Свет
Состанок во Њујорк на шесте светски суперсили за иранската нуклеарна програма

Во Њујорк во петок зад затворени врати се одри состанок на групата која одлучува за евентуалните санкции против Иран, сосотавена од пет постојани членки на Советот за безбедност на ОН и Германија, на кој по подолга пауза присуствуваше и Кина
Кина во петокот во Њујорк им се приклучи на останатите пет светски сили од групата „п5плус еден“, составена од пет постојан членки на Советот за безбедност на ОН и Германија, кои треба да одлучат за евентуалните санкции против Иран поради неговата нуклеарна програма, јави агенцијата Reuters.Според дипломатски извори, преговорите во Њујорк биле „конструктивни“, но повторно не е донесено конечно решение. Покрај Кина и Германија, во групата се и Русија, САД, Британија и Франција. Деталите од тричасовниот состанок не беа обелоденети, но извори кои присуствувале на состанокот тврдат дека шесте светски сили се многу далеку од договор за четвртите по ред санкции на Обединетите нации против Иран.
Техеран, од своја страна, во петокот, на националниот ден на нуклеарна енергија, соопшти дека успеале да дизајнираат и да тестираат трета генерација центрифуги од домашно производство за употреба во негиовата нуклеарна програма.Новите центрифуги, секоја по 200 милиметри во пресек, се двојно помоќни од постоечките во постројката во збогатување на ураниум крај градот Натанц.
Кина по неколку месеци одложување, неволно се согласи да им се приклучи на останатиете членки на групата. Азиската суперсила се противи на воведувањето на санкции против техеран и се залага за дипломатско решение на спорот. Амбасадорот на Кина во ОН, Ли Баодонг јасно ставил на знаење дека Кина останува цврсто на ставот да го поддржи само таканаречениот „двостран пристап“ кон прашањето, што подразбира економски и политички бенефиции за Иран ако прифати да ја суспендира нуклеарната програма и закани со санкции ако одбие. Тој уште еднаш повтори дека Пекинг е најмногу заинтересиран за првиот начин на решавање. Рускиот амбасадор Виталиј Чуркин по разговорите кусо истакна дека преговорите за евентуалните санкции ќе бидат многу тешки. Русија по потпишувањето на договорот со САД за ограничување на нуклеарното оружје, значително се приближи кон Вашингтон во барањата за воведување санкции кон Техеран доколку бргу не прифати да ја прекине својата нуклеарна програма. Повеќето западни земји, предводени од САД, од Иран бараат целосно ставање на неговата нуклеарна програма под контрола на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ)
Амбасадорката на САД, Сузан Рајс, пак, посочи дека САД и натаму инсистираат на брза резолуција за Иран, која потоа би била испратена на одобрување до сите 15 земји-членки на Советот за безбедност.Групата треба повторно да се сретне идната недела. За да се исбегне воведувањето на уште една, четврта рунда на санкции против Иран, Русија и Кина, кои имаат силни економски интереси во земјата, неуспешно се обидоа да го присилат Иран да го прифати планот на ОН, според кој Техеран би испратил околу 1.200 килограми од нивниот нискозбогатен ураниум, количина доволна за производство на нуклеарна бомба, во Франција и Русија, каде што ураниумот би бил конвертиран во гориво за реакторот во Техеран, кој се користи за истражувачки цели и во медицината. Иран во повеќе наврати се согласи својот нискозбогатен ураниум да го испраќа во ове две земји на доработка, но одбива да ги предаде залихите на скапоцената руда. Наместо тоа, Техеран инсистира на симултана размена на готовото гориво за сировиот материјал и тоа внатре во границите на исламската република.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Украина и Европа подготвуваат мировен план од 12 точки за крај на војната

Европските земји во соработка со Украина изработуваат предлог од 12 точки за запирање на војната, кој би се темелел на задржување на постојните линии на фронтот, објави „Блумберг“.
Според изворите на агенцијата, планот предвидува прекин на огнот, враќање на украинските деца депортирани во Русија, размена на заробеници, гаранции за безбедност и финансиска помош за обнова на Украина, како и забрзан пат кон членство во Европската унија.
Спроведувањето на договорот би го надгледувал мировен одбор под раководство на американскиот претседател Доналд Трамп. Санкциите кон Москва би се укинале постепено, а околу 300 милијарди евра замрзнати руски средства би ѝ биле вратени дури по прифаќањето на руската финансиска помош за реконструкцијата на Украина.
Планот засега не е финализиран и може да претрпи измени. Европски претставници оваа недела ќе отпатуваат во Вашингтон за разговори, а целта е со договорот да се отвори пат за почеток на мировни преговори меѓу Киев и Москва, наведува Блумберг.
Регион
Хрватска урива стотина дивоградби покрај брегот

Во наредните три недели на плажата Зрќе во Новалија ќе бидат урнати 124 бесправно изградени објекти, соопшти Државниот инспекторат на Хрватска, пренесе „Јутарњи“. Од нив, 119 се наоѓаат во камп, а пет се угостителски објекти изградени без дозвола надвор од градежната зона.
Инспекторатот соопшти дека отстранувањето ќе се врши на трошок на сопствениците и е проценето на околу 720 илјади евра. Акции за уривање на нелегални градби ќе има и во други делови oд Хрватска.
Од 2019 година досега во таа земја се отстранети повеќе од 2300 нелегални градби, спроведени се повеќе од 42 илјади инспекциски надзори, поднесени се 334 кривични пријави, а изречените парични казни достигнуваат 16,5 милиони евра, соопшти Инспекторатот.
Свет
„Дојче веле“: Хамас и ИСИС добиваат пари од Германија

Терористички организации како Хамас и Исламска држава добиваат финансиска поддршка од Германија преку донации собрани на социјалните мрежи, објави Дојче веле. Според истражувањето, повици за „давање богатство за џихад“ кружат на интернет, а од германски следбеници се бараат пари за оружје.
Главна фигура во мрежата на финансирање, според германските истражители, е жена од Минхен, Елиф О., која како тинејџерка заминала во Сирија и наводно сега ги координира донациите за жените-припаднички на ИСИС. Судовите веќе осудиле неколку нејзини помагачи кои собрале околу 40 000 евра.
Поради правни ограничувања, тешко е да се докаже дека конкретна донација директно финансирала терористички чин. Затоа германското министерство за правда подготвува закон со кој би се казнувал и обид за финансирање тероризам.
Според експертот за тероризам Ханс-Јакоб Шиндлер, Германија треба да го следи американскиот модел каде секоја донација кон организација од листата се смета за финансирање тероризам и се казнува со најмалку десет години затвор.
Истражувањето наведува и пример со австрискиот активист Мустафа А. од Линц, кој преку својот Телеграм-канал „Gaza Now“ собирал крипто-донации во милионски износи, дел од кои, според американската компанија Chainalysis, завршиле кај Хамас. Тој е во притвор, а САД и Британија го ставиле на своите санкциски листи уште во март 2024 година.