Свет
Нобеловата награда за медицина за истражување на имунолошкиот систем (проширено)

Нобеловата награда за медицина или физиологија вза 2011 година им е доделена на Американецот Брус Бојтлер, Канаѓанецот Ралф Стајнман и Жил Хофман од Луксембург, за нивното истражување за функционирањето на имунолошкиот сите.
Нобеловата награда за медицина или физиологија вза 2011 година им е доделена на Американецот Брус Бојтлер, Канаѓанецот Ралф Стајнман и Жил Хофман од Луксембург, за нивното истражување за функционирањето на имунолошкиот сите.Како што во понеделникот објави комитетот на доделување на Нобеловата награда, и годинава како и претходните при Каролинскиот медицински институт, изнесува 10 милиони шведски круни – односно милион евра. Церемонијата на врачување на наградите ќе се одржи во Стокхолм и во Осло на 10 декември, на денот на смртта основачот на престижната награда Алфред Нобел (1833 -1896), шведскиот пронаоѓач, индустријалец, научник философ и хуманист. „Добитниците на Нобеловата награда за медицина за годинава револуционерно го променија нашето разбирање за имунолошкиот систем, откривајќи ги клучните принципи на неговото активирање“, се наведува во образложението на Комитетот за доделување на наградата.Нобеловата награда за физиологија или медицина е највисоката награда за научни достигнувања во областа на физиологијата или медицината, и се доделува секоја година од страна на Нобеловиот комитет во Стокхолм.
Лауреатот се наградува со златен медал со ликот на Алфред Нобел со соодветен натпис, со диплома и со чек на востановената сума.
На медалот за Нобеловата награда за физиологија или медицина, е прикажан ткн Генијот на Медицината кој во скутот држи отворена книга, собирајќи вода што тече од карпа за да ја згаси жедта на болната девојка. Написот на медалот гласи „Inventas vitam juvat excoluisse на Artes“ („Пронајдокот го прави животот подобар, и уметноста – прекрасна“). Исто така, вгравирани се и зборовите на епот „Енеида“ на Вергилиј (песна 6, стих 662-663).
Под фигурите на Генијот на Медицината и девојките се врежува името на лауреатот и текстот „REG. UNIVERSITAS MED. CHIR. CAROL. (Нобеловото собрание на Каролинскиот институт“)
Медалот што му се доделува на добитникот на Нобеловата награда за физиологија или медицина е изработен од граверот Ерик Линдберг.
Одговорноста за изборот на добитниците на наградата е во рацете на Нобеловиот комитет на Каролинскиот медицински институт во Стокхолм, кој брои 50 члена. Работното тело на Нобеловото собрание е Нобеловиот комитет. Тој ја подготвува листа на кандидати и се состои од пет члена и секретар на Нобеловото собрание.
Подготовката на листата на кандидати за наградата практично трае преку целата година. Секоја година во септември, повеќе од илјадници професори во различни земји, академски институции, поранешен нобеловци, испраќаат писмо со предлог за номинирање на кандидатите. Потоа, од февруари до октомври, се работи на испратените номинации, составувањето на листа на кандидати и се гласа за лауретатот.
Објавувањето на лауреатите за физиологија или медицина се соопштуваат традиционално на ткн Нобеловата седмица.
Наградата не може да биде доделена заеднички на повеќе од три лица и може да се додели постхумно, само ако кандидатот бил жив во времето на објавувањето на доделување на наградата (обично во октомври), но починал пред 10 декември тековната година.
Првпат Нобеловата награда за физиологија или медицина е доделена во 1901 година. Првиот лауреат бил германскиот лекар, микробиолог и имунолог Емил Адолф фон Беринг, кој го развил методот за активна имунизација против дифтеријата.
Во 1915-1918, 1921, 1925, 1940-1942 година оваа награда не била доделувана.
Првично, при изборот на пауреатите Каролинскиот институт посветувал на откритијата во поврзани со конкретни заболувања, пронаоѓање лекови, методи на лекување и дијагностицирање. На пример, во 1902 година, наградата му е доделена на Англичанецот Роналд Рос за проучување на маларијата, а во 1905 година на Германецот Роберт Кох за изучување на патогените предизвикувачи на туберкулозата. Во 1923 година, Фредерик Бантинг од Канада и Џон Меклауд од Англија се наградени за откривањето на инсулинот, а во 1924 година Вилем Ајнтховен од Холандија ја добил наградата како основоположник на електрокардиографијата.
Во втората половина на од XX век, лауреати на наградата се претежно научниците вклучени во чисто истражувачката дејност во физиологијата и медицината. По 1979 година, кога лауреат стана Американецот Алан Кормак за развојот на компјутеризираната томографија, наградите се доделувани само за теоретски истражувања.
Во последната деценија, оваа награда обично се доделува за откритија во областа на генетиката и молекуларната биологија.
Вкупно во текот на годините лауреати на Нобеловата награда за физиологија или медицина станаа 196 луѓе, од кои 10 се жени. Најмладиот лауреат, на 32-годишна возраст, во 1923 година станал Канаѓанецот Фредерин Бантинг, за откривање на инсулинот а најстариот, на 87 години, станал Американецот Пејтон Роус, кој во во 1966 година ја доби наградата за неговото откритие на онкогените вируси.
Минатата, 2010 година, лауреат беше британскиот научник Роберт Едвардс „за развој на методот на оплодување на човечки јајце-клетки ин витро, медицински напредок, што претставува парадигма во третманот на многу видови на неплодноста“, како што образложи Комитетот./крај/рн/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Трогателна средба: Еден Александар го прегрнува своето семејство откако е ослободен од Хамас

Израелско-американскиот заложник Еден Александар се врати со своето семејство во Израел, откако помина 19 месеци во заробеништво на Хамас во Газа.
Дваесет и едногодишниот Александар служел во израелската армија на границата со Газа кога бил заробен од членови на Хамас на 7 октомври 2023 година.
Во понеделникот, Израел ги прекина воените операции во Газа на неколку часа за да се овозможи негова размена. Висок функционер на Хамас изјави за Би-би-си дека ослободувањето на заложниците е „гест на добра волја“ како дел од напорите за постигнување нов прекин на огнот, пред пристигнувањето на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток во вторник.
Redemption of Hostages
Staff-Sgt. Edan Alexander, reunites with his family at the initial reception facility. pic.twitter.com/PDp8uX48ce
— Prime Minister of Israel (@IsraeliPM) May 12, 2025
Се верува дека Александар е последниот жив американски државјанин држен во заробеништво од Хамас.
Претседателот Трамп му честиташе на неговото семејство за ослободувањето.
Телевизиските снимки го покажуваат Едан Александар како насмеано ги прегрнува своите родители и браќа и сестри во израелска воена база.
Redemption of Hostages:
Staff-Sgt. Edan Alexander being transferred to the IDF. pic.twitter.com/Xk0cRe47yW
— Prime Minister of Israel (@IsraeliPM) May 12, 2025
Во изјава за медиумите, неговото семејство му се заблагодари на американскиот претседател, но исто така ги повика израелската влада и преговарачите да продолжат да работат на ослободување на преостанатите 58 заложници.
Александар е првиот заложник ослободен од Хамас откако Израел ги продолжи воените операции на 18 март по двомесечното примирје.
Европа
Ултиматумот на Европската Унија до Путин и Русија истече

Украина и европските лидери се согласија на безусловно примирје во траење од 30 дена, почнувајќи од 12 мај, со поддршка на американскиот претседател Доналд Трамп. Во исто време, тие му се заканија на претседателот Владимир Путин со нови „масивни“ санкции доколку не се придржува до договорот.
ЕУ му постави ултиматум на Путин да се согласи на 30-дневен прекин на огнот од полноќ или да се соочи со значително построги санкции. Кина, исто така, го поддржа планот.
Русија не се огласи по ова прашање до полноќ.
Свет
(Видео) Телескоп на НАСА ја сними поларната светлина на Јупитер

Впечатливите поларни светлини на Јупитер се стотици пати посветли од оние на Земјата, откриваат нови слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, објави Асошиејтед Прес.
На најголемата планета во Сончевиот систем, се гледа импресивен светлосен феномен како „танцува“ кога честички со висока енергија од вселената се судираат со атоми на гас во атмосферата во близина на магнетните полови на планетата.
Аурорите на северната и јужната светлина на Јупитер и Земјата (aurora borealis и aurora australis) се движат од истиот механизам – честички со висока енергија што Сонцето ги исфрла за време на сончевите бури. Но, аурорите на Јупитер се уште поинтензивни бидејќи силното магнетно поле на планетата, исто така, ги заробува честичките исфрлени во вселената од џиновските вулкани на нејзината месечина Ио.
Телескопот Веб претходно го сними сјајот на аурорите на Нептун со највисока резолуција досега, децении откако тие беа првпат слабо видливи за време на прелетот на Војаџер 2.
Телескопот го снимил феноменот на аурора користејќи специјална камера во близок инфрацрвен спектар. Набљудувањето на Јупитер беше спроведено на 25 декември 2023 година, а го водеше тим научници предводен од Џонатан Николс од Универзитетот во Лестер во Обединетото Кралство. Резултатите од истражувањето беа објавени денес во научното списание „Nature Communications“.