Европа
Варшава ги отфрла критиките од Брисел поради Уставниот суд

Полска, членката на Европската унија на којашто Брисел ѝ се заканува со санкции какви што досега не се видени во блокот поради нејзината реформа на Уставниот суд која ја оценува како спорна, ја одби критиката и оцени дека спорот е решен.
Полската конзервативна влада предводена од партијата Правда и справедливост (PiS), во својот одговор кој во понеделникот го испратила до Европската комисија, уште еднаш „изјавите за системската закана за владеењето на правото во Полска ги оценува како неосновани“.
Според мислењето на Варшава, законите кои неодамна ги донесе мнозинството во парламентот, а опозицијата ги оцени како неуставни, „одговараат на европските стандарди“ и „водат сметка за целата низа препораки од Венецијанската комисија“, тело на Советот на Европа. „Така што прашањето на работењето на Уставниот суд е решено во целост и конечно“, се наведува во текстот на полската влада.
Полската влада во истото писмо го обвинува потпретседателот на Европската комисија, Франс Тимерманс, дека „го политизира случајот“ и дека „ги повикува другите членки на ЕУ да создадат единствен фронт со ЕК насочен против Полска“. Притоа официјална Варшава „го повикува потпретседателот на ЕК да престане со таквото дејствување“,
Спорната реформа на Уставниот суд од пред една година поттикна политичка криза и улични протести во Полска, но владата на премиерката Беата Шилдо има стабилно мнозинство и голема поддршка со која надмоќно победи на изборите кон крајот на 2015 година.
Варшава и Брисел преговараат во врска со реформата на полскиот Уставен суд започнаа уште во мај 2016 година, со цел Варшава да не добие опомена поради состојбата на владеењето на правото во државата
„Сé додека полскиот Уставен суд е спречуван во спроведувањето на вистинската уставна контрола, нема да може ефикасно да надгледува дали законските акти одговараат на основните права“, истакнаа ланскиот мај од ЕК.
Полската премиерка Беата Шидло тогаш остро возврати, истакнувајќи дека нејзината влада „никогаш нема да попушти пред уцените“. Полскиот парламент, пак, ја повика владата „да се спротистави на секое делување насочено против државниот суверенитет“.
Европската комисија на 13-ти јануари годинава покрена дијалог со полските власти откако тамошната опозиција обвини дека новата конзервативна влада, меѓу другото, го изменила законот за Уставниот суд, што довело до негово парализирање.
Дијалогот е покренат во склоп на рамката за заштита на владеењето на правото кое може да доведе до активирање на членот 7 од договорот за ЕУ, кој предвидува суспендирање на правот на глас на држава членка која не го почитува основните начела и вредности на ЕУ, а што досега ниеднаш не е употребено. Тој механизам ЕК го усвои во март 2014 година, по критиките дека несоодветно реагирала на „заканите за демократските стандарди“ во Унгарија.
Ова е првпат овој механизам да биде покренат, а се состои од три чекора: процена на ЕК, потоа препорака на ЕК до земјата членка да го исправи она што не е во согласност со европското законодавство и одговорот на таа држава. Доколку се утврдат недостатоци и таа земја членка се согласи тоа да го исправи, постапката се прекинува, а во спротивно Комисијата може да предложи активирање на членот 7.
Варшава имаше време две седмици да одговори на мислењето на Комисијата, а потоа треба да работи со Брисел на решавање на проблемот на кои е предупредена. Доколку тоа не се случи во „разумен рок“, ЕК може да ѝ испрати препорака со формален рок до кој тоа би требало да го стори, доколку сака да го избегне покренување и постапка на активирање на членот 7.
Конзервативна влада во Варшава во декември 2015 година го измени законот според кој Уставниот суд од петнаесет членови сега мора да ги носи одлуките со двотретинско мнозинство од гласовите и со најмалку тринаесет судии присутни на седницата, наместо досегашните девет. Опозицијата критикува дека сега партијата PiS може лесно да ја блокира секоjа одлука на судот која е спротивна на партискиот став и оти го пременила редоследот на предметите за разгледување. Во ова партија, пак, тврдат дека законот воведува ред во Уставниот суд и ги отстранува пречките за спроведување на изборните ветувања.
Полскиот уставен суд тогаш веднаш оцени дека главните одредби од новиот закон за нивната работа, која ги усвои конзервативното парламентарно мнозинство, содржат бројни неправилности и причина за сериозна правна криза во Полска, а членовите на конзервативната влада веднаш предупредија дека нема да ја признаат одлуката на судот, бидејќи според нив е донесена спротивно од новиот закон за уставниот суд. Предупредија, исто така, дека нема да ја објават во службениот весник. Одлуката на владата е во спротивност со ставот на Европската унија, која е критична кон споменатите реформи./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Гранатирање кај најголемата нуклеарна централа во Европа, се крева црн чад; МААЕ издаде предупредување

Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) извести за ново гранатирање во близина на нуклеарната централа „Запорожје“, најголемиот таков објект во Европа под руска окупација, објавува „Киев индипендент“.
„Она што некогаш беше практично незамисливо – гранатирање или друга воена активност што се одвива во близина на големите нуклеарни објекти – стана редовна појава за време на оваа ужасна војна“, рече генералниот директор на МААЕ, Рафаел Гроси.
Набљудувачите на МААЕ на теренот видоа „црн чад што се издигаше од три блиски локации“ по гранатирањето. Раководството на централата, кое беше формирано од Русија, ѝ соопшти на агенцијата дека артилериските гранати паднале на речиси 400 метри од складиштето за дизел-гориво, што се наоѓа надвор од самата централа.
Агенцијата не ја припиша одговорноста на ниедна страна, иако Москва ја обвини Украина за нападот.
Нуклеарната централа Запорожје, која се наоѓа во окупираниот град Енергодар, произведуваше околу 20 % од електричната енергија на Украина пред руската инвазија. Руските сили ја окупираа во март 2022 година.
МААЕ со месеци предупредува за сериозните ризици од нуклеарна несреќа велејќи дека Русија ја користи централата за да изврши притисок врз Украина и нејзините меѓународни партнери. Според извештаите, московските сили стационирале војници и опрема во објектот и редовно го гранатираат околното подрачје.
Русија тврди дека електраната е нејзина сопственост како дел од нелегалната анексија на Запорошката област и наводно гради нови далноводи за да ја поврзе со сопствената енергетска мрежа.
фото: принтскрин
Европа
Главниот осомничен за исчезнувањето на Медлин Мекен излезе од затвор

Главниот осомничен за исчезнувањето на Медлин Мекен е ослободен од германски затвор, каде што издржувал казна за неповрзано кривично дело.
Кристијан Брикнер бил изнесен од затворот од својот адвокат. Не бил виден во автомобилот, но полицијата потврдила дека го напуштил затворот „Зенде“.
Брикнер бил осуден за силување постара жена во португалскиот град Праја да Луз во 2005 година и ќе носи електронска белезица за следење по неговото ослободување од затворот „Зенде“ во близина на Хановер.
48-годишниот германски државјанин никогаш не бил обвинет за никакво кривично дело поврзано со случајот на Мекен. Тој негира каква било вмешаност.
Медлин исчезнала во португалското одморалиште Праја да Луз во 2007 година. Таа и нејзините браќа и сестри биле оставени да спијат во апартманот додека родителите Кејт и Гери отишле во близок ресторан.
Исчезнувањето на Медлин стана еден од најпознатите нерешени случаи на исчезнати лица во светот.
Германските обвинители посочија докази, вклучително и податоци од мобилен телефон, што укажуваат дека Брикнер можеби бил во близина кога таа исчезнала и постојано тврдат дека тој е одговорен.
Сепак, тие не пронајдоа доволно докази за да поведат обвинение.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Фотографии од Трамп и Епштајн проектирани на замокот Виндзор, извршени апсења

Четири лица се уапсени откако слики од принцот Ендру, Доналд Трамп и осудениот сексуален престапник Џефри Епштајн беа проектирани на замокот Виндзор, каде што кралот Чарлс ќе го угости американскиот претседател за време на неговата државна посета на Велика Британија.
Трамп пристигна во Велика Британија доцна вчера и денес ќе биде пречекан од кралот Чарлс во замокот Виндзор, околу 40 километри западно од Лондон.
Ова ќе биде негова втора посета на Велика Британија. Неговата прва државна посета, за време на која беше примен од покојната кралица Елизабета Втора во Бакингемската палата, беше во 2019 година.
Претходно во вторникот, демонстрантите развеаја огромен транспарент со фотографија од Трамп и Епштајн во близина на замокот Виндзор, а подоцна проектираа неколку слики од нив двајца, како и од принцот Ендру, на една од кулите на замокот.
Полицијата во соопштението наведе дека четири лица се уапсени под сомнение за злонамерна комуникација по „неовластена проекција“.
Everyone Hates Elon unveils a massive Epstein/Trump banner at Windsor Castle ahead of Trump's U.K. state visit! pic.twitter.com/Z78Rpr8GcC
— Leigh Kimmins McManus (@LeighMcManus1) September 15, 2025
„Нашите службеници брзо реагираа за да ја спречат проекцијата и четири лица беа уапсени. Спроведуваме темелна истрага со нашите партнери за околностите на овој инцидент и ќе дадеме дополнителни информации кога ќе бидеме во можност да го сториме тоа“, соопшти полицијата.
„Секоја неовластена активност околу замокот Виндзор ја сфаќаме исклучително сериозно“, додаде главната началничка на замокот, Фелисити Паркер.
An awkward start to the state visit: the campaign group Led By Donkeys are projecting images of Donald Trump together with Jeffrey Epstein onto Windsor Castle: pic.twitter.com/3tNF1guBWK
— Finlay Duncan (@FinlayD) September 16, 2025
Трамп се соочува со растечки прашања за неговиот однос со покојниот милијардер и осуден сексуален престапник Епштајн.
Трамп беше пријател со Епштајн пред да стане претседател, но имаше караница со поранешниот финансиер со години пред неговата смрт во затворот.