Европа
ЕУ бара можност за суспендирање на Шенген на две години, и осигурување на македонско-грчката граница
Министрите за внатрешни работи на Европската унија ја повикаа во понеделникот Европската комисија да подготви правна и политичка основа за можно воспоставување на граничните контроли во рамките на шенгенскиот простор на период до две години, за разлика од вообичаените шест месеци, како и да се испита можноста дали Фронтекс може да помогне во обезбедувањето на границата меѓу Македонија и Грција, истовремено кога европските напори да се контролира мигрантската криза имаат малку ефект.
Министрите за внатрешни работи на 28-те земји членки на Европската унија се собраа во понеделникот на неформална средба во Амстердам, под претседавање на холандскиот министер за миграции Клаас Дијкоф, чијашто земја претседава со Советот на ЕУ во првото полугодие од 2016 година.
Дијкоф по средбата за новинарите изјави дека министрите се согласиле околу барањето до Европската комисија да ја подготви предлошката за користењето на членот 26 од Законикот за шенгенските граници. Тој член ја предвидува можноста за воведување на контролата на внатрешните граници и до две години, доколку постојат сериозни недостатоци на надворешните граници на Шенген просторот.
Под притисокот масовниот прилив на имигрантите во Европската унија досега шест земји воведоа привремени гранични контроли. Граничната контрола на внатрешните шенгенски граници може привремено се воспоставуваат во случај на безбедносни закани и поради вонредни настани, а може да трае до три месеца, со можност да биде продолжена на уште три месеца. Меѓутоа, во сите тие случаи на еднострано дејствување, членките на Шенген мора за тоа да ја известат Европската комисија и другите членки, како и да ги наведат причините кои ги навеле на тој потег.
Германија би сакала да ја продолжи можноста за контролата и до две годни, а за тоа треба да докаже дека постојат трајни недостатоци на надворешните граници на Шенгенскиот простор.
Министрите за внатрешни работи на земјите членки на ЕУ, исто така на ЕК „ѝ дадоа јасен сигнал да испита дали може европската агенција за граници Фронтекс да помогне во осигурувањето на границата меѓу Македонија и Грција“, изјави Дијкоф.
Во ЕУ изминатите денови се зголеми притисокот врз Грција да почне ефикасно да ја контролира својата граница со Турција. Најдалеку во тој притисок отиде Австрија, чијашто министерка за внатрешни работи Јохана Микл-Лајтнер ја предупреди уште еднаш во понеделникот Атина дека надворешната граница на шенгенскиот простор би можело да се премести кон средна Европа, доколку таа не обезбеди ефикасна контрола на својата граница со Турција.
„Доколку не успееме да ја осигуриме надворешната граница на ЕУ, грчко-турската граница, надворешната граница ќе се придвижи кон средна Европа. Мит е дека грчко-турската граница не може да се контролира. Грчката морнарица има доволно капацитети за обезбедување на таа граница“, изјави австриската министерка Лајтнер по доаѓањето на неформалниот состанок на министрите за внатрешни работи на ЕУ во Амстердам.
Лајтнер и минатата сабота преку медиумите ја предупреди Грција дека е можно нејзино „привремено исклучување“ од шенгенскиот простор, доколку не ги отстрани недостатоците во контролата од надворешните граници, но тогаш беше критикувана од шефот на германската дипломатија Франк-Валтер Штајнмаер оценувајќи го како „псевдо решение“.
Споменатиот член 26, кој досега не е користен, дозволува воведување надзор на внатрешните граници до две години во една или повеќе членки, на дел или по должината целата надворешна граница на шенгенскиот простор доколку има сериозни недостатоци на надворешните граници на просторот.
Споменувањето на овој член силно одекна, бидејќи може да се толкува и како можноста за привремено исклучување на Грција од шенгенскиот простор или како можност за создавање таканаречен „мини шенген“.
За да се активира членот 26, прво ЕК мора да даде оцена на земјата членка со проблематична надворешна граница и да ѝ препорача мерки кои треба да ги преземе. Тогаш земјата членка има рок од три месеца да ги спроведе препораките, а во спротивно може да биде активиран членот 26.
Привременото суспендирање на шенгенските прописи кое го воведоа Австрија и Германија истекува во мај, и за да може тоа да биде продолжено на две години потребно е целиот процес да биде започнат три месеца порано, што значи веќе во февруари./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Трамп: Искрено, Украина веќе изгуби територија
Американскиот претседател Доналд Трамп синоќа изјави дека договорот за завршување на војната во Украина е „поблиску од кога било“ откако Вашингтон му понуди на Киев безбедносни гаранции по моделот на НАТО. Трамп, исто така, изрази увереност дека Москва ќе прифати таков договор, објави „Ле Монд“.
Трамп откри дека имал „многу долги и многу добри“ разговори со својот украински колега Володимир Зеленски, како и со лидерите на НАТО и европските земји како што се Велика Британија, Франција и Германија.
„Се обидуваме да го разработиме тоа и мислам дека сега сме поблиску“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба. „Имавме бројни разговори со претседателот Путин на Русија и мислам дека сега сме поблиску од кога било досега, па ќе видиме што можеме да направиме“.
REPORTER: An Article 5-like deal seems to be emerging without NATO membership for Ukraine. If such a security guarantee is offered, what incentive is there for Ukraine to give up any sort of territory?
US PRESIDENT TRUMP: Well, they've already lost the territory, you know, to be… pic.twitter.com/99sx8a6f03
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) December 15, 2025
На прашањето дали неодамна разговарал директно со Владимир Путин, Трамп одговори остро: „да, разговарав“, без да навлегува во детали.
Сепак, Трамп се чини дека сугерираше дека во замена за безбедносни гаранции, Украина ќе мора да се согласи да отстапи делови од источниот регион Донбас што сè уште се контролирани од Киев – можност што Зеленски претходно силно ја отфрли.
На прашањето каков поттик ќе има Украина за да се откаже од територија, Трамп одговори: „Па, искрено, тие веќе изгубија територија“.
Тој додаде дека Европа, која и покрај противењето на Русија повторно предложи испраќање мултинационални мировни сили, ќе биде „голем дел“ од секоја безбедносна гаранција.
Европа
Крај на краткорочните изнајмувања станови за туристи во Шпанија, Airbnb казнет
Шпанија го казни Airbnb со огромни 65 милиони евра за рекламирање недвижности за краткорочно изнајмување, без соодветни дозволи. Одлуката доаѓа во време кога расте притисокот врз владата да го ограничи туристичкото сместување во услови на продлабочување на кризата со домувањето, објавува „Евроњуз“.
Шпанското Министерство за заштита на потрошувачите соопшти дека казната е конечна и дека на платформата со седиште во САД ѝ е наредено веднаш да ги отстрани сите нелегални огласи. Официјалните лица изјавија дека повеќе од 65.000 огласи на Airbnb ги прекршуваат шпанските закони за заштита на потрошувачите, вклучително и огласување недвижности, без дозволи или со неважечки броеви за лиценца.
Казната е шестпати поголема од профитот што Airbnb го оствари од спорните огласи помеѓу времето кога властите ја предупредија компанијата и времето кога огласите конечно беа отстранети.
Зошто беше казнет Airbnb?
Според шпанските власти, 65.122 огласи на Airbnb ги прекршиле прописите дизајнирани да ги заштитат закупците и потрошувачите. Многу од овие имоти се наоѓале во региони во кои краткорочните изнајмувања се ограничени или бараат експлицитно одобрение.
Министерството нагласи дека од платформите како Airbnb се очекува да проверат дали имотите рекламирани во Шпанија се во согласност со локалните и регионалните прописи за домување. Кога не го прават тоа, велат, тие изнајмувања остануваат на пазарот подолго отколку што треба намалувајќи го бројот на домови достапни за жителите што бараат долгорочен смештај.
Министерот за права на потрошувачите, Пабло Бустиндуј, рече дека има илјадници семејства што живеат на работ поради кризата со домувањето во земјата, а некои компании профитираат од бизнис-модели што ги принудуваат луѓето да ги напуштат своите домови.
Борбата против нелегалните изнајмувања не е ограничена само на Airbnb. Во јуни Шпанија исто така му наложи на Booking.com да отстрани повеќе од 4.000 нелегални огласи.
Барселона ја предводи борбата против масовниот туризам
Барселона стана епицентар на борбата на Шпанија против краткорочните изнајмувања. Градот оваа година објави планови за постепено укинување на сите туристички станови до 2028 година, со што ефикасно ќе им се забрани на платформи како Airbnb да продаваат приватно сместување во станбени згради.
Градските лидери велат дека краткорочните изнајмувања ги испразнија локалните населби, ги истиснаа жителите од пазарот за изнајмување и ги трансформираа цели населби исклучиво за туризам. Локалните заедници се согласуваат, а протестите – од мирни маршеви до напади со водни топови – се сè почести против масовниот туризам и растечките трошоци за живот.
Другите регионални и национални власти во Шпанија следат сличен пат. Повеќе од 53.000 нелегални туристички станови неодамна беа отстранети од официјалните регистри во целата земја, главно во Андалузија, Канарските Острови, Каталонија и Валенсија.
Шпанија пречека рекордни 94 милиони странски туристи во 2024 година и е на добар пат да го надмине овој рекорд оваа година. Иако туризмот останува клучен економски столб, официјалните лица велат дека построгата регулација на краткорочните изнајмувања е клучна за балансирање на растот на бројот на посетители со квалитетот на животот на локалното население.
Европа
Турски борбени авиони соборија дрон надвор од контрола во близина на брегот на Црното Море
Турција собори беспилотно летало „надвор од контрола“ кое се приближувало до нејзиниот воздушен простор над Црното Море, соопшти Министерството за одбрана. Инцидентот се случува по украинските напади врз руските танкери од „флотата во сенка“ покрај турскиот брег и предупредувањата од турските политичари за опасностите од ширење на војната во Украина, објави АП њуз.
Министерството во соопштението наведува дека борбените авиони Ф-16 биле испратени по откривањето на објектот. „За да се избегне каква било потенцијална штета, тој бил соборен во безбедна зона надвор од населените области“, се додава во соопштението. Во соопштението не се дадени дополнителни детали за локацијата или времето на инцидентот.
Украина соопшти дека нејзините поморски беспилотни летала погодиле два танкери на 28 ноември, додека трет брод бил погоден на 2 декември додека се движел кон турското пристаниште Синоп. Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган ги осуди претходните напади како закана за „безбедноста на навигацијата, животите и животната средина, особено во нашата ексклузивна зона“.

