Свет
Светска банка: ЕСМ да не се продава во еден пакет
Владата може да се откаже од продажба и од издавање под концесија на хидроелектричните централи (ХЕЦ), но не под притисок на домашната стручна јавност, туку по препорака на Светската банка, тврдат владини извори.
Мирче Котевски
Владата може да се откаже од продажба и од издавање под концесија на хидроелектричните централи (ХЕЦ), но не под притисок на домашната стручна јавност, туку по препорака на Светската банка, тврдат владини извори. Во писмото што Банката, пред две недели, го испратила до премиерот Бучковски, министерот за економија Фатмир Бесими и до министерот за финансии Никола Поповски, неофицијално, сугестиите биле Владата да се откаже од продажбата на управувачкиот пакет на „Електростопанство на Македонија“ на една компанија, производството на струја да остане под државна капа (ХЕЦ, термоелектричните централи), а приватизацијата да почне од дистрибуцијата, која би им се понудила на продажба, дел по дел, на повеќе заинтересирани фирми.
Според извори што го прочитале писмото, Светската банка препорачува пред приватизацијата најпрвин да се донесе потребната законска регулатива, па да се провери како ЕСМ и операторот со пренос на струја МЕПСО би функционирале на пазарот на електрична енергија. Според препораките, откако ќе се примени законската регулатива, Владата би можела да размислува за продажба на термоелектричните централи.
Од Светската банка во Скопје уште пред две недели потврдија дека деновиве испратиле писмо до Владата во врска со приватизацијата на ЕСМ, но не открија детали.
„Време“ објави дека мисијата имала забелешки токму за начинот на користење на водните ресурси откако најскапата домашна компанија ќе ја преземе стратегиски инвеститор. Според тие сознанија, Светската банка имала забелешки за законот за управување води, кој во иднина треба да биде основа според која ќе се регулира и работењето со хидроелектричните централи.
Во Владата официјално не ја откриваат содржината на писмото од Светската банка.
Издавањето под концесија за петгодишно користење, според експертите, не е доволна гаранција дека новиот инвеститор добро ќе ги управува ХЕЦ.
Домашните експерти веќе четири месеци жестоко се спротивставуваат на продажба на контролниот пакет на еден инвеститор. Според нив, тоа ќе создаде приватен монопол што без мерка ќе ја поскапува струјата и ќе може да ги отпушта вработените во компанијата. Владата ќе реши дали ќе го измени моделот за приватизација на ЕСМ на посебна седница веднаш по велигденските празници.
Се собираат потписи
Здружението на граѓани „Ден“ в среда ќе почне акција за собирање потписи против продажбата на ЕСМ на градскиот плоштад во Скопје.
Ова здружение, кое се спротивставува на приватизацијата на компанијата, ги повика и другите невладини организации масовно да ја поддржат акцијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Бундесбанк: Германската финансиска стабилност е во опасност
Германската централна банка е загрижена за зголемувањето на нивото на долг во Европа и заканата што произлегува од тоа за германската финансиска стабилност.
Високите коефициенти на јавен долг и БДП во Европа, со тренд на зголемување, претставуваат ризик, смета Бундесбанк, додавајќи дека повисоките јавни трошоци и товарот на каматата ја поткопуваат одржливоста на долгот на поединечните земји.
„Германскиот финансиски систем е длабоко интегриран во европскиот, а со оглед на клучната врска помеѓу државата и банките, ова би можело да претставува значителен ризик за неговата стабилност“, објаснува членот на извршниот одбор на Бундесбанк, Михаел Теурер.
„Германските фискални регулативи неодамна беа изменети и не гарантираат долгорочна одржливост или усогласеност со фискалните регулативи на ЕУ, што може да бара прилагодувања на фискалната политика на среден рок“, додаде претставникот на Бундесбанк.
Меѓу ризиците, централната банка го издвои и ризикот за квалитетот на портфолијата на германските банки во претерано неизвесна средина.
Обемот на нефункционални кредити расте веќе некое време, главно поради проблеми во секторот за комерцијални недвижности. Банките сè повеќе мора да прават прилагодувања на вредноста на нивните кредитни портфолија, иако велат дека неотплатените кредитни обврски сè уште се „во рамките на управлива рамка“.
Проценката на Бундесбанк за влошување на макрофинансиското опкружување оваа година е поткрепена и од трговската и од економската неизвесност и од постојаните геополитички тензии.
Свет
Шефот на ОН ги критикува светските лидери: Милијарди се трошат за заведување на јавноста за климата
Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, ги критикуваше светските лидери за нивниот неуспех да го ограничат затоплувањето на 1,5 степени Целзиусови.
Научниците потврдија дека светот ќе ја надмине границата од 1,5 степени Целзиусови околу 2030 година, што би можело да доведе до неповратни последици.
„Премногу корпорации остваруваат рекордни профити од климатското уништување, додека милијарди се трошат за лобирање, заведување на јавноста и попречување на напредокот“, рече Гутереш во својот говор.
„Премногу лидери остануваат заробеници на овие лични интереси.“
Земјите низ целиот свет трошат околу 1 трилион долари секоја година за фосилни горива. Лидерите имаат два јасни избори, рече Гутереш: „Можеме да избереме да водиме или да бидеме водени во пропаст.“
Конференцијата COP30 одбележува три децении разговори за глобалната клима. Во тој период, земјите делумно ги намалија проектираните зголемувања на емисиите, но не доволно за да го спречат она што научниците го нарекуваат екстремно глобално затоплување во следните неколку децении.
Светската метеоролошка организација (WMO) во извештајот наведува дека оваа година веројатно ќе биде втора или трета најтопла година досега, со просечни температури во август, по рекордните топлотни бранови во 2023 и 2024 година, 1,42 степени Целзиусови над прединдустриските нивоа.
Свет
Руски војник осуден на доживотен затвор за убиство на украински воен заробеник
Украински суд денес осуди руски војник на доживотен затвор за убиство на украински воен заробеник, прв таков случај од почетокот на руската инвазија на Украина.
Суд во југоисточниот град Запорожје го прогласи Дмитриј Курашов (27) за виновен за убиството на Виталиј Ходниук, украински војник кој се предаде на руските сили во јануари 2024 година.
Курашов, кој беше заробен од украинските сили заедно со други руски војници кратко по инцидентот, се изјасни за виновен на суд, иако подоцна им рече на новинарите дека е невин и сака да биде вклучен во размена на заробеници.
Неговата казна има симболично значење за Украина, која вели дека руските сили егзекутирале голем број украински воени заробеници, но осомничените обично се надвор од дофатот на украинската правда. Русија негира дека нејзините војници вршат воени злосторства.
Нападот во кој е убиен Ходниук се случил на 6 јануари 2024 година. Според обвинителите и сведоците, Ходниук се предал невооружен, клекнал, а Курашов го застрелал со митралез. Курашов тврди дека истрелите биле испукани од воен лекар по име „Седој“, кој подоцна починал. Рускиот напад бил краток.
фото: принтскрин

