Свет
МВР ги крие беспилотните летала и обвинува дека не постојат

Едно беспилотно летало набавено во времето на министерувањето на Љубе Бошковски се наоѓало во хангарите на МВР, а друго летало, иако било платено и регистрирано како сопственост на полицијата, МВР се уште не го презело од купувачот, тврдат високи полициски извори.
Александар Божиновски
Едно беспилотно летало набавено во времето на министерувањето на Љубе Бошковски се наоѓало во хангарите на МВР, а друго летало, иако било платено и регистрирано како сопственост на полицијата, МВР се уште не го презело од купувачот, тврдат високи полициски извори.
За овој случај во Основниот суд Скопје 1 со месеци се води судски процес во кој се обвинети Александар Цветков, поранешниот началник на одделението за оперативна техника на МВР, Николетка Митанова, поранешна советничка за финансии во тоа министерство, и Митко Кикереков, бизнисмен од Скопје. МВР и скопското обвинителство кривично ги гонат овие тројца дека наводно само фиктивно ја направиле набавката, односно дека леталата никогаш не биле донесени во земјава.
„Време“ дојде до фотографиите од двете спорни летала. На фотографијата на која е прикажано леталото тип „БЛЦ – 130“ (беспилотно летало модел Ц-130) јасно се гледа ознаката на „ФОП“. Леталото било склопувано во халите на скопската фабрика „МЗТ ФОП“. Ова летало веќе две години било во хангарите на МВР.
Второто летало, од типот „БЛЦ-100“, исто така било сопственост на МВР. Нашите извори наведуваат дека за него веќе биле регулирани сите документи. Сепак, леталото се наоѓало во една приватна скопска фабрика. Останува непознато зошто полицијата не сака да си го земе.
МВР одби официјално да го коментира случајот.
– Додека во судот се води постапка за тој случај, ние нема ништо да коментираме. Ако судот смета дека не држи обвинението, нека го отфрли – кратко одговори Горан Павловски, портпарол на МВР.
Во обвинението за беспилотните летала се вели дека Цветков и Митанова наводно подготвиле фиктивна документација за набавка. Во зделката учествувал и Кикереков, кој за своите услуги наплатил околу 64.000 евра. Во документот пишува дека од јуни 2001 до октомври 2002 година Цветков и Митанова го оштетиле МВР за повеќе од 500.000 евра. Митанова, по налог на Цветков, склучила договор со фирмата „Компакт М“ од Скопје за набавка на леталата „БЛЦ-100“ и „БЛЦ-130“ во вредност од 420.000 евра. Околу 13 милиони денари биле исплатени, но леталата не биле испорачани, тврди обвинителството. Митанова не го раскинала договорот, туку го ангажирала „МЗТ-ФОП“ за изработка на леталата. Обвинителството смета дека Митанова и Цветков им наредиле на членовите на комисијата во МВР да го потпишат записникот како да ги примиле леталата. Тие потпишале и друг записник – дека едно летало паднало и било сосема уништено. Но, „МЗТ-ФОП“ не ја добиле втората половина од парите, туку Митанова преку цесии парите им ги префрлила на други шест фирми.
Полициските извори велат дека и овој дел од обвинението не држи затоа што во МВР постои записник за падот на леталото. Документот бил третиран како службена тајна.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Европратеници: Да се забрани користењето на социјалните мрежи за деца под 16 години без согласност од родителите

Членовите на Европскиот парламент предложија да се воведе забрана за користење на социјалните мрежи без согласност од родителите за деца под 16 години во Европската Унија и побараа построги мерки за заштита на малолетниците на Интернет.
Денес беше објавена анкета, според која две третини од младите луѓе на возраст меѓу 15 и 24 години ги користат социјалните мрежи за информации за социјални и политички вести, додека 78 проценти од нив изјавиле дека барем понекогаш се изложени на дезинформации.
Комитетот на Европскиот парламент за внатрешен пазар и заштита на потрошувачите денес усвои извештај во кој се изразува загриженост поради неуспехот на големите онлајн платформи соодветно да ги заштитат малолетниците и се предупредува на ризици поврзани со зависност, ментално здравје и изложеност на нелегална и штетна содржина.
Европратениците предложија минималната возраст за пристап до социјалните мрежи, платформите за споделување видеа и придружниците на вештачката интелигенција во ЕУ да биде 16 години, освен ако родителите не одобрат, и најмалку 13 години за пристап до која било социјална мрежа.
Пратениците исто така бараат забрана за штетни технологии и практики што предизвикуваат зависност или личат на коцкање и други мерки за подобра заштита на децата на интернет.
Европскиот парламент ќе гласа за овие препораки на пленарната седница на крајот на ноември.
Според најновото истражување на Евробарометар објавено денес, младите луѓе се информираат претежно преку социјалните мрежи, а повеќето од нив знаат дека се изложени на дезинформации и лажни вести.
Резултатите покажуваат дека две третини од испитаниците од сите возрасни групи користат традиционални медиуми за секојдневно следење на општествените и политичките актуелности, а 59 проценти од испитаниците користат други дигитални извори како што се социјалните мрежи, онлајн информативните портали, платформите за стриминг, блоговите.
Во однос на изворите на информации, 71 процент изјавиле дека добиваат информации за општествените и политичките прашања преку телевизијата, 43 проценти рекле радио, 41 процент печатени весници и списанија или нивните онлајн верзии, а 40 проценти користат пребарувачи и социјални мрежи.
Анкетата покажа дека 42 проценти од испитаниците веруваат дека телевизијата станала поважна како извор на информации во последната година, додека една четвртина велат дека важноста на социјалните мрежи како што се Фејсбук, Инстаграм, ТикТок, Икс е зголемена.
Две третини од учесниците во истражувањето веруваат дека барем понекогаш биле изложени на дезинформации или лажни вести, но повеќето од нив (61 процент) се убедени дека можат да препознаат дезинформации.
Фото: принтскрин
Свет
Орбан: Европа мора да преговара со Русија, а не да чека на Америка

Унгарскиот премиер Виктор Орбан упати апел до европските лидери, предупредувајќи дека „ризикот Европа да биде вовлечена во конфликтот е поголем денес отколку во кое било време од почетокот на војната во Украина“. Орбан рече дека е крајно време Европската Унија да ја промени својата политика и да започне директни преговори со Русија, наместо да чека исход од американско-руските договори.
„Мирот бара трпение, сила и понизност. Европа мора да го промени својот став“, напиша унгарскиот премиер на социјалната мрежа X, додавајќи дека сегашната политика на Брисел е деструктивна за континентот.
„Наместо ароганција и поттикнување бесконечна војна, ни требаат преговори со Русија. Само дијалогот може да донесе мир на нашиот континент“, рече Орбан, придружувајќи ја својата објава со симболот на мировниот гулаб.
Зборувајќи подоцна на пленарната седница на Унгарската постојана конференција (MAERT) во Будимпешта, Орбан оцени дека прашањето за војната и мирот во Украина е најитното прашање на европската политика, особено за земјите од Карпатскиот басен.
„Европа мора да преговара со Русија за да постигне мирен договор и да изгради нова европска безбедносна архитектура“, рече Орбан. „Тоа не смее да биде прашање што ќе го решат други – Европа мора да преземе одговорност и да зборува со свој глас“.
Според него, унгарскиот предлог за решение е јасен: дипломатски пат, а не ескалација.
„Иако Украина е клучно прашање во секој договор, таа не е најважна. Потребна е поширока европска дискусија за прашањата за оружјето, големината на армиите и безбедносниот систем со механизми за следење“, нагласи Орбан, додавајќи дека некои од претходните договори за контрола на оружјето веќе се грубо прекршени.
Унгарскиот премиер претходно ги критикуваше европските лидери за она што го нарекува „штетна комбинација од ароганција и потчинување на интересите на другите луѓе“, нагласувајќи дека политиката на санкции и поддршка за бесконечна војна мора да се заврши во корист на мирот и стабилноста во Европа.
Фото: принтскрин
Свет
Судот на правдата на ЕУ: Изгубен миленик на лет се смета како изгубен багаж

Судот на правдата на Европската унија донесе одлука дека домашните миленици кои се превезуваат со авион се сметаат за „багаж“, а не за патници.
Одлуката следи по случај во кој куче исчезнало при пренос до авион на лет од Буенос Аирес до Барселона, по што сопственичката побарала 5.000 евра отштета.
Судот оцени дека, според Монреалската конвенција, авиокомпанијата не е должна да исплати поголема отштета од онаа предвидена за изгубен багаж, освен ако патникот претходно не доставил специјална изјава за вредноста на пратката.