Свет
Наместо во „Бунарџик“ 15.000 евра за Елена Ристеска

Ревизорите сметаат дека незаконски од буџетот на Дирекцијата се потрошени и 300.000 евра за рекламата за промовирање на Македонија на Си-ен-ен
Ревизорите сметаат дека незаконски од буџетот на Дирекцијата се потрошени и 300.000 евра за рекламата за промовирање на Македонија на Си-ен-ен
Евровизискиот настап на Елена Ристеска во Атина лани бил поважен за тогашната владина гарнитура од подготовката на слободната економска зона „Бунарџик“ за изградбата на фабриката на „Џонсон контролс“. Дирекцијата за слободни економски зони незаконски потрошила 15.000 евра за поддршка на нашата претставничка на Евровизија, иако парите биле предвидени за „Бунарџик“, утврди Државниот завод за ревизија.
Во ревизорскиот извештај, објавен вчера, се посочува дека настапот на Ристеска требало да биде поддржан од Министерството за култура, а не од Дирекцијата, на чие чело тогаш беше Ракип Дочи. Ревизорите сметаат дека лани незаконски и ненаменски од буџетот на Дирекцијата се потрошени и 300.000 евра за рекламата за промовирање на Македонија на Си-ен-ен. Заводот за ревизија се сомнева на незаконско трошење на државни пари за мобилни телефони и нафтени деривати за службените возила.
„Дирекцијата склучила Договор со фирмата ‘29 Мај’ за градежни работи на ‘Бунарџик’ за објектот на ‘Џонсон контролс’ во вредност од 283.000 евра, без претходна согласност од Бирото за јавни набавки. Немало ни потврда дека се обезбедени пари. Фирмата, поради извршени дополнителни работи, со анекс-договор побарала доплата од уште 247.000 евра. Тој договор не е потпишан од новиот директор на Дирекцијата за слободни зони бидејќи вредноста се зголемува за 90 отсто, што е спротивно на Законот за јавни набавки“, пишува во ревизорскиот извештај.
Ревизијата во октомври лани ги потврдила обврските кон „29 Мај“, кои според најновите пресметки изнесуваат 670.000 евра. Според ревизорите, неплаќањето на овој долг создава можност за судски спор со неизвесен исход. Тие укажуваат дека пред четири години Управниот одбор на Дирекцијата без тендер ја ангажирал консултантската куќа „Грант Тортон“ за изработка на физибилити-студија и информативен меморандум за „Бунарџик“, што е спротивно на Законот за јавните набавки.
Ревизијата во Дирекцијата за слободни економски зони откри и неправилности при делење откази.
„Во 2003 година, за време на подолготрајно отсуство на директорот, тогашниот заменик-директор без овластување на пет вработени им поделил откази поради технолошки вишок. За решенијата за отказ се поведени повеќе судски спорови, кои можат да резултираат со враќање на вработените на работа, а со тоа и со исплата на буџетски пари за направените судски трошоци и заостанатите плати“, оценуваат ревизорите.
Против Дирекцијата за слободни економски зони во тек се и судски процеси за неисплатени обврски со вкупна вредност од околу 450.000 евра, чија наплата со камата може да предизвика непредвидени расходи во Буџетот. Дирекцијата ја тужат фирмите „Слимко“, „Пелагонија“ и „Бетон“.
Ниту еден од претходните директори на Дирекцијата вчера не беше достапен за да ги коментира наводите од ревизорскиот извештај.
Државно земјиште незаконски продадено на „Фени“
Државата во 2004 година му продала на „Фени индустри“ над 890.000 квадратни метри градежно изградено земјиште во рамките на Слободната економска зона „Долина на никелот“ во Кавадарци, по цена од 36 денари за квадрат. „Фени“ платил вкупно околу 500.000 евра за земјиштето што државата, согласно со Законот за слободните економски зони, не смее да го продава.
Ревизорите ја доведуваат во прашање законитоста на целиот процес на стекнување право на сопственост врз земјиштето и стопанисувањето со него. Тие констатираа дека Дирекцијата нема добиено никакви приходи од „Фени индустри“, што и’ следуваат согласно со Договорот за основање и започнување со работа на слободната зона во Кавадарци. Не е подготвен ниту ценовник за трошоците според кој би се наплаќале услугите што ги врши организационата единица на Дирекцијата, „Фени индустри“.
„Во зоната ‘Фени индустри’ не се спроведуваат во целост одредбите за 24-часовно обезбедување контрола на влез на физички лица и транспортни средства од лице ангажирано од Дирекцијата за слободни економски зони. Контрола има само осум часа“, укажуваат ревизорите.
Според ревизорскиот извештај, пресметките и плаќањата за истражување и експлоатација на никел во рудникот „‘Ржаново“, каде што се копа руда за „Фени“, не се прават согласно со владината одлука со која се определени критериумите и висината на надоместокот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Зошто нема жртви во еден од најмоќните земјотреси во историјата?

И покрај исклучително силниот земјотрес со магнитуда од 8,8 степени што го погоди рускиот полуостров Камчатка, немаше пријавени жртви. Неколку лица беа повредени.
Руската академија на науките соопшти дека земјотресот е најсилниот што го погодил регионот од 1952 година. Неговата магнитуда од 8,8 степени според Рихтеровата скала го става меѓу 10-те најмоќни земјотреси досега. Исто така, беше најтешкиот од 2011 година кога катастрофален земјотрес со магнитуда од 9,1 степени ја погоди Јапонија предизвикувајќи масивно цунами и нуклеарна катастрофа во Фукушима.
Земјотресот предизвика цунами високо до четири метри, а дел од градот Северокурилск беше потопен. Земјотресот оштети згради и предизвика тревоги и евакуации во неколку земји од Пацификот. Како е можно да нема жртви?
Епицентарот на земјотресот бил во Тихи Океан. Американскиот геолошки завод објави дека земјотресот се случил на длабочина од 19,3 км, околу 125 км од Петропавловск-Камчатски, град со 165.000 жители на брегот на заливот Авача.
Епицентарот бил на повеќе од 100 км од најголемиот град Камчатка, кој, генерално, е еден од најретко населените региони во Евроазија. Полуостровот има вкупно население од речиси 342.000 жители, а фактот дека епицентарот бил на повеќе од 100 км од најголемиот град значително го намалил директното влијание врз поголемите популации.
Не се пријавени поголеми штети на клучната инфраструктура во градот. Исто така, беше потврдено дека Меѓународниот аеродром „Петропавловск-Камчатски“ работел нормално по катастрофалниот земјотрес.
Земјотресот оштетил градинка, но внатре немало никој.
Russia 🇷🇺!
The walls of the “Rodnichok” kindergarten in Petropavlovsk, Kamchatka Peninsula, collapsed following the 8.7-magnitude earthquake. No children were present at the time, as the building was under repair. pic.twitter.com/gQ0SaXlC9u
— Islamist Cannibal (@Raviagrawal300) July 30, 2025
„Според Геолошкиот завод на САД, областа има релативно мала популација, па затоа не се очекуваат поголеми штети или повреди на локалното население или имотот“, изјави научничката Каролина Орчистон, директорка на Центарот за одржливост на Универзитетот во Отаго, за Центарот за научни медиуми.
Руските научници нагласија дека иако земјотресот бил многу силен, неговата прецизна локација значително го намалила интензитетот на тресењето на земјата во областите во кои живеат луѓе, објавија руските медиуми.
Земјотресот од 1952 година уби над 2.000 луѓе во градот Северокурилск, истиот што сега е делумно потопен. Сепак, повеќето од тие жртви загинаа од цунамито, а не директно од земјотресот.
Камчатка и рускиот Далечен Исток се наоѓаат на Тихоокеанскиот Огнен Прстен, геолошки активна област позната по силни земјотреси и вулкански ерупции бидејќи неколку големи тектонски плочи се среќаваат и судираат таму. Камчатка е затоа една од најсеизмички активните области во светот и често доживува силни земјотреси.
Покрај фактот дека изградбата е приспособена на стандардите што им овозможуваат на зградите да издржат значителни сеизмички потреси, високото ниво на подготвеност на локалното население исто така одигра клучна улога во намалувањето на последиците.
Градоначалникот на округот, Александар Овсјаников, рече дека има доволно време за евакуација на сите од погодените острови. „Сите луѓе се во зоната за безбедност од цунами“, рече тој на кризниот состанок.
Гувернерот Валери Лимаренко им изјави на руските новински агенции дека најважно е да нема жртви. „Нашите Северокурилци се многу искусни, ова не е првпат да им се случи ова, 2.400 луѓе внимателно се искачија на повисоките области и сè уште се таму“, рече тој.
Експертите веруваат дека високиот степен на подготвеност на локалното население, вклучително и редовната едукација, вежбите за евакуација и навремениот одговор, е клучен фактор за намалување на последиците од толку силни земјотреси и цунами.
Свет
Намалено предупредувањето за Хаваите

Предупредувањето за цунами за Хаваите е намалено, објави Тихоокеанскиот центар за предупредување од цунами.
Ова значи дека постои можност за силни бранови, мали поплави и силни струи, но не се очекува големо цунами.
„Евакуираните може да се вратат дома“, рече гувернерот на Хаваи, Џош Грин.
На луѓето им се советува да возат полека и да бидат безбедни, а воедно да внимаваат на поплави во некои области.
Според Пацифичкиот центар за предупредување од цунами, бран од 1,74 метар досега беше регистриран во Кахулуи, Мауи, а бран од 1,5 метар беше регистриран во Хаила, Хаваи.
Свет
Земјотрес во Русија на 30 јули предизвика цунами во Америка на 29 јули

Силен земјотрес со јачина од 8,8 степени според Рихтеровата скала го погоди полуостровот Камчатка на рускиот далечен исток во средата наутро во 11.24 по локално време. Набргу четири брана го погодија Северокурилск во руската Сахалинска област.
Сепак, до моментот кога првите бранови стигнаа до Хаваите неколку часа подоцна, според локалното време, таму беше вторник вечер.
Тоа е затоа што брановите, во календарска смисла, се вратија во минатото.
Додека се движеле на исток, брановите oд цунамито ја преминале Меѓународната датумска линија, невидлива граница што го дели Тихиот Океан и разграничува еден ден од следниот.
Фото: Цунами во Русија по потресот