Свет
Ќе одговараат ли судиите за пресудите за „Раштански Лозја“

Ќе се утврдува ли одговорноста за судиите што донеле незаконски и противречени пресуди во случајот „Раштански лозја“? Засега никој од надлежните не сака да се впушти во процена околу можностите да се случи такво нешто.
Ќе се утврдува ли одговорноста за судиите што донеле незаконски и противречени пресуди во случајот „Раштански лозја“? Засега никој од надлежните не сака да се впушти во процена околу можностите да се случи такво нешто.
Претседателот на Основниот суд – Скопје 2, Бекир Шаини, суд кој го водеше овој случај во прв степен, вели дека се’ уште не се официјално известени за одлуката на Врховниот суд, кој неодамна го прифати барањето за заштита на законитоста на Јавното обвинителство на Македонија.
„Она што го имаме како сознание е добиено преку медиумите. Дали има основа за поведување одговорност дополнително ќе одлучиме“, додава Шаини. Инаку, во донесувањето ослободителна пресуда на „Раштански Лозја“ беа вклучени двајца судии, од кои судијката Славица Попчевска (јатрва на Снежана Попчевска од скопска „единица“, за која се води постапка за случајот „Бачило“) во меѓувреме е избрана за апелациона судијка во Скопје, додека Владо Џилвиџиев се’ уште работи во истиот суд. Доколку се постави прашањето за одговорноста на основните судии, по истиот принцип, ќе треба да се утврди и одговорноста на повисоките судии, кои во втор степен одлучувале по истиот предмет и ја потврдиле ослободителната пресуда за четворицата обвинети за „Раштански Лозја“.
Новиот Закон за судски совет ја прошири основата на субјектите кои можат да го иницираат прашањето за утврдување на одговорноста на носители на судска функција. Законот предвидува тоа да може да го иницира член на Судскиот совет, претседателот на матичниот суд, претседател на повисок суд, Општа седница на Врховниот суд. Во составот на Судскиот совет по функција седат и претседателот на Врховниот суд, Дане Илиев, и министерот за правда, Михајло Маневски. Судскиот совет, кој се’ уште не е докомплетиран и работи само со 10 члена, поради блокадата во Собранието околу предлозите на Комисијата за избори и именување и на шефот на државата, се’ уште не почнале со избор и разрешувања судии, кои треба да се изгласаат со двотретинско мнозинство на членовите. За сега, само се констатира престанувањето на судиската функција, кај оние што исполнуваат услови за пензионирање.
Судејќи, барем според првичните изјави, одговорните уште во стартот почнаа да си ја префрлаат топката од едни на други. Претседателот на Судскиот совет, Бекир Исени, го прозва Врховниот суд, првиот човек на највисокиот суд во државата, Дане Илиев, потсети на Законот и рече дека таква можност имаат и пониските судови и член на судски совет. Најсимптоматична беше изјавата на министерот за правда, Михајло Маневски, кој не сакаше да прогнозира дали ќе се побара одговорност за судиите, но рече „не верува дека повредите биле од суштинска природа“.
Додека трае молкот за последиците од одлуката на Врховниот суд за „Раштански Лозја“, во медиумите проструи веста дека еден од четворицата обвинети во овој случај, есккомандантот на „лавовите“ Бобан Утковски, е во комбинација за висока позиција во МВР. Како реакција на ваквите медиумски тврдења, завчеравечер скопската телевизија А1 ја објави веста дека, наводно, стасала писмена порака од Брисел, која била сублимирана во поентата дека Европа не сака да ги види во власта обвинетите за „Раштански Лозја“.
Заедничкиот став, според информации на А1, веќе го испратиле до македонската Влада. Ваквиот став, наводно, бил производ на најавите дека токму Утковски е поставен на висока позиција во Бирото за јавна безбедност, излезена низ полициско хиерархиските пресметки. Телевизијата објави дека Утковски бил експресно разрешен од местото помошник во Бирото. Во извештајот на западните дипломати бил споменат и Љубе Бошкоски, во контекст на заложбите на македонската Влада да го врати предметот од Хрватска.
Од МВР тврдат дека споменатиот Утковски воопшто не бил во комбинација за високо место во Бирото за јавна безбедност. Оттаму, сепак, потврдуваат дека Утковски се појавил пред надлежните од МВР со ослободителната пресуда в раце и барал да биде вратен на старото работно место. Владини извори за „Утрински весник“ негираат дека во каков било пишан документ, за време на формални или неформални средби, воопшто било отворено прашањето на „Раштански Лозја“, како и за преземање на предметот за Љубе Бошкоски од Хрватска.
Извори на „Утрински весник“ од правосудните кругови тврдат дека актуелната власт не крие дека е заинтересирана за враќање на овој предмет од Хрватска и интензивно се проучуваат можностите за такво нешто во меѓународните договори што ја регулираат правната помош и предавањето предмети.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Трамп: Ги помирив „Абербајџан“ и Албанија

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера погрешно изјави дека посредувал во мирот меѓу Азербејџан и Албанија. Грешката се случила за време на интервјуто со конзервативниот коментатор Марк Левин во неговата истоимена радио емисија.
Претседателот во живо ги пофали своите мировни напори, повторувајќи го своето тврдење дека завршил седум војни за време на својот втор мандат.
Trump is once again showcasing his high level of geography knowledge: the US president claimed to have reconciled "Aberbaijan" with Albania.
He likely meant the conflict between Azerbaijan and Armenia… https://t.co/hEXoEtUYiX pic.twitter.com/6zDjxQHmeq
— NEXTA (@nexta_tv) August 20, 2025
„Знаете, тоа се многу неверојатни, неверојатни работи“, рече Трамп пред да се обиде да ја спомене неодамна договорената мировна декларација меѓу Азербејџан и Ерменија, која ги доближи земјите до мир – но не го заврши целосно нивниот 37-годишен конфликт.
„Видовте Абер… Баиџан. Тоа беше голем конфликт што траеше 34, 35 години со, хм, Албанија. Размислете за тоа“, рече претседателот.
Трамп не само што погрешно ја изговори Ерменија како „Албанија“, туку неодлучно го изговори и името Азербејџан.
фото: принтскрин
Европа
Си-ен-ен: Путин нема да се сретне со Зеленски, ова се причините

И покрај сигналите од Вашингтон за можна средба меѓу Владимир Путин и Володимир Зеленски, Кремљ засега тоа го отфрла. Си-ен-ен пишува дека рускиот претседател не е, и можеби никогаш нема да биде, подготвен да седне на маса со Зеленски.
Откако Белата куќа објави дека идејата за билатерална средба е договорена, Кремљ веднаш ги намали очекувањата. Советникот на Путин, Јуриј Ушаков, рече дека „се зборувало за подигнување на нивото на претставниците на Русија и Украина“, но без да ги спомене самите лидери.
Министерот за надворешни работи Сергеј Лавров додаде во интервју за државната телевизија дека Москва „не отфрла никаква форма на работа“, но нагласи дека состаноците на високите функционери мора да бидат подготвени „со најголема грижа“. Според жаргонот на Кремљ, средбата Путин-Зеленски нема да се случи наскоро.
Путин ја започна војната со признавање на самопрогласените „републики“ Донецк и Луганск. Оттогаш, тој не ја призна Украина како независна држава, тврдејќи дека таа е дел од руската историја и култура.
Аналитичарката Орисија Луцевич од тинк-тенкот „Чатам Хаус“ вели дека средбата со Зеленски би била еден вид пораз за Путин: „Тој би морал да седне со претседател кого го смета за шега од земја што за него не постои“.
Кремљ систематски ја доведува во прашање легитимноста на украинскиот претседател, а официјалната реторика го нарекува Зеленски само „киевски режим“.
Татјана Становаја, аналитичарка во Центарот Карнеги Русија Евроазија, верува дека Путин го гледа американскиот претседател Доналд Трамп како клучен посредник. Русија очекува Вашингтон да изврши притисок врз Киев да се откаже од територијата што сè уште ја контролира.
Досега, Зеленски јасно ги отфрли ваквите барања. Становаја додава дека Путин нема да ризикува „заседа“ во која сите негови услови би биле одбиени. Наместо тоа, Русија би можела да предложи нови разговори во Истанбул, но со повисоко ниво на делегација.
Трамп напиша на Truth Social во понеделникот дека „започнал подготовки за средба Путин-Зеленски“. Но, следниот ден призна дека за тоа прашање не е постигната согласност: „Јас некако го поставив, но тие се оние што одлучуваат“.
Сепак, Путин нема причина да брза. Тој доби на самитот со Трамп во Алјаска, американскиот претседател се откажа од условите за прекин на огнот пред преговорите, а заканите за санкции исчезнаа. Во меѓувреме, Русија ги засили своите напади – само во понеделникот, лансираше 270 беспилотни летала и 10 ракети кон украинските градови.
Како што заклучува Си-ен-ен, единственото непознато сега е – кого ќе обвини Трамп ако овој обид за преговори пропадне.
фото: принтскрин
Европа
Комарците шират болести, а бројот на заразени лица се зголемува во Европа

Европа годинава потврди рекорден број случаи на болести што се пренесуваат преку комарци, како што се чикунгунија и вирусот Западен Нил, што ги прави „нова нормалност“ поради климатските промени, соопшти во среда Европската агенција за здравје.
Европа е погодена од подолги и поинтензивни сезони за болести што се пренесуваат преку комарци, соопшти Европскиот центар за превенција и контрола на болести (ECDC).
„Оваа промена е предизвикана од климатски и еколошки фактори како што се зголемувањето на температурите, подолгите лета, поблагите зими и промените во врнежите од дожд – проблеми што се комбинираат за да создадат поволни услови за комарците да напредуваат и да пренесуваат вируси“, според ECDC.
Директорката на агенцијата, Памела Ренди-Вагнер, изјави дека Европа влегува во нова фаза каде што „подолгото, пораспространето и поинтензивно пренесување преку комарци станува новата нормалност“. Комарецот што може да го пренесе вирусот чикунгунија, Aedes albopictus, се воспоставил во 16 европски земји и 369 региони, во споредба со само 114 региони пред една деценија, според ECDC.
Европа потврди 27 случаи на чикунгунија досега оваа година, што е нов рекорд. За прв пат, локално пренесен случај е потврден во Алзас, во североисточна Франција. Тоа е „исклучителен настан на оваа географска ширина, што покажува дека ризикот од пренесување на болеста продолжува да се шири на север“, соопшти агенцијата.
Од 1 јануари до 13 август, осум европски земји потврдија 335 случаи на локално пренесување на вирусот Западен Нил и 19 смртни случаи. Италија е најтешко погодената земја со 274 случаи.
Селин Госнер, раководител на Одделот во ECDC за болести што се пренесуваат преку храна, вода, векторски и зооноза, нагласи дека превенцијата е поважна од кога било, преку координирани јавни иницијативи и мерки за лична заштита. ECDC им советуваше на жителите на погодените региони да се заштитат од каснувања од комарци со користење репеленти, носење долги ракави и панталони и користење мрежи против комарци.
фото: принтскрин