Европа
Блер: Ја прифаќам одговорноста, но Садам требаше да биде отстранет
Поранешниот британски премиер Тони Блер без никаква ограда ја прифаќа одговорноста за сите грешки сторени во текот на инвазијата врз Ирак во 2003 година, но и натаму е убеден дека било потребно да се отстрани Садам Хусеин од власта.
Обраќањето на поранешниот британски премиер Тони Блер дојде по објавувањето на извештајот на комисијата предводена од сер Џон Чилкот која по седумгодишна работа утврдила дека инвазијата на Велика Британија врз Ирак не била неопходна и погрешна и во војна се тргнало пред да бидат исцрпени сите мирољубиви решенија, и со неточни разузнавачки податоци за наводно постоење оружје за масовно уништување.
Одлуката Велика Британија да ѝ се приклучи на инвазијата предводена од САД не била ниту одблизу правно заснована, а заложбите на тогашниот премиер Тони Блер за воена акција биле пренагласени, изјави претседателот на истражната комисија Чилкот.
„Без разлика дали луѓето се согласуваат со мојата одлука или не, ја донесов во добра верба и во уверување дека го правам она што е најдобро за мојата земја“, изјави Влер во кусото соопштение по објавувањето на извештајот.
Комисијата не нашла никакво лажиран доказ, измама на членови на владата или тајно верување на американскиот претседател да се оди во војна, истакна Блер.
„Со овој извештај засекогаш би требало да бидат отстранети обвинувањата дека станува збор за лоша намера, лаги и измами. За сите грешки ја преземам целосната одговорност без никаква ограда“, заклучи Блер најавувајќи дека ќе следи негов детален одговор на наодите на комисијата.
„И натаму верувам дека беше подобро да се отстрани Садам Хусеин и дека тоа не е причината за тероризмот кој денес го гледаме насекаде низ светот. Над сé им одавам признание на нашите вооружени сили и изразувам длабоко жалење за губењето животи и болката која со тоа им е предизвикана на семејствата“, изјави поранешниот британски премиер.
Тони Блер беше своевремено еден од најпопуларните британски премиери во историјата, сé додека неговото реноме бесповратно не се урниса со одлуката својата земја да ја втурне во војната во Ирак.
Во средата, по објавениот извештај кој во најмала рака ги доведува во прашање неговите одлуки за почнување на војната и безусловната поддршка за тогашниот американски претседател Џорџ Буш, неговиот углед падна уште пониско. Ниту 13 години по интервенцијата во Ирак, таа не му е простена и во јавноста повторно Тони Блер го нарекуваат лажго и воен злосторник.
Тони Блер беше станар на Даунинг стрит 10, резиденцијата на британскиот премиер, цели десет години, во периодот од 1997 до 2007 година, откако трипати победи на изборите во атмосфера и економски напредок.
Харизматичен и сјаен говорник и шармер, Ентони Чарлс Линтон Блер роден во мај 1953 во Единбург во семејство на виша класа. Парламентарен пратеник првпат станува во триесеттата, а на чело на лабуристите доаѓа во 1994 година, партија којашто ја трансформираше од дното до врвот и ја врани на власт по 18 години опозиција. Првенец на ткн „трет пат“, премиер станува во 43-та година, како најмлад претседател на влада во Британија во речиси 200 години.
Повеќе прагматичен отколку идеолог, Блер со одличен политички инстинкт ја перципираше глобализацијата како можност и успеа да го поврзе економскиот либерализам со подобри јавни услуги.
Во времето на неговите мандати Шкотска и Велс веќе добија поголема автономија, склучен е мирот во Северна Ирска, легализирани се истполовите бракови и усвоени се построги мерки за борбата против тероризмот.
Нападите од 11-ти септември 2001 година врз САД за Блер претставувале пресвртница во надворешната политика. Некритични се согласил со сите ставови на американскиот сојузник Џорџ В. Буш, до таа мера што го нарекуваа негова пудличка. Ги испрати британските војници во инвазиите врз Авганистан и врз Ирак.
Милиони луѓе протестираа на улиците на Лондон и другите британски градови и го обвинуваа дека лажел за постоењето на ирачкото оружје за масовно уништување. Блер подоцна се извини за погрешните информации коишто наводно му ги дале разузнавачките служби и за загубата на животите на 179 британски војници во војната во Ирак.
Успеа да ги добие изборите во 2005 година, но тоа беше со кус здив. Во јули истата година Лондон беше нападнат од терористите кои убија 52 лица. Две години подоцна, и две години пред истекувањето на мандатот, Блер под притисок му го препушта Гордон Браун, кусо пред избувнувањето на глобалната економска криза.
Од тогаш Тони Блер се преобрати во катоцилизам, татко на четири деца, стои подалеку од британската политика и главно времето го минува во странство наплаќајќи за совети на странски челници./крај/мф/сн
Извор: Reuters
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

