Свет
Постапивме законски во "случајот Фершпед"
Зоја Лега-Станоевска, јавен правобранител, за прозивките од Антикорупциската комисија
Зоја Лега-Станоевска, јавен правобранител, за прозивките од Антикорупциската комисија
Не чувствувам никаква одговорност, затоа што и во овој случај, како и во сите други, постапувавме совесно и професионално
Гордана Дувњак
Госпоѓо Лега-Станоевска, Антикорупциската комисија завчера јавно Ве прозва за "случајот Фершпед" и Ве обвини дека свесно го забошотувате овој случај. Дали е точно дека повеќе од три години непотребно сте ја одложувале постапката?
– Одговорно тврдам дека Јавното правобранителство постапувало во согласност со своите законски овластувања и во однос на овој случај и за другите. За нас "случајот Фершпед" има ист третман како и сите други кон кои се посветуваме со сето наше должно внимание. Но, сакам да потенцирам дека во конкретниот предмет немало никакво одолжување на постапката, ниту свесно, ниту несвесно. Во текот на 2005 година, Јавното правобранителство постапуваше по околу 47.000 предмети, меѓу кои има и за многу други фирми кои се приватизирани по сличен модел.
Зошто е земен предвид само последниот извештај на Управата за јавни приходи, а не и претходните два извештаја во кои, наводно, се утврдени голем број неправилности во начинот на приватизирање на "Фершпед"?
– Во почетокот сакам да појаснам дека не постојат никакви три извештаи. Земен е предвид само извештајот на УЈП од декември 2005 година, бидејќи само тој е поднесен од овластен предлагач. Законот јасно пропишува кој може да побара контрола на законитоста на процесот на трансформацијата на претпријатијата со општествен капитал: јавниот правобранител, јавниот обвинител, инспекциските служби и Агенцијата за приватизација. Барањето за контрола, кое се спомнува од јули 2002 година, е поднесено од неовластен орган (МВР).
Дали има големи отстапувања во последните два извештаја?
– Јавното правобранителство ја ценеше содржината само на последниот извештај бидејќи, како што веќе спомнав, претходниот беше поднесен од неовластен предлагач.
Кога првпат "случајот Фершпед" го документиравте како посебен случај?
– Предметот датира од август 2002 година, а јас функцијата ја презедов на 1 јануари 2003 година. Со решение на Владата од 27 август 2002 година, решението на Комисијата за приватизација на Владата на РМ од 24.1.1995 година е прогласено за ништавно со кое е дадена согласност за доприватизација на АД "Фершпед" според моделот продажба на претпријатие на лица кои го преземаат управувањето. Водена е управна постапка пред Врховниот суд во која е поднесено решение за поништување на владината одлука.
Дали е точно дека лицата што го презеле управувањето на "Фершпед" ги немале откупено законски потребните над 10 отсто од проценетата вредност на капиталот, туку само 3,66 отсто?
– Тоа е точно. Агенцијата за приватизација, како овластена институција, на 23 август 2004 година му наложи на "Фершпед" да ги отстрани констатираните пропусти. АД "Фершпед" постапило според решението и ги отстранило неправилностите, по што продолжила постапката за доприватизација.
Антикорупционерите забележуваат и околу тоа дека 51 отсто од капиталот на "Фершпед" бил на Јавното претпријатие "Македонски железници", кој не можел да биде предмет на приватизација
– Ваквата констатација на Антикорупциската комисија не произлегува од извештајот на УЈП.
Сепак, и покрај завршувањето на процесот на доприватизација во ова претпријатие, Антикорупциската комисија меѓу првите случаи го отвори токму "случајот Фершпед", со иницијатива до Вас за поведување постапка пред надлежниот суд за поништување на приватизацијата?
– По поднесената иницијатива, ние како институција побаравме од УЈП да изврши контрола на законитоста на спроведената постапка во "Фершпед".Од добиениот извештај се гледа дека нема оштетување на општествениот капитал, затоа што не постои оправдано сомневање дека во постапката се направени битни повреди на законот.
Дали тоа значи дека за Вас овој случај е затворен?
– Со допис ја известивме Антикорупциската комисија за заклучоците од извршената контрола. Во оваа фаза на постапката, за нас овој предмет е завршен.
Дали чувствувате некаква одговорност за она што Ве обвинува Антикорупциската комисија?
– Не чувствувам никаква одговорност затоа што и во овој случај како и во сите други постапувавме совесно и професионално и во согласност со законските овластувања. Оцените на антикорупционерите се нивно субјективно мислење.
Постојано Ве поврзуваат како некаков дел од постоењето на некакво "влашко лоби" што треба да биде главниот аргумент за објаснување на некои случаи?
– Под нивото на моето лично и професионално достоинство ми е да коментирам вакви тврдења.
Какви се Вашите релации со господинот Штерјо Наков и дали некогаш сте имале политички или друг вид притисоци за да постапите на одреден начин?
– Господинот Наков не го познавам лично. Не сум имала никакви притисоци ниту од него, ниту од кој било друг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Пензионер 11 години по грешка добивал повисока пензија – сега мора да врати речиси 30.000 евра
Британскиот пензионер Дерек Ричи (63) треба да врати 28.640 евра што 11 години ги примал поради административна грешка направена уште во 2014 година. Надлежните служби дури во март му пратиле писмо со извинување и упатство да ги врати парите – одеднаш или на рати.
Ричи побарал објаснување, но не добил одговор. Наместо тоа, по три месеци му се заканиле со тужба ако не почне со отплата.
Тој вели дека сега се соочува со сериозни финансиски проблеми и ќе мора да се врати на работа за да го отплати долгот.
Ричи е само еден од повеќе од 2.000 пензионери погодени од вакви грешки, за кои британските власти сега се обидуваат да повратат милионски суми.
Шемата за пензии неодамна премина во рацете на компанијата „Capita“, која ветува подобрување на системот.
Свет
Трагедијата во Хонг Конг открива системски пропусти: од фалсификувани податоци до корупција и опасни материјали во реновирањето
Една од најтешките трагедии во поновата историја на Хонг Конг – пожарот во станбениот комплекс „Ванг Фук Корт“, во кој загинаа најмалку 159 лица – добива нова димензија, откако документи до кои дојде Ројтерс покажуваат дека станарите биле погрешно информирани за безбедносната историја на фирмата ангажирана за реновирање.
Погрешни информации за „чиста“ историја
Консултантската фирма Will Power Architects, која била ангажирана да ги процени понудите за реновирањето, во презентација до станарите навела дека изведувачот Prestige Construction & Engineering нема никакви прекршоци.
Но, регистарот на трудовиот инспекторат покажува сосема поинаква слика: фирмата била казнета повеќе од 15 пати во период од седум години за сериозни прекршувања на индустриската безбедност — од неправилно поставено скеле, до небезбедни електрични врски. Prestige бил казнет со вкупно 309.000 хонгконшки долари.
Сомнителни материјали и опасни практики
По пожарот, властите утврдиле дека дел од материјалите што ги користел изведувачот биле запаливи, а дел од заштитната мрежа поставена околу зградите немала противпожарна сертификација.
Властите дури тврдат дека изведувачот се обидел да ги измами инспекторите, мешајќи материјал од слаб квалитет со стандардна мрежа за да изгледа како да ги исполнува пропишаните норми.
Станарите, меѓу кои имало и пензионери со долгогодишно искуство во градежништво, повеќе пати се жалеле на:
– работници кои пушат на скеле,
– запаливи материјали користени на покриви и околу прозорци,
– сомнителни електрични инсталации,
– пренатрупано скеле со небезбедна конструкција.
Некои од станарите се обидувале сами да се заштитат – ваделе запаливи панели, ги мокреле заштитните мрежи за да се намали ризикот од искра. Но, нивните обиди биле игнорирани или протолкувани како претерани.
Борба за смена на управата
Во текот на 2024 станарите се обиделе да ја сменат управата на комплексот, која го поддржувала изведувачот и одбивала да свика итен состанок. Иницијативата настанала откако трошоците за реновирањето двојно се зголемиле, без јасни објаснувања.
Состанокот бил одржан дури по седум месеци, присуствувале над 1.200 луѓе, и на крајот била избрана нова управа.
Сепак, договорот со изведувачот не бил раскинат — адвокат ги предупредил станарите дека би можеле да сносат огромна колективна финансиска одговорност.
Истрага за убиство од небрежност и корупција
По трагедијата, започнати се истраги за убиство од небрежност и корупција. Уапсени се лица поврзани и со Will Power и со Prestige, но засега без официјални обвиненија.
Се истражуваат неточни информации во процесот на избор на изведувач, прикривање на претходни казни, користење материјали кои не смееле да се употребат.
Свет
Граничниот премин Евзони денеска повторно затворен поради протест на грчките земјоделци
Граничниот премин Евзони денеска повторно ќе биде затворен за сите видови на возила поради протестите на грчките земјоделци.
Како што информираат од Авто мото сојузот на Македонија, граничниот премин ќе биде затворен од 10 до 14 часот и од 18 до 22 часот.
Земјоделците протестираат поради доцнење во исплатата на земјоделските субвенции поддржани од Европската унија.
Ова следи откако властите почнаа да ги преиспитуваат сите барања по откривањето на широко распространети лажни барања за земјоделски субвенции од ЕУ.
Десетици лица се уапсени поради наводно поднесување лажни барања како одговор на истрага водена од Европското јавно обвинителство.
За време на прелиминарната истрага, околу 324 лица се идентификувани како примачи на субвенции во вкупен износ од 19,6 милиони евра.
Независното тело на ЕУ за финансиски криминал кон крајот на октомври соопшти дека истрагата е поврзана со „систематска шема на измама со субвенции од големи размери и активности за перење пари“.

