, систематски се игнорираат“.
Еден техничар рече дека имал забелешки на деловниот модел на „Оушенгејт“, особено на практиката патниците да се нарекуваат специјалисти за мисија за да се избегнат законски ограничувања. Според американските прописи, нелегално е да се превезуваат патници на експериментални подморници.
Техничарот рече дека го предупредил Раш велејќи: „Не можете само да ја смените титулата на некого ако сте платени за тоа“. Во подоцнежен разговор за истото прашање Раш наводно му рекол: „Ако крајбрежната стража стане проблем, ќе купам конгресмен и ќе го решам“.
фото: принтскрин