Свет
Тест за владите да зборуваат за корупцијата

На денешниот Ден на слобода медиумите, 3 мај, триесет влади во светот ќе добијат барања за информации поврзани со корупцијата, од „Transparency International“ и од „Access Info Europe“, соопштуваат двете здруженија
Кампањата, „Кажете ни што сте направиле!“, има за цел да покаже дали владите се придржуваат до Конвенцијата на Обединетите нации против корупцијата и другите антикорупциски ковенции. Барањата за добивање информации за тоа што прават владите за да ја спречат корупцијата ќе бидат пратени во исто време од страна на „Transparency International“, како и од „Freedom of Information Advocates Network“ и „UNCAC Coalition“. Резултатите ќе бидат објавени во 2011 година на четвртата конференција на Конвенцијата на Обединетите нации против корупцијата во Мароко. „Пристапот до информации е срцето на антикоруциската агенда. Бројните случаи каде моќта е употребена за лични цели, а прикриена од новниари од големи медиуми, покажува дека простапот до информации е од најголемо значење“, вели Џилијан Дел, координатор на иницијативата на „Transparency International“. Основан од ОН во 1993 година, Денот на слобода на медиумите е посветен на „правото да се знае“, или право на граѓаните да имаат простап до информации кои ги имаат јавните институции . „Правото да знаете што знае владата е основно за новинарите, како и за цивилното општество, за да може да се идентификуваа корупцијата, а јавните службеници да бидат пресметливи“, вели Хелен Дарбишир, извршен директор на Access Info Europe.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Фото) Кабул на работ на катастрофа: прв главен град во светот што може да остане без вода

Главниот град на Авганистан се соочува со сериозна водна криза која станува се’ поопасна и неподнослива за локалното население. Со растечката популација и климатските промени, подземните води од кои Кабул зависи драстично се намалуваат, а околу 80% од нив се контаминирани, што доведува до здравствени проблеми кај граѓаните.
Според податоците на хуманитарната организација „Мерси Корпс“, во последната деценија нивото на подземните води во Кабул опаднало за околу 30 метри, предизвикувајќи пресушување на речиси половина од бунарите во градот. Годишната потрошувачка на вода надминува 44 милиони кубни метри повеќе отколку што природата може да ја надополни.
Многу семејства се принудени со часови да чекаат или да плаќаат високи цени за вода од приватни снабдувачи. Една од нив е и Рахила, мајка на четири деца, која секое утро излегува со канти за да обезбеди вода за пиење.
„Немаме вода, секоја голтка е скапа и мораме да штедиме дури и на храна“, вели Рахила.
Се проценува дека 80% од подземните води во Кабул се контаминирани со фекалии од импровизирани тоалети и индустриски отпад. Жителите редовно страдаат од дијареа и повраќање.
– Постојано сме болни. Доволно е да ги измиеме забите со таа вода – раскажува Сајед Хамед, државен службеник со тројца деца.
Климатските промени дополнително ја влошуваат состојбата – снегот кој порано ја одржуваше водата во подземните извори сега е заменет со краткотрајни, но интензивни врнежи, кои не го обновуваат нивото на водата, туку предизвикуваат поплави.
УНИЦЕФ предупредува дека доколку не се преземат итни мерки, Кабул може целосно да остане без подземна вода до 2030 година.
Политичката нестабилност и намалената меѓународна помош откако талибанците ја презедоа власта, дополнително ги отежнуваат напорите за справување со кризата. Хуманитарните организации имаат ограничени средства и потребни им се стотици милиони долари за обнова на системите за водоснабдување.
Свет
(Видео) Авион со 235 патници се запали додека леташе над Тихиот океан

Патнички авион на американската авиокомпанија „Делта ерлајнс“, кој летал кон Атланта, мораше итно да се врати на аеродромот во Лос Анџелес откако се појавил оган во левиот мотор веднаш по полетувањето. Станува збор за авион од типот „Боинг 767-400“, кој безбедно слета, а противпожарните служби веднаш интервенираа и го изгасија пожарот.
Инцидентот се случил додека леталото било над Тихиот Океан, набргу по напуштањето на меѓународниот аеродром во Лос Анџелес. Според изјавата од авиокомпанијата, пилотите забележале аларм за дефект на моторот и веднаш прогласиле вонредна состојба.
Контролата на летање му дала приоритет на авионот за враќање, а противпожарните и спасувачките екипи го очекувале на пистата.
На снимки кои беа објавени на социјалните мрежи, може да се види како од левиот мотор излегуваат пламени јазици.
Boeing 767 of Delta
Inbound for LAX
Engine caught fire, couple of hours agoBoeing, what’s going on? pic.twitter.com/pu3kRBoBFO
— Dr MJ Augustine Vinod 🇮🇳 (@mjavinod) July 19, 2025
Во авионот имало 235 патници, кои безбедно се евакуирани по слетувањето. Еден од патниците изјавил дека капетанот информирал оти противпожарните екипи проверуваат дали пожарот навистина е изгаснат.
Федералната авијациска управа на САД (FAA) ја започна истрагата за да го утврди точниот причинител на пожарот. Засега, конкретниот технички дефект кој довел до инцидентот сè уште не е официјално потврден.
Свет
Зеленски повикува на нова рунда преговори со Русија следната недела

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека повикува на состанок со Русија следната недела за да се поттикнат преговорите за прекин на огнот.
„Динамиката на преговорите мора да се подобри. Треба да направиме сè што е можно за да постигнеме прекин на огнот. Руската страна мора да престане да избегнува одлуки во врска со размена на затвореници, враќање на деца и прекин на убиствата“, рече Зеленски.
„Средбата на лидерско ниво е од суштинско значење за вистински да се обезбеди мир. Украина е подготвена за таков состанок“, додаде тој.
Во меѓувреме, рускиот државен медиум ТАСС објави дека извор близок до рускиот преговарачки тим потврдил дека го добиле предлогот од Киев за состанок.
Последната рунда преговори за прекин на огнот во Истанбул заврши брзо на почетокот на јуни, при што руските и украинските делегати се состанаа на околу еден час. Според руските државни медиуми, Русија поставила максималистички територијални барања како дел од нивните предуслови за прекин на огнот. Украина претходно одби да разгледа какви било територијални отстапки во замена за мир.
Повикот на Зеленски за разговори доаѓа веднаш откако американскиот претседател Доналд Трамп му понуди на рускиот претседател Владимир Путин 50-дневен рок за постигнување прекин на огнот пред САД да воведат високи царини за руски стоки, заедно со „секундарни царини“ за стоки од земји што купуваат руска нафта.
„Ќе воведеме многу строги царини ако не постигнеме договор за 50 дена“, рече Трамп за време на состанокот со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во Овалната соба претходно оваа недела.
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров ги отфрли заканите на Трамп за царини како обична дрскост.
„Педесет дена – порано беа 24 часа. Порано беа 100 дена. поминавме низ сето ова“, рече Лавров.