Свет
Постапивме законски во "случајот Фершпед"
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2016/11/84ecf311-70b5-4927-b9ad-012708efc02e-7789.jpeg)
Зоја Лега-Станоевска, јавен правобранител, за прозивките од Антикорупциската комисија
Зоја Лега-Станоевска, јавен правобранител, за прозивките од Антикорупциската комисија
Не чувствувам никаква одговорност, затоа што и во овој случај, како и во сите други, постапувавме совесно и професионално
Гордана Дувњак
Госпоѓо Лега-Станоевска, Антикорупциската комисија завчера јавно Ве прозва за "случајот Фершпед" и Ве обвини дека свесно го забошотувате овој случај. Дали е точно дека повеќе од три години непотребно сте ја одложувале постапката?
– Одговорно тврдам дека Јавното правобранителство постапувало во согласност со своите законски овластувања и во однос на овој случај и за другите. За нас "случајот Фершпед" има ист третман како и сите други кон кои се посветуваме со сето наше должно внимание. Но, сакам да потенцирам дека во конкретниот предмет немало никакво одолжување на постапката, ниту свесно, ниту несвесно. Во текот на 2005 година, Јавното правобранителство постапуваше по околу 47.000 предмети, меѓу кои има и за многу други фирми кои се приватизирани по сличен модел.
Зошто е земен предвид само последниот извештај на Управата за јавни приходи, а не и претходните два извештаја во кои, наводно, се утврдени голем број неправилности во начинот на приватизирање на "Фершпед"?
– Во почетокот сакам да појаснам дека не постојат никакви три извештаи. Земен е предвид само извештајот на УЈП од декември 2005 година, бидејќи само тој е поднесен од овластен предлагач. Законот јасно пропишува кој може да побара контрола на законитоста на процесот на трансформацијата на претпријатијата со општествен капитал: јавниот правобранител, јавниот обвинител, инспекциските служби и Агенцијата за приватизација. Барањето за контрола, кое се спомнува од јули 2002 година, е поднесено од неовластен орган (МВР).
Дали има големи отстапувања во последните два извештаја?
– Јавното правобранителство ја ценеше содржината само на последниот извештај бидејќи, како што веќе спомнав, претходниот беше поднесен од неовластен предлагач.
Кога првпат "случајот Фершпед" го документиравте како посебен случај?
– Предметот датира од август 2002 година, а јас функцијата ја презедов на 1 јануари 2003 година. Со решение на Владата од 27 август 2002 година, решението на Комисијата за приватизација на Владата на РМ од 24.1.1995 година е прогласено за ништавно со кое е дадена согласност за доприватизација на АД "Фершпед" според моделот продажба на претпријатие на лица кои го преземаат управувањето. Водена е управна постапка пред Врховниот суд во која е поднесено решение за поништување на владината одлука.
Дали е точно дека лицата што го презеле управувањето на "Фершпед" ги немале откупено законски потребните над 10 отсто од проценетата вредност на капиталот, туку само 3,66 отсто?
– Тоа е точно. Агенцијата за приватизација, како овластена институција, на 23 август 2004 година му наложи на "Фершпед" да ги отстрани констатираните пропусти. АД "Фершпед" постапило според решението и ги отстранило неправилностите, по што продолжила постапката за доприватизација.
Антикорупционерите забележуваат и околу тоа дека 51 отсто од капиталот на "Фершпед" бил на Јавното претпријатие "Македонски железници", кој не можел да биде предмет на приватизација
– Ваквата констатација на Антикорупциската комисија не произлегува од извештајот на УЈП.
Сепак, и покрај завршувањето на процесот на доприватизација во ова претпријатие, Антикорупциската комисија меѓу првите случаи го отвори токму "случајот Фершпед", со иницијатива до Вас за поведување постапка пред надлежниот суд за поништување на приватизацијата?
– По поднесената иницијатива, ние како институција побаравме од УЈП да изврши контрола на законитоста на спроведената постапка во "Фершпед".Од добиениот извештај се гледа дека нема оштетување на општествениот капитал, затоа што не постои оправдано сомневање дека во постапката се направени битни повреди на законот.
Дали тоа значи дека за Вас овој случај е затворен?
– Со допис ја известивме Антикорупциската комисија за заклучоците од извршената контрола. Во оваа фаза на постапката, за нас овој предмет е завршен.
Дали чувствувате некаква одговорност за она што Ве обвинува Антикорупциската комисија?
– Не чувствувам никаква одговорност затоа што и во овој случај како и во сите други постапувавме совесно и професионално и во согласност со законските овластувања. Оцените на антикорупционерите се нивно субјективно мислење.
Постојано Ве поврзуваат како некаков дел од постоењето на некакво "влашко лоби" што треба да биде главниот аргумент за објаснување на некои случаи?
– Под нивото на моето лично и професионално достоинство ми е да коментирам вакви тврдења.
Какви се Вашите релации со господинот Штерјо Наков и дали некогаш сте имале политички или друг вид притисоци за да постапите на одреден начин?
– Господинот Наков не го познавам лично. Не сум имала никакви притисоци ниту од него, ниту од кој било друг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/08/makfax_logo_350px.jpg)
Свет
По САД и Аргентина најави напуштање на СЗО
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/04/svetska-zdravstvena-organizacija-szo-1.jpg)
Аргентина ќе ја напушти Светската здравствена организација (СЗО) поради неадекватното управување со пандемијата на Ковид-19, изјави денеска портпаролот на десничарскиот претседател Хавиер Милеј, пренесува ДПА.
„Претседателот нареди повлекување од СЗО поради длабоките разлики во врска со управувањето на СЗО, особено за време на пандемијата на ковид-19“, изјави Мануел Адорни, мислејќи на воведувањето на повеќемесечен карантин во Аргентина за време на владеењето на претходната левичарска влада.
Оваа одлука следи две недели откако претседателот Доналд Трамп ја најави американската одлука да ја напушти оваа здравствена организација на првиот ден од неговиот втор мандат.
На почетокот на пандемијата во 2020 година и Јужна Америка, како и Аргентина, воведе многу строги мерки за сузбивање на ширењето на коронавирусот.
Полициски час беше во сила подолго отколку во речиси која било друга земја на светот и, во некои случаи, луѓето можеа да излегуваат од своите домови само за неопходни набавки и лекарски прегледи.
Свет
Руски воен аналитичар: Украинците веќе развиваат сопствено нуклеарно оружје
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2025/02/8-2.jpg)
Украина веќе работи на развој на сопствено нуклеарно оружје, а неговото тестирање би можело да се изврши во регионот Полтава, изјави за Инфо24 воениот аналитичар и вонреден професор на Катедрата за политичка анализа и социо-психолошки процеси на Рускиот економски универзитет Плеханов, Александар Перенџиев.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски побара од западните земји да му го „вратат“ нуклеарното оружје на Киев како компензација за нивното одбивање да ја примат Украина во НАТО. Дополнително, украинскиот лидер ги повика западните партнери да помогнат во зајакнувањето на украинската армија опремувајќи ја со најновите ракетни системи.
“Не е случајно што Зеленски постојано зборува за нуклеарно оружје. Сосема е можно Киев веќе да развива сопствено нуклеарно оружје. Има и одредени факти кои индиректно го потврдуваат тоа. Конкретно, неодамнешниот земјотрес кај Полтава може да биде поврзан со тестирање на нуклеарно оружје”, објасни Перенџиев.
Тој исто така додаде дека Украина има се што и е потребно за да направи атомска бомба. Во исто време, тој изрази уверување дека Русија нема да дозволи Киев да го добие и ќе направи се што е потребно за да го спречи спроведувањето на нуклеарната програма на Украина.
„Режимот во Киев има одредени способности да создаде нуклеарно оружје. Украина ја зачува научната база, документацијата, па дури и одреден персонал кој претходно работел во оваа област. Сепак, за нуклеарното оружје е потребна инфраструктура. Доколку се појави, Русија веднаш ќе изврши напад врз овие објекти“, заклучи Перенџиев.
Регион
„Многу е тешко да се предвиди што е следно“: серијата земјотреси околу Санторини ги збуни геолозите
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2025/02/5-2.jpg)
Грчкиот остров Санторини и неговата околина продолжуваат да се тресат, а десетици илјади луѓе се евакуирани. Тековните земјотреси најверојатно се предизвикани од серија движења на раседот, но тие се многу невообичаени, изјави Дејвид Пајл, професор по геологија на Универзитетот во Оксфорд, за LiveScience.
– Проблемот со овој настан е што гледаме земјотрес по земјотрес. Сè се случува под вода и многу е тешко да се предвиди што ќе се случи следно“, вели Пајл, кој го проучувал вулканот Санторини.
Егејското Море се наоѓа на мала плоча од Земјината кора, која се протега додека африканската плоча се лизга под евроазиската плоча. Ова истегнување, додаде тој, доведува до движења на раседите кои потоа предизвикуваат земјотреси.
„Областа е малку повеќе погодена отколку во 2011 и 2012 година, а стапката на откриени земјотреси е поголема, но фокусот е надвор од вулканот“, рече Пајл.
Повеќето земјотреси се случија помеѓу вториот подводен вулкан Колумба, кој се наоѓа на 7 километри североисточно од Санторини и малиот остров Анидрос.
Иако научниците веруваат дека овој пат земјотресите се активирани од движењето на тектонските плочи, не сите се сигурни дали постои поврзаност помеѓу серијата земјотреси и потенцијалната вулканска активност кај Колумбо.
„Ние навистина не знаеме многу за системите за снабдување со длабока магма на вулканите“, рече Пајл.
Вулканот Колумбо последен пат еруптираше во 1650 година, кога предизвика катастрофално цунами што ги опустоши островите во регионот.
Санторини бил обликуван од таканаречената минојска ерупција пред околу 3.600 години. Истиот вулкан имал „една од двете најголеми ерупции во овој дел од светот“ пред околу 520.000 години.