Свет
Претседателски избори во Јемен

Јеменците во вторникот ќе гласаат на претседателските избори со коишто се верува ќе го сменат досегашниот претседател Али Абдул Салех, надевајќи се дека со изборот на новиот претседател ќе се надмине длабоката криза што ја зафати земјата и ја доведе до работ на граѓанска војна.
Јеменците во вторникот ќе гласаат на претседателските избори со коишто се верува ќе го сменат досегашниот претседател Али Абдул Салех, надевајќи се дека со изборот на новиот претседател ќе се надмине длабоката криза што ја зафати земјата и ја доведе до работ на граѓанска војна. Единствен кандидат на јеменските претседателски избори е досегашниот заменик претседател Абд Рабо Мансур Хади, што е резултат на консензусот постигнат меѓу политичката елита по повеќемесечните насилни протести во земјата. Јеменците се надеваат дека со овие избори ќе свртат нов лист и дека по 33 години ќе го соборат претседателот Али Абдула Салех кој владееше со цврста рака. Од утрото во вторникот пред избирачките места во Јемен гласачите чекаат во долги редици, пренесуваат агенциите. Особено масовност е забележана во главниот град Сана’а каде бројни полициски сили ги обезбедуваат гласачките места, имајќи предвид дека вечерта пред изборите пред избирачки место во јужниот пристанишен град Аден се случи експлозија. „Објавуваме крај на ерата на Салех и почнуваме со изградба на новиот Јемен“, изјави нобеловката Тавакул Карман, чекајќи во ред пред избирачки место во зградата на Универзитетот во главниот град Сана’а.Салех кој во моментов се наоѓа на лекување во САД, по изборите ќе биде најверојатно четвртиот арапски лидер чие повеќедецениско владеење се засноваше на автократијата а кој ќе биде симнат од власта по минатогодишната ткн „арапска пролет“ која доведе веќе до смена на режимите во Тунис, Египет и Либија. Инаку во вторникот истече 90-дневниот преоден период кој започна на 23-ти ноември која претседателот Салех во Ријад го потпиша планот за надминување на кризата изготвен од Советот за соработка на арапските земјите во Персискиот залив. Со овој план се предвидува заминување од власта на Салех во замена за имунитет од кривично гонење за него и за неговите најблиски соработници. Салех се согласи да го потпише планот со кој се предвидува и одржување на претседателските избори, по повеќе од десет месец масовни протести со кои се бараше неговото заминување. Но и покрај оставката на Салех, немирите не престануваат. Во моментов, земјата ја управува привремена влада според мировниот план на Советот за соработка на арапските земјите во Персискиот залив, кој предвидува заминување од власта на претседателот Салех и нејзин трансфер на опозицијата во замена за имунитет за него и за неговото семејство од кривична одговорност. Сега илјадници демонстранти во Јемен бараат судење на Салех.Претседателот Салех кон крајот на октомври минатата година изјави дека постои „сеопфатна документација за соработката меѓу Ал Каеда и Муслиманското братство, којашто упатува на дестабилизација на земјата и воен удар“. Според него опозицијата ја сочинуваа „пореметени луѓе кои не можат да спијата туку само ја посакуваат власта“.Осиромашената земја во којашто истовремено режимските сили се борат и со ќелии на терористичката глобална мрежа Ал Каеда, од јануари 2011 година е потресувана од речиси секојдневни масовни протести, со кои се бара оставка на режимот, како и ставање крај на корупцијата и невработеноста.Речиси 40 отсто од населението на Јемен опстојува со приход од два американски долара на ден или помалку, а една третина се бори со хроничен глад.Претседателот Салех кој во државата се врати на почетокот од ланскиот октомври и пет други високи функционери на Јемен се наоѓаа во Саудиска Арабија, каде што се лекуваа по нападот врз џамијата во комплексот на претседателската резиденција во Сана’а од 3-ти јуни. Тогаш врз Салех непознати лица пукаа додека тој беше во џамијата во близина на претседателската палата. Според други извори, во џамијата експлодирала подметната бомба. Повредени во експлозијата беа и премиерот и заменик премиерот, претседателот на парламентот и неколку политичари кои присуствуваа на традиционалната петочна молитва. Салех, во нападот се здоби со изгореници околу 40 проценти на кожата и повреди на белите дробови. По два дена во Ријад нему му беше извршена операција со која беа отстранети шрапнели од проектил.Противниците на Салех бараа негово непосредно заминување од функцијата, иако неговиот мандат истекува на крајот од 2013 година.Водечката опозициска организација во земјата „Револуционерна младина на Јемен“ на почетокот од минатата есен го повика претседателот Салех да си поднесе оставка и апелираше на итно формирање преоден револуционерен совет, кој треба да ги преземе ингеренциите и да го подготви новиот устав на земјата.Во истиот период и повеќе од сто влијателни племенските и верските лидери во Јемен, исто така, повикаа на брзо спроведување на претседателските избори во земјата. Тие во јуни 2011-та издадоа писмена изјава, во која уште еднаш побараа оставка од претседателот Салех и избор на нов претседател во рок од 60 дена.Протестите инспирирани од востанијата во Тунис и во Египет го доведоа до раб на пропаст 33-годишното владеење на актуелниот претседател Али Абдула Салех, кој во почетокот повика на прекин на насилствата, затоа што немал никаква намера да си поднесе оставка.Во Јемен од почеток во февруари продолжуваат анти-владините демонстрации, со кои се бара оставката на Салех, кој стана претседател на Северен Јемен во 1978 гoдина по повторното обединување на Северен и Јужен Јемен во 1990 година, застана на чело на новоформираната унитарна Република Јемен./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Украина: Русите употребиле хемиско оружје 888 пати само во мај

Организацијата за забрана на хемиско оружје (OPCW) потврди дека Русија систематски користи хемиско оружје против вооружените сили на Украина. Според податоците од Генералштабот на Украина, објавени од Ukrinform, 888 случаи на руска употреба на хемиски агенси на бојното поле се регистрирани само во мај 2025 година.
Ова го објави на Фејсбук Центарот за стратешки комуникации и безбедност на информациите, коментирајќи го најновиот извештај на OPCW.
„Извештајот потврдува дека Русија систематски користи солзавец, кој е класифициран како контрола на немири, во борбени операции, што е изрично забрането како метод на војување според меѓународното право“, се вели во соопштението.
Овие забранети супстанции се пронајдени во гранати што ги користеле руските сили против украинските бранители.
Ова е веќе трет извештај на ОЗХО што потврдува дека Русија намерно и постојано ја крши Конвенцијата за хемиско оружје.
„Според податоците на Генералштабот, само во мај 2025 година, агресорот употребил опасни хемиски соединенија 888 пати во борбени зони. Со извршување на вакви систематски и целни воени злосторства, Русија се стреми да ги поткопа темелите на меѓународното право“, нагласи Центарот.
Свет
Иран призна дека е направена голема штета на нуклеарните постројки

Министерот за надворешни работи на Иран призна дека нуклеарните постројки на Иран претрпеле „значајна и сериозна“ штета во неодамнешните напади на САД и Израел.
Абас Арагчи изјави за државната телевизија дека Организацијата за атомска енергија на Иран моментално го проценува обемот на уништувањето.
Но, само неколку часа претходно, врховниот лидер ајатолахот Али Хамнеи изјави дека нападите не ја попречиле нуклеарната програма на Иран. Со тоа, тој одговори на изјавата на американскиот претседател Доналд Трамп дека три нуклеарни постројки биле „целосно уништени“ од бомбардирањето. Хамнеи тврди дека нападите не „постигнале ништо значајно“.
Врховниот лидер, кој се крие од почетокот на војната со Израел на 13 јуни, го обвини Трамп дека ги „претерува“ ефектите од бомбардирањето и прогласува победа над САД и Израел. Но, изјавите на Арагчи прикажуваат поинаква слика.
Министерот, исто така, рече дека Иран во моментов нема планови да продолжи со преговорите со САД. Шестата рунда разговори беше договорена, но беше откажана откако Израел ги започна нападите.
„Сакам да разјаснам дека не е постигнат никаков договор, не е договорено никакво решение и не е водена никаква дискусија за започнување нови преговори“, рече тој.
Додаде дека владата разгледува што е во „најдобар интерес на иранскиот народ“ и објави дека нејзиниот дипломатски пристап ќе „преобликува“. Тој не прецизираше што точно мисли.
Свет
Шпанскиот премиер: ЕУ има двојни стандарди кон Израел

Шпанскиот премиер Педро Санчез ја обвини Европската Унија за двојни стандарди поради тоа што не презема конкретни мерки кон Израел, и покрај наодите од извештајот на ЕУ што укажуваат на можни кршења на човековите права во Газа, пишува dw.com.
Санчез рече дека ситуацијата во Појасот Газа е „катастрофална“ и дека Унијата мора да го суспендира Договорот за асоцијација со Израел.
„Имавме 18 пакети санкции против Русија, а Европа не може да суспендира еден договор со Израел“, рече Санчез.
Според локалните власти, израелската воена операција во Газа резултираше со повеќе од 55.000 палестински смртни случаи во последните 18 месеци. Израел ги негира обвиненијата за геноцид, велејќи дека се бори против Хамас, исламистичката милитантна група одговорна за нападот во 2023 година.
Шефицата за европска надворешна политика, Каја Калас, нагласи дека целта на извештајот не е да се казни Израел, туку да се поттикне подобрување на ситуацијата во Газа. Лидерите на ЕУ „го забележаа“ извештајот и најавија дека темата ќе биде повторно разгледана во јули.