Свет
Над 460 загинати во верските судири во Нигерија
Бројот на загинатите во верските судири во Нигерија се искачи на 464 лица, јавуваат светските агенции.
Бројот на загинатите во верските судири во Нигерија се искачи на 464 лица, јавуваат светските агенции. Претходно беше соопштено дека во четиридневните судири во градот Џос, во северниот дел на земјата, загинале 192 лица. Судирите меѓу христијаните и муслиманите беа предизвикани од изградбата на џамија во христијанскиот дел на градот. Во моментот во Џос е воведен полициски час. /крај/фк/ст
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Фон дер Лајен: Трамп не треба да се меша во европската демократија
Доналд Трамп не треба да се меша во европската демократија, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, реагирајќи на острите критики што американскиот претседател ги упати кон Европа во последните денови. Нејзината изјава следеше по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД, која предизвика немири во Брисел, пишува „Политико“.
Фон дер Лајен нагласи дека одлуката за раководството на една земја им припаѓа исклучиво на нејзините граѓани. „Не е до нас, кога станува збор за избори, да одлучиме кој ќе биде лидер на земјата, туку на народот на таа земја… Тоа е суверенитет на гласачите и тоа мора да се заштити“, рече таа.
„Никој друг не треба да се меша, нема сомнение за тоа“, додаде таа, директно коментирајќи ја контроверзната стратегија на САД објавена минатата недела.
Новата стратегија на САД содржи тези што се одобрени од крајната десница во Европа, како што е унгарскиот премиер Виктор Орбан, но и од Русија. Во документот се тврди дека Европа се соочува со „цивилизациска смрт“ во следните 20 години. Исто така, ги критикува европските напори за потиснување на крајнодесничарските партии, нарекувајќи ги политичка цензура, и отворено зборува за „поттикнување отпор кон сегашната европска траекторија во рамките на европските нации“.
Фон дер Лајен истакна дека токму поради ваквите закани ЕУ предложила пакет мерки познат како Штит за демократија, кој има за цел да ја зајакне борбата против странското мешање на интернет, особено за време на изборите.
Иако таа рече дека отсекогаш имала „многу добри работни односи“ со американските претседатели, вклучувајќи го и сегашниот, претседателката на Комисијата рече дека Европа треба да се сврти кон себе. „Јас сум убеден трансатлантски граѓанин со сето срце. Но, што е толку важно? Важно е ние… да бидеме горди што сме Европска Унија, да ги погледнеме нашите силни страни и да се справиме со предизвиците што ги имаме“, рече таа.
„Секако, нашиот однос со Соединетите Американски Држави се промени. Зошто? Затоа што се менуваме. И толку е важно да имаме на ум: каде е нашата позиција? Која е нашата сила? Работиме на тоа. Да бидеме горди на тоа. Да се залагаме за обединета Европа. Тоа е нашата задача… да се погледнеме себеси и да бидеме горди на себе“, заклучи фон дер Лајен.
Реакцијата од Брисел доаѓа откако американскиот претседател ја опиша Европа во интервју за „Политико“ како неуспешна група нации предводени од слаби луѓе. „Мислам дека се слаби“, рече Трамп за европските претседатели и премиери, додавајќи: „Не мислам дека знаат што да прават. Европа не знае што да прави“.
„Политико“ неодамна го именуваше Доналд Трамп за најмоќната личност што ја обликува европската политика, ставајќи го на врвот на својата годишна листа на лица со најголемо влијание врз насоката на Европа во наредната година.
фото/депозитфотос
Свет
Руската централна банка: ЕУ нема право да ги користи нашите средства за да ѝ помогне на Украина
Руската централна банка денес изјави дека објавените предлози на Европската унија за користење на нејзините средства се нелегални и дека го задржува правото да ги користи сите расположливи средства за заштита на своите интереси.
„Механизмите за директно или индиректно користење на средствата на Банката на Русија, како и сите други форми на неовластено користење на средствата на Банката на Русија, се нелегални и спротивни на меѓународното право, вклучително и кршење на принципот на суверен имунитет на имотот“, соопшти банката.
Банката се повика на соопштението за медиумите на Европската комисија, објавено на 3 декември, во кое се наведени две решенија за поддршка на финансиските потреби на Украина во 2026 и 2027 година.
Според едно од овие решенија, Европската комисија би можела да позајми пари од финансиските институции на ЕУ кои поседуваат замрзнати средства на руската централна банка со цел да издаде заем на Украина за репарации.
Руските претставници постојано повторуваат дека таквата акција ќе наиде на „најсилна реакција“.
Централната банка изјави дека спроведувањето на ваквите планови ќе биде оспорено пред „национални судови, судски тела на странски земји и меѓународни организации, арбитражни судови и други меѓународни судски инстанци, а потоа спроведување на судски одлуки на териториите на земјите-членки на ООН“.
фото/депозитфотос
Европа
(Видео) Украина спроведува невиден напад: се шири листата на цели во Русија
Украина соопшти дека нејзините беспилотни летала со долг дострел погодиле голема нафтена платформа во Каспиското Езеро за прв пат оваа недела, што означува нова ескалација во сè поинтензивната кампања на Киев за прекинување на приходите од енергија на Москва што ја финансираат нејзината војна. Мисијата, која претходно беше ненајавена, означува значително проширување на списокот на цели на Украина, објавува Си-ен-ен.
„Ова е првиот украински напад врз руската инфраструктура поврзан со производството на нафта во Каспиското Езеро“, изјави за Си-ен-ен извор во Службата за безбедност на Украина, нарекувајќи го „уште еден потсетник за Русија дека сите нејзини претпријатија што работат за војна се легитимни цели“. Нападот бил насочен кон нафтената платформа Филановски во сопственост на Лукоил, за која се вели дека е најголемото нафтено поле во рускиот сектор на Каспиското Море. Си-ен-ен. контактирал со Лукоил и руското Министерство за одбрана за коментар.
Ukraine has struck a large Russian oil platform in the Caspian Sea.
The Security Service of Ukraine (SBU) struck the Filanovsky offshore platform, operated by Lukoil-Nizhnevolzhskneft, marking Ukraine's first strike against Russian oil production infrastructure in the Caspian… pic.twitter.com/u6UCzRnEqn
— Meanwhile in Ukraine (@MeanwhileInUA) December 11, 2025
Сè пожестоки напади врз руската енергија
Кампањата на Украина за длабоки напади врз руските енергетски објекти започна сериозно на почетокот на 2024 година, но од почетокот на август Киев значително ги засили своите напори, удвојувајќи го она што украинскиот комесар за санкции Владислав Власиук го нарекува „долгорочни санкции“ насочени кон најголемата финансиска линија на Русија. Украина сега се насочува кон сè поширок спектар на цели, вклучувајќи не само рафинерии, туку и инфраструктура за извоз на нафта и гас, цевководи, танкери, а сега и инфраструктура за дупчење.
More footage of the area near the Syzran refinery in the Samara region, Russia. Russian air defense tried to intercept the Ukrainian UAVs. pic.twitter.com/f9NPR4udtx
— (((Tendar))) (@Tendar) December 5, 2025
Промена на стратегијата и западната поддршка
Ескалацијата доаѓа во критичен момент од војната. Неодамнешните мировни напори предводени од САД само се чинеше дека ги зацврстуваат максималистичките барања на Русија, додека силите на Москва напредуваат бавно на неколку фронтови. Ова, заедно со глобалната презаситеност со нафта што ги ублажува пазарните шокови, ги наведе западните сојузници сè повеќе да ја поддржуваат кампањата.
That’s what I call real sanctions: Ukraine is shutting down Russian oil production (alone!)
Reuters: Transneft warned Russian oil producers they may need to cut output due to Ukrainian drone attacks on export ports and refineries
Zelenskyy calls it sanctions that work faster 1/ pic.twitter.com/UpShFOPfKf
— Tymofiy Mylovanov (@Mylovanov) September 16, 2025
Последици за Москва: од недостиг до пад на приходите
Додека Русија останува непопустлива во мировните преговори, нејзиниот нафтен сектор – најголемиот финансиски столб на војната – изгледа значително понестабилен отколку пред една година. Руските рафинерии преработуваат околу 6% помалку нафта отколку во ова време минатата година, а повторените напади, според аналитичарите, „го забавуваат темпото на какви било поправки“.
Gasoline crisis in Russia.
The situation in Primorsky Krai is getting worse.
In the first video I counted 85 cars in the queue! pic.twitter.com/gWt044YRPi— Evgen Istrebin 🇺🇦 (@evgen1232007) August 23, 2025
Во септември и октомври оваа година се појавија снимки од долги редици автомобили на бензинските пумпи, а руската влада, соочена со недостиг во некои региони, го забрани извозот на бензин до крајот на годината. Ескалацијата на нападите се совпадна и со новите санкции на САД. Во октомври, Трамп најави целосно блокирачки санкции против најголемите руски нафтени компании – Роснефт и Лукоил.
Цените на руската сурова нафта оттогаш паднаа, што придонесе за пад на приходите од извоз на нафта на Русија на најниско ниво од февруари 2022 година. Во ноември, државните медиуми објавија дека приходите од нафта и природен гас се намалиле за речиси 34% во споредба со истиот месец минатата година.

