Свет
Американските воени бродови во Средоземно Море
Американските амфибиски бродови во четвртокот рано наутро впловија во водите на Средоземното Море на пат кон Либија, соопштија од управата на Суецкиот канал што го потврдија и американски официјални извори
Амфибискиот брод „USS Kearsarge“ со 800 маринци на кој има 50-ина хеликоптери и авиони со вертикално полетување, како и амфибискиот транспортен брод „USS Ponce“ со санитетски капацитети, го минале Суетцкиот канал на нивниот пат од Црвеното кон Средоземното Море. Официјален Вашингтон претходно најави дека намената на овие бродови ќе биде обезбедување можност за евакуација и поддршка на хуманитарните операции, нагласувајќи дека ниедна од опциите се уште не е исклучена.Иако упатувањето на бродовите кон либиските територијални води претставува директен притисок на САД за либискиот водач Моамер ел-Гадафи да ја напушти власта и да запре со оруженото задушување на бунтот против неговиот режим, највисоките државни функционери во Вашингтон не се многу расположени за почнување нови воени операции, бидејќи се уште се чувствува големиот товар од трошоците за војните во Авганистан и Ирак. Американскиот министер Роберт Гејтс во средата на сослушувањето пред Конгресот рече дека вопоставувањето зона за забранети летови над Либија, претпоставува прво напад со кој ќе се неутрализираат против-авионските одбранбени системи на либиската армија. „Да го наречеме тоа со вистинското име. “Нон-флај“ зоната почнува со напади врз Либија за да се уништи нејзината против-авионска одбрана…, и тогаш може да се лета наоколу, негрижејќи се дека нашите момчиња ќе бидат урнати“, изјави Гејтс пред когресната комисија. Гејтс истакна дека зоната за забранети летови за Либија „исто така бара повеќе авиони отколку што има на еден носач на авиони, бидејќи тоа е голема операција во голема земја“. Американската државна секретарка Хилари Клинтон, пак, пред Комисијата за надворешна политка на Сенатот во средата изјави дека е долг патот до решението за воспоставување зона за забранети летови над Либија. Органзиацијата на Арапската лига исто така во средата соопшти дека ќе ја разгледа поддршката за прогласување зона за забранети летови за да се прекине нападот на режимот на Гадафи врз бунтовниците, но отфрли каква и да е поддршка за директна странска воена интервенција.САД во Црвеното Море го имаат носачот на авиони „USS Enterprise“ со околу 70 авиони, но од Пентагон официјално потврдија дека тој не е на пат за Средоземјето. Вашингтон е загрижен дека Либија ќе навлезе во општ хаос и ќе стане уште еден бастион за Ал Каеда, како што е Сомалија, иако засега САД немаат такви очекувања. Тоа го потврди и Хилари Клинтон којашто рече – „Една од нашите најголеми грижи е дека Либија ќе потоне во хаос и ќе стане гигантска Сомалија. Тоа не е нешто што засега го гледаме на хоризонтот, но многу од активистите на Ал Каеда во Авганистан и во Ирак дојдоа од Либаија, и тоа токму од источна Либија која сега е таканаречената слободна зона на Либија“:Силите лојални на полковникот Моамер ел-Гадафи во средата почнаа против-афанзива кон пристаништето Брега, источно од престолнината Триполи, каде што се наоѓа голема рафинерија, со употреба на авијацијата којашто ги бомбардираше позициите на бунтовниците. Минатата седмица силите на Гадафи беа концентрирани на напади во западниот дел од земјата, настојувајќи да го засилат своето главно упориште Триполи и настојувајќи да ги заземат блиските градчиња кои беа во рацете на бунтовниците. Нападот врз Брега претставуваше големо изненадување, во кој силите на Гадафи прво во средата наутро ги заземаа нафтените постројки а потоа во контра-нападот на бунтовничките милиции беа притеснети кон универзитетксиот кампус од каде даваа жесток отпор, се додека доцна вечерта силите од 200-ини лојалисти не се повлекле, јавија во четвртокот наутро арапските телевизии.Во главниот град Триполи, Гадафи одржа уште еден говор во кој најави битка до последниот човек и предупреди дека илјадници Либијци ќе загинат доколку силите на САД и на НАТО интервенираат во внатрешнтие судири.Светската програма за храна (WFP) при Обединетите нации, ја активираше програмата во вредност од 38,7 милиони долари помош во храна за 2,7 милиони луѓе кои се просто заробени од судирите во Либија, додека светсктие органзиации настојуваат да ги ублажат последиците од бегалската криза на либиските граници со Египет и Тунис. WFP соопшти дека итните пратки со храна се упатени на либиско-туниската граница кон која се движат десетици илјади луѓе кои настојуваат да побегнат од Либија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Свет
Трамп ја прогласи марихуаната за помалку опасна дрога
Американскиот претседател Доналд Трамп потпиша извршна наредба со која марихуаната на федерално ниво се класифицира како помалку опасна дрога, во обид да се зголемат истражувањата за нејзината медицинска употреба, но не и целосно да се легализира, објави Си-ен-ен.
Марихуаната, која е легална во многу американски држави, претходно беше класифицирана како дрога од прва категорија, заедно со хероинот, на федерално ниво. Трамп ја смести во трета категорија, заедно со анаболните стероиди и кетаминот.
Олеснување на медицинските истражувања
„Оваа наредба за прекласификација ќе го олесни спроведувањето на медицински истражувања поврзани со марихуаната, овозможувајќи ни да ги проучиме придобивките, потенцијалните ризици и идните третмани“, рече Трамп во Овалната соба. „Ќе има огромно позитивно влијание.“
Наредбата, која ѝ наложува на државната обвинителка Пам Бонди да го забрза процесот на ублажување на федералните ограничувања, но не вклучува временска рамка, доаѓа по интензивна кампања за лобирање од страна на индустријата за канабис, според високи претставници на администрацијата.
Медицинска примена во фокусот
„Фактите ја принудуваат федералната влада да признае дека марихуаната може да има легитимна медицинска употреба кога се користи внимателно. Во некои случаи, тоа може да вклучува употреба како замена за зависност и потенцијално смртоносни опиоидни лекови против болки“, рече Трамп, нарекувајќи го потегот „здрав разум“.
Потегот на Трамп не ја легализира марихуаната на федерално ниво, иако таа веќе е легална во неколку држави. Регулативата не влијае на рекреативната употреба на марихуана и не вклучува никакви промени во системот на кривична правда.
Европа
ЕУ конечно постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.

