Свет
Авион-затвори на CIA слетувале во Полска

Дневниците на летови кои ги презентирале полските функционери потврдуваат дека авионите на CIA слетувале во Полска во текот на 2003 г.
Станува збор за летови за кои организациите за човекови права се сомневаат дека биле употребувани за префрлување на осомничените за тероризам од Авганистан на тајни и локации во источно европски држави и во некои азиски земји.Дневниците на полската агенција за воздухопловен сообраќај покажуваат дека авионите кои ги изнајмувала централната разузнавачка агенција на САД најмалку шест пати слетале во Полска во текот на 2003 г., соопштија претставници на Open Society Justice Initiative и на Хелсиншкиот комитет за човекови права, Тие го бараа обелоденувањето на овие дневници според полскиот закон за слобода на информирањето.Според дневниците, во Полска на тајни локации долетале пет авиони од авганистанскиот главен град Кабул и еден долетал од Мароко. Според Дорота Пудзиановска oд полскиот Хелсиншки комитет, ова претставува голем напредок. Таа додала дека особено е важно што овие информации дошле од државните агенции а не од анонимни извори.Организацијата Human Rights Watch чие седиште е во Њујорк во својот извештај од 2005 г. тврди дека во Полска имало тајни затвори на CIА во кои биле префрлувани осомничени за тероризам од Авганистан. „Потврдувањето на тоа дека во Полска слетале авиони поврзани со CIA, не докажува дека во Полска имало нејзини затвори“, рекол Адам Боднар од Хелсиншкиот комитет. Тој рекол дека не може да тврди 100-отстотно но дека 98 отсто е сигурен и побарал од полските власти да дадат целосна информација за полската улога во контроверзниот транспортот на осомничени. И Македонија беше вмешана во еден ваков случајГерманскиот државјанин со либанско потекло Калед ел Масри ја тужи Германија, бидејќи државата формално не побарала екстрадиција на агентите на CIA кои според него во 2003 г. го киднапирале во Скопје. Против Македонија засега нема никаква постапка. Во тужбата против германската влада се вклучи и Европскиот центар за уставни и човекови права, кој утврдил дека на eл Масри му се прекршени основните права и човекови слободи. Адвокатите на Ел Масри во САД поднесоа тужба за надомест на штета, но таа беше одбиена. Во Германија, пак, е поведена кривична постапка против агентите на CIA. По нив е издадена потерница, но формално Германија никогаш од САД не побарала нивна екстрадиција. Случајот eл Масри го отвори прашањето за тајните затвори на CIA, но целата работа остана неразјаснета.Четириесет ишест годишниот Калед ел Масри тврди дека на 31 декември 2003 г. на граничниот премин Табановце од македонски службени лица бил симнат од автобус, потоа однесен во скопскиот хотел „Скопски мерак“ каде што бил држан во заложништво 21 ден. Оттаму преку скопскиот аеродром бил предаден на лица, наводно агенти на CIA, кои со авион го пренеsле во Авганистан. Таму бил држен во затвор пет месеци, a бил испрашуван под сомнение дека е припадник на Ал Каеда. Откако Американците констатирале дека направиле грешка и дека во заточеништво држат погрешен човек, а не озлогласениот водач на франкфуртската келија на Ал Каеда кој имал исто име и презиме, тие го вратиле во Албанија од каде што експресно бил екстрадиран во Франкфурт.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Орбан: Западната стратегија за уништување на Русија не успеа

Доколку Украина биде примена во Европската Унија, војната што се води таму исто така ќе биде прифатена, изјави унгарскиот премиер Виктор Орбан на конференцијата на претседателите на парламентите, што се одржа во Будимпешта на почетокот на оваа недела. Тој посочи дека неколку членки на ЕУ се за продолжување на поддршката на Украина, за да може земјата да ги продолжи своите воени операции.
„Имаме различно мислење. Колку подолго трае војната, толку повеќе луѓе ќе умираат, а ситуацијата на бојното поле ќе биде полоша“, рече тој.
Во врска со предлогот на Европската комисија за воведување обврска за земјите-членки да се откажат од руските енергетски испораки, Орбан рече дека тоа ќе ја уништи унгарската економија.
„Замислете само ако цената на енергијата одеднаш се удвои за домаќинствата и бизнисите. Унгарските семејства нема да можат да се справат со тоа. Унгарците сакаат мир и би сакале што поскоро да се ослободат од политиката на економски санкции“, рече Орбан, додавајќи дека земјите-членки нема да можат да го поднесат економскиот товар што би го претставувало членството на Украина во ЕУ.
Според него, раното пристапување на земјите од Централна и Источна Европа и користело на заедницата, но истакна дека ситуацијата со Украина е поинаква. Тоа би бил лош договор, што би резултирало со земјоделска криза, невработеност, задолженост и влошување на условите за живот, смета тој.
Тој ја гледа Европа како богата и слаба, што, според него, е најопасната комбинација, поради што повика на зајакнување на заедницата.
„Европа може да биде зајакната од националните држави. Таа стана успешна токму благодарение на соработката меѓу националните држави, односно силните лидери на силните национални демократии. ЕУ им должи сè на националните парламенти и ако сака да биде успешна, мора повеќе да ги почитува парламентите, кои не се вештачки институции создадени со договори, туку вистински тела на национално претставување“, рече унгарскиот премиер.
Тој, исто така, посочи на заканите од Брисел за намалување на финансирањето на оние кои ги штитат границите на националните држави. Ако тоа не успее, тие ќе ги соборат националните влади и ќе им помогнат на партиите кои се подготвени да се откажат од националниот суверенитет, рече Орбан.
„Светот се реорганизира, идеологијата на западниот свет се менува и ние Европејците мора да реагираме на тоа“, рече Орбан и ги замоли учесниците да се фокусираат на прашањата за националниот суверенитет и аспирациите на Украина за членство во ЕУ.
Свет
(Видео) На Бајден му било толку лошо што се размислувало за инвалидска количка, Белата куќа криела

Здравјето на американскиот претседател Џо Бајден беше толку нарушено во 2023 и 2024 година што неговите најблиски советници ја разгледаа можноста тој, во случај на реизбор, да почне да користи инвалидска количка, пишува во новата книга „Оригинален грев“ на Џејк Тапер од Си-ен-ен и Алекс Томпсон од американскиот портал „Аксиос“. Книгата ќе биде објавена на 20 мај.
Разговорите во тимот на Бајден го откриваат степенот на физичкото влошување на претседателот, со акцент на влошената состојба на ‘рбетот, но и загриженоста на советниците, кои ја подготвуваа неговата кандидатура за уште еден мандат во заднина на возраст од 81 година. Во исто време, според авторот, Белата куќа активно се обидувала да ја скрие вистинската состојба, дури и по цена на здравјето на Бајден.
„Физичкото влошување на Бајден, што најјасно се гледаше во неговото отежнато одење, беше толку изразено што во тимот имаше сериозни дискусии за можноста тој да користи инвалидска количка. Но, одлуката беше одложена за по изборите“, пишуваат авторите.
Неговите советници заклучиле дека јавната употреба на количката за време на кампањата би била политички неодржлива. Личниот лекар на претседателот, Кевин О’Конор, приватно предупредил, според книгата, дека по уште еден сериозен пад, Бајден може да биде принуден да закрепне со помош на инвалидска количка. Тие биле особено загрижени од инцидентот во јуни 2023 година кога Бајден се сопна за време на говорот во Академијата за воздухопловни сили на САД.
По тој пад, тимот вовел дополнителни мерки: ја скратил патеката по која требало Бајден да оди на настаните, инсистирале секогаш да ги користи оградите кога се качува на сцената, ги менувале визуелните подготовки за јавни настапи за да го знае точниот редослед на движењата и физички го воделе сè почесто.
О’Конор, пишуваат авторите, долго приватно изразувал загриженост за ефектите од претседателското темпо врз здравјето на Бајден. Тој често се судирал со политичките кадри, кои не сакале да му го олеснат распоредот. Понекогаш на шега велел дека додека тие се обидувале да го убијат претседателот, тој се обидувал да го одржи во живот.
Во јавноста, сепак, тимот на Бајден ја минимизира сериозноста на ситуацијата. Во текот на 2024 година тие упорно тврдеа дека тешкотијата во одењето може да се објасни со повредата на стапалото од ноември 2020 година и фактот дека тој постојано не носел ортоза во тоа време. Извори им рекоа на новинарите дека Бајден е жртва на сопствената виталност.
Но, тоа не се совпаѓа со претходниот извештај на О’Конор. Лекарот уште во 2021 година изјавил дека двете скршеници на стапалото се целосно излечени. Иако спомна благ артритис на стапалото по фрактурата, тој се фокусира на значајниот спинален артритис како главна причина за промените во одењето.
И покрај сè поизразените физички и ментални знаци на стареење, Бајден, неговото семејство и највисоките функционери на Белата куќа продолжија со кампањата. Но, неговиот катастрофален настап во телевизиската дебата против Трамп во јуни 2024 година ги шокира водечките демократски лидери, кои потоа почнаа да го повикуваат да се повлече од трката.
Три недели по дебатата, Бајден се повлече од претседателската кампања и ја поддржа потпретседателката Камала Харис како нов кандидат на Демократската партија.
На прашањето на „Аксиос“ за наводите во книгата, неименуван портпарол Бајден одговори дека „медицинскиот преглед на претседателот јасно покажал вкочането одење предизвикано, меѓу другото, од дегенеративни промени на ‘рбетот, но без потреба од посебен третман и без влошување“.
„Претседателот беше транспарентен во врска со тоа, а ситуацијата не беше ни приближно тешка“, се вели во соопштението.
„Да, имаше физички промени со возраста, но тоа не е доказ за ментална неспособност“.
„До денес никој не посочил момент во кој претседателот Бајден не можел да донесе одлука или да ја заврши својата работа поради ментален пад. Всушност, доказите го кажуваат спротивното – тој бил многу ефикасен претседател“, заклучуваат тие.
Свет
Зеленски бара директни преговори со Путин, Кремљ одговори

На полноќ истече ултиматумот на Европската унија до Путин и Русија да се согласат на 30-дневно примирје или да се соочат со значително поголеми санкции. Во неделата Путин предложи преговори меѓу Украина и Русија, кои треба да се одржат утре во Истанбул.
„Зеленски нема да се сретне со никој од Русија освен со Путин во Истанбул“, изјави Михајло Подољак, советник на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
„Руската делегација се подготвува за преговори во Турција. Ќе објавиме кој ќе ја претставува Русија на тие преговори кога претседателот Путин ќе оцени дека тоа е соодветно“, одговори Кремљ.
Кремљ одби да коментира дополнително за предлогот на Володимир Зеленски, Путин лично да учествува во разговорите во Турција.
Во меѓувреме, непотврдени информации од руски извори наведуваат дека рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров ќе ја предводи руската делегација на разговорите во Истанбул на 15 мај. Според овие извори, во делегацијата ќе учествува и помошникот на претседателот Јуриј Ушаков.