Свет
Претседателски избори во Јемен
Јеменците во вторникот ќе гласаат на претседателските избори со коишто се верува ќе го сменат досегашниот претседател Али Абдул Салех, надевајќи се дека со изборот на новиот претседател ќе се надмине длабоката криза што ја зафати земјата и ја доведе до работ на граѓанска војна.
Јеменците во вторникот ќе гласаат на претседателските избори со коишто се верува ќе го сменат досегашниот претседател Али Абдул Салех, надевајќи се дека со изборот на новиот претседател ќе се надмине длабоката криза што ја зафати земјата и ја доведе до работ на граѓанска војна. Единствен кандидат на јеменските претседателски избори е досегашниот заменик претседател Абд Рабо Мансур Хади, што е резултат на консензусот постигнат меѓу политичката елита по повеќемесечните насилни протести во земјата. Јеменците се надеваат дека со овие избори ќе свртат нов лист и дека по 33 години ќе го соборат претседателот Али Абдула Салех кој владееше со цврста рака. Од утрото во вторникот пред избирачките места во Јемен гласачите чекаат во долги редици, пренесуваат агенциите. Особено масовност е забележана во главниот град Сана’а каде бројни полициски сили ги обезбедуваат гласачките места, имајќи предвид дека вечерта пред изборите пред избирачки место во јужниот пристанишен град Аден се случи експлозија. „Објавуваме крај на ерата на Салех и почнуваме со изградба на новиот Јемен“, изјави нобеловката Тавакул Карман, чекајќи во ред пред избирачки место во зградата на Универзитетот во главниот град Сана’а.Салех кој во моментов се наоѓа на лекување во САД, по изборите ќе биде најверојатно четвртиот арапски лидер чие повеќедецениско владеење се засноваше на автократијата а кој ќе биде симнат од власта по минатогодишната ткн „арапска пролет“ која доведе веќе до смена на режимите во Тунис, Египет и Либија. Инаку во вторникот истече 90-дневниот преоден период кој започна на 23-ти ноември која претседателот Салех во Ријад го потпиша планот за надминување на кризата изготвен од Советот за соработка на арапските земјите во Персискиот залив. Со овој план се предвидува заминување од власта на Салех во замена за имунитет од кривично гонење за него и за неговите најблиски соработници. Салех се согласи да го потпише планот со кој се предвидува и одржување на претседателските избори, по повеќе од десет месец масовни протести со кои се бараше неговото заминување. Но и покрај оставката на Салех, немирите не престануваат. Во моментов, земјата ја управува привремена влада според мировниот план на Советот за соработка на арапските земјите во Персискиот залив, кој предвидува заминување од власта на претседателот Салех и нејзин трансфер на опозицијата во замена за имунитет за него и за неговото семејство од кривична одговорност. Сега илјадници демонстранти во Јемен бараат судење на Салех.Претседателот Салех кон крајот на октомври минатата година изјави дека постои „сеопфатна документација за соработката меѓу Ал Каеда и Муслиманското братство, којашто упатува на дестабилизација на земјата и воен удар“. Според него опозицијата ја сочинуваа „пореметени луѓе кои не можат да спијата туку само ја посакуваат власта“.Осиромашената земја во којашто истовремено режимските сили се борат и со ќелии на терористичката глобална мрежа Ал Каеда, од јануари 2011 година е потресувана од речиси секојдневни масовни протести, со кои се бара оставка на режимот, како и ставање крај на корупцијата и невработеноста.Речиси 40 отсто од населението на Јемен опстојува со приход од два американски долара на ден или помалку, а една третина се бори со хроничен глад.Претседателот Салех кој во државата се врати на почетокот од ланскиот октомври и пет други високи функционери на Јемен се наоѓаа во Саудиска Арабија, каде што се лекуваа по нападот врз џамијата во комплексот на претседателската резиденција во Сана’а од 3-ти јуни. Тогаш врз Салех непознати лица пукаа додека тој беше во џамијата во близина на претседателската палата. Според други извори, во џамијата експлодирала подметната бомба. Повредени во експлозијата беа и премиерот и заменик премиерот, претседателот на парламентот и неколку политичари кои присуствуваа на традиционалната петочна молитва. Салех, во нападот се здоби со изгореници околу 40 проценти на кожата и повреди на белите дробови. По два дена во Ријад нему му беше извршена операција со која беа отстранети шрапнели од проектил.Противниците на Салех бараа негово непосредно заминување од функцијата, иако неговиот мандат истекува на крајот од 2013 година.Водечката опозициска организација во земјата „Револуционерна младина на Јемен“ на почетокот од минатата есен го повика претседателот Салех да си поднесе оставка и апелираше на итно формирање преоден револуционерен совет, кој треба да ги преземе ингеренциите и да го подготви новиот устав на земјата.Во истиот период и повеќе од сто влијателни племенските и верските лидери во Јемен, исто така, повикаа на брзо спроведување на претседателските избори во земјата. Тие во јуни 2011-та издадоа писмена изјава, во која уште еднаш побараа оставка од претседателот Салех и избор на нов претседател во рок од 60 дена.Протестите инспирирани од востанијата во Тунис и во Египет го доведоа до раб на пропаст 33-годишното владеење на актуелниот претседател Али Абдула Салех, кој во почетокот повика на прекин на насилствата, затоа што немал никаква намера да си поднесе оставка.Во Јемен од почеток во февруари продолжуваат анти-владините демонстрации, со кои се бара оставката на Салех, кој стана претседател на Северен Јемен во 1978 гoдина по повторното обединување на Северен и Јужен Јемен во 1990 година, застана на чело на новоформираната унитарна Република Јемен./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Бундесбанк: Германската финансиска стабилност е во опасност
Германската централна банка е загрижена за зголемувањето на нивото на долг во Европа и заканата што произлегува од тоа за германската финансиска стабилност.
Високите коефициенти на јавен долг и БДП во Европа, со тренд на зголемување, претставуваат ризик, смета Бундесбанк, додавајќи дека повисоките јавни трошоци и товарот на каматата ја поткопуваат одржливоста на долгот на поединечните земји.
„Германскиот финансиски систем е длабоко интегриран во европскиот, а со оглед на клучната врска помеѓу државата и банките, ова би можело да претставува значителен ризик за неговата стабилност“, објаснува членот на извршниот одбор на Бундесбанк, Михаел Теурер.
„Германските фискални регулативи неодамна беа изменети и не гарантираат долгорочна одржливост или усогласеност со фискалните регулативи на ЕУ, што може да бара прилагодувања на фискалната политика на среден рок“, додаде претставникот на Бундесбанк.
Меѓу ризиците, централната банка го издвои и ризикот за квалитетот на портфолијата на германските банки во претерано неизвесна средина.
Обемот на нефункционални кредити расте веќе некое време, главно поради проблеми во секторот за комерцијални недвижности. Банките сè повеќе мора да прават прилагодувања на вредноста на нивните кредитни портфолија, иако велат дека неотплатените кредитни обврски сè уште се „во рамките на управлива рамка“.
Проценката на Бундесбанк за влошување на макрофинансиското опкружување оваа година е поткрепена и од трговската и од економската неизвесност и од постојаните геополитички тензии.
Свет
Шефот на ОН ги критикува светските лидери: Милијарди се трошат за заведување на јавноста за климата
Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, ги критикуваше светските лидери за нивниот неуспех да го ограничат затоплувањето на 1,5 степени Целзиусови.
Научниците потврдија дека светот ќе ја надмине границата од 1,5 степени Целзиусови околу 2030 година, што би можело да доведе до неповратни последици.
„Премногу корпорации остваруваат рекордни профити од климатското уништување, додека милијарди се трошат за лобирање, заведување на јавноста и попречување на напредокот“, рече Гутереш во својот говор.
„Премногу лидери остануваат заробеници на овие лични интереси.“
Земјите низ целиот свет трошат околу 1 трилион долари секоја година за фосилни горива. Лидерите имаат два јасни избори, рече Гутереш: „Можеме да избереме да водиме или да бидеме водени во пропаст.“
Конференцијата COP30 одбележува три децении разговори за глобалната клима. Во тој период, земјите делумно ги намалија проектираните зголемувања на емисиите, но не доволно за да го спречат она што научниците го нарекуваат екстремно глобално затоплување во следните неколку децении.
Светската метеоролошка организација (WMO) во извештајот наведува дека оваа година веројатно ќе биде втора или трета најтопла година досега, со просечни температури во август, по рекордните топлотни бранови во 2023 и 2024 година, 1,42 степени Целзиусови над прединдустриските нивоа.
Свет
Руски војник осуден на доживотен затвор за убиство на украински воен заробеник
Украински суд денес осуди руски војник на доживотен затвор за убиство на украински воен заробеник, прв таков случај од почетокот на руската инвазија на Украина.
Суд во југоисточниот град Запорожје го прогласи Дмитриј Курашов (27) за виновен за убиството на Виталиј Ходниук, украински војник кој се предаде на руските сили во јануари 2024 година.
Курашов, кој беше заробен од украинските сили заедно со други руски војници кратко по инцидентот, се изјасни за виновен на суд, иако подоцна им рече на новинарите дека е невин и сака да биде вклучен во размена на заробеници.
Неговата казна има симболично значење за Украина, која вели дека руските сили егзекутирале голем број украински воени заробеници, но осомничените обично се надвор од дофатот на украинската правда. Русија негира дека нејзините војници вршат воени злосторства.
Нападот во кој е убиен Ходниук се случил на 6 јануари 2024 година. Според обвинителите и сведоците, Ходниук се предал невооружен, клекнал, а Курашов го застрелал со митралез. Курашов тврди дека истрелите биле испукани од воен лекар по име „Седој“, кој подоцна починал. Рускиот напад бил краток.
фото: принтскрин

