Свет
Проневерите на Смиленски ќе ги плаќаат граѓаните во 2010 година

Државата издаде обврзници од над 11 милиони евра за да ја допокрие загубата на НБМ Во следните пет години ќе се намирувале само каматите, а по пет години, државата одеднаш ќе ја исплатела главницата од долгот
Државата издаде обврзници од над 11 милиони евра за да ја допокрие загубата на НБМ
Во следните пет години ќе се намирувале само каматите, а по пет години, државата одеднаш ќе ја исплатела главницата од долгот
НИНА НИНЕСКА-ФИДАНОСКА
Тешките милионски суми евра за што своевремено е обвинет контроверзниот Методија Смиленски, дефинитивно, одат на товар на сите македонски компании и граѓани иако сў уште случајот нема судска завршница. Загубите ќе ги плаќаме сите преку даноците што се собираат во државниот Буџет. Најголемиот дел од 24 милиони евра загуба колку што направила Народна банка на Македонија поради овој случај, државата веќе го "искеширала" минатата година преку националната каса, а преостанатиот, поголем износ, им е оставен "во наследство" на идните генерации, кои повторно, преку буџетот, ќе ги враќаат загубите во 2010 година. Тоа ќе се направи преку државните обврзници што државата ги издаде неодамна, а чии рок на доспевање е 5 години.
Приказната почна кога Смиленски, преку својата Експорт-импорт банка, успеа да "извлече" од централната банка (тогаш на чело со ексгувернерот Љубе Трпески) гаранции тешки 20 милиони евра, за кредит што го зел од извесна странска банкарска институција. Со оглед што заемот никогаш не го врати, а неговата Експорт-импорт пропадна овие пари останаа на товар на НБМ. Поради тоа, првата монетарна куќа мораше да искаже загуба од 24 милиони евра на крајот на 2004. Најголем дел од тој минус, близу 21 милион евра, се должи токму на пропаднатите гаранции, а остатокот на други исплати. Како што е законски во случај кога НБМ трпи загуби, државата е должна преку Буџетот целосно да ги покрие.
Токму тоа и го направија македонските власти. Со огледна тоа што тие требаше да Ј дадат на НБМ вкупно 1,22 милијарди денари за покривање на загубите или близу 20 милиони евра, Владата одлучи дел од парите да ги исплати во "кеш" и тоа преку ланскиот Буџет, а за остатокот да издаде државни обврзници, што повторно значи дека сите граѓани ќе го плаќаат "цехот", но со одложено враќање. Па така, 8,13 милиони евра или 500 милиони денари беа вратени минатата година во септември од државната каса.
За преостанатиот износ од околу 11,64 милиони евра или 716 милиони денари, државата на 30 декември лани издаде државни обврзници. Од сајтот на Министерството за финансии може да се види дека нивниот рок на достасување е пет години, со годишна купонска каматна стапка од 7,45 отсто. Исплатата на номиналната вредност ќе се изврши во 2010 година.
Во ресорот за финансии објаснуваат дека овие обврзници сега ќе и се дадат на НБМ, а таа може нив да ги продаде и со остварените средства да ја покрие загубата или да работи со овие хартии од вредност.
Државата, пак, во следните пет години ќе ја плаќала само каматата од 7,45 отсто. Главницата од долгот, 11,64 милиони евра, ќе биде исплатена одеднаш, но по пет години, односно во 2010. На прашањето на "Утрински" зошто обврската нема да се плаќа на рати, туку целиот износ ќе се чува за по пет години, во финансии велат дека се очекува оти тогаш Буџетот ќе бил повисок, односно ќе имал поголеми приходи, па полесно ќе било од него да се издвојат тие 11,64 милиони евра.
И додека државата без око да Ј трепне бркна во џебот на граѓаните да ги покрие загубите на Народната банка, случајот е без судски епилог. Методија Смиленски е во Виена, а против ексгувернерот Љубе Трпевски не е поведено обвинение.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Еден од најголемите протести во Тел Авив досега: „Запрете ја војната“

Десетици илјади демонстранти се собраа во Тел Авив за да побараат крај на војната во Газа и итно ослободување на заложниците. Ова е еден од најголемите протести во Израел откако започна конфликтот во октомври 2023 година, а следува по генерален штрајк со цел да се изврши притисок врз владата да ги запре воените дејствија, објавува „Гардијан“.
Собирот во неделата навечер беше кулминација на денот на национални протести. Огромни толпи се собраа на плоштадот во Тел Авив, епицентарот на протестното движење, скандирајќи: „Испратете ги сите дома! Запрете ја војната!“
Форумот на семејства на заложници и исчезнати лица, кој ги организираше протестите, процени дека само во Тел Авив се собрале околу 500.000 луѓе, иако полицијата не ја потврди таа бројка.
„Бараме сеопфатен и остварлив договор и крај на војната“, рече Еинав Зангаукер, мајка на заложникот Матан и водечка фигура во протестното движење. „Бараме она што е наше право – нашите деца. Израелската влада ја претвори праведната војна во бесмислена војна“.
Тензиите дополнително се засилија со видео пораката од Матан Зангаукер, објавена од националните медиуми во неделата. На снимката, направена од Хамас и пронајдена од израелската војска, видливо слабиот и гладен заложник разговара со своето семејство. „Ова е веројатно последниот момент што го имаме за да ги спасиме заложниците“, изјави за АФП демонстрантот Офир Пенсо (50).
Протестите се одржуваат повеќе од една недела откако израелскиот кабинет за безбедност ги одобри плановите за заземање на градот Газа, 22 месеци по почетокот на војната што предизвика сериозна хуманитарна криза на палестинските територии. Организаторите изјавија дека демонстрантите ќе ја „затворат земјата“ за да обезбедат враќање на заложниците и крај на војната. Низ целиот Израел, демонстрантите блокираа патишта, палеа гуми и се судрија со полицијата, која соопшти дека се уапсени повеќе од 30 лица.
фото: принтскрин
Свет
Руски преговарач објави провокативна карикатура со Трамп и европските лидери

Клучниот помошник на Владимир Путин и главен преговарач на Русија, Кирил Дмитриев, објави карикатура на социјалната мрежа X, коментирајќи го ставот на Западот кон Украина пред најавените меѓународни преговори.
Тој напиша: „Лажни вести од ЕУ кои промовираат лажни наративи пред големиот ден“.
Сликата ја прикажува Белата куќа во позадина, додека американскиот претседател Доналд Трамп, облечен во престилка и држејќи кујнски нож, стои пред голем ковчег со украинско знаме и среќно свирка додека го остри сечилото. Пред него има кофа.
Fake EU news promoting fake narratives ahead of a Big Day. pic.twitter.com/cbe4gSoTXE
— Kirill A. Dmitriev (@kadmitriev) August 18, 2025
На левата страна од сликата се европските лидери кои пристигнуваат денес, предводени од Зеленски, на средба со Трамп.
Францускиот претседател Макрон и британскиот премиер Стармер се чини дека носат голем ковчег со украинско знаме. Другите, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, италијанската премиерка Џорџија Мелони, германскиот канцелар Фридрих Мерц, финскиот претседател Александар Стаб и Зеленски, стојат и клекнуваат пред Трамп како да го молат. Фон дер Лајен е облечена во знамето на Европската Унија.
Пораката на карикатурата е јасна: Трамп е прикажан како оној што одлучува за судбината на Украина, додека европските лидери изгледаат беспомошно и понижено.
Цртаната слика веројатно има за цел да ја исмее немоќта на Европа пред САД и Русија.
Европа
(Видео) Девет загинати во руските напади врз Украина ноќеска, меѓу нив и деца

Најмалку девет лица, меѓу кои и три деца, се убиени во последните 24 часа во зголемените руски напади низ Украина, потврдија украинските власти, објави Си-ен-ен.
Во Харков, вториот по големина град во Украина, пет лица беа убиени, а најмалку 20 други беа повредени откако беше погодена станбена зграда. Нападот предизвика пожар и зградата се урна, изјави Олех Синиехубов, началник на регионалната воена администрација.
Синиехубов објави на Телеграм дека меѓу жртвите се девојче од година ипол и 16-годишно момче. Пет лица сè уште се бараат.
Реагирајќи на нападот во Харков, украинската премиерка Јулија Свириденко рече: „Русите само продолжуваат да вршат масовни убиства“.
„Оваа војна никогаш не беше предизвикана; таа продолжува само затоа што на Москва ѝ е дозволено да продолжи“, рече таа на социјалната мрежа Икс.
Петнаесетгодишно момче беше убиено кога бомба ја погоди куќата на неговото семејство во селото Новојаковливка во Запорожје, потврди Иван Федоров, началник на регионалната воена администрација. Братот, сестрата и родителите на момчето беа исто така ранети во нападот. Три лица загинаа и во Донецк, соопшти Вадим Филашкин, началник на регионалната воена администрација таму.
Пожарникарите во Одеса се бореа со голем пожар во енергетска централа по „масивен“ напад со беспилотни летала, соопшти Државната служба за вонредни ситуации.
Додека американскиот претседател Доналд Трамп се фокусира на постигнување мировен договор, а не на прекин на огнот, украинскиот претседател Володимир Зеленски инсистира дека преговорите не се можни додека Русија продолжува да ја бомбардира неговата земја.
Украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибиха во понеделник ја повика Москва да „го запре убивањето со цел да се унапреди дипломатијата“.