Европа
Меркел договара средба со Трамп напролет и му одговора дека Европејците судбината ја држат во рацете
Судбината на Европската унија е во нејзините сопствени раце, рече германската канцеларка Ангела Меркел индиректно одговарајќи му на избраниот американски претседател Доналд Трамп , кој смета дека по Велика Британија и други земји ќе започнат да ја напуштаат ЕУ, истовремено извори од нејзината влада изјавија дека работи на организација на средба со Трамп веќе оваа пролет.
Според изворите кои ги наведува Reuters, германската канцелара Ангела Меркел му понудила на новиот американски претседател Доналд Трамп средба во САД на којашто таа би допатувала во својство на челник на групата Г20 со која претседава Германија. Таа досега разговарала со него само еднаш, кусо откако победи на претседателските избори на 8-ми ноември.
Во разговорот кој во понеделникот заеднички го објавија германскиот весник Bild и британскиот The Times, Трамп изјави дека отсекогаш имал „многу почитување“ кон Меркел, но нејзината одлука од 2015-та да дозволи влез на милиони имигранти во Германија ја нарече „катастрофална грешка која отворила можност за терористичките напади.
Меркел во текот на прес-конференцијата со новозеландскиот премиер Бил Инглиш одби да ги коментира изјавите и рече дека ќе ја почека инаугурацијата на Трамп, и оти подоцна со него ќе соработува на сите нивоа на власта.
„Лично чекам на инаугурацијата на американскиот претседател. Тогаш, се разбира, ќе почнеме да работиме на сите нивоа“, порача Меркел.
Во врска со изјавите на Трамп за иднината на ЕУ, Меркел во продолжени рече дека „Мислам оти ние Европејците ја држиме својата судбина во нашите сопствени раце“.
Германската јавност со загриженост реагираше на изјавите на Трамп во врска со ЕУ, НАТО и можните вонредни царини за германските автомобили.
„Ние тргнуваме од тоа дека американските партнери ќе се придржуваат на меѓународните договори со дефинирани обврски и правила на Светската трговска организација“, изјави германскиот министер за надворешни работи Франк-Валтер Штајнамер, реагирајќи на споменатото интервју на Трамп во кое ги доведува во прашање досегашните трговски правила меѓу САД и ЕУ.
Германскиот вицеканцелар и министер за економија, Зигмар Габриел, рече дека на изјавите на Трамп не треба да се реагира „избрзано“, туку да се почека тој да ја преземе претседателската должност.
Во врска со намерите на Трамп да ја покачи за 5 отсто царината на германските автомобил, Габриел заклучи дека таквиот вид протекционизам дополнително би наштетил на американската автомобилска индустрија. На забелешката на Трамп дека на улиците на Њујорк повеќе може да се видат германски автомобили отколку американски, Габриел изјави дека „Американците би требало да почнат да прават подобри автомобили“.
Претставниците на германското стопанство реагираа, пак, со загриженост на изјавите на новиот американски претседател.
„Со своите изјави Доналд Трамп ја доведува во прашање постојната форма на трговија, како и досегашниот облик на економска соработка, вели Ерик Швејцер, претседател на Германската индустриска и трговска комора.
Претседателот на Здружението на извозниците Антон Бернер од Ангела Меркел побара итен состанок со Трамп. „Кој верува дека ЕУ е втемелена само за да им наштети на САД, тој има многу екстремни претстави“, рече.
Во врска со оцените на Трамп за тоа дека НАТО е застарен, и дека не успеал во одбраната од терористичките напади, германскиот трансатлантски координатор Јирген Хардт изјави дека Reuters дека не очекува дека Конгресот ќе дозволи САД да се откаже од својата клучна улога во НАТО,
Рече и дека повеќе американски конгресмени, вклучително претседателот на сенатската комисија за вооружените сили Џон Мекејн, пред неколку седмици му кажале дека Вашингтон ќе остане веродостоен партнер на НАТО, и дека Трамп нема да го повлече распоредувањето на 4.000 американски војници во Полска, што се случи со одлуката на претседателот на заминување Барак Обама, десетина дена пред стапувањето на должноста на неговиот наследник./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Фарските Острови го легализираа абортусот, само пет европски земји сè уште се придржуваат кон забраната
Фарските Острови повеќе не се меѓу европските земји и автономни региони кои не дозволуваат абортус по барање. Минатиот четврток, парламентот на оваа автономна и самоуправна нација во рамките на Кралството Данска гласаше со тесно мнозинство (17 наспроти 16) за промена на многу рестриктивниот закон од 1956 година, така што абортусот по барање сега ќе биде достапен таму до крајот на 12-тата недела од бременоста.
„Ова е голем момент за жените од Фарските Острови, кои сега можат да се чувствуваат почитувани во сопствената земја. Тие конечно имаат право сами да одлучуваат за своите тела“, изјави за данската телевизија (DR) Хервор Палсдотир, пратеник од левичарската Републиканска партија во парламентот, во кој доминираат три партии од социјалдемократскиот блок.
🇫🇴 The parliament of the Faroe Islands voted on Thursday to legalise abortion until the end of the 12th week of pregnancy, overturning a decades-old law that prohibited abortions in most cases. pic.twitter.com/bBXHm4c78s
— Joakim 🌹🇳🇴🇪🇺 (@joakial_) December 5, 2025
Тренд на либерализација во Европа
Фарските Острови се придружија на трендот на либерализација на абортусот во Европа, односно ја напуштија сè помалата група земји со рестриктивни закони. Андора останува единствената европска земја со целосна забрана за абортус, без никакви законски исклучоци. Абортусот по барање во моментов не е дозволен ниту во Малта, Полска, Монако и Лихтенштајн.
Треба да се додаде и дека Фарските Острови (околу 55.000 жители) имаат една од највисоките стапки на фертилитет во Европа (1,9). Просечната стапка на фертилитет во Европа е околу 1,4. За да може секоја генерација од населението да биде заменета со следната генерација, без потреба од имиграција, потребна е стапка од 2,1. Сè под тоа значи намалување на домашното население.
Европа
Украина не се откажува од еден услов, Зеленски подготвува одговор на Трамп
Украина подготвува нов мировен план што ќе го презентира пред Белата куќа, додека борбите на истокот од земјата продолжуваат. Клучниот услов на Киев е да избегне какви било територијални отстапки кон Русија, што го потврди и претседателот Володимир Зеленски, нагласувајќи дека „нема право“ да се откаже од украинска територија, јавува Би-Би-Си.
Дипломатската офанзива на Киев
Изјавата на Зеленски дојде во понеделник за време на состанокот со европските и НАТО лидери и е дел од поширокиот напор да се одвратат Соединетите Американски Држави од поддршката на мировниот договор за кој сојузниците стравуваат дека ќе вклучува премногу отстапки и ќе ја остави Украина ранлива на идни напади.
На дипломатската турнеја на Зеленски низ Европа ѝ претходеа интензивни, но неуспешни преговори меѓу американските и украинските претставници во текот на викендот.
Врвниот помошник на украинскиот претседател, Рустем Умеров, го информираше Зеленски за деталите од приватниот самит и директните разговори меѓу САД и рускиот претседател Владимир Путин. Според извештаите, нов украински предлог би можел да им биде испратен на Американците уште денес.
„Немаме никакво морално или законско право“
Зборувајќи за можноста за предавање на територија, Зеленски беше експлицитен.
„Русија инсистира да се откажеме од територија, но не сакаме да се откажеме од ништо“, изјави тој на прес-конференција.
„Немаме законско право да го сториме тоа, според украинскиот закон, нашиот устав и меѓународното право. И немаме никакво морално право“, додаде тој, повторувајќи го својот долгогодишен став дека секоја промена на границата ќе мора да биде одобрена од граѓаните на референдум.
Контроверзни точки од американскиот план
Според извештај на Интерфакс-Украина, Зеленски откри дека почетниот американски план од 28 точки, кој Киев и европските лидери го отфрлија како премногу проруски, сега е намален на 20 точки.
Тој нагласи дека „проукраинските“ точки не се отстранети од нацртот, но дека нема „компромиси“ за територијата.
Тој ја издвои контролата врз источниот регион Донбас и нуклеарната централа Запорожје како „најчувствителни“ прашања. Протечена верзија на планот поддржан од САД предлага Украина да ѝ ја отстапи целосната контрола врз Донбас на Русија, иако силите на Кремљ не успеаја целосно да го освојат по речиси четири години војна. Планот, исто така, предвидуваше енергијата произведена во Запорожје, најголемата нуклеарна централа во Европа, да се дели меѓу Русија и Украина.
Европска поддршка и идни гаранции
Брзо закажаниот состанок во Лондон во понеделник, на кој присуствуваа Зеленски, британскиот премиер Сер Кир Стармер, францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Фридрих Мерц, беше протолкуван како јасен знак за поддршка на Украина во нејзиниот отпор кон притисокот од Белата куќа. Даунинг стрит соопшти дека лидерите се согласиле дека разговорите предводени од САД претставуваат „критичен момент“ и го повториле својот повик за „праведен и траен мир што вклучува силни безбедносни гаранции“.
Природата на тие идни безбедносни гаранции останува клучно отворено прашање. Додека Велика Британија и Франција предложија распоредување на меѓународни трупи во Украина, Германија и Италија изразија скептицизам во врска со идејата. Исто така, не е јасно до кој степен САД би биле подготвени да поддржат такви аранжмани.
По Лондон, Зеленски отпатува во Брисел на средби со шефот на НАТО Марк Руте и претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, а денес е во Италија за да се сретне со премиерката Џорџа Мелони.
Реакции од Москва и Вашингтон
Додека дипломатите преговараат, руските напади на терен продолжуваат. Во текот на ноќта, градот Суми во северозападна Украина остана без електрична енергија по нападот со руски беспилотни летала. Регионалниот гувернер рече дека повеќе од десетина беспилотни летала ја погодиле енергетската инфраструктура. За среќа, немало жртви во нападот.
Москва ги опиша разговорите со Белата куќа како „конструктивни“, иако нема индикации дека Кремљ ги напуштил целите што ги поставил на почетокот на инвазијата во февруари 2022 година.
Од друга страна, американскиот претседател Доналд Трамп во неделата го издвои Зеленски како главна пречка за постигнување мировен договор. Тој им рече на новинарите дека Русија е „задоволна“ со мировниот план на САД, но дека е „малку разочаран што претседателот Зеленски не го прочитал“, иако не беше потврдено дали тоа навистина е случај.
Европа
(Видео) Нов масовен напад: руски беспилотни летала го бомбардираат украинскиот град Суми
Руски беспилотни летала го нападнаа северниот украински град Суми доцна синоќа, што е втор голем напад врз градот за 24 часа, предизвикувајќи прекин на електричната енергија, изјави регионалниот гувернер.
Right now, Sumy is under a drone attack — 15 explosions in just half an hour.
Most of the city is without power, the water supply is on backup, and hospitals are running on generators.
russia is a terrorist state. pic.twitter.com/YMFfkrdNy5
— UAVoyager🇺🇦 (@NAFOvoyager) December 8, 2025
„Во рок од половина час, Русите извршија повеќе од 10 напади со беспилотни летала врз градот“, напиша гувернерот Олех Хрихоров на Телеграм. „Во Суми нема електрична енергија. Дел од критичната инфраструктура работи на резервни извори на енергија“, рече Хрихоров.
Тој рече дека службените лица проверуваат дали има жртви и дека струјата ќе биде вратена штом ќе биде безбедно. Суми, град со околу 250.000 жители, беше честа цел на руски напади пред почетокот на војната во февруари 2022 година.
Претходно, истакна Хрихоров, руски беспилотни летала погодија станбена зграда во градот, при што беа повредени седум лица.
Руските напади врз Украина веќе со месеци се насочени кон енергетски цели таму.

