Нашиот Сончев систем се движи низ вселената со неверојатна брзина, но една нова студија сугерира дека можеби е многу побрз отколку што некогаш сме замислувале. Иако се проценува дека Сончевиот систем орбитира околу центарот на Млечниот Пат со 792.000 километри на час, а самата галаксија патува со околу 2,1 милиони километри на час, меѓународен тим научници направи откритие кое би можело да го промени нашето разбирање за универзумот, објавува ScienceAlert.

Анализата на далечните радиогалаксии сугерира дека се движиме многу побрзо, а оваа контрадикција, велат истражувачите, има „длабоки космолошки импликации“. Нивното откритие го доведува во прашање долгогодишниот принцип дека нашата позиција во универзумот не е ништо посебно.

„Нашата анализа покажува дека Сончевиот систем се движи повеќе од три пати побрзо отколку што предвидуваат сегашните модели“, вели водечкиот автор Лукас Буме, астрофизичар на Универзитетот во Билефелд во Германија. „Овој резултат јасно ги побива очекувањата засновани на стандардната космологија и нè принудува да ги преиспитаме нашите претходни претпоставки.“

Буме и неговите колеги го базираат својот заклучок на анализа на распределбата на радиогалаксиите. Ова се галаксии кои емитуваат моќни радио бранови, вид на зрачење кое може да продира низ космичка прашина и гас, обезбедувајќи ни клучни информации за далечните објекти што инаку не би можеле да ги видиме.

Со набљудување на доволно голем број такви галаксии, можно е да се открие суптилна нерамнотежа предизвикана од нашето движење. Овој ефект, познат како дипол на изворниот број, се манифестира во појавата на малку повеќе галаксии во насока на нашето патување отколку зад нас.

Користејќи податоци од три радиотелескопи, вклучувајќи ја и европската мрежа LOFAR, која досега го спроведе најдлабокото радио истражување, научниците применија нов статистички пристап. Ова им овозможи попрецизно да го измерат таканаречениот космички радио дипол.

Резултатите беа изненадувачки. Диполот што го открија беше 3,7 пати поизразен од предвидениот со стандардниот модел на универзумот, а отстапувањето надмина пет сигма – статистичка мерка што укажува на исклучително висока доверба во откритието.

Ова откритие директно го оспорува стандардниот модел, кој ја објаснува историјата на универзумот од Големата експлозија. Една од фундаменталните претпоставки на овој модел е космолошкиот принцип, кој тврди дека материјата, гледана на доволно голем размер, е рамномерно и хомогено распределена. Со други зборови, нашето место во универзумот не треба да биде посебно или да ни нуди единствена перспектива.

„Ако нашиот сончев систем навистина се движи толку брзо, мора да ги преиспитаме фундаменталните претпоставки за структурата на универзумот во голем размер“, објаснува коавторот Доминик Ј. Шварц, космолог на Универзитетот во Билефелд.

„Алтернативно, распределбата на самите радиогалаксии може да биде помалку рамномерна отколку што верувавме“, додава Шварц.

фото: принтскрин

Четири лица беа убиени, а неколку други повредени во „масовните“ руски напади врз Харков, вториот по големина град во Украина, во текот на ноќта, соопштија украинските власти.

„Во тек е масовен напад врз Харков“, објави градоначалникот Ихор Терехов на Телеграм околу полноќ.

Russian forces staged a ‘massive’ drone attack on November 23 on Kharkiv, Ukraine's second-largest city, killing four people and injuring several others, officials said https://t.co/CnUVvagcJA pic.twitter.com/f9kImFtwl2

— Reuters (@Reuters) November 24, 2025

Четири лица беа убиени, рече Терехов, вклучувајќи едно лице чие тело беше пронајдено во урнатините. Дванаесет лица беа повредени, вклучувајќи две деца на возраст од 11 и 12 години, изјави регионалниот гувернер Олех Синихубов.

Пријавени се петнаесет напади во шест области на градот во североисточна Украина. Харков е оддалечен 30 километри од руската граница. Градот добро се држеше во првите недели од руската инвазија, но оттогаш е цел на секојдневни напади врз инфраструктурата и станбените области.

Во јужниот регион Дњепропетровск, во градот Марханец, две лица беа убиени во руски напади, објави гувернерот на тој регион.

фото: принтскрин

Лондон наскоро би можел да воведе туристички данок (данок на престој) за посетителите со ноќевање во британската престолнина, а градоначалникот Садик Кан претпазливо ја поддржува идејата.

Се очекува министерката за финансии Рејчел Ривс да им ги даде овластувањата на Кан и на другите градски лидери преку новиот Закон за децентрализација на Англија, за што градоначалникот долго се залага. Мерката би можела да донесе до 240 милиони фунти годишно за градската каса, објавува Би-би-си.

Со ова, Англија би им се придружила на другите земји од Г7, со оглед дека моментално е единствената каде што националната влада им забранува на локалните власти да воведуваат туристички даноци. Лондон регистрираше 89 милиони ноќевања во 2024 година. За споредба, Шкотска и Велс веќе воведуваат различни модели: во Шкотска, локалните власти сами го одредуваат процентот, додека во Велс данокот ќе биде 1,30 фунти по ноќ од 2026 година.

Кои се придобивките за Лондон?
Според Centre for Cities, ефикасно воведен данок би го стимулирал економскиот раст и би ја подобрил инфраструктурата и деловната средина. Контролата врз стапката и приходите би му овозможила на градот брзо да се прилагоди, како во Торонто, каде што се зголеми стапката пред Светското првенство следната година.

Ендру Картер, извршен директор на Centre for Cities, вели дека владата треба да го усвои шкотскиот модел, каде што градовите (Единбург, Глазгов, Абердин) воведуваат даноци изразени како процент од цената по ноќевање на хотели, пансиони и краткорочен смештај. Предноста, истакнува тој, е флексибилноста.

„Туристичкиот данок би бил од корист за економијата на главниот град, под услов приходите да одат во локалната самоуправа – идеално поделени помеѓу Градското собрание и општините – и да не бидат пренасочени од централната влада“, додаде Картер.

Угостителската индустрија против
Кејт Николс, претседателка на UK Hospitality, ја нарече идејата „шокантна“. Таа рече дека данокот ќе ги погоди и домашните посетители и деловните посетители и ќе ги „обесхрабри потрошувачите“, потсетувајќи дека ДДВ во Англија, Велс и Шкотска е 20%: „Тоа е данок на данок…“.

Градските општини ја поддржуваат идејата
Вестминстер – дом на Биг Бен и Бакингемската палата – со години се залага за данок за ноќевање, вели лидерот на советот Адам Хаг. „Имаме над еден милион луѓе дневно во споредба со околу 200.000 ноќевање; нашите локални даночни обврзници го субвенционираат остатокот од Лондон“. Други совети, вклучувајќи ги Саутерк и Брент, исто така ја поддржуваат давачката.

Што вели градоначалникот?
Канцеларијата на градоначалникот соопшти дека ги поздравува предложените промени, но нема да коментира за шпекулациите ниту да прави какви било конкретни аранжмани. „Умерен туристички данок, сличен на оној во другите меѓународни градови, би ја поттикнал економијата и би го зацврстил Лондон како глобална туристичка и деловна дестинација“, рече портпаролот.

фото: принтскрин