Свет
Нетанјаху го прими Абас во резиденцијата во Ерусалим

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го пречека во својата резиденција во Ерусалим палестинскиот претседател Махмуд Абас при што ги продолжиле разговорите за мировниот договор
Како што пишува Reuters, и по средбата во среда на Бенјамин Нетнајаху и Махмуд Абас, нема знаци дека израелската и палестинската страна се приближиле до решавање на спорот за контроверзната изградба на еврејските населби на Западниот брег. „Работиме многу на тоа, уште многу работа има, Драго ми е што можев да ги поздравам претседателот Абас и американската државна секретарка Хилари Клинтон тука, со заедничка желба да се постигне мир и сметам дека така треба да продолжиме“, одговорил израелскиот премиер Нетанјаху, запрашан дали е остварен напредок во поглед на еврејските населби.Ова е прво влегување на палестинскиот претседател во службената резиденција на израелскиот премиер во Ерусалим откако десничарот Нетанјаху пред година иполовина ја презема должноста. Претходно во неа се сретна со поранешнито израелски премиер Ехуд Олмерт.„Денеска повторно сум во оваа зграда. По долго време, а да ги продолжиме преговорите со надеж во остварување на мирот во целиот регион, посебно меѓу еврејскиот и палестинскиот народ“, запишал во книгата на гостите Абас.Претходно во средата официјален Вашингтон соопшти дека рокот за постигнување на мировниот договор не би требало да биде подолг од една година, а тој треба да го реши израелско-палестинскиот судир и да се заврши со воспоставување палестинска држава. „Главното прашање е: ќе има или не да има населба активност по 30 септември? Ние ќе преговара секој пет минути отсега па до 30 септември. Ако тие продолжат со изградба на населбите, ние ќе се заминеме. Ако не продолжат, ќе останеме“, изјавил за Reuters, официјален палестински претставник.Во среда државната секретарка на САД го поздравила овој состанок велејќи кусо „Ова е времето, и ова се лидерите“Велејќи дека двајцата лидери „се зафатиле со работа“ и надминување на главните прашања на конфликтот, Клинтон, исто така, не дала никакви индиции дека се дошло поблиску до решавање на спорот за изградбата на населбите кои се закана за мировните преговори што почнаа во Вашингтон за што инаку пошироката меѓународна јавност има силно изразен песимизам. Нетанјаху, чија коалициска влада е доминирана од про-колонистичките партии, во неделата изјави дека нема да се продолжи мораториумот на изградбата на доселеничките населби, но може да го ограничи опсегот на натамошната изградба во некои населби.Статусот на Ерусалим кој Палестинците го сакаат за главен град на нивната идна држава, судбината на палестинските бегалци, границите на идната палестинска држава и безбедносните договори, се главните прашања кои двете држави ќе мора да ги решт за да се обезбеди договор за траен мир..Американските аналитичари сметаат дека ненадеен крај на разговорите наскоро откако што почнаа, ќе претставува силен политички удар за американскиот претседател Барак Обама пред американските избори на средина од мандатот во ноември, на кои неговата Демократска партија се очекува да претрпи пораз.Спорните еврејски доселенички населби се градата окупираната територија од страна на Израел во 1967 г., по ткн. Блискоисточната војна, кои се прогласени како нелегални од страна на Светскиот суд според меѓународното право, што, пак е оспорувани од страна на Израел.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
НАСА: Нивото на морето се зголеми повеќе од очекуваното

Американската вселенска агенција НАСА објави дека глобалното ниво на морињата се зголемило повеќе од очекуваното во 2024 година поради топлотното ширење на морската вода и топењето на ледените плочи и глечерите.
Минатата година, најтопла досега, годишната стапка на пораст беше 5,9 милиметри, во споредба со очекуваните 4,3 милиметри, според анализата на НАСА.
Севкупно, стапката на пораст на нивото на морето се удвои во текот на 30 години, при што глобалното ниво на морињата се зголеми за 10 сантиметри од почетокот на сателитското снимање на височините на океаните во 1993 година.
„Зголемувањето што го видовме во 2024 година беше поголемо отколку што очекувавме“, рече Џош Вилис, научник во лабораторијата за млазен погон на НАСА.
„Секоја година е малку поинаква, но она што е јасно е дека океанот продолжува да расте, а стапката на пораст е се побрза и побрза“.
Во 2024 година, нивото на морето се зголеми главно поради термичка експанзија или затоплување на океаните, менувајќи го трендот дека топењето на глечерите и ледените плочи најмногу придонеле за порастот.
„Додека 2024 година е најтоплата година досега, океаните што се прошируваат на Земјата го следат примерот, достигнувајќи ги своите највисоки нивоа во последните три децении“, рече Надја Виноградова Шифер од НАСА.
Европа
Португалија се откажа од планот да купи американски Ф-35

Министерот за национална одбрана на Португалија, Нуно Мело, објави дека неговата земја нема да набавува борбени авиони Ф-35 од САД, имајќи го предвид актуелниот геополитички контекст и непредвидливоста на американската политика, пишува португалскиот Подер Аеро.
Мело нагласи дека, иако Ф-16 на португалските воздухопловни сили се приближуваат кон крајот на работниот век, неопходно е да се проценат опциите кои обезбедуваат поголема предвидливост и оперативна безбедност.
Тој напомена дека се разгледуваат европски производствени алтернативи, исто така со цел да се генерираат економски придобивки за Португалија.
Министерот нагласи дека неодамнешната позиција на САД во контекст на НАТО и меѓународното геостратешко сценарио бара длабоко размислување за најдобрите опции за национална одбрана. Предвидливоста на сојузниците е клучен фактор во одлуката за замена на борбени авиони.
Иако не ги прецизираше моделите, Мело сугерираше дека француските алтернативи, како што е Dassault Rafale, би можеле да бидат меѓу опциите што ги разгледува португалската влада. Понатаму, министерот не ја исклучи можноста за испраќање на португалски воен персонал во Украина, под услов тие да бидат во мировни мисии и во сценарио за прекин на огнот.
Овие изјави одразуваат стратешка преоценка на сојузите и воените набавки на Португалија, со цел да се обезбеди националниот суверенитет и ефикасноста на вооружените сили во меѓународното сценарио кое постојано се менува.
Свет
(Видео) Најмалку 150 демонстранти упаднаа во кулата Трамп во Менхетен

Еврејските демонстранти упаднаа во кулата Трамп во Њујорк, барајќи ослободување на пропалестинскиот активист кој беше уапсен од претставници на имиграцијата.
Најмалку 150 луѓе се собраа во фоајето на зграда во центарот на Менхетен за да протестираат против приведувањето на Махмуд Калил, кој ги предводеше протестите против израелската војна во Газа на Универзитетот Колумбија минатата година, пишува „Скај Њуз“.
BREAKING: Hundreds of Jews and allies have taken over Trump Tower chanting “We want justice, you say how. Bring Mahmoud home now!” and “Fight Nazis, not students.”
The civil disobedience is spawned by the ICE arrest of Palestinian student Mahmoud Khalil. pic.twitter.com/eQLLfhrfmU
— Talia Jane ❤️🔥 (@taliaotg) March 13, 2025
Членовите на еврејскиот глас за мир вчера носеа транспаренти и црвени маици со натпис „Евреите велат престанете да го вооружувате Израел“ и извикуваа „донесете го Махмуд дома сега“. Локалната полиција соопшти дека 98 лица се уапсени под обвинение за неовластено преминување, опструкција и отпор при апсењето.
Американскиот претседател го опиша 30-годишниот Калил, кој доби постојан престој во САД, како „анти-Американец“. Калил се оженил со американски државјанин. Оваа недела, неговата депортација беше ставена на чекање бидејќи адвокатите го оспорија неговиот притвор во имиграцискиот притвор во Луизијана.
Looks like a tour of Trump Tower.
Not a protest according to Trump.
— Dean Blundell🇨🇦 (@ItsDeanBlundell) March 13, 2025
Калил беше уапсен во саботата, но не е обвинет за кривично дело. Сепак, американскиот државен секретар Марко Рубио тврди дека има разумна основа да верува дека активностите или присуството на Калил во земјата може да има „сериозни негативни надворешнополитички последици“.
Вчера адвокатите на Калил побараа од федералниот судија да го ослободи нивниот клиент од имиграцискиот притвор. Тие предупредија дека неговото притворање е кршење на заштитата на слободата на говор со Првиот амандман.
Трамп вети дека ќе депортира некои активисти кои учествуваа во бранот протести во кампусите на американските колеџи против воениот напад на Израел врз Газа. Администрацијата на Трамп посочува дека пропалестинските протести во колеџите, вклучително и Колумбија, вклучиле поддршка за Хамас и антисемитско вознемирување на еврејските студенти.