Кина објави дека направила голем чекор во потрагата по одржливи извори на енергија со откритието што може да го промени глобалниот енергетски пејсаж.

Имено, во рударскиот комплекс Бајан Обо, едно од најважните наоѓалишта на ретки минерали во светот, геолозите идентификувале огромни наоѓалишта на ториум – радиоактивен елемент кој, според експертите, би можел да ги задоволи енергетските потреби на Кина во следните 60.000 години. Ова откритие од дури милион тони ториум, многумина веќе го нарекуваат пресвртница во развојот на нуклеарната технологија и транзицијата кон чиста енергија.

Откритието доаѓа во време кога Кина забрзано бара алтернативни извори на енергија за да ја намали зависноста од јаглен, да го стабилизира снабдувањето и да ги намали емисиите на стакленички гасови.

Бидејќи областите богати со ториум се мапирани на дури 234 локации низ Кина, Пекинг одлучи да вложи напори во развојот на технологии кои би можеле да ја направат основа за идните нуклеарни централи.

Ториумот е радиоактивен елемент кој се наоѓа во природата во многу поголеми количини од ураниумот. Научниците го гледаа како можна замена за ураниум во нуклеарните реактори со децении, но само во последните неколку години имаше сериозни инвестиции во развојот на технологии кои би можеле да го користат. Главната предност на ториумот е тоа што може да произведе многу повеќе енергија од ураниумот – проценките сугерираат дека ториумот има до 500 пати поголем енергетски потенцијал од ураниум-232, кој вообичаено се користи во нуклеарните централи.

Реакторите со ториум произведуваат помалку радиоактивен отпад, се побезбедни и постабилни и носат помал ризик од топење на јадрото. Дополнително, отпадот што се создава со неговото распаѓање е радиоактивен за пократок временски период, така што проблемот со долгорочно складирање на нуклеарниот отпад е значително намален.

За разлика од ураниумот, ториумот не може лесно да се користи за производство на нуклеарно оружје, што го прави поприфатлив од безбедносна перспектива. Конечно, ториумот е пообилен, поевтин за екстракција, а депозитите се порамномерно распоредени низ светот.

Ториумот го има и во Европа, иако наоѓалиштата се помали од оние во Азија или Австралија. Во Европа најзастапен е во Норвешка, а значителни количини се откриени и во Финска, Шведска, Франција и Португалија.

Поголемиот дел од ториумот во Европа се наоѓа во форма на моназитни песоци, кои често се појавуваат заедно со руди од ретка земја и титаниум. Норвешка е особено интересна бидејќи нејзините наоѓалишта се поврзани со големи наоѓалишта на ретки минерали во јужниот дел на земјата.

Иако Европа во моментов нема големи проекти за развој на реактори за ториум како Кина, интересот за ториумот расте токму поради тоа што нуди можност за користење на домашните ресурси за сигурно и стабилно снабдување со енергија, без зависност од увоз на ураниум или фосилни горива.

Обединетите нации упатија итен апел да се соберат 11,2 милиони долари за помош на Уганда да се справи со избувнувањето на заразната болест ебола, од која досега починаа две лица.

Во денешното соопштение, ОН соопштија дека средствата ќе бидат доволни за покривање на одговорот на ебола од март до мај во седум области со висок ризик, објави Ројтерс.

„Целта е брзо да се спречи епидемијата и да се реши нејзиното влијание врз јавното здравје, како и поврзаните социо-економски животи на погодените луѓе“, рече Касонде Мвинга, претставник на Уганда во Светската здравствена организација (СЗО).

Администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп одлучи да ја замрзне странската помош, а американското финансирање за здравствениот сектор на Уганда е намалено, со што е погоден буџетот за јавно здравје на земјата, според владини претставници.

Уганда прогласи епидемија на многу заразна и често смртоносна болест во јануари во главниот град Кампала и досега има регистрирано 10 случаи, по смртта на медицински работник во единствената болница за заразни болести во земјата, соопшти агенцијата.

Најмалку 16 патници и членови на екипажот се повредени кога крузер налетал на бура кај брегот на Нов Зеланд.

Мирното патување се претвори во кошмар, објави „Дејли мејл“. Крузерот Crown Princess беше на средина на двонеделното патување кога наиде на бура придружена со силни ветришта што доведе до огромни бранови во близина на Милфорд Саунд на југозападниот дел од јужниот остров на Нов Зеланд.

Cruise ship holidays are not so easy. The Crown Princess was caught in a severe storm while cruising around New Zealand. Passengers and crew were thrown about. Sixteen people were injured. pic.twitter.com/U29fVHTbxi

— Sprinter Observer (@SprinterObserve) March 3, 2025

Снимката забележана во кујната на бродот го покажува хаосот што настанал кога крузерот наишол на високи бранови и нагло се навалил, принудувајќи ги вработените да се држат цврсто за да не паднат.

Персоналот во кујната потоа мораше да се подготви за следниот голем удар од огромниот бран, додека патниците во кафетеријата и рестораните очајно грабале се што можеле за да обезбедат стабилност.

Crown Princess cruise ship faces severe weather on a round trip from Sydney to New Zealand, injuring 16 people as it tilts sideways pic.twitter.com/6YSKM9tZ8n

— The Project (@theprojecttv) March 3, 2025

На снимките на социјалните мрежи се гледа како чинии, тенџериња и тави паѓаат на подот и храната лета низ кујната додека бродот за крстарење бил погоден од силна бура. Базенот на палубата се прелевал секогаш кога бродот ќе се наведнел.

Раководството соопшти дека екипажот брзо реагирал и дека безбедноста на бродот во ниту еден момент не била загрозена.