Четворицата од семејството Смиленски, Методија, неговата сопруга Јованка и синовите Игор и Горан, криминалната империја од 40 милиони долари државни пари ја имаат остварено преку совршено разработена шема и мрежа од 48 сестрински фирми.

СОВРШЕНО РАЗРАБОТЕНА МРЕЖА ЗА КРАДЕЊЕ ДРЖАВНИ ПАРИ

Мери Јордановска

Четворицата од семејството Смиленски, Методија, неговата сопруга Јованка и синовите Игор и Горан, криминалната империја од 40 милиони долари државни пари ја имаат остварено преку совршено разработена шема и мрежа од 48 сестрински фирми. Дури и обидите на судот да ја разработи империјата на Смиленски завршуваат со прашалници затоа што проневерените државни пари се губат и се распрскуваат низ педесетина фирми оформени во Скопје, Виена, Свети Николе и во Штип.

Се почнува кога Методија Смиленски и неговата сопруга Јованка ја основаат фирмата Симаг Холдинг ГмбХ од Виена, која, пак, ја основа сестринската фирма Дан Трејдинг ГмбХ. Овие две се основачи или, пак, поседуваат акции во уште петнаесет други фирми, како Друштвото за трговија Симаг – Инвест, Имобилијаре, Трикотажа Симаг – Инвест, Агро-инвест Дан Традинг, Д. Ц. Медикал, Алфа корн, Млеко Импекс и многу други. Мрежата не завршува тука. Секоја од овие фирми се јавува како основач на трети деловни субјекти. Така, синовите на Смиленски ја основаат фирмата Дан Макотрејд Виена, која, пак, се јавува како основач на Друштвото за производство и трговија Скопје Млеко. Симаг-инвест ја основаат двете австриски фирми, а оваа, пак, се јавува како основач на живинарската фарма Его фарм, Млеко-импекс, Индус-Симаг, Екотекс, Жито КО Симаг инвест, Аго инжинеринг, Симаг комерц и Депрос. Друштвото за трговија Д. Ц. Медикал, пак, ја основа скопската аптека Медикал, која, пак, се јавува како основач на Дијагностичкиот центар Медика АД Скопје. И така мрежата се заплеткува до тој степен што крајниот резултат што се подготвувал во Основниот суд завршува со прашалници, кои најверојатно никогаш нема да бидат одгатнати.

Судската шема е само доказ за начинот на кој се создавала криминалната империја на австрискиот бизнисмен, кој бара да стане српски државјанин за да ја избегне екстрадицијата во Македонија, а со тоа и одгатнувањето на имињата на сите функционери вмешани во неговиот криминал.

Единствено е сигурен начинот и причината за создавањето на империјата на контроверзниот бизнисмен: фирмите ги купувал евтино, а имотот го ставал под хипотека за кредит. Парите од кредитот во сопствен џеб, а фирмите во ликвидација. Нивниот имот го префрлал како влог за основање други фирми, кои во меѓувреме основаат трети. Дел од овие фирми, како што потврдуваат повеќе извори, никогаш и не работеле, а биле користени за префрлање пари и реализација на сомнителни трансакции, кои ја довеле Експорт-импорт банката на Смиленски до финансиски колапс.

– Имотот го раскрчмуваше и купуваше фирми што никогаш немаше намера да ги разработи. Трагите на малверзациите се кријат, а крајната точка е само еден прашалник – коментираат познавачите на криминалните зафати на австрискиот бизнисмен.

Се разбира, велат тие, тоа никогаш немало да се случи доколку Смиленски за своите деловни потреби не успевал лесно да зема кредити и да добива гаранции од Народната банка на Македонија, додека гувернер на банката бил Љубе Трпески.

Во 2003 година по налог на НБМ, Експорт-импорт банката ги известила сите деловни банки да ги блокираат сметките на 48-те фирми на Смиленски. Вработените во „Голд фарм“, „Индус“, „Алема“, „Евитал маг“, „Медикал“, „Бејби бум“ останале без работа. Во дијагностичкиот центар „Медикал“ немало услови за работа, а вработените во „Индус“ биле хендикепирани лица, кои не примале здравствени картони и плата.

Правните експерти велат дека се мали шансите да се одгатнат сите криминали на австрискиот бизнисмен, а уште помали на сите сегашни и бивши функционери, кои зеле дел од неговиот колач.

Доколку на Смиленски му биде одобрено српското државјанство, постојат два начини за да продолжат судските процеси против него. Првиот е тие да продолжат во негово отсуство (како во случајот со Драган Даравелски) , а вториот да бидат пратени на одлучување во странство. Сепак, барањето за негова екстрадиција се однесува само на меѓународната потерница за злоупотреба од светиниколскиот Основен суд. Тој не може да биде суден или притворен за други предмети ако биде екстрадиран во Македонија.

ШТОСЕСЛУЧИСО ИМПЕРИЈАТА?  

Работниците без леб, фирмите во стечај

Каква беше судбината на фирмите вплеткани во криминалната мрежа, која остави на улица повеќе од 6.000 работници ? Акционерите на „Центро“ пред две години упорно се обидуваа да ја објаснат и докажат шемата на Смиленски околу раскрчмувањето на имотот на оваа фирма во 1997 година. Акционерите тогаш тврдеа дека тој преку ноќ незаконски ја купил фирмата. „Ист-вест трејд“, фирма на Смиленски од Виена, ги презела побарувањата на други две негови фирми – „ЕВТ“ и на Експорт-импорт банка за пет милиони евра. Побарувањата биле претворени во траен влог и на таков начин тој станал сопственик на „Центро“. Со финансиски малверзации, тврдеа акционерите, долговите на своите фирми ги пренесувал на сметка на „Центро“ со што ги презадолжувал и го банкротирал претпријатието. Пред да почне, но и за време на стечајната постапка, целиот имот на „Центро“ бил префрлен на други фирми од неговото семејство – „Имобилијаре центар“ и „Имобилијаре маркет“ од Скопје и „Имобилијаре систем“ и „Имобилијаре маркет“ регистрирани во Штип, а со седиште во Свети Николе. Овие четири фирми потоа уделите им ги отстапувале на други негови фирми со седиште во Австрија и Кипар. Тие се јавувале како гаранти кај Експорт-импорт банка за кредит во висина од 11 милиони долари што им го одобрила фирмата „Сито трејдинг“ од Гибралтар. Оваа фирма не го вратила кредитот, а Експорт-импорт ја пополнила финансиската дупка продавајќи го „Центро“.

Фирмата добила кредит од швајцарската банка ЛХБ, вреден 2,5 милиони долари, а за парите гарантирала НБМ и гувернерот Трпески. Гаранцијата наместо на 2,5 била на 5 милиони долари. Парите ги добила Македонска банка, затоа што штипската фирма првенствено оттаму ги барала. Во меѓувреме австриската фирма „Макотрејд“ (фирма на Смиленски) наплатила точно 2,5 милиони долари на фактура за испорачан памук во „Текстил инвест“. До денес никој не докажал каде е памукот. Парите се исплатени на нерезидентната сметка на оваа австриска фирма, која по некоја случајност е во банката на Смиленски. Преостанатите 2 милиони долари од кредитот на ист начин се внесени на сметка на Смиленски само преку друга домашна фирма, овој пат преку „Агропродукт“ од Богданци. Другите 500.000 долари се загубени во лавиринтот.