Европа
ОН повика на итен прекин на огнот во Донбас, Киев и Москва се обвинуваат меѓусебно

Во Обединетите нации се загрижени од заострувањето на ситуацијата на истокот од Украина, изјави во вторникот вечерта портпаролот на светската организација, Фархан Хак, додека Киев и Москва меѓусебно се обвинуваат за зголемувањето на судирите последните денови што предизвика најголем број жртви во последните неколку седмици и прекин на снабдувањето со електрична енергија и вода за населението во близина на линијата на разграничувањето на украинските и силите на рускојазичните одметнати региони.
Украинската армија и властите во рускојазичните самопрогласени ткн „народни републики“ во Донецк и Луганск меѓусебно се обвинуваат за почнување офанзива во индустрискиот град Авдеевка, кој е под контрола на силите лојални на Киев и за отворање оган од тешка артилерија со што се кршат договорите од Минск.
Градот Авдеевка или на украински Авдиивка, на 6 километри северно од Донецк, има околу 35 илјади жители, од кои 63 отсто се изјаснуваат како Украинци а 33 отсто како Руси, но големо мнозинство од 87 отсто го наведува рускиот како мајчин јазик, според пописот од 2001 година. Градот претставува важна железничка станица во регионот на Донбас.
„Длабоко сме загрижени за ескалацијата на конфликтот во регионот Донецк – Јасиноватаја – Авдеевка, на истокот од Украина, коишто, според информациите, доведоа до жртви“, изјави портпаролот на ОН, Фархан Хак за агенцијата РИА.
Портпаролот на генералниот секретар на ОН истакнал дека „зголемувањето на насилствата е директно кршење на договорите од Минск“. „Ги повикуваме сите страни да ги сопрат судирите“, порачал Хак.
Подоцна во вторникот по њујоршко време Советот за безбедност на ОН зад затворени врати ќе дискутира за ситуацијата во Донбас, соопштија од светската организација.
Осум украински војници загинале а 26 се ранети откако судирите се интензивирале во неделата, и тоа се најголемите загуби коишто украинската војска ги претрпела од средината на декември, според податоците на владата во Киев.
„Моменталната ескалација во Донбас е јасен показател дека Русија не ги почитува своите обврски од договорот од Минск и ја спречува стабилизацијата на ситуацијата“, велат од украинското министерство за надворешни работи, пренесе Reuters.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, пак, возврати дека Русија „поседува уверливи докази дека нападот крај Авдеевка го започнале украинските ’самостојни единици’, а украинската војска ги поддржала“.
Според договорот за примирјето договорен во белоруската престолнина Минск во февруари 2015 година, за кој гаранти се Украина, Русија, Франција и Германија, тешкото вооружување треба да е повлечено на стотина километри од линијата на раздвојувањето. Но меѓународните набљудувачи редовно известуваат за кршење на прекинот на огнот од двете страни, вклучително и оган од топови и минофрлачи.
Според податоците на ОН, најмалку десет илјади луѓе загинале во борбите од почетокот на граѓанската војна во февруари 2014 година, по протестите и превратот во Киев кога власта ја преземаа прозападно ориентираните сили./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Захарова: Убедени сме дека Србите се свесни за ризиците поврзани со продажбата на оружје на Украина

Москва ги зеде предвид коментарите на српскиот претседател Александар Вучиќ за ревизијата на одредбите за српското воено производство по објавувањето на податоците од страна на Руската служба за надворешно разузнавање (СВР), потврди портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова.
Прес-уредот на Руската служба за надворешно разузнавање минатата недела објави дека српските воени компании ги снабдуваат Вооружените сили на Украина со муниција и покрај декларираната неутралност на Белград.
„И покрај ‘неутралноста’ декларирана од српските власти, српските воени компании продолжуваат да ја снабдуваат Украина со муниција. Покривањето на ова е шема што користи лажни сертификати на крајни корисници и земји посредници. Кога сме кај вторите, најчесто се споменуваат земјите од НАТО, имено Чешка, Полска и Бугарија“, нагласија тогаш руските разузнавачи.
Коментирајќи ги обвинувањата од Русија, српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека приватно разговарал за ова прашање со рускиот претседател Владимир Путин. Тој додаде дека е формирана комисија за да се испита веродостојноста на обвинувањата.
„Ги забележавме јавно изјавените уверувања на српските државни раководители дека ќе биде поведена ревизија на воено-техничката соработка на Белград со странски партнери, со цел да се идентификуваат измами со сертификати за крајни корисници. Претпоставуваме дека најавените мерки ќе овозможат навремено евидентирање и прекинување сомнителни извозни трансакции и ќе спречат испраќање воени производи на погрешна адреса“, рече Захарова.
Според Захарова, Русија е убедена дека „Србија е добро запознаена со сите ризици поврзани со паѓањето на производите од националниот воено-индустриски комплекс во рацете на режимот во Киев и ќе преземе ефикасни и доволни мерки за да се осигури дека ништо нема да фрли сенка врз добрите односи меѓу Москва и Белград“.
Европа
Зеленски: Русите го реструктуираа целото општество за да може да убиваат неказнето

Украинскиот претседател Володимир Зеленски синоќа реагираше на социјалните мрежи на ветувањето на рускиот лидер Владимир Путин дека ќе одговори на неодамнешниот напад на Киев врз руските воени аеродроми.
„Путин многу цврсто рече дека ќе мора да одговори на неодамнешниот напад врз аеродромите“, напиша американскиот претседател Доналд Трамп во објава на социјалните мрежи по телефонскиот разговор со Путин вчера.
Трамп делумно се осврна на нападот со беспилотни летала наречен „Операција Пајажина“ врз руските воени аеродроми во неделата, за кој се проценува дека уништил авиони и опрема во вредност помеѓу 4 и 6 милијарди евра. Белата куќа наводно не била информирана однапред за нападот од Украина.
„Многумина разговарале со Русија на различни нивоа. Сепак, ниту еден од овие разговори не донел сигурен мир ниту ја запрел војната“, одговори Зеленски во својата објава.
„За жал, Путин се чувствува неказнето. Дури и по сите ужасни руски напади, тој наводно подготвува повеќе таканаречени „одговори““, се вели во постот.
„Ова значи дека со секој нов напад, со секое одложување на дипломатијата, Русија покажува среден прст кон целиот свет – кон сите оние кои сè уште се двоумат да го зголемат притисокот врз неа“, забележа украинскиот претседател. „Сепак, Русија треба да бара мир. Токму во Москва мора да почнат да чувствуваат дека војната има цена, висока цена, а агресорот треба да ја плати највисоката цена“.
Зеленски изјави дека од почетокот на 2025 година, руската војска извршила напади врз Украина користејќи речиси 27.700 воздушни бомби, речиси 11.200 Шахед (дронови), речиси 9.000 други ударни дронови и повеќе од 700 ракети, вклучувајќи балистички ракети.
„Ова е темпото на руските напади, а тие намерно го поставија уште од првите денови од целосната војна. Русија ја реструктуираше целата своја држава, општество и економија за да може масовно и неказнето да убива луѓе во други земји“, напиша Зеленски.
Украинскиот претседател нагласи дека ако светот реагира слабо на заканите на Путин, тој го толкува ова како подготвеност да се затворат очите пред неговите постапки. Кога не чувствува сила и притисок, туку чувствува слабост, тој секогаш извршува нови злосторства. Тој го гледа таквиот став како премолчена дозвола: дозвола за нови злосторства, нови напади, нови убиства.
„Затоа ние во Украина сме благодарни на сите во светот кои се обидуваат да ја спречат оваа војна и руските напади. На сите кои му кажуваат на убиецот дека ќе биде повикан на одговорност. На сите кои велат дека руските ракети и бомби мора да престанат да одземаат невини животи“, нагласи Володимир Зеленски.
„И денес, на Денот на сеќавање на украинските деца убиени од руската агресија, ги потсетуваме моќните од овој свет на фактите. Ако моќните не го спречат Путин, тоа значи дека ја делат одговорноста со него. И ако сакаат да го спречат, но не можат, тогаш Путин повеќе нема да ги смета за моќни“, заклучи Зеленски.
Европа
(Видео) Борбени авиони на НАТО слетаа на автопатите во Финска и во Шведска

Сојузниците на НАТО одржаа големи воени вежби на автопатите во Финска и Шведска, демонстрирајќи ја способноста за брзо распоредување и дејствување во тешки услови според концепт познат како ACE (Agile Combat Employment), објави „Дифенс Индустри Јуроп“. Целта на ваквите вежби е да се зголеми флексибилноста и издржливоста на силите во потенцијално загрозените области.
Од 26 до 30 мај, Финска беше домаќин на редовна воздушна вежба наречена JPH, во која учествуваа повеќе од 20 сојузнички авиони и околу 2.000 регрути, резервисти и професионални војници. За прв пат, вежбата вклучуваше и операции на дел од автопатот, таканаречениот дел Баана, на патот број 4 во близина на воздухопловната база Тикакоски во Јивескила.
The Finnish Air Force's Baana 25 exercise has kicked off today. This week, the Air Force is operating from the Tikkakoski highway strip on E75, training in line with its mobile and dispersed battle concept. #ilmavoimat #baana25 pic.twitter.com/sr304XO1gZ
— Ilmavoimat (@FinnishAirForce) May 26, 2025
Финските авиони F/A-18 Hornet и Hawk извршија полетувања и слетувања на автопатот, на кои за прв пат им се придружија и холандските борбени авиони F-35A Lightning II од Кралските воздухопловни сили на Холандија.
Холандските пилоти извршија непрекинати полетувања и слетувања, а заедничките вежби со финските авиони F/A-18 дополнително ја зајакнаа соработката меѓу сојузничките авиони од четврта и петта генерација.
The Royal Netherlands Air Force F-35A fighter jets are participating in the exercise #Baana25 at Tikkakoski for the first time. Alongside the touch-and-go landings, @Kon_Luchtmacht🇳🇱 is conducting fighter integration training w/ 🇫🇮 F/A-18 fighters, operating out of Pirkkala AFB. pic.twitter.com/JbHJrW6iGy
— Ilmavoimat (@FinnishAirForce) May 26, 2025
Оваа обука е дел од финската доктрина за мобилно војување, која предвидува одржување на воздушни операции надвор од домашните бази доколку тие станат неупотребливи. Користењето на автопати за слетување и полетување е дел од воената обука во Финска уште од 1960-тите и сега дава важен придонес кон концептот на ACE на НАТО.