Европа
Нова руско-чеченска војна?!
Кога ќе се има предвид хронологијата на двојниот бомбашки напад на жените-самоубијци кои ја предизвикаа смртта на најмалку 38 лица во московското метро, ова е еден од најсмртоносните напади изведени во руската престолнина. Нивната синхронизираност е причина за страв од нови напади
Координираниот напад од понеделникот кој следеше нападот од 28-ми ноември мината година врз лускузниот воз на релација Москва–Санкт Перебург „Невски експрес“ во кој загинаа 26 лица, ги зголеми стравувањата дека исламистички милитанти би можеле да извршат серија напади, и тоа директно во поголемите руски урбани средини. Покрај тоа, еден од податоците што треба да ги загрижи руските безбедносни служби е што во експлозијата бил користен моќниот експлозив RDX.Иако се претпоставува дека нападот изведен од ткн. „Црни вдовици’’ (Чеченки на различна возраст, дури и малолетни девојчиња, кои во руско-чеченските војни останале без член од семејството) е реакција на тоа што руските безбедносни сили последните месеци ликвидираа неколку значајни исламистички водачи во регионот на Северен Каваказ, многу аналитичари сега ја превртуваат изјавата на еден од чеченските сепаратистички водачи Доку Умаров. Човекот кој сака целиот регион да го претвори во емират неодамна во интервју за една исламистичка страница на интернет се закани дека „зоната на воените операции ќе се прошири на територијата на Русија. Крвта нема веќе да се лее само во нашите кавкаски градови и места. Војната доаѓа во нивните градови.“ А токму Умаров се споменува како еден од творците на овие „Црните вдовици“.
Тоа е слична тактика што ја применуваат талибаните и исламистичките бунтовници во Пакистан, каде притиснати од офанзивата во Јужен Вазиристан своите удари ги насочија кон милионските центри, како што се Карачи и Лахоре. Но не е тајна соработката на исламистите од Чеченија, Дагестан и Ингушетија со Ал Каеда и другите исламистички екстремни групи.
Ваков расплет на настаните би ја поткопал сигурноста на власта во Кремљ, кој, за чудо, реагираше релативно мирно. Тоа, најверојатно, ќе ја поткопа вербата на руските граѓани дека Владимир Путин може да се справи со бунтовниците. Тој во втората Чеченска војна не ги повтори грешките на неговиот претходник Борис Елцин и наместо тешко подвижните единици и корумпираните офицери, испрати специјалци чија тактика беше иста како и на бунтовниците – удри, уништи и бегај.
Освен што големо прашање е дали навистина бунтовниците имаат сила и моќ да продолжат со серија слични напад која ќе ја безбедносно ќе ја дестабилизира Русија и моќта на Путин, треба да се смета и на ефектот тие да предизвикаат изливи на руски национализам. Во тој случај, дури и економскиот негативен ефект по руското стопанство кој би се почувствувал дури и да уследат други напади, на премиерот и на претседателот би им дале одврзани раце за жестоки акции и пресметки. Секако, и во економска смисла, тоа би било повторно исцрпувачка војна. Но, и секоја друга руска власт ќе даде ваков одговор, особено ако бидат загрозени нејзините енергетски текови, коишто ја даваат главната моќ на големата држава.
Бунтовниците се заканија дека ќе ги напаѓаат нафтоводи и гасоводи низ гоеламта територија на Русија. Тие најавија дека Кремљ преку економијата скапо ќе ги плати акциите против нивните борци. Оттаму, повеќето западни аналитичари сметаат дека чеченските бунтовници, може да преземат и напади врз економските цели, што е и потајно посакувана варијанта за западот, особено за САД за кој дестабилизирана Русија би претставувала партнер без адути при остварувањето на неговите стратешки интереси на далечниот исток, особено по прашањата за Иран и северна Кореја.
Покрај притисок врз, во моментов, неприкосновениот руски водач, Путин, притисок ќе почувстува и претседателот Дмитриј Медведев, кому доколку сака навистина да го изрази својот авторитет надвор од сенката на премиерот, му е потребна одлучна реакција на овој терористички акт. Таа може да биде отстапување од досегашната негова стратегија за фокусирање врз најголемите проблеми на населението од Северен Кавказ, сиромаштијата и корупцијата, и да ги максимализира воените и полициски операции насочени бунтовници.и да предизвика помасовен отпор кон централната власт во Москва.
Листа на бомбашки напади во МоскваДенешниот напад следува по десетината смртоносни напади што во Москва се случија во последните 15 години.11-ти јули 1996 – Бомба експлодира во московското метро, при што загинаа четири лица, а 12 беа повредени. 11/12-ти јули 1996 – Бомба експлодира пред тролејбус во центарот на Москва, при што беа повредени пет лица. Следниот ден во сличен напад беа повредени околу 30 лица. Нападите беа поврзани со чеченските бунтовници. Неколку дена подоцна тоа беше негирано од чеченска страна. 31-ви август 1999 – Бомба експлодира во три-катниот трговски центар Манеж, во близина на Кремљ. Околу 29 лица беа повредени.. Властите го нарекоа терористички акт, но не го поврзаа со активностите на чеченските сепаратисти. 9-ти септември 1999 – Силна експлозија уништи станбен блок во југоисточна Москва, при што загинаа 94, и беа повредени околу 200 лица. 13-ти септември 1999 – Осум-катна зграда е уништена во експлозија на бомба во Москва, при што загинаа 118 лица. Властите го карактеризираа како терористички напад и ја зајакнаа безбедноста во градот. Чеченските бунтовници беа обвинети за нападот, иако тамошните лидери не ја презедоа одговорноста за нападот. 8-ми август 2000 – Вкупно 13 лица загинаа, а десетина беа повредени во експлозија во подземен премин во Москва.5-ти февруари 2001 – Мала бомба експлодира во една од најфрекфентните станици на подземната железница во Москва, при што беа повредени девет лица и беше предизвикана помала материјална штета.19-ти октомври 2002 – Бомба експлодира во една фреквентна населба во југо-западна Москва, при што загина едно лице, а беа повредени седум лица. 5-ти јули 2003 – Две жени бомбаши-самоубијци се разнесоа себе си за време на рок фестивал во Тушино, Москва, при што загинаа 15 лица. 9-ти декември 2003 – Шест лица загинаа во експлозија во центарот на Москва. Властите обвинија дека нападот е дело на жени бомбаши-самоубијци од Чеченија. 6-ти февруари 2004 – Силна експлозија, најверојатно активирана од бомбаш самоубиец, уби 39, а повреди 100 лица во подземната железница во Москва.31-ви август 2004 – Десет лица загинаа, а 51 се повредени во самоубиствен бомбашки напад во центарот на Москва.21-ви август 2006 – Во експлозија на бомба во маркет во предградие на Москва загинаа 10 лица.29-ти март 2010 – Во две одделни експлозии во Москва загинаа најмалку 40 лица, а најмалку 38 се повредени
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Кремљ: Го освоивме Покровск
Руската армија го зазеде украинскиот рударски град Покровск во источниот регион Донецк, кој беше под напади околу една година, изјави денес портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, за новинарите.
Песков рече дека претседателот Владимир Путин бил информиран. Нема потврда од Киев. Руските сили наводно го окупирале и градот Вовчанск во соседниот Харков. Тврдењата не можеа да бидат независно потврдени, иако украинскиот претседател Володимир Зеленски за време на посетата на Париз изјави дека интензивните борби продолжуваат околу Покровск и во Харков.
Набљудувачите сугерираат дека руското соопштение за воените придобивки би можело да биде темпирано пред очекуваната посета на американскиот специјален претставник Стив Виткоф на Москва утре, додека Кремљ се обидува да покаже напредок пред разговорите за евентуален мировен план.
Европа
Мерц: Европејците ќе се спротивстават на наметнатиот мир врз Украина
Европејците ќе се спротивстават на „наметнат мир“ врз Украина, потврди денес германскиот канцелар Фридрих Мерц пред планираната средба меѓу претставникот на американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин.
„Следиме јасна линија, нема одлука за Украина и Европа без Украинци и без Европејци, не може да се наметне мир зад грбот на Украина, нема слабеење или поделба на Европската Унија и НАТО“, рече германскиот лидер по телефонскиот разговор со неговите украински, француски, британски и полски колеги.
Мултилатералната средба се одржа додека Мерц беше домаќин на полскиот премиер Доналд Туск во Берлин, а францускиот претседател Емануел Макрон го угости украинскиот претседател Володимир Зеленски во Париз. Двајцата претходно разговараа со претставникот на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и украинскиот преговарач Рустем Умеров, соопшти Елисејската палата.
Туск: Едногласни сме
„Во Украина, единството на Европа е исто така во прашање“, рече Мерц, додавајќи дека големите европски земји, вклучувајќи ги Полска и Германија, имаат „посебна одговорност да обезбедат дека ништо и никој не ја дели Европа“.
Според симултаниот германски превод, Доналд Туск рече дека Европејците се „едногласни“ по ова прашање и се „целосно посветени на продолжување на целосната поддршка на Украина во нејзината одбрана во војната против Русија“.
Европа
Макрон: Само Украина може да одлучува за своите територии
Европските лидери во понеделник му дадоа поддршка на украинскиот претседател Володимир Зеленски по американско-украинските разговори за мировниот предлог кој првично беше во корист на Русија, додека претставникот на американскиот претседател Доналд Трамп се упати кон Москва на разговори во Кремљ.
Зеленски беше топло пречекан во Париз од францускиот претседател Емануел Макрон, а двајцата им се придружија на десетина европски лидери, меѓу кои и од Велика Британија, Италија, Полска и Европската Унија, во телефонски разговор.
France’s support holds special significance for Ukraine, and I am grateful to President @EmmanuelMacron and his team for their attention to our people and their willingness to help.
Our engagement today was substantive and important – above all, focused on the steps that bring a… pic.twitter.com/aL3mcUokAO
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) December 1, 2025
„Војната мора да заврши што е можно поскоро. Сега многу зависи од вклученоста на секој лидер“, напиша Зеленски на Икс.
Макрон објави фотографија со украинскиот лидер пред почесната гарда во Елисејската палата.
Le travail pour la paix se poursuit.
The work for peace continues.
🇺🇦🇫🇷 pic.twitter.com/31OgcnrO2s— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) December 1, 2025
По средбата со Макрон, Зеленски изјави дека приоритетите на Украина во мировните преговори се одржување на суверенитетот и обезбедување силни безбедносни гаранции.
Тој, исто така, ги повика сојузниците на Киев да спречат Русија да биде наградена за војната што ја започна. Тој истакна дека територијалните прашања претставуваат најголем предизвик во преговорите.
Украинскиот лидер, исто така, изјави дека се надева дека ќе разговара со американскиот претседател Доналд Трамп откако специјалниот претставник на Трамп, Стив Виткоф, ќе ја посети Русија.
Францускиот претседател нагласи дека само Украина може да одлучува за своите територии во мировните преговори. Тој додаде дека Русија не покажува знаци дека ќе ја запре својата агресија.
Мировниот план меѓу Русија и Украина, рече тој, може да се финализира само со учество на Киев и европските партнери.
„За прашањата за замрзнатите средства, безбедносните гаранции, пристапувањето кон Европската унија и европските санкции, (овој план) може да се финализира само со Европејците на маса. Значи, сè уште сме во прелиминарна фаза“, рече Макрон.

