Свет
Потпишан договорот START

Барак Обама и Дмитриј Медведев го потпишаа во четврток во Прага новиот договор за нуклеарно разоружување. Новиот договор START за намалување на нуклеарното вооружување на САД и Русија претседателите на двете држави го потпишаа во четврток напладне во Прашкиот дворец во главниот град на Чешка
Програмата за средбата на претседателите Барак Обама и Дмитриј Медведев бил допрецизирана во текот на велигденскиот викенд Новиот Договор за ограничување на стратешкото вооружување (START) ќе има важност од десет години а се надоврзува на претходниот ваков договор кој важеше од 1991 до крајот на 2009 г. На него преговарачите работеа од април 2009 г. Разговорите беа тешки, бидејќи имаше големи разлики околу верификацијата, вклучувајќи ги инспекциите на самите арсенали, како и околу проектилите кои ги носат нуклеарните боеви глави.Според податоците за новиот START, кои ги објави Белата куќа, двете земји се обврзуваат значително да го намалат стратешкото вооружување во рок од седум години од неговото стапување на сила. Тој ќе стапи откако по потписите на претседателите врз него, ќе биде ратификуван и од руската Дума и од американскиот Сенат. START 2 предвидува ограничување на разместувањето на нуклеарните боеви глави на 1.500 за секоја од страните. Тоа е ниво за 74 отсто помало од она од претходниот договор START 1 од 1991 г., и за 30 проценти пониско од она предвидено со Московскиот договор од 2002 г. Комбинираната бројка разместени и неразместени копнени и поморски лансери на интерконтиненталните балистички проектили (ICBM), како и на тешките бомбардери опремени да носат нуклеарно оружје, се ограничува на по 800 за секоја од потписничките на договорот. Со овие ограничувања се преполовени и одредбите за системите за испорачување на нуклеарното оружје. Според податоците што претходно ги објави Федерацијата на американските научници (FAS), САД моментално имаат разместени 2.100 а Русија 2.600 стратешки боеви глави. Двете земји неколку години наназад еднострано ги намалуваа бројките на лансери (ICBM), па така според истите податоци САД имаат сега помалку од 1.200 а Русија околу 800, колку и што се предвидува со новиот договор.Верификацискиот режим за кој зборуваше американскиот претседател предвидува теренски инспекции, размена на податоци и информации.Меѓутоа, потврдено е дека договорот не содржи ограничување за тестирање, развој и разместување на веќе постојните или планирани американски програми за одбрана од проектили или за постојните или планираните капацитети за конвенционални напади од долг дострел, потврди Белата куќа. Според американските медиуми, оваа одредба била една од најспорните точки од преговорите, бидејќи Русија бараше со договорот да се ограничат и системите за одбрана од проектили. Државната секретарка Хилари Клинтон и министерот за одбрана на САД, Роберт Гејтс минатиот петок изјавија дека промените нема да ја загрозат способноста на земјата да се заштити самата и нејзините сојузници. Како што пишуваат американските медиуми, Обама планира да отвори и втор круг од преговорите за натамошно намалување на нуклеарните арсенали, во кои би биле опфатени веќе складираните нуклеарки и тактичките атомски бомби, а на крајот смета во преговорите да бидат вклучени и другите нуклеарни сили, како Кина, Велика Британија, Франција итн. По потпишување на договорот со Медведев, на 12. и 13-ти април, во Вашингтон Обама организира самит на 45 држави посветен на спречувањето на ширењето нуклеарно оружје и материјали. Во мај, пак во Њујорк светските лидери ќе имаат редовна конференција за ревизија на спроведувањето на Договорот за неширење на нуклеарното оружје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
(Видео) Четири возила се судрија во Србија, изби пожар: загина брачна двојка и уште едно лице

Вчера околу 18.25 часот на патот Меленци-Башаид во северна Србија се случи тешка сообраќајна несреќа. Загинаа три лица, брачна двојка во автомобил со новосадски регистарски таблички и едно лице од Зрењанин, пренесува српски Телеграф.
Во несреќата учествувале три автомобили и еден трактор. Два автомобили се запалиле и целосно изгореле. Тракторот бил смачкан.
На местото на настанот пристигнале седум возила на брза помош. Повредени се четири лица. Двајца се тешко повредени, а двајца полесно.
Европа
Зеленски до Трамп: Берлинскиот ѕид не е опција

Украинскиот претседател Володимир Зеленски смета дека „прашањето за територијата ќе биде најтешкото“ прашање во преговорите за прекин на огнот.
„Прашањето за територија ќе биде најтешко. го чувствувам. Тоа ќе биде предизвик за сите нас. И ќе ја заштитиме Украина колку што е можно, но ќе ни биде многу тешко“, рече тој.
„…има територии, има градови и населби пресечени со оваа или онаа линија. И ако ги повлечете овие линии на некои места, едноставно ќе ги оставите градовите или градовите без живот. Никој нема да се врати во половина град… и ако тоа се случи со големите градови, тогаш тоа ќе биде Берлин“, нагласи Зеленски.
„Искрено му кажав на претседателот Трамп: Дали го сакаме Берлин? Дали сакаме многу такви градови? Мислам дека разбравме дека тоа не е опција. Берлинскиот ѕид не е опција, затоа ќе се обидеме да го решиме ова прашање“, додаде тој.
Европа
(Видео) Илјадници на улиците на Истанбул и покрај забраната, носеа плакати на уапсениот градоначалник

Турската полиција вчера го уапси градоначалникот на Истанбул, популарен опозициски лидер и клучен ривал на претседателот Реџеп Таип Ердоган. Критичарите на турскиот претседател веруваат дека ова претставува драматична ескалација во репресијата врз опозицијата.
Државната агенција Анадолија објави дека обвинителите издале налози за апсење на Имамоглу и 100 други лица. Полицијата ја пребарала резиденцијата на градоначалникот и го привела вчера утрото околу 7:30 часот, изјавила неговата сопруга. Меѓу приведените беше и блискиот соработник на Имамоглу, Мурат Онгун.
#Turkey #Istanbul pic.twitter.com/NTJf4gGQil
— Boris Alexander Beissner (@boris_beissner) March 19, 2025
Опозицијата ги поврзува вчерашните апсења со поразот на владејачката партија на Ердоган на локалните избори. Во исто време, владините претставници инсистираат судовите да работат независно и ги отфрлаат тврдењата дека правните постапки против опозициските личности се политички мотивирани.
„Се соочуваме со голема тиранија, но сакам да знаете дека нема да бидам обесхрабрен“, рече Имамоглу во пресрет на апсењето. Властите затворија неколку патишта низ Истанбул и ги забранија протестите во градот на четири дена во очигледен обид да ги спречат протестите по апсењата.
🚨Turkey: Convoys protesting against Erdogan in Istanbul. pic.twitter.com/g9990rZK0h
— Raylan Givens (@JewishWarrior13) March 19, 2025
И покрај забраната, луѓето се собраа пред седиштето на полицијата во Истанбул, носејќи плакати на градоначалникот. Други извикуваа слогани и ги креваа тупаниците во воздух, додека полицијата го обезбедуваше местото на настанот. Илјадници луѓе подоцна се приклучија на митингот пред градското собрание, каде што лидерот на опозициската Републиканска народна партија ја обвини владата за извршување „државен удар“.
„Да го наречеме како што е: обид за државен удар. Денес, волјата на народот е киднапирана и узурпирана преку судски пуч чија цел е народот на Истанбул“, изјави Озгур Озел пред насобраните.
Министерот за правда Јилмаз Тунч рече дека апсењата немаат никаква врска со владата. „Поврзувањето на истрагите и случаите што ги покрена судството со нашиот претседател е, во најдобар случај, дрско и несоодветно“, нагласи тој.