Свет
Нема правен лек за неплатен пензиски придонес
Дека газдите не им плаќаат придонес над 20.000 вработени дознале преку приватните пензиски друштва
Дека газдите не им плаќаат придонес над 20.000 вработени дознале преку приватните пензиски друштва
Сите над 100.000 члена на двостолбниот пензиски систем до вчера не знаеја колку пари инвестирале во својата пензија и дали работодавецот им уплаќал пензиски придонес редовно. Иако и двете пензиски друштва најавија дека до крајот на месецов сите членови ќе добијат известување за тоа колку пари има на нивната приватна пензиска сметка, за некои од нив потврдите за висината на пензискиот денар ќе дознаат најмногу за два-три дена. Од КБ Прво пензиско друштво велат дека не доцнат зашто последните известувања се испратени минатата среда и, според нивните сознанија, вчера в рака ги имало најголемиот дел од нивните членови. Мало задоцнување, објаснуваат во КБ Прво пензиско друштво, може да се јави кај членовите во Скопје каде што поштенската служба е поголема и поради администрацијата дистрибуцијата се одвива побавно. Во Нов пензиски фонд, пак, велат дека со дистрибуцијата на известувањата завршиле во почетокот на минатата недела и дека до вчера треба да ги имаат добиено сите околу 45.000 нивни члена. Исклучок може да се околу 500-600 члена, објаснуваат во Нов пензиски фонд, чии известувања се вратени зашто дале погрешна адреса. Тие, најверојатно, ќе бидат јавно повикани сами да си ги подигнат, а во иднина ќе можат да го прават тоа по електронски пат или со СМС-порака, велат во Нов пензиски фонд.
Но, над 20.000 члена од двата приватни пензиски фонда им се дистрибуирани известувањата со нула салдо, што веројатно ги шокирало работниците, коментираат во двете друштва. Значи, објаснуваат во друштвата, работодавците не плаќале пензиски придонес за нив. Ова е една од придобивките на двостолбниот пензиски систем, велат во Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС), работниците да откријат дали газдата им плаќа или не придонеси, колку редовно и на колкава плата.
Добро е тоа дека вработените со новиот пензиски систем ќе дознаат дека се изиграни. Но, целата работа завршува тука, зашто според расположливите правни лекови, ниту еден не помага во лекување на овој проблем. Во МАПАС велат дека немаат законска обврска да ги пријавуваат таквите случаи, а со исто образложение се и двете пензиски друштва. „Членовите потпишуваат индивидуални договори зашто целиот нов систем е поставен на индивидуален принцип. Тие немаат никаков директен контакт со работодавците" е толкувањето од двете друштва. Друштвата немаат ниту законска обврска фирмите-неплаќачи да ги пријават во Министерството за труд и социјална политика, зашто имињата на фирмите и на нивните членови се строго доверливи. Ниту државниот пензиски фонд не може да ги натера газдите редовно да ги уплаќаат придонесите, зашто и тие немаат комуникација со Трудовата и со Финансиската инспекција. Единствено што може да сторат е да ги советуваат работниците сами да ја истераат правдата докрај и да ги пријават работодавците кај Трудовата инспекција.
Но, ваквиот правен механизам многу не го користат работниците поради стравот дека ќе останат на улица, или дека без да им се платат придонесите ќе не можат да се пензионираат. Мал е бројот на приватни тужби против газдите. Пасивна е и Трудовата инспекција, која и покрај тоа што фирмата може да ја затвори поради неплаќање придонеси, досега такво нешто се нема случено. (Ј.Ј.)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Мамдани објави водич за имигранти: „Вака треба да реагирате ако ве пресретне имиграционата“
Новиот градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, објави видео на социјалните мрежи во кое ги објаснува правата на мигрантите кога се среќаваат со агенти на американската Служба за имиграција и царина (ICE).
Видеото беше објавено неколку дена откако федералните агенти извршија рација во Менхетен, предизвикувајќи протести во близина на Кинеската четврт.
Мамдани, кој ќе ја преземе функцијата градоначалник на 1 јануари, рече дека ќе заштити околу три милиони имигранти кои живеат во Њујорк. „Сите можеме да се спротивставиме на ICE ако ги знаеме нашите права“, рече тој.
Know your rights. Protect your neighbors.
New York is — and always will be — a city for all immigrants. pic.twitter.com/nuntRzgEwq
— Zohran Kwame Mamdani (@ZohranKMamdani) December 7, 2025
Објавувањето на видеото дава прв поглед на тоа како Мамдани планира да ги управува тензиите меѓу политиката на „град засолниште“ на Њујорк и федералните операции за имиграција на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп.
Мамдани, кој ќе стане првиот муслимански градоначалник на Њујорк, освои 50,4 проценти од гласовите, победувајќи го поранешниот гувернер Ендру Куомо на демократските прелиминарни избори и општите избори. Трамп најави репресија врз градовите засолниште и се закани дека ќе ги задржи федералните средства од локалните самоуправи кои одбиваат да соработуваат со федералните органи за спроведување на имиграцијата.
Со оглед на тоа што ICE спроведува рации во неколку американски градови, упатствата на Мамдани би можеле да влијаат на однесувањето на милиони имигранти во Њујорк кога ќе се сретнат со федерални агенти.
Во видеото, Мамдани ги наведува клучните права на луѓето кои се среќаваат со агенти на ICE. Тој објасни дека луѓето имаат право да одбијат да разговараат со федералните агенти за имиграција, да ги снимаат без да им ја нарушуваат работата и да им забранат влез во приватни простори.
Според Мамдани, агентите на ICE не можат да влегуваат во домови, училишта или приватни простории на работни места без судска наредба потпишана од судија.
„ICE има законско право да ве лаже, но вие имате право да молчите. Ако ве приведат, секогаш можете да прашате: „Дали сум слободен да заминам?“ и да продолжите да прашувате додека не добиете одговор“, рече Мамдани во видеото.
Свет
Зеленски: Преговорите со Америка не се лесни
Разговорите со американските претставници за мировниот план за Украина беа конструктивни, но не и лесни, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски пред планираните консултации со европските лидери во наредните денови.
Во саботата, Зеленски разговараше со специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, а се очекува да се сретне и со француските, британските и германските лидери во Лондон денес. Планирани се понатамошни разговори во Брисел.
„Американските претставници ги знаат основните украински позиции“, рече Зеленски во своето вечерно обраќање. „Разговорот беше конструктивен, иако не и лесен“, додаде тој.
Трамп рече дека завршувањето на војната на Русија во Украина, која сега се приближува кон својата четврта година и е најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна, останува неговиот најтежок предизвик во надворешната политика.
И покрај посредништвото на САД и повремените контакти на високо ниво, напредокот во мировните преговори е бавен, а споровите околу безбедносните гаранции за Киев и статусот на територијата окупирана од Русија сè уште не се решени.
Москва вели дека е отворена за преговори и ги обвинува Киев и Западот за блокирање на мирот, додека Украина и нејзините сојузници велат дека Русија одолговлекува и користи дипломатија за да ги консолидира своите придобивки.
Европските лидери поддржаа постепен дипломатски процес за Украина, поврзан со долгорочни безбедносни гаранции и континуирана воена помош. Трамп, сепак, се фокусираше на постигнување брз договор и поделба на товарот, а дипломатите предупредуваат дека сите разговори остануваат кревки и ранливи на промените во политиката на САД, објавува „Ројтерс“.
Свет
Вода протече низ таванот на Лувр, оштетени стотици вредни предмети
Во познатиот музеј Лувр во Париз, се случи протекување на вода, а неколку стотици предмети од египетскиот дел беа оштетени. Инцидентот се случува само неколку недели откако дрската кражба на накит покрена прашања за безбедноста на музејот и застарената инфраструктура, објавува The Guardian.
Заменик-директорот на музејот, Франсис Штајнбок, потврди дека „помеѓу 300 и 400 дела“ биле погодени од протекувањето, откриено на 26 ноември. Како што објасни, станува збор за „египтолошки списанија“ и „научна документација“ што ја користат истражувачите.
Штајнбок нагласи дека оштетените предмети, кои датираат од крајот на 19-ти и почетокот на 20-ти век, биле „исклучително корисни“, но „во никој случај не се уникатни“. „Ниеден историски артефакт не беше засегнат од оваа штета“, рече тој. „Во оваа фаза, немаме непоправливи и дефинитивни загуби во овие колекции.“
Лувр објави внатрешна истрага, наведувајќи случајно отворен вентил во системот за греење и вентилација, што предизвикало истекување на вода низ таванот на крилото Молиен, каде што се чувале вредни документи.
Директорот на музејот додаде дека „целосно застарениот“ систем не функционирал со месеци и дека неговата замена не е закажана до септември 2026 година.
Инцидентот дополнително го привлече вниманието кон проблемите со инфраструктурата на музејот, кои почнаа гласно да се дискутираат по кражбата на накит од 102 милиони долари во октомври, кога банда ги украде вредните предмети сред бел ден за само седум минути.
„Оштетените дела ќе бидат сушени, испратени во книговезница за реставрација, а потоа вратени на полиците“, објави Штајнбок.
За да се финансираат потребните структурни подобрувања, Лувр, исто така, објави зголемување на цените на билетите кон крајот на ноември.
Зголемувањето од 45% значи дека туристите од надвор од ЕУ, вклучувајќи ги посетителите од САД, Велика Британија и Кина, ќе платат 32 евра за влез. Музејот очекува овој потег да ги зголеми годишните приходи за околу 23 милиони долари. Лувр, за потсетување, го посетиле 8,7 милиони луѓе во 2024 година, од кои 69% биле странски државјани.

