Свет
Турција на референдум за уставни измени

Турците денеска ќе излезат на референдум за пакетот уставни амандмани кои ја поларизираа земјата и кои имаат потенцијал за големи промени во моќното турско судство.
Турците денеска ќе излезат на референдум за пакетот уставни амандмани кои ја поларизираа земјата и кои имаат потенцијал за големи промени во моќното турско судство.
Референдумот за кој се очекува дека ќе биде изгласан, но дека резултатот ќе биде тесен, се смета како еден вид тест за довербата што владејачката Партија на правдата и развојот (АКП) ја има пред општите избори следната година.
Предлагачите на референдумот тврдат дека уставните реформи ќе придонесат за зајакнување на демократијата во Турција и основните права на поединците доведувајќи ја земјата поблиску до стандардите на ЕУ. Европската унија(ЕУ) изрази поддршка за предложените уставни реформи.
Измените предвидуваат армијата да биде подостапна до цивилните судови.
Опозицијата, пак, вели дека измените се со цел да се наметне владина контрола врз судството.
На референдумот ќе излезат да близу 50 милиони регистрирани гласачи кои ќе се изјаснат за или против уставните измени во Турција./крај/хн/бд
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Џеј Ди Венс исвиркан на концертот на Националниот симфониски оркестар во Вашингтон

Американскиот потпретседател Џеј Ди Венс беше пречекан со свирежи и негодувања од публиката по пристигнувањето на концертот на Националниот симфониски оркестар во Вашингтон.
Додека се одржуваа вообичаените најави пред концертот, во ложата влегоа Венс и неговата сопруга Уша, што предизвика гласни извици и протести во салата, со што најавите станаа речиси нечујни, пренесува Гардијан.
WATCH: JD Vance was met with massive boos at a concert at the Kennedy Center tonightpic.twitter.com/M5DuWzcche
— Republicans against Trump (@RpsAgainstTrump) March 14, 2025
Овој вид отворен политички протест ретко се гледа во инаку резервираниот свет на класичната музика. Венс иронично ѝ одговори на публиката со насмевка и мавтање додека некои му викаа „Ти го уништи ова место!“
Безбедносните проверки на Тајната служба поради доаѓањето на потпретседателот го одложија почетокот на концертот за 25 минути.
Свет
НАСА: Нивото на морето се зголеми повеќе од очекуваното

Американската вселенска агенција НАСА објави дека глобалното ниво на морињата се зголемило повеќе од очекуваното во 2024 година поради топлотното ширење на морската вода и топењето на ледените плочи и глечерите.
Минатата година, најтопла досега, годишната стапка на пораст беше 5,9 милиметри, во споредба со очекуваните 4,3 милиметри, според анализата на НАСА.
Севкупно, стапката на пораст на нивото на морето се удвои во текот на 30 години, при што глобалното ниво на морињата се зголеми за 10 сантиметри од почетокот на сателитското снимање на височините на океаните во 1993 година.
„Зголемувањето што го видовме во 2024 година беше поголемо отколку што очекувавме“, рече Џош Вилис, научник во лабораторијата за млазен погон на НАСА.
„Секоја година е малку поинаква, но она што е јасно е дека океанот продолжува да расте, а стапката на пораст е се побрза и побрза“.
Во 2024 година, нивото на морето се зголеми главно поради термичка експанзија или затоплување на океаните, менувајќи го трендот дека топењето на глечерите и ледените плочи најмногу придонеле за порастот.
„Додека 2024 година е најтоплата година досега, океаните што се прошируваат на Земјата го следат примерот, достигнувајќи ги своите највисоки нивоа во последните три децении“, рече Надја Виноградова Шифер од НАСА.
Европа
Португалија се откажа од планот да купи американски Ф-35

Министерот за национална одбрана на Португалија, Нуно Мело, објави дека неговата земја нема да набавува борбени авиони Ф-35 од САД, имајќи го предвид актуелниот геополитички контекст и непредвидливоста на американската политика, пишува португалскиот Подер Аеро.
Мело нагласи дека, иако Ф-16 на португалските воздухопловни сили се приближуваат кон крајот на работниот век, неопходно е да се проценат опциите кои обезбедуваат поголема предвидливост и оперативна безбедност.
Тој напомена дека се разгледуваат европски производствени алтернативи, исто така со цел да се генерираат економски придобивки за Португалија.
Министерот нагласи дека неодамнешната позиција на САД во контекст на НАТО и меѓународното геостратешко сценарио бара длабоко размислување за најдобрите опции за национална одбрана. Предвидливоста на сојузниците е клучен фактор во одлуката за замена на борбени авиони.
Иако не ги прецизираше моделите, Мело сугерираше дека француските алтернативи, како што е Dassault Rafale, би можеле да бидат меѓу опциите што ги разгледува португалската влада. Понатаму, министерот не ја исклучи можноста за испраќање на португалски воен персонал во Украина, под услов тие да бидат во мировни мисии и во сценарио за прекин на огнот.
Овие изјави одразуваат стратешка преоценка на сојузите и воените набавки на Португалија, со цел да се обезбеди националниот суверенитет и ефикасноста на вооружените сили во меѓународното сценарио кое постојано се менува.