Европа
Анкета: Независноста на Шкотска е многу можна

Резултатите од истражувањето на јавното мнение објавени во вторникот покажаа дека е сé поголем бројот на избирачите коишто ја поддржуваат независност на Шкотска, на само две седмици пред одржувањето на референдумот за можното прекинување на 307 години старата заедница на којашто се заснова Велика Британија.
Бројот на оние кои се против излегувањето на Шкотска од составот на Обединетото Кралство падна кон половината на август, според податоците на една од највлијателните британски агенции за истражување на јавното мнение YouGov, од 14 на 6 проценти предност. Така, во моментов 53 отсто од населението се против независноста, во однос на 47 проценти колку што се изјаснуваат како нејзини поддржувачи.
Истите резултати ги покажа уште едно истражување на јавното мнение чии резултати беа објавени кон крајот на минатата седмица. Имено, несметајќи ги оние кои уште се немаат одлучено, 47 отсто од испитаниците би гласале „за“ независност на Шкотска, наспроти 53 проценти кои се „против“, покажа анкетата којашто ја нарача весникот The Scottish Daily Mail по последната одржана телевизиска дебата меѓу противниците и поборниците на шкотската независност.
Резултатите, така, укажуваат дека разликата меѓу двете групи значително се намалила во однос на претходната анкета што ја направи институтот Survation пред пет седмици, во кое 43 отсто од анкетираните изјавија дека сакаат да гласаат „за“ независноста, додека тогаш 57 отсто од испитаниците беа за тоа Шкотска да остане во рамките на Велика Британија.
„Во овој момент се чини дека би можеле да победат поборниците на независноста, и тоа е стварна можност. Во завршницата би можело да биде многу неизвесно“, изјави претседателот YouGov, Питер Келнер.
Оваа анкета се смета во Велика Британија за многу важна, бидејќи YouGov претходно не регистрираше помал број на оние кои се залагаат за независноста на Шкотска во однос на сличните испитувања на јавното мнение што ги спроведуваа другите институти и компании.
Извршниот директор на здружението Yes Scotland, Блер Џенкинс, изјави дека споменатата анкета ја покажува драматичната промена, како и дека неговата кампања земала залет. Смета дека е потребно само уште малку напор за на 18-ти септември да се оствари големото „да“ за независноста на Шкотска.
Во истражувањето на YouGov учествувале 1.063 испитаници и е спроведено во периодот од 28-ми август до 1-ви септември. Келнер толкуваше дека повеќето гласови „за“ се евидентирани поради попозитивниот став на избирачите за шкотската економија, како и поради стравувањата дека британското здравствен осигурување би можело да ослаби доколку Шкотска остане во рамките на Обединетото Кралство.
Кампањата за останување на Шкотска во Обединетото Кралство зема замав по првата од двете телевизиски дебати меѓу шкотскиот премиер Алекс Салмонд и поранешниот британски министер за финансии Алистер Дарлинг, одржани во август. Дарлинг своевремено платформата на унионистичката кампања „Better Together“ (Подобро заедно) ја објасни по примерот на Европската унија „Кој управува со Европа: Не малите држави. Со неа управуваат големите држави. Можете да мислите дека тоа е погрешно, но работите така функционираат. Подобро е да се биде голем и силен за спротиставување на некои одлуки кои инаку би ни биле наметнувани однадвор“, рече Дарлинг.
Според аналитичарите, во втората расправа расправата главниот поборник на независноста, шкотскиот премиер и челник на Шкотската национална партија (SNP), Алекс Салмонд, оставил подобар впечаток од челникот на пробританската кампања, поранешниот лабуристички министер за финансии, Алистер Дарлинг. Според анкетата направен веднаш по телевизиската дебата минатиот понеделник навечер, Салмонд како победник го прогласиле 71 отсто од гледачите. Во првата дебата пред неколку седмици, победи Дарлинг, но не со толкава разлика.
Потенцијалното одвојување на Шкотска би можело да повлече низа сериозни последици, меѓу кои се оние од економската сфера, а се поставува и прашењето дали може Шкотска самостојно да преживее без големи количества средства кој ја добива од британската заедничка државна каса.
Шкотската национална партија (SNP) на Алекс Салмонд го освои мнозинството во шкотскиот парламент на изборите во мај 2011 година, што на овој харизматичен политичар му даде шанса да ги прекине врските со Лондон. Првичните анкети покажуваа дека околу 30 отсто Шкоти ја поддржуваа независноста, додека околу 50 отсто заговараат статус кво. Условите за референдумот се договорени со британската влада во октомври минатата 2012 година.
Шкотската национална партија (SNP) смета дека приходите од нафтата од Северното Море и локалната индустрија ќе овозможат напредок за независната Шкотска, меѓутоа другите партии застапени во парламентот во Единбург како и британската влада во Лондон велат дека загуби ќе претрпат и Шкотска и остатокот од Обединетото Кралство.
Во Шкотска на 18-ти септември ќе се одржи национален референдум на коешто околу пет милиони гласачи ќе одговорат на прашањето „Треба ли Шкотска да биде независна држава?“, на што ќе се одговара со „да“ и „не“./крај/мф/сн
Извор: Reuters
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Путин: Оваа криза не почна со рускиот напад врз Украина, резултат е на државниот удар во Украина, кој Западот го поддржа

Рускиот претседател Владимир Путин денес се обиде да ја оправда инвазијата на Украина пред сојузниците, обвинувајќи го Западот за провоцирање на конфликтот.
Тоталната инвазија на Украина беше наредена од Владимир Путин пред три и пол години. Во војната загинаа десетици илјади луѓе и беше опустошен голем дел од источна Украина.
Putin spoke at the Shanghai Cooperation Organization Summit.
He blamed the West for the "Ukrainian crisis" and said that "the root causes of the crisis" must be removed in order for peace to come.
Looks like Putin has made his choice: he's going to continue the war. https://t.co/yqVH2adAxs pic.twitter.com/kbqYtFnpyH
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) September 1, 2025
„Оваа криза не започна со рускиот напад врз Украина, туку е резултат на државниот удар во Украина, кој Западот го поддржа и охрабри“, рече Путин на самитот на Шангајската организација за соработка во кинескиот град Тјенџин.
„Друга причина за кризата се постојаните обиди на Западот да ја вовлече Украина во НАТО“, додаде рускиот претседател.
Како избувна војната?
Конфликтот во Украина започна во 2014 година по месеци масовни протести познати како Револуција на достоинството, кога беше соборен прорускиот претседател Виктор Јанукович. Кратко потоа, Русија го окупираше и анектираше Крим, а на истокот од земјата, во Донецк и Луганск, избувнаа борби меѓу украинските сили и проруските паравоени групи со директна поддршка од Москва. И покрај договорите од Минск од 2014 и 2015 година, војната во Донбас никогаш навистина не заврши.
Ситуацијата драматично ескалираше на 24 февруари 2022 година, кога Русија, по наредба на Путин, започна целосна инвазија на Украина.
Руските сили тргнаа од неколку правци, тргнувајќи и кон Киев, но наидоа на жесток украински отпор и беа принудени да се повлечат од северните региони. Војната потоа се концентрираше на југот и истокот од земјата, каде што се водеа најжестоките борби.
До ден денес, украинските градови остануваат систематски бомбардирани од руски ракети и беспилотни летала, додека Украина возвраќа со напади врз воени цели длабоко на руска територија. Конфликтот одзеде десетици илјади животи, расели милиони и претвори огромни делови од земјата во бојно поле, а мировните преговори се во застој.
фото: принтскрин
Европа
Европски научници: Пожарите на Медитеранот се директна последица од климатските промени

Незапаметени пожари ги опустошија северна Шпанија и Португалија во последните недели, а Европската Унија се соочува со најлошата сезона на пожари откако започнаа евиденциите во 2006 година. Рекорден број од еден милион хектари изгоре низ Унијата, површина приближно половина од големината на Велс, објави Би-би-си.
Шпанија и Португалија се особено тешко погодени, а научниците од ЕУ проценуваат дека е изгорена околу 1% од целиот Пиринејскиот Полуостров. Повеќе од две третини од вкупната изгорена површина во ЕУ е во овие две земји. Според Европскиот информативен систем за шумски пожари „Коперник“ (EFFIS), повеќе од 400.000 хектари изгореле во Шпанија од почетокот на годината до 26 август. Ова е шест пати повеќе од просекот за истиот период помеѓу 2006 и 2024 година. Соседна Португалија, исто така, бележи рекордни 270.000 хектари изгорени, речиси пет пати повеќе од просекот.
Вкупно, 684.000 хектари се изгорени на Пиринејскиот Полуостров оваа година, при што поголемиот дел од оваа површина е изгорена за само две недели. Пожарите се концентрирани во шумските области на северна Португалија и во шпанските региони Галиција, Астурија и Кастиља и Леон. Пожарот не ги поштеди ниту заштитените подрачја како што е Националниот парк Пикос де Европа, ниту трасата на мрежата за поклонение Камино де Сантијаго, која привлекува повеќе од 100.000 посетители во лето.
Овие настани предизвикаа најголема мобилизација на пожарникари во рамките на Механизмот за цивилна заштита на ЕУ досега.
Чадот од пожарите драстично го влоши квалитетот на воздухот, носен од јужните ветрови до Франција и Обединетото Кралство. Во посебна студија, научниците од групата World Weather Attribution на Империјал колеџ во Лондон директно ја поврзаа влошената сезона на пожари во Медитеранот со климатските промени.
Пожарите, исто така, создаваат маѓепсан круг со ослободување на огромни количини јаглерод диоксид (CO2) во атмосферата, што дополнително ја затоплува планетата. Според податоците на ЕУ, CO2 ослободен од пожарите во Шпанија оваа година достигна рекордни 17,68 милиони тони.
Експертите предупредуваат дека почестите и посериозни пожари низ Европа веројатно ќе продолжат.
фото: принтскрин
Европа
Принцот Хари оди во Велика Британија на третата годишнина од смртта на баба му, кралицата Елизабета

Британскиот принц Хари ќе пристигне во Обединетото Кралство на 8 септември, на третата годишнина од смртта на баба му, кралицата Елизабета Втора, за да присуствува на церемонијата на доделување награди за добротворната организација. Хари живее во Калифорнија откога се повлече од кралското семејство во 2020 година. Тој ќе се врати во својата татковина за да присуствува на 20-годишнината од наградите „Велчајлд“, се вели на веб-страницата на добротворната организација.
Хари е покровител на добротворната организација веќе 17 години, а за време на настанот на 8 септември ќе се сретне со тешко болни деца и со нивните семејства и ќе додели награда на инспиративно дете.
„Се чувствувам привилегиран што можам да присуствувам на наградите ‘Велчајлд’“, рече Хари.
View this post on Instagram
Неговото враќање во Обединетото Кралство сигурно ќе ги разгори шпекулациите за помирување со кралското семејство, пишува агенцијата „Франс прес“. Хари во интервју за Би-би-си во мај изјави дека сака да се смири со својот татко, кралот Чарлс III. Истиот месец 40-годишниот принц последен пат беше виден во својата татковина, каде што пристигна на судско рочиште.
„Мејл он сандеј“ објави фотографии во јули од состанокот меѓу кралот и советниците на Хари, што беше протолкувано како прв чекор кон помирување. Кралицата Елизабета II почина на 8 септември 2022 година во нејзината шкотска резиденција Балморал. Принцовите Вилијам и Хари последен пат беа видени заедно неколку дена подоцна во замокот Виндзор.
Расколот меѓу Хари и кралското семејство дополнително се влоши на почетокот на 2023 година кога принцот ги објави своите мемоари, во кои беше особено критичен кон својот брат и кон принцезата Кејт.
фото: принтскрин