Свет
Талибаните извеле шест синхронизирани напади во Авганистан

Талибаните во неделата извеле шест синхронизирани самоубиствени напади за да го одбележат почетокот на традиционалната пролетна офанзива, од кои три во самиот центар на авганистанската престолнина Кабул, врз паралементот, странски амбасади и командата на НАТО.
Во текот на многу студените авганистански зими, исламистичките бунтовници од радикалното исламски движење Талибан, се одмараат а со првите затоплувања ги интензивираат нападите во ткн „пролетни офанзиви“.
Во неделните напади загинаа 19 бунтовници, додека ранети се 14 полицајци и девет цивили, пренесува AFP повикувајќи се на податоци објавени од авганистанското министерство за внатрешни работи.
И во почетокот на ноќта низ централните населби на Кабул одекнуваат експлозии и истрели, јавува агенцијата.
Нападите започнаа околу 12 часот по локално време, 14 часот по средноевропско, со експлозии и пукотници од автоматско оружје во добро обезбедуваниот кварт каде што се лоцирани дипломатските резиденции и амбасадата на САД.
Истовремено бомбаши самоубијци вооружени со ткн „самоубиствени елеци“ се обиделе да продрат во зградата на авганистанскиот парламент, но биле запрени од безбедносните сили.
Авганистанската разузнавачка служба наведува дека еден од двајцата заменици претседатели, Мохамед Карим Калили бил цел на нападот, како што признал еден од уапсените напаѓачи.
Во исто време бомбашите самоубијци заземале објекти на владата, полицијата и една американска база во покраината Логар јужно од Кабул, соопшти авганистанската полиција ненаведувајќи други детали.
Неколку минуту подоцна биле ранети неколку луѓе во нападите на тројца бомбаши самоубијци на влезот на аеродромот во Џалалабад.
Во Гардез талибаните нападнале центар за обука на авганистанската полиција и раниле најмалку четири цивили, потврдила локалната полиција.
Американскиот амбасадор во Авганистан, Рајан Крокер, оцени дека одговорот на авганистанските безбедносни сили на бранот синхронизирани напади на талбаните во неделата во Кабул и уште две покраини претставува „јасен знак за нивното напредување“.
Авганистанските талибани објавија дека синхронизираните напади во неделата во неколку покраини и во главниот град Кабул, претставуваат почеток на нивната пролетна офанзива.
Во неделата во Кабул беа нападнати седум локации, меѓу кои и командата на НАТО, авганистанскиот парламент и неколку амбасади на странски земји, како и во покраините Пактија и Логар.
„Овие напади се почеток на пролетната офанзива којашто ја планираме со месеци“, изјави за Reuters портпаролот на радикалното исламско движење Талибан, Забиулах Муџахид.
Тој додаде дека во нападите коишто почнаа околу пладне, учествуваат „десетици талибански борци“, вооружени со лесно и тешко вооружување, а некои и со моќни експлозиви.
Од НАТО потврдија дека во Кабул се нападнати седум различни локации.
Вооружените судири со талибаните во неделата се водеа и околу седиштето на локалната управа во Ул-е-Алем, главниот град на покраината Когар и во Гардез, главниот град на покраината Пактија.
Штабот на НАТО, „Кемп Вејрхаус“, во предградието на Кабул заедно го бранеа од нападот на талибаните турски и грчки војници.
Истрелите се слушале од разни правци, а од неколку локации во Кабул се издигнуваат столбови од чад. Очевидци изјавија дека низ градот се слушале алармните уреди во странските амбасади, а пукотници имало во близината на амбасадите на САД и на Велика Британија.
Портпаролот на авганистанскиот парламент изјави дека биле нападнати и зградата на парламентот и руската амбасада. Меѓутоа, од руската амбасада ниту потврдиле ниту ја демантирале оваа информација, велејќи само дека ситуацијата е „нормална“ и оти се „преземаат сите потребни безбедносни мерки“, пренесува РИА Новости.
Талибаните ја преземаа одговорноста за овие напади во Каубул, пренесува американската телевизиска мрежа CNN, а во нивното соопштение испратено до агенциите се вели дека истовремено вршат напади и во покраините Пактија и Логар.
Според Reuters кој се повикува на неименувани претставници на НАТО, биле нападнати седум различни локации во Кабул.
„Авганистанските безбедносни сили (ANSF) и меѓународните сили за помош во Авганистан (ИСАФ) одговорија соодветно“, соопшти портпаролот на мисијата ИСАФ преку својот профил на микроблогот Твитер.
Американската администрација соопшти дека целиот персонал во амбасадата на САД во Кабул е на безбедно место, и меѓу нив нема повредени.
Во септември 2011 година беше изведе сличен напад во Кабул, кога талибаните заземаа неколку згради во изградба во центарот на градот ги користеа за ракетни напади и митролески оган./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Орбан: Западната стратегија за уништување на Русија не успеа

Доколку Украина биде примена во Европската Унија, војната што се води таму исто така ќе биде прифатена, изјави унгарскиот премиер Виктор Орбан на конференцијата на претседателите на парламентите, што се одржа во Будимпешта на почетокот на оваа недела. Тој посочи дека неколку членки на ЕУ се за продолжување на поддршката на Украина, за да може земјата да ги продолжи своите воени операции.
„Имаме различно мислење. Колку подолго трае војната, толку повеќе луѓе ќе умираат, а ситуацијата на бојното поле ќе биде полоша“, рече тој.
Во врска со предлогот на Европската комисија за воведување обврска за земјите-членки да се откажат од руските енергетски испораки, Орбан рече дека тоа ќе ја уништи унгарската економија.
„Замислете само ако цената на енергијата одеднаш се удвои за домаќинствата и бизнисите. Унгарските семејства нема да можат да се справат со тоа. Унгарците сакаат мир и би сакале што поскоро да се ослободат од политиката на економски санкции“, рече Орбан, додавајќи дека земјите-членки нема да можат да го поднесат економскиот товар што би го претставувало членството на Украина во ЕУ.
Според него, раното пристапување на земјите од Централна и Источна Европа и користело на заедницата, но истакна дека ситуацијата со Украина е поинаква. Тоа би бил лош договор, што би резултирало со земјоделска криза, невработеност, задолженост и влошување на условите за живот, смета тој.
Тој ја гледа Европа како богата и слаба, што, според него, е најопасната комбинација, поради што повика на зајакнување на заедницата.
„Европа може да биде зајакната од националните држави. Таа стана успешна токму благодарение на соработката меѓу националните држави, односно силните лидери на силните национални демократии. ЕУ им должи сè на националните парламенти и ако сака да биде успешна, мора повеќе да ги почитува парламентите, кои не се вештачки институции создадени со договори, туку вистински тела на национално претставување“, рече унгарскиот премиер.
Тој, исто така, посочи на заканите од Брисел за намалување на финансирањето на оние кои ги штитат границите на националните држави. Ако тоа не успее, тие ќе ги соборат националните влади и ќе им помогнат на партиите кои се подготвени да се откажат од националниот суверенитет, рече Орбан.
„Светот се реорганизира, идеологијата на западниот свет се менува и ние Европејците мора да реагираме на тоа“, рече Орбан и ги замоли учесниците да се фокусираат на прашањата за националниот суверенитет и аспирациите на Украина за членство во ЕУ.
Свет
(Видео) На Бајден му било толку лошо што се размислувало за инвалидска количка, Белата куќа криела

Здравјето на американскиот претседател Џо Бајден беше толку нарушено во 2023 и 2024 година што неговите најблиски советници ја разгледаа можноста тој, во случај на реизбор, да почне да користи инвалидска количка, пишува во новата книга „Оригинален грев“ на Џејк Тапер од Си-ен-ен и Алекс Томпсон од американскиот портал „Аксиос“. Книгата ќе биде објавена на 20 мај.
Разговорите во тимот на Бајден го откриваат степенот на физичкото влошување на претседателот, со акцент на влошената состојба на ‘рбетот, но и загриженоста на советниците, кои ја подготвуваа неговата кандидатура за уште еден мандат во заднина на возраст од 81 година. Во исто време, според авторот, Белата куќа активно се обидувала да ја скрие вистинската состојба, дури и по цена на здравјето на Бајден.
„Физичкото влошување на Бајден, што најјасно се гледаше во неговото отежнато одење, беше толку изразено што во тимот имаше сериозни дискусии за можноста тој да користи инвалидска количка. Но, одлуката беше одложена за по изборите“, пишуваат авторите.
Неговите советници заклучиле дека јавната употреба на количката за време на кампањата би била политички неодржлива. Личниот лекар на претседателот, Кевин О’Конор, приватно предупредил, според книгата, дека по уште еден сериозен пад, Бајден може да биде принуден да закрепне со помош на инвалидска количка. Тие биле особено загрижени од инцидентот во јуни 2023 година кога Бајден се сопна за време на говорот во Академијата за воздухопловни сили на САД.
По тој пад, тимот вовел дополнителни мерки: ја скратил патеката по која требало Бајден да оди на настаните, инсистирале секогаш да ги користи оградите кога се качува на сцената, ги менувале визуелните подготовки за јавни настапи за да го знае точниот редослед на движењата и физички го воделе сè почесто.
О’Конор, пишуваат авторите, долго приватно изразувал загриженост за ефектите од претседателското темпо врз здравјето на Бајден. Тој често се судирал со политичките кадри, кои не сакале да му го олеснат распоредот. Понекогаш на шега велел дека додека тие се обидувале да го убијат претседателот, тој се обидувал да го одржи во живот.
Во јавноста, сепак, тимот на Бајден ја минимизира сериозноста на ситуацијата. Во текот на 2024 година тие упорно тврдеа дека тешкотијата во одењето може да се објасни со повредата на стапалото од ноември 2020 година и фактот дека тој постојано не носел ортоза во тоа време. Извори им рекоа на новинарите дека Бајден е жртва на сопствената виталност.
Но, тоа не се совпаѓа со претходниот извештај на О’Конор. Лекарот уште во 2021 година изјавил дека двете скршеници на стапалото се целосно излечени. Иако спомна благ артритис на стапалото по фрактурата, тој се фокусира на значајниот спинален артритис како главна причина за промените во одењето.
И покрај сè поизразените физички и ментални знаци на стареење, Бајден, неговото семејство и највисоките функционери на Белата куќа продолжија со кампањата. Но, неговиот катастрофален настап во телевизиската дебата против Трамп во јуни 2024 година ги шокира водечките демократски лидери, кои потоа почнаа да го повикуваат да се повлече од трката.
Три недели по дебатата, Бајден се повлече од претседателската кампања и ја поддржа потпретседателката Камала Харис како нов кандидат на Демократската партија.
На прашањето на „Аксиос“ за наводите во книгата, неименуван портпарол Бајден одговори дека „медицинскиот преглед на претседателот јасно покажал вкочането одење предизвикано, меѓу другото, од дегенеративни промени на ‘рбетот, но без потреба од посебен третман и без влошување“.
„Претседателот беше транспарентен во врска со тоа, а ситуацијата не беше ни приближно тешка“, се вели во соопштението.
„Да, имаше физички промени со возраста, но тоа не е доказ за ментална неспособност“.
„До денес никој не посочил момент во кој претседателот Бајден не можел да донесе одлука или да ја заврши својата работа поради ментален пад. Всушност, доказите го кажуваат спротивното – тој бил многу ефикасен претседател“, заклучуваат тие.
Свет
Зеленски бара директни преговори со Путин, Кремљ одговори

На полноќ истече ултиматумот на Европската унија до Путин и Русија да се согласат на 30-дневно примирје или да се соочат со значително поголеми санкции. Во неделата Путин предложи преговори меѓу Украина и Русија, кои треба да се одржат утре во Истанбул.
„Зеленски нема да се сретне со никој од Русија освен со Путин во Истанбул“, изјави Михајло Подољак, советник на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
„Руската делегација се подготвува за преговори во Турција. Ќе објавиме кој ќе ја претставува Русија на тие преговори кога претседателот Путин ќе оцени дека тоа е соодветно“, одговори Кремљ.
Кремљ одби да коментира дополнително за предлогот на Володимир Зеленски, Путин лично да учествува во разговорите во Турција.
Во меѓувреме, непотврдени информации од руски извори наведуваат дека рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров ќе ја предводи руската делегација на разговорите во Истанбул на 15 мај. Според овие извори, во делегацијата ќе учествува и помошникот на претседателот Јуриј Ушаков.