Свет
Индевоар лансиран на последната мисија

Американскиот ракетоплан Индевоар е лансиран денеска од вселенскиот центар Кејп Канаверал на Флорида кон Меѓународната вселeнска станица (ISS) на неговата последна мисија.
Американскиот ракетоплан Индевоар е лансиран денеска од вселенскиот центар Кејп Канаверал на Флорида кон Меѓународната вселeнска станица (ISS) на неговата последна мисија.Првично, лансирањето беше закажано за 29-ти април. Тогаш беше одложено на помалку од три часа пред стартот на одбројувањето поради грешка на електрониката. NASA на 7-ми мај го одлижи предвремено лансирањето кое беше закажано за 8-ми мај, па беше најавен датумот 10-ти мај, но грешката се’ уште не беше отстранета.Ракетопланот треба на Меѓународната вселенска станица да пристигне во среда, а пред да биде повлечен од употреба треба во Вселената да однесе софистициран детектор за честички кој ќе овозможи правење револуционерни физички експерименти. Меѓународната вселенска станица го понесе со себе седумтонскиот Алфа магентски спектометар (AMS), како и резервни делови за станицата. Спектометарот кој чини две милијарди долари траба да ги истражува космичките појави, како што се темната материја, антиматеријата и слични феномени. Овој апарат го правеа 60 истражувачки агенции од 16 земји и би требало да биде оперативен најмалку следните десет години зацврстен за надворешниот дел од Меѓународната вселенска станица. Американската агенција за вселенски истражувања NASA планира пред конечното завршување на програмата „спејс шатл“ да спроведе уште една мисија, но со ракетопланот Атлантис кој треба да биде лансиран на 1-ви јуни.Индевоар во чија екипаж се наоѓаат шест астронаути ветерани беше лансиран во 14.56 часот по средноевропско време, кога Земјата се наоѓа на својата обиколка во оптимална позиција кон вселенската станица на 354 километри над планетата .Водач на мисијата е Марк Кели, сопругот на Габриеле Гифордс, претставничката во американскиот Конгрес која беше присутна на настанот во американскиот вселенски центар Кенеди. Гифордс се’ уште заздравува од тешките повреди добиени во атентатот врз неа на 8-ми јануари кога беа убиени шест лица а 12 беа ранети. До крајот на искористувањето на работниот век на овие американски летала треба да бидат извршени уште два лета. Покрај овој на Индевоар, во јуни треба да се случи и последното лансирање на Атлантис.Потоа американската вселенска агенција ќе биде зависна од руските ракети Сојуз, кога ќе сака да испрати свои астронаути во Вселената, а тоа ќе ја чини 51 милион долари по седиште. Така ќе биде се’ додека не се конструира некој друг американски вселенски брод кој несомнено ќе биде комерцијален и кој ќе ја преземе таа задача но не пред 2015 г. Во текот на својата последна 16-дневна мисија, Индевоар и неговиот екипаж покрај Алфа магентскиот спектометар (AMS), ќе пренесат и резервни делови за станицата. Индевоар првпат беше лансиран на 7 мај 1992 г. и досега изврши 25 вселенски мисии во кои учествуваа 148 астронаути. Ракетопланот во Вселената мина 280 денови, при што 4.429 пати ја обиколи Земјата изминувајќи 166.003.247 километри. Во неговите миси беа поставени три сателита , еднаш се спои со вселенската станица Мир и десет пати со ISS. По последната 26-та мисија Индевоар ќе биде повлечен и ќе биде експонат во Калифорнискиот научен музеј во Лос Анџелес./крај/ро/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Сонцето се буди: НАСА регистрира неочекувано зголемена сончева активност

Сонцето, нашата ѕвезда, која обично е синоним за постојаност, неодамна покажува изненадувачко однесување што ја заинтригира научната заедница. Иако астрономите предвидоа уште во 2008 година дека влегува во фаза на релативна мирување, се чини дека Сонцето има други планови, пишува Futurism.
Нова студија на научници од НАСА, објавена во The Astrophysical Journal Letters, откри дека Сонцето ги надмина очекувањата и стана значително поактивно, регистрирајќи зголемување на бројот на сончеви дамки и соларни ерупции.
„Сите знаци укажуваа на тоа дека Сонцето влегува во продолжена фаза на ниска активност“, рече водечкиот автор на студијата и физичар на НАСА, Џејми Јасински. „Затоа беше изненадувачки да се види дека тој тренд се промени. Сонцето полека се буди.“
Од 1980-тите, научниците забележале постепено намалување на активноста на површината на Сонцето, кое кулминирало во 2008 година, кога била забележана „најниската сончева активност досега“. Врз основа на ова, било предвидено дека мирувањето ќе продолжи.
Сепак, како логорски оган што одеднаш оживува, Сонцето одеднаш го променило правецот. Во текот на следните неколку години, „различни параметри на плазмата и магнетното поле“ се зголемиле, а бројот на сончеви дамки ги надминал сите предвидувања.
Одамна е познато дека Сонцето поминува низ периодични циклуси на активност на секои 11 години. Во текот на овој период, познат како сончев циклус, активноста се зголемува до „сончев максимум“, а потоа се намалува до „сончев минимум“.
Овој 11-годишен период е дел од подолг, 22-годишен циклус, за време на кој магнетните полови на Сонцето ги менуваат местата.
Но, Сонцето поминува и низ многу подолги периоди на мирување, како оние забележани помеѓу 1645 и 1715 година и од 1790 до 1830 година, кога сончевите дамки речиси целосно исчезнаа. Со оглед на долгорочното затишје од 1980-тите, научниците очекуваа слично сценарио, но наместо тоа сме сведоци на повторно оживување на активноста.
„Навистина не знаеме зошто Сонцето поминало низ 40-годишен минимум почнувајќи од 1790 година“, рече Јасински. „Долгорочните трендови се многу помалку предвидливи и нешто што сè уште не го разбираме целосно“.
Зошто е ова важно за Земјата?
Зголемената сончева активност директно влијае на нашата планета. Може да ги наруши радиокомуникациите, да ги оптовари електричните мрежи и да ги наруши навигациските системи.
Во време на нова вселенска трка помеѓу Соединетите Американски Држави и Кина, следењето на сончевата активност е клучно за безбедноста на вселенските патувања. Неочекуваните сончеви услови можат да го оштетат вселенското летало и да го загрозат здравјето на астронаутите.
Надвор од практичните причини, постои и таа фундаментална човечка љубопитност. Сонцето е извор на живот на нашата планета и спречува Земјата да стане замрзната пустелија. Затоа, секоја загатка околу Сонцето поставува прашање од егзистенцијално значење.
фото: принтскрин
Свет
Пукање во парк во Лондон: убиен маж

Еден маж е убиен, а жена е тешко повредена во пукање во паркот Клисолд во Хакни, источен Лондон, синоќа.
Метрополитенската полиција соопшти дека биле повикани на местото на настанот во 19:06 часот.
Жена во 40-тите години се здобила со прострелни рани и ѝ била пружена помош од болничари. Нема информации за степенот на нејзините повреди. Мажот, исто така во 40-тите години, бил однесен во болница, но набргу потоа бил прогласен за мртов.
На местото на настанот е пронајдено огнено оружје за кое се верува дека е употребено во нападот.
Полицијата го опколи паркот и околните улици, а неколку области се под постојан надзор. Форензичари во заштитни одела собираат предмети, вклучително и облека, и ги ставаат во кеси со докази. Во паркот е поставен син шатор, а експертите фотографираат од местото на злосторството и ги обележуваат доказите со жолти маркери, пишуваат медиумите во регионот.
„Сè уште сме во раните фази од истрагата, но веруваме дека мажот и жената се познавале“, рече детективскиот началник Оливер Рихтер.
„Моментално го третираме овој случај како изолиран инцидент и нема поширока опасност за јавноста. Злосторството е сè уште под истрага, а полицијата има зголемено присуство во областа“, додаде тој.
Советот на Хакни соопшти дека соработува со полицијата во истрагата и дека паркот ќе остане затворен денес.
Фото: принтскрин
Свет
Администрацијата на Трамп драстично ги намалува средствата за истражување на ракот

Водечката позиција на Соединетите Американски Држави во истражувањето на ракот е под сериозна закана. Администрацијата на Трамп драстично го намали финансирањето за клучни научни проекти, загрозувајќи не само глобалното лидерство на земјата во науката, туку и судбината на пациентите со рак, објавува „Футуризам“.
„Ние сме одлични во науката“, изјави за „Њујорк тајмс“ Харолд Вармус, поранешен директор на Националните институти за здравство (NIH) и научник, добитник на Нобелова награда. „Зошто би сакале да уништиме еден од нашите најголеми богатства?“
Во првите три месеци од неговиот втор мандат, Трамп го намали буџетот на NIH за 2,7 милијарди долари. Федералните истражувања за ракот беа особено силно погодени, што критичарите велат дека ќе го забави секој напредок во пронаоѓањето ефикасни третмани. Одлуката веќе резултираше со масовни отпуштања и суспендирање на важни научни студии што беа во тек.
Дополнително, Трамп предложи нова рунда намалувања за следната година, вклучително и намалување на буџетот на Националниот институт за рак, кој работи во рамките на NIH, од 7,2 милијарди долари на 4,5 милијарди долари.
Овие намалувања би можеле да имаат катастрофални последици. Студија објавена во Journal of Clinical Oncology покажа дека секои 326 долари инвестирани во истражувања за рак додаваат една година на очекуваниот животен век. Стапката на преживување од рак во рок од пет години се зголеми од 49 проценти во 1970-тите на 68 проценти денес, а се проценува дека на речиси 39 проценти од Американците ќе им биде дијагностициран рак во одреден момент од нивниот живот.
Притисокот за намалување на финансирањето произлегува од недовербата на некои конзервативци кон здравствениот систем, кој го сметаат за корумпиран и политизиран, особено по пандемијата на КОВИД. Иницијативите за разновидност, еднаквост и вклученост (DEI) исто така се користат како оправдување за намалувањата, при што некои апликации за грантови се погрешно означени како спорни поради употребата на зборови како „транс“.
Дополнителен удар зададе Роберт Кенеди Џуниор, секретарот на Министерството за здравство и човечки услуги на САД, откажувајќи ги ветувачките истражувања за mRNA технологијата што, според експертите, би можеле да доведат до развој на универзална вакцина против рак.
Иронично е што намалувањата се случуваат во време кога науката е на прагот на неверојатни откритија, како што се нови, целни терапии со зрачење кои предизвикуваат помала штета на околното здраво ткиво.
„Верувам дека сум една од ретките лаборатории во земјата што е специјализирана за бариери во испорака на лекови кај детски рак на мозок“, рече професорката Рејчел Сиријани од Медицинскиот факултет Чан на Универзитетот во Масачусетс, чие истражување се фокусира на медулобластом, брзорастечки рак на мозок кај децата. „Кога ме отстранувате од екосистемот, отстранувате нешто што не може да се замени.“
Поради новата ситуација, врвни научници, вклучувајќи го и добитникот на Нобелова награда Вармус, веќе размислуваат да ги напуштат САД и да ја продолжат својата работа во странство.
фото: принтскрин