Свет
Заврши 25-годишната граѓанска војна на Шри Ланка

Армијата на Шри Ланка објави дека се убиени речиси сите припадници на водството на Ослободителните тигри на тамилски Елам (LTTE), што за политичките аналитичари од регионот значи дека најверојатно е ставен крај на речиси тридецениската војна на островот
Водачот на Тамилските тигри, Велупилаи Прабхакаран, кој повеќе од 25 години беше на чело на војната на Тамилите за независност од Шри Ланка, е убиен со ракета додека утринава се обидувал да избега од воената зона со болнички возило, официјално потврдиле претставници на армијата. Во подоцнежните судири биел убиени и опколените негови заменици и 200 тамилски борци кои го штителе раководството на LTTE. Смртта на Прабхакаран била еуфорично славена на улиците од главниот град Коломбо, јауваат новинските агенции, како и во другите поголеми градови на островот Цејлон (Шри Ланка). Истовремено се јавува за протести на Тамилите раселени по светот.Ова е првпат војската да ја контролира целата територија на Шри Ланка од 1983 г., кога тамилските бунтовници заради децениските дискриминации и погроми почнаа борба за независна држава на малцинските Тамили. До пред две години Тамилските тигри контролираа голема територија на североисток од островот. Тие формираа своја полиција, судови и војска, дејствуваа како држава во држава со која како диктатор неограничено владееше Прабхакаран. Во војската биле насилно регрутирани млади Тамили, речиси деца, а војниците биле под ригорозен режим, при што морале да се воздржуваат и од секс. Тие не смееле да контактираат со семејството и пријателите, а препознатлив знак за нив станала капсулата со цијанид која морале секогаш да ја носат околу вратот. Тамилските тигри имаа тешко вооружување, авијација со која го бомбардираа во неколку наврати аеродромот во Коломбо, морнарица со примитивни подморници и големи товарни бродови со кои криумчареле оружје. Всушност, шверцот на оружјето беше главниот извор на финансирање на Тамилските тигри, а се проценува дека годишно од оваа илегална трговија зработувале до 300 милиони долари. Водачот Прабхакаран ја основаше и единицата Црни тигри – бомбаши-самоубијци, заради што организацијата Тамилски тигри беше ставена на списокот на терористички организации, во Обединетите нации, Европската унија, Индија, Австралија. Аналитичарите сметаат дека Прабхакаран преземал многу погрешни потези кои се покажале како контрапродуктивни и заради кои никогаш не добил поширока меѓународна поддршка, дури и кога имало простор за тоа. Имено, во 2002 г. нему му била дадена најдобрата понуда – широка автономија на север и на исток од Шри Ланка. Во 2005 г. тој ги повика Тамилите да ги бојкотираат претседателските избори, со што му овозможи доаѓање на власт на националистички ориентираниот претседател на мнозинските Синхалези, Махинда Раџапакса. По пропаѓањето на мировните преговори и отпочнувањето на т.н. „четврта тамилска војна“, власта се реши да тргне во акција наречена „Конечна офанзива“ која значеше дека ќе се води војна до истребување. Од овој удар Тамилските тигри никогаш нема да се опорават, сметаат во Коломбо.
Лидерот на Тамилските тигри е мртовЦелосното уништување на Тамилските тигри е прашање на часови (историјат на војните)
Тамилските тигри се предодоа
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Флотилата со Грета и активистите: Нашиот брод беше погоден од дрон

Еден од главните бродови на Глобалната флотила за Газа наводно бил погоден од дрон во туниските води, соопшти флотилата, додавајќи дека ниту еден од шесте патници и членови на екипажот не е повреден. Сепак, туниската национална гарда го негираше извештајот, велејќи дека експлозијата се случила во внатрешноста на бродот.
На бродот кој плови под португалско знаме избувнал пожар на главната палуба и во складишниот простор под палубата, соопшти Глобалната флотила.
BREAKING: One of the Freedom Flotilla ships, carrying Greta Thunberg along with other activists and humanitarian aid for Gaza, was hit by a drone attack. The ship is part of the mission to end the blockade on Gaza. Initial reports indicate everyone is ok. pic.twitter.com/CjArcljZ5x
— Power to the People ☭🕊 (@ProudSocialist) September 9, 2025
Портпаролот на туниската национална гарда изјави за радио Мозаик дека извештаите за напад со дрон врз флотилата „не се засновани на вистина“, додавајќи дека првичниот преглед покажал дека експлозијата се случила во внатрешноста на бродот.
Од Флотилата за Газа соопштија дека истрагата за нападот со беспилотни летала е во тек и дека нејзините наоди ќе бидат објавени штом ќе бидат достапни. „Нема да бидеме обесхрабрени од акт на агресија насочен кон заплашување и попречување на нашата мисија. Ќе ја продолжиме нашата мировна мисија за прекин на опсадата на Газа и ќе покажеме солидарност со народот“, се наведува.
Флотилата со десетици бродови што носат хуманитарна помош за Газа, исплови од пристаништето во Барселона на 1 септември. Израел воведе поморска блокада на Газа откако Хамас ја презеде контролата врз енклавата во 2007 година, велејќи дека сака да спречи оружјето да стигне до групата.
Флотилата има за цел да ја пробие блокадата и да достави хуманитарна помош до енклавата, која е опустошена од речиси двегодишна војна. Флотилата вклучува групи од 44 земји, вклучувајќи ја и климатската активистка Грета Тунберг.
фото: принтскрин
Свет
Посетата на САД ќе стане поскапа за странските патници од 30 септември

Патниците кои планираат да ги посетат Соединетите Американски Држави наскоро ќе се соочат со повисоки трошоци бидејќи повисоките такси за визи и влез стапуваат на сила на крајот на септември. Промената ќе ги погоди посетителите од земјите-партнери, вклучувајќи го и поголемиот дел од Европа, објави Си-ен-ен.
Главното зголемување на цената е за ЕСТА
Главното зголемување на цената е за Електронскиот систем за авторизација на патување (ЕСТА), кој го користат граѓани на повеќе од 40 земји вклучени во Програмата за ослободување од виза. Овие земји го вклучуваат Обединетото Кралство и повеќето европски земји. Таксата за ЕСТА, која претходно беше 21 долар, речиси ќе се удвои на 40 долари на 30 септември.
Ова не е единственото зголемување. Патниците што влегуваат во САД по копнен пат, исто така, ќе плаќаат значително повисока такса за нивната евиденција за пристигнување/заминување според I-94. Сегашната цена од 6 долари ќе се зголеми на 30 долари. Покрај тоа, патниците од Кина ќе треба да платат 30 долари за да се запишат во Системот за електронско ажурирање на визи.
Зголемувањето на цените доаѓа во време кога меѓународните патувања во Соединетите Американски Држави се во нагло опаѓање. Светскиот совет за патувања и туризам (WTTC) во мај процени дека Соединетите Американски Држави ќе изгубат 12,5 милијарди долари од странски туристички трошоци до 2025 година, што ја прави единствената земја од 184 земји што ги анализираше, а која забележа пад.
Покрај зголемувањата, се разгледува и „такса за интегритет на визата“ од 250 долари за патници од земји што не се дел од Програмата за ослободување од виза. Портпарол на Министерството за внатрешна безбедност потврди за Си-ен-ен дека нејзиното спроведување „бара меѓуагенциска координација пред спроведувањето“.
фото: принтскрин
Европа
Над 800 Руси треба да ја напуштат Латвија по наредба на латвиските власти

Миграциските власти во Латвија им наредија на руските граѓани, 841 од нив, да ја напуштат земјата до 13 октомври, во согласност со промените во законот што стапија на сила во 2022 година.
Детали за одлуката беа објавени на латвиската јавна телевизија во недела навечер, повикувајќи се на имиграциските власти.
Промените во законите за имиграција беа направени како одговор на руската инвазија на Украина. Промените направени во законот ги заострија условите за дозволи за престој за Русите.
Русите сочинуваат една четвртина од населението на Латвија од 1,9 милиони луѓе. Латвија дели граница долга 284 километри со Русија.
За да продолжат легално да живеат во Латвија, руските граѓани мора да аплицираат за постојан престој и да докажат дека нивното познавање на латвискиот јазик е доволно за секојдневна употреба.
Исто така, според новите одредби од законот, руските граѓани подлежат на безбедносни проверки.
Законот од 2022 година опфаќаше околу 25.000 лица, од кои околу 16.000 оттогаш добија дозволи за постојан престој, а околу 1.000 добија привремени дозволи за престој.
Оние кои не добиле дозволи мора да ја напуштат земјата до средината на октомври.
Досега, 2.600 лица доброволно ја напуштиле Латвија, а 10 се протерани.
фото: принтскрин