Свет
Пари на рака, вештачење од ракав
Нарачани судски вештачења и
погрешни анализи од нестручни вешти лица се дел од проблемите во правосудниот
систем, тврди Алексеј Дума, директор на Институтот за судска медицина
Нарачани судски вештачења и
погрешни анализи од нестручни вешти лица се дел од проблемите во правосудниот
систем, тврди Алексеј Дума, директор на Институтот за судска медицина
Нарачани судски вештачења за кои се плаќа во кеш, политички притисоци за
прикривање докази, погрешни анализи направени од нестручни вешти лица се само
дел од проблемите во правосудниот систем во Македонија, поради кои во затвор
често одат лица што се погрешно осудени без докази. Ова го тврди Алексеј Дума,
директор на Институтот за судска медицина како одговор на прашањето дали во
земјава може да се нарача судско вештачење.
– Дали се договараат судии и адвокати не знам, но имам информации дека им се
плаќа во кеш. Граѓаните на Македонија не се од втор ред и ним не може да им се
суди со докази кои веќе во ниедна европска земја не се користат и не се
прифаќаат. Постојат и силни политички притисоци од луѓе на позиции за да се
спречи обезбедувањето докази. Приватни вешти лица со надворешен преглед на труп
немаат шанси да одговорат на прашања што судовите се’ почесто ги поставуваат,
но за жал, кај нас дури и се осудуваат луѓе врз основа на такви докази –
објаснува Дума.
Со тврдењето дека постојат судски вештачења фабрикувани по желба на оние што
плаќаат се согласува и Димитар Андоновски, претседател на Здружението на судски
вешти лица. Тој вели дека има случаи кога вешти лица прават нарачани
експертизи. Тие вешти наоди можат да го променат епилогот од судските процеси:
невини да лежат во затвор, а виновни да бидат на слобода.
– Ретко се случува да има големи разлики во вештачењата. На пример, во случајот
со британскиот возач Николас Морли, кога се одредуваше брзината со која тој се
движел, можно беше да има до 10 отсто разлика меѓу двата вешти наода. За тој
случај, според едното вештачење, брзината со која обвинетиот се движел била
околу 60 километри на час, а за другото 160 километри на час. Судот треба да
побара ново, независно вештачење, а потоа, ако утврди дека некое од двете
вештачења било нарачано, тогаш веднаш треба да се побара кривична одговорност –
вели Андоновски.
Според него, вештите лица подлежат на кривична одговорност ако се утврди дека
тие зеле пари за да изменат некое вештачење. Тој тврди дека постојат случаи
кога е поведена судска постапка против вешти лица за вакви малверзации.
Дума вели дека хаотичната состојба во судскиот систем е резултат на
несоработката помеѓу државните институции која, според него, во моментов е
најлоша во неговата триесетгодишна кариера.
Од друга страна, пак, некои од експертите тврдат дека разлики во вештачењата
може да има само поради различните докази со кои располагаат вештите лица.
– Многу често се случува при вештачењето судот или, пак, инволвираните странки
да не ги достават сите расположливи докази до вештите лица. За жал, во некои
судови постои мислење дека вештите лица се тие што треба да прибираат докази со
цел да извршат вештачење. Ние немаме законско овластување, на пример, да бараме
Народната банка или МВР да ни достави докази, таква моќ единствено поседува
судот – вели Славко Белазелковски од Друштвото за вештачење „Ексинг“.
Според Белазелковски, вештите наоди може да се разликуваат ако двајца експерти
вршат вештачење со различни докази.
– Новите докази можат да го свртат вештачењето во комплетно поинаква насока.
Ако двајца вешти лица вршат анализа на исти докази, тогаш не би требало да
постојат разлики во нивниот конечен извештај – вели Белазелковски.
Случајот со британскиот возач Морли не е единствен пример во кој имаше
дијаметрално спротивни вештачења. Смртта на Трајан Бекиров (17), кој беше
пронајден удавен во реката Вардар, исто така предизвика сериозен сомнеж дека е
можно да се плати само да се добие спротивно вештачење. Според официјалниот
наод од обдукцијата, причината за смртта на Бекиров беше последица од давење.
На барање на Хелсиншкиот комитет имаше и второ вештачење од Бугаринот Георги
Банков, ангажиран како независен експерт за обдукциска анализа на телото на
Бекиров. Неговата анализа беше спротивна и го отвори прашањето дали Бекиров
починал од насилна смрт. На крајот, скопското Јавно обвинителство утврди дека
нема елементи за поведување обвинение против припадниците на полициските
„алфи“, кои учествувале во бркотницата со Бекиров, по која момчето загина.
Александар Манасиев,Ненад Мирчевски
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Силна експлозија на автомобил во главниот град на Индија, најмалку 10 мртви
Силна експлозија на автомобил-бомба потресе прометна област на индискиот главен град вчера, при што загинаа најмалку 10 лица, а десетици беа повредени, што ги натера властите да ги зајакнат безбедносните мерки низ целата земја. Цела Индија е на нозе, објави Си-ен-ен.
Експлозијата се случи во близина на иконската Црвена тврдина, позната и како Лал Кила, споменик од 17 век кој е симбол на независноста на Индија. Областа, популарна туристичка дестинација позната по своите живи пазари и улични продавачи, веднаш беше трансформирана во сцена на хаос и уништување.
Инцидентот, реткост за големата метропола со повеќе од 30 милиони луѓе, остави трага од пустош во срцето на Делхи. Снимките од местото на настанот покажаа ужасни сцени: густи, портокалови пламени во ноќното небо, уништени возила и жртви расфрлани преку улицата.

Причината за експлозијата сè уште е непозната, а индиската влада не потврди дали станува збор за намерен чин. Министерот за внатрешни работи Амит Шах вчера изјави дека властите „ги истражуваат сите можности“. Сепак, полицијата во Делхи го истражува случајот според индискиот закон за борба против тероризмот, потврди заменик-комесарот на полицијата во Северен Делхи, Раџа Бантија, за Си-ен-ен.

Повеќе од 30 лица се „сериозно повредени“, рече д-р Маниш Кумар Џа, лекар во локалната болница Лок Најак.
„Многумина нема да се опорават“, додаде тој во изјава за новинарите.

Индискиот премиер Нарендра Моди изрази сочувство до семејствата на жртвите. „Нека повредените закрепнат што е можно поскоро“, рече тој во објава на социјалната мрежа Икс.
Condolences to those who have lost their loved ones in the blast in Delhi earlier this evening. May the injured recover at the earliest. Those affected are being assisted by authorities. Reviewed the situation with Home Minister Amit Shah Ji and other officials.@AmitShah
— Narendra Modi (@narendramodi) November 10, 2025
Министерот за одбрана Раџнат Сингх во вторник најави дека „наодите од истрагата наскоро ќе бидат објавени“.
„Би сакал цврсто да ја уверам нацијата дека одговорните за оваа трагедија ќе бидат изведени пред лицето на правдата и нема да бидат поштедени под никакви околности“, напиша Сингх на Икс.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Украинците ја нападнаа Русија со дронови: погодена голема рафинерија за нафта
Рафинерија за нафта во рускиот град Саратов беше нападната од украински беспилотни летала во текот на ноќта, според објавите на локалните канали на Телеграм кои споделија снимки на кои наводно се гледаат експлозии во објектот.
Гувернерот на областа Саратов, Роман Бусаргин, потврди на Телеграм дека беспилотните летала оштетиле цивилна инфраструктура, но не кажа директно дали самата рафинерија била погодена. Руските медиуми објавија дека по инцидентот привремено се воведени ограничувања за летови на регионалниот аеродром.
Ukrainian attack drones just successfully struck Russia's Saratov oil refinery, setting the facility ablaze.
The refinery, owned and operated by Russia's Rosneft, processes about 7 million tons of crude oil per year. pic.twitter.com/9S9Qn45YfF
— OSINTtechnical (@Osinttechnical) November 10, 2025
Рафинеријата во Саратов произведува повеќе од 20 видови нафтени деривати, вклучувајќи бензин, дизел, мазут и битумен. Според податоците на украинскиот Генералштаб, во 2023 година фабриката преработила околу 4,8 милиони тони сурова нафта.
Саратов е важен индустриски центар, сместен на околу 150 километри од границата со Казахстан и приближно 600 километри источно од украинскиот фронт.
Инцидентот се случил во време кога Русија бележи серија слични експлозии и пожари во објектите на енергетската инфраструктура, а Москва сè повеќе ја обвинува Украина за напади со беспилотни летала врз цели длабоко на руска територија.
фото: принтскрин
Свет
(Фото) Пчела „Луцифер“ пронајдена во Австралија
Австралиските научници открија нов вид на автохтона пчела со ситни рогови, на која ѝ го дадоа соодветното „пеколно“ име, Луцифер, објави Би-би-си.
Видот Megachile lucifer беше откриен од истражувачи додека набљудуваа ретко диво растение кое расте исклучиво во областа Бремер Рејнџс во Западна Австралија, околу 470 километри источно од Перт.
Женките имаат мали рогови
Според водечкиот истражувач, докторката Кит Прендергаст од Универзитетот Куртин, „карактеристичните мали рогови“ се присутни само кај женките и би можеле да се користат за одбрана, собирање полен и нектар или за собирање материјали како смола за градење гнезда.
„Женката ги има овие неверојатни мали рогови на лицето“, рече д-р Прендергаст. „Кога го пишував описот на новиот вид, во тоа време ја гледав серијата на Нетфликс ‘Луцифер’ и името совршено се вклопуваше. Плус, јас сум голем обожавател на ликот, па немаше прашање.“
Името Луцифер, што на латински значи „носител на светлина“, според нејзините зборови, исто така ја симболизира потребата од поголема заштита и истражување на австралиските пчели и подобро разбирање на тоа како се опрашуваат загрозените растенија.
Во христијанската теологија, Луцифер често се идентификува со паднат ангел кој се побунил против Бога и бил исфрлен од рајот поради неговата ароганција. Иако латинското име Луцифер првично значи „носител на светлина“ и се однесува на утринската ѕвезда (Венера), подоцна стана симбол на Сатаната во библиската и теолошката традиција.
Се бара заштита
Студија објавена во Journal of Hymenoptera Research ги повикува властите официјално да ја прогласат областа каде што се откриени нов вид пчели и ретко диво растение за заштитено подрачје за да се спречи уништување на шумите и уништување на живеалиштата.
„Бидејќи новиот вид и загрозеното растение се наоѓаат на истата мала област, и двете би можеле да бидат изложени на ризик од губење на живеалиштата и закани како што се климатските промени“, предупреди д-р Прендергаст. Таа додаде дека многу рударски компании дури и не ги земаат предвид автохтоните пчели во нивните проценки на влијанието врз животната средина.
„Како резултат на тоа, може да губиме неоткриени видови, вклучително и оние што играат клучна улога во зачувувањето на загрозените растенија и екосистеми. Ако не знаеме кои пчели постојат и од кои растенија зависат, би можеле да ги изгубиме и двете пред дури и да ги знаеме“, заклучи таа.
фото: принтскрин

