Свет
Во нападите во Џакарта седуммина од загинатие се странци

Од осумтемина загинати во вчерашните експлозиии во двата луксузни хотели во Џакарта седум се странски државјани, изјавил претставник на индонезиската полиција
При нападот врз хотелите „Риц-Карлтон“ и „Мериот“ посетувани од бизнисмени и дипломати, повредени се повеќе од 60 луѓе, од кои најголем број се Австралијанци, пренесуваат новинските агенции.Последните четири години беа релативно мирни во Индинезија, која до 2005 година беше мета на бројни бомбашки напади за кои најчесто одговорноста ја преземаше групата Џема исламија.Во нападите врз два ноќни клубови на Бали во октомври 2002 година загинаа 202 луѓе.Во главниот град на Индонезија, Џакарта, утрината експлодираше бомба пред хотелот „Мериот“. Неколку минути подоцна се случи втора експлозија во внатрешноста на хотелот „Риц Карлтон“. Од силината не експлозијата разнесена е целата фасада на хотелот. Повеќето жртви се од овој хотел, бидејќи бомбата експлодирала на вториот кат пред ресторанот. Двата луксузни хотели ги посетуваат странски бизнисмени. Еден од гостите на хотелот „Риц Карлтон“ на телевизија раскажуваше за тоа што преживеал:„Се’ уште сум збунет. Туку што се разбудив кога експлодираше првата бомба во хотелот ’Мериот’. Многу луѓе викаа, трчаа наоколу. Неколку минути подоцна експлодираше и бомбата во нашиот хотел. Целата зграда се тресеше и беше полна со чад. Колку што можев побрзо, истрчав надвор, каде владееше хаос, луѓе во крв.“Загинал и атентаторотНападите ги извршил најмалку еден атентатор самоубиец, рече портпарол на индонезиската парламентарна комисија за внатрешна безбедност во Џакарта. Според него, еден од деветмината загинати е атентаторот. Голем број луѓе се повредени, некои од нив тешко. Меѓу загинатите и повредените има и повеќе странци, но се’ уште не е позната нивната националност.Засега не е познато како експлозивите биле внесени во хотелите. Луксузните хотели во Џакарта имаат воведено строги безбедносни мерки, рече Паул Бич, од индонезискиот хотелиерски сојуз: „Безбедносните мерки, пред се’ во хотелот ’Мериот’, се сметаат за највисоки во целата земја. По нападите во овој хотел во 2003 година беа инсталирани детектори за метал, ѕидови за заштита од екслозија и многу други мерки. Автомобилите воопшто не смеат да возат до влезот. Овој хотел се смета за најсигурен во цела Џакарта.“Кој се крие зад нападите?Одговорноста за нападот засега никој не ја презел. Експертите за борба против тероризмот сметаат дека зад нападите се крие терористичката организација „Џама Исламија“, која уште во 2003 година го изведе нападот врз хотелот „Мериот“. По експлозиите во хотелите во Џакарта, Австралија ги заостри предупредувањата за патување во Индонезија. Министерството за надворешни работи им советува на своите државјани, доколку е можно да ги одложат патувањата во Иднонезија.Претседателот на Индонезија Сусило Бангбанг Јудхојоно ги осудил нападите врз двата луксузни хотела во Џакарта, нарекувајќи ги „страшни и нечовечни “. Премиерот на Австралија Кевин Руд пак истакнал дека ова е варварски чин против човештвото. Американската министерка за надворешни работи, Хилари Клинтон истакна дека нападите претставуваат „ бесмислен чин на насилство.“
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
НАСА: Нивото на морето се зголеми повеќе од очекуваното

Американската вселенска агенција НАСА објави дека глобалното ниво на морињата се зголемило повеќе од очекуваното во 2024 година поради топлотното ширење на морската вода и топењето на ледените плочи и глечерите.
Минатата година, најтопла досега, годишната стапка на пораст беше 5,9 милиметри, во споредба со очекуваните 4,3 милиметри, според анализата на НАСА.
Севкупно, стапката на пораст на нивото на морето се удвои во текот на 30 години, при што глобалното ниво на морињата се зголеми за 10 сантиметри од почетокот на сателитското снимање на височините на океаните во 1993 година.
„Зголемувањето што го видовме во 2024 година беше поголемо отколку што очекувавме“, рече Џош Вилис, научник во лабораторијата за млазен погон на НАСА.
„Секоја година е малку поинаква, но она што е јасно е дека океанот продолжува да расте, а стапката на пораст е се побрза и побрза“.
Во 2024 година, нивото на морето се зголеми главно поради термичка експанзија или затоплување на океаните, менувајќи го трендот дека топењето на глечерите и ледените плочи најмногу придонеле за порастот.
„Додека 2024 година е најтоплата година досега, океаните што се прошируваат на Земјата го следат примерот, достигнувајќи ги своите највисоки нивоа во последните три децении“, рече Надја Виноградова Шифер од НАСА.
Европа
Португалија се откажа од планот да купи американски Ф-35

Министерот за национална одбрана на Португалија, Нуно Мело, објави дека неговата земја нема да набавува борбени авиони Ф-35 од САД, имајќи го предвид актуелниот геополитички контекст и непредвидливоста на американската политика, пишува португалскиот Подер Аеро.
Мело нагласи дека, иако Ф-16 на португалските воздухопловни сили се приближуваат кон крајот на работниот век, неопходно е да се проценат опциите кои обезбедуваат поголема предвидливост и оперативна безбедност.
Тој напомена дека се разгледуваат европски производствени алтернативи, исто така со цел да се генерираат економски придобивки за Португалија.
Министерот нагласи дека неодамнешната позиција на САД во контекст на НАТО и меѓународното геостратешко сценарио бара длабоко размислување за најдобрите опции за национална одбрана. Предвидливоста на сојузниците е клучен фактор во одлуката за замена на борбени авиони.
Иако не ги прецизираше моделите, Мело сугерираше дека француските алтернативи, како што е Dassault Rafale, би можеле да бидат меѓу опциите што ги разгледува португалската влада. Понатаму, министерот не ја исклучи можноста за испраќање на португалски воен персонал во Украина, под услов тие да бидат во мировни мисии и во сценарио за прекин на огнот.
Овие изјави одразуваат стратешка преоценка на сојузите и воените набавки на Португалија, со цел да се обезбеди националниот суверенитет и ефикасноста на вооружените сили во меѓународното сценарио кое постојано се менува.
Свет
(Видео) Најмалку 150 демонстранти упаднаа во кулата Трамп во Менхетен

Еврејските демонстранти упаднаа во кулата Трамп во Њујорк, барајќи ослободување на пропалестинскиот активист кој беше уапсен од претставници на имиграцијата.
Најмалку 150 луѓе се собраа во фоајето на зграда во центарот на Менхетен за да протестираат против приведувањето на Махмуд Калил, кој ги предводеше протестите против израелската војна во Газа на Универзитетот Колумбија минатата година, пишува „Скај Њуз“.
BREAKING: Hundreds of Jews and allies have taken over Trump Tower chanting “We want justice, you say how. Bring Mahmoud home now!” and “Fight Nazis, not students.”
The civil disobedience is spawned by the ICE arrest of Palestinian student Mahmoud Khalil. pic.twitter.com/eQLLfhrfmU
— Talia Jane ❤️🔥 (@taliaotg) March 13, 2025
Членовите на еврејскиот глас за мир вчера носеа транспаренти и црвени маици со натпис „Евреите велат престанете да го вооружувате Израел“ и извикуваа „донесете го Махмуд дома сега“. Локалната полиција соопшти дека 98 лица се уапсени под обвинение за неовластено преминување, опструкција и отпор при апсењето.
Американскиот претседател го опиша 30-годишниот Калил, кој доби постојан престој во САД, како „анти-Американец“. Калил се оженил со американски државјанин. Оваа недела, неговата депортација беше ставена на чекање бидејќи адвокатите го оспорија неговиот притвор во имиграцискиот притвор во Луизијана.
Looks like a tour of Trump Tower.
Not a protest according to Trump.
— Dean Blundell🇨🇦 (@ItsDeanBlundell) March 13, 2025
Калил беше уапсен во саботата, но не е обвинет за кривично дело. Сепак, американскиот државен секретар Марко Рубио тврди дека има разумна основа да верува дека активностите или присуството на Калил во земјата може да има „сериозни негативни надворешнополитички последици“.
Вчера адвокатите на Калил побараа од федералниот судија да го ослободи нивниот клиент од имиграцискиот притвор. Тие предупредија дека неговото притворање е кршење на заштитата на слободата на говор со Првиот амандман.
Трамп вети дека ќе депортира некои активисти кои учествуваа во бранот протести во кампусите на американските колеџи против воениот напад на Израел врз Газа. Администрацијата на Трамп посочува дека пропалестинските протести во колеџите, вклучително и Колумбија, вклучиле поддршка за Хамас и антисемитско вознемирување на еврејските студенти.