Европа
Истрага за нападот во Берлин покажа големи пропусти, ослободен приведениот Тунижанец

Системот за автоматско кочење го запрел камионот и избегнати се повеќе жртви, соопшти германското државно обвинителство во четвртокот на прес-конференција за истрагата за нападот на божикниот базар во Берлин вечерта на 19-ти декември која покажала големи безбедносни пропусти, но засега не открила ниеден од соучесниците ниту налогодавачи.
Во понеделникот 19-ти декември околу 20 часот 24-годишниот Тунижанец Анис Амри, уби 11 лица со украден камион во центарот на Берлин, а непосредно пред масакрот со огнено оружје го убил полскиот возач на камионот.
Смртоносниот поход на камионот е запрен по 70 до 80 метри благодарејќи на системот против судири кој го покренал автоматското кочење на камионот и со тоа „се избегнати уште потешки последици“, соопшти германското државно обвинителство. Со тоа ги потврди претходните информации кои ги пренесоа одредени германски медиуми.
Со истрагата е утврдено дека лицето коешто беше уапсено во средата, 40-годишен Тунижанец, не можел да биде лице за контакт со Анис Амри, соопшти портпаролката на сојузното обвинителство надлежно за тероризам, Фрауке Кохлер, и објави дека тој е ослободен од притвор.
Ова лице е уапсено бидејќи се сметало дека осомничениот како извршител на атентатот му испратило фотографија и порака, Според дневниот весник Suddeutsche Zeitung, неколку минути пред да се залета во толпата на божикниот базар, Амри на неидентификувано лице по испратило селфи и порака „Брату мој моли се, сé е добро, Господ тоа го сака, во кола сум, моли се за мене“.
Тие информации ја поткрепуваат тезата за барем пасивно соучесништво и на неа иследниците ги насочуваат своите напори подолго од една седмица, но засега без резултат.
„Со непроменет интензитет се продолжуваат истрагите за можното постоење на други учесници, налогодавачи или лица запознаени со плановите за атентатот“, изјави портпаролката.
Десет дена по атентатот и натаму не е јасно како Амри се провлекол по повеќемесечното набљудување и пред носот им избега на германската и на европската полиција.
Според Suddeutsche Zeitung, германскиот центар за борба против тероризмот GTAZ во текот на 2016 година повеќепати го разгледувал неговиот случај, но проценил дека постојат мали веројатности да изврши терористички напад. Во последниот извештај пет дена пред нападот, антитерористичкиот центар навел дека Амри бил запознаен со функционирањето на полицијата.
Германските власти знаеле дека младиот Тунижанец одржува блиски врски со германските џихадистички кругови и полицијата во Дортмунд го проценила како симпатизер на Исламската држава. Сојузното обвинителство во четвртокот ја потврди веродостојноста на видео снимката во која Исламската држава ја презема одговорноста за најкрвавиот исламистички напад извршен на германска почва.
Иследниците, исто така, долго време знаеле дека Амри на интернет проучувал начини за производство на бомби и во еден онлајн форум ги понудил своите услуги на бомбаш самоубиец, веројатно на еден член на Исламската држава, пишува уште Suddeutsche Zeitung.
Стручњаците од GTAZ утврдиле дека Тунижанецот менувал осум идентитети и оти слободно и постојано се движел по германската територија, како и дека одел во едно исламско училиште во Дортмунд за кое се сомневаат дека подготвува лица кои сакаат да ѝ се придружат на Исламската држава.
Веднаш по нападот германските власти признаа дека Тунижанецот, кој пристигнал од Италија како барател на азил, ѝ бил познат на полицијата и со месеци бил на списокот на потенцијално опасни лица. Од февруари до септември годинава во Берлин бил ставен под надзор на полицијата, бидејќи се сомневале дека подготвува атентат, по што поради недостиг од докази, неговиот предмет бил затворен.
Меѓу дилемите во истрагата се и 48-те часа по атентатот, а иследниците ја губат трагата на Амри во понеделникот навечер во Берлина и ја пронаоѓаат во средата вечерта во Холандија. Тој потоа со автобус 15 часа патува до француски Лион и потоа со воз до Шамбери и Милано, каде во текот на рутинска полициска контрола рано утрото на 23-ти декември пукал кон полицаецот по што е застрелан./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Захарова: Убедени сме дека Србите се свесни за ризиците поврзани со продажбата на оружје на Украина

Москва ги зеде предвид коментарите на српскиот претседател Александар Вучиќ за ревизијата на одредбите за српското воено производство по објавувањето на податоците од страна на Руската служба за надворешно разузнавање (СВР), потврди портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова.
Прес-уредот на Руската служба за надворешно разузнавање минатата недела објави дека српските воени компании ги снабдуваат Вооружените сили на Украина со муниција и покрај декларираната неутралност на Белград.
„И покрај ‘неутралноста’ декларирана од српските власти, српските воени компании продолжуваат да ја снабдуваат Украина со муниција. Покривањето на ова е шема што користи лажни сертификати на крајни корисници и земји посредници. Кога сме кај вторите, најчесто се споменуваат земјите од НАТО, имено Чешка, Полска и Бугарија“, нагласија тогаш руските разузнавачи.
Коментирајќи ги обвинувањата од Русија, српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека приватно разговарал за ова прашање со рускиот претседател Владимир Путин. Тој додаде дека е формирана комисија за да се испита веродостојноста на обвинувањата.
„Ги забележавме јавно изјавените уверувања на српските државни раководители дека ќе биде поведена ревизија на воено-техничката соработка на Белград со странски партнери, со цел да се идентификуваат измами со сертификати за крајни корисници. Претпоставуваме дека најавените мерки ќе овозможат навремено евидентирање и прекинување сомнителни извозни трансакции и ќе спречат испраќање воени производи на погрешна адреса“, рече Захарова.
Според Захарова, Русија е убедена дека „Србија е добро запознаена со сите ризици поврзани со паѓањето на производите од националниот воено-индустриски комплекс во рацете на режимот во Киев и ќе преземе ефикасни и доволни мерки за да се осигури дека ништо нема да фрли сенка врз добрите односи меѓу Москва и Белград“.
Европа
Зеленски: Русите го реструктуираа целото општество за да може да убиваат неказнето

Украинскиот претседател Володимир Зеленски синоќа реагираше на социјалните мрежи на ветувањето на рускиот лидер Владимир Путин дека ќе одговори на неодамнешниот напад на Киев врз руските воени аеродроми.
„Путин многу цврсто рече дека ќе мора да одговори на неодамнешниот напад врз аеродромите“, напиша американскиот претседател Доналд Трамп во објава на социјалните мрежи по телефонскиот разговор со Путин вчера.
Трамп делумно се осврна на нападот со беспилотни летала наречен „Операција Пајажина“ врз руските воени аеродроми во неделата, за кој се проценува дека уништил авиони и опрема во вредност помеѓу 4 и 6 милијарди евра. Белата куќа наводно не била информирана однапред за нападот од Украина.
„Многумина разговарале со Русија на различни нивоа. Сепак, ниту еден од овие разговори не донел сигурен мир ниту ја запрел војната“, одговори Зеленски во својата објава.
„За жал, Путин се чувствува неказнето. Дури и по сите ужасни руски напади, тој наводно подготвува повеќе таканаречени „одговори““, се вели во постот.
„Ова значи дека со секој нов напад, со секое одложување на дипломатијата, Русија покажува среден прст кон целиот свет – кон сите оние кои сè уште се двоумат да го зголемат притисокот врз неа“, забележа украинскиот претседател. „Сепак, Русија треба да бара мир. Токму во Москва мора да почнат да чувствуваат дека војната има цена, висока цена, а агресорот треба да ја плати највисоката цена“.
Зеленски изјави дека од почетокот на 2025 година, руската војска извршила напади врз Украина користејќи речиси 27.700 воздушни бомби, речиси 11.200 Шахед (дронови), речиси 9.000 други ударни дронови и повеќе од 700 ракети, вклучувајќи балистички ракети.
„Ова е темпото на руските напади, а тие намерно го поставија уште од првите денови од целосната војна. Русија ја реструктуираше целата своја држава, општество и економија за да може масовно и неказнето да убива луѓе во други земји“, напиша Зеленски.
Украинскиот претседател нагласи дека ако светот реагира слабо на заканите на Путин, тој го толкува ова како подготвеност да се затворат очите пред неговите постапки. Кога не чувствува сила и притисок, туку чувствува слабост, тој секогаш извршува нови злосторства. Тој го гледа таквиот став како премолчена дозвола: дозвола за нови злосторства, нови напади, нови убиства.
„Затоа ние во Украина сме благодарни на сите во светот кои се обидуваат да ја спречат оваа војна и руските напади. На сите кои му кажуваат на убиецот дека ќе биде повикан на одговорност. На сите кои велат дека руските ракети и бомби мора да престанат да одземаат невини животи“, нагласи Володимир Зеленски.
„И денес, на Денот на сеќавање на украинските деца убиени од руската агресија, ги потсетуваме моќните од овој свет на фактите. Ако моќните не го спречат Путин, тоа значи дека ја делат одговорноста со него. И ако сакаат да го спречат, но не можат, тогаш Путин повеќе нема да ги смета за моќни“, заклучи Зеленски.
Европа
(Видео) Борбени авиони на НАТО слетаа на автопатите во Финска и во Шведска

Сојузниците на НАТО одржаа големи воени вежби на автопатите во Финска и Шведска, демонстрирајќи ја способноста за брзо распоредување и дејствување во тешки услови според концепт познат како ACE (Agile Combat Employment), објави „Дифенс Индустри Јуроп“. Целта на ваквите вежби е да се зголеми флексибилноста и издржливоста на силите во потенцијално загрозените области.
Од 26 до 30 мај, Финска беше домаќин на редовна воздушна вежба наречена JPH, во која учествуваа повеќе од 20 сојузнички авиони и околу 2.000 регрути, резервисти и професионални војници. За прв пат, вежбата вклучуваше и операции на дел од автопатот, таканаречениот дел Баана, на патот број 4 во близина на воздухопловната база Тикакоски во Јивескила.
The Finnish Air Force's Baana 25 exercise has kicked off today. This week, the Air Force is operating from the Tikkakoski highway strip on E75, training in line with its mobile and dispersed battle concept. #ilmavoimat #baana25 pic.twitter.com/sr304XO1gZ
— Ilmavoimat (@FinnishAirForce) May 26, 2025
Финските авиони F/A-18 Hornet и Hawk извршија полетувања и слетувања на автопатот, на кои за прв пат им се придружија и холандските борбени авиони F-35A Lightning II од Кралските воздухопловни сили на Холандија.
Холандските пилоти извршија непрекинати полетувања и слетувања, а заедничките вежби со финските авиони F/A-18 дополнително ја зајакнаа соработката меѓу сојузничките авиони од четврта и петта генерација.
The Royal Netherlands Air Force F-35A fighter jets are participating in the exercise #Baana25 at Tikkakoski for the first time. Alongside the touch-and-go landings, @Kon_Luchtmacht🇳🇱 is conducting fighter integration training w/ 🇫🇮 F/A-18 fighters, operating out of Pirkkala AFB. pic.twitter.com/JbHJrW6iGy
— Ilmavoimat (@FinnishAirForce) May 26, 2025
Оваа обука е дел од финската доктрина за мобилно војување, која предвидува одржување на воздушни операции надвор од домашните бази доколку тие станат неупотребливи. Користењето на автопати за слетување и полетување е дел од воената обука во Финска уште од 1960-тите и сега дава важен придонес кон концептот на ACE на НАТО.