Европа
ЕУ потврди дека не го признава присоединувањето на Крим
Високата претставничка на Европската унија за надворешна и безбедносан политика Федерија Могерини предупреди во понеделникот дека ЕУ не го признава нелегалното руско анектирање на црноморскиот полуостров Крим и на Севастопол по повод годишнината од рефереднумот со кој тамошното доминантно руско и рускојазично население изгласа враќање на автономијата укината со осамостојувањето на Украина во 1990-те и за присоединувањето кон Руската Федерација што два дена подоцна го прифати рускиот парламент.
Точно пред една година, откако во Киев прозападната опозиција по долгите протести и безредија со стотина мртви го отстрани од власта претседателот Виктор Јанукович кој важеше за проруски човек и ги смени челниците на југоисточните рускојазични региони, населението на Крим донесе одлука да спроведе референдум за приклучување кон Русија, што според организаторите е прифатено со над 96 отсто од излезените избирачи чиј одѕив беше над 83 проценти од двомилионското население на полуостровот.
Освен Русија, каде Крим отсекогаш се доживувал како неделив дел од руската историја и култура, којашто два дена подоцна формално прогласи приклучување, Западот овој чин го смета за прекршување на меѓународното право. Севастопол, пак е пристанишен град кој го основала руската царица Катарина Велика беше седиште на руската Црноморска флота изминатите 230 години каде што проруското расположени секогаш беше силно изразено.
„Една година по нелегалниот и нелегитимен референдум и нелегалната анексија на Крим и Севастопол од страна на Руската Федерација, Европската унија останува цврсто приврзана на суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина“, се истакнува во писмената изјава на шефицата на европската дипломатија Федерика Могерини. Се додава дека ЕУ ќе биде истрајна на својот став за непризнавање на „овој нелегален чин, вклучително и преку санкциите“. Во изјавата се изразува и „длабока загриженост“ од јакнењето на воените сили и наводното „влошување на човековите права на Крим, вклучително и негирањето на слободата на говорот и прогонот на припадниците на националните малцинства“.
Минатата година ЕУ поради присоединувањето на Крим, ЕУ и САД, како и некои нивни сојузници, воведоа санкции против руски функционери и локалните власти на Крим, како и против руски компании, кои откако избувна бунтот на рускојазичното население на истокот од Украина по укинувањето на законот со кој рускиот јазик го загуби статусот на службен, западните санкции беа проширени и на руската економија и врз рускиот увоз на технологии. Москва возврати со ембарго на увозот на западни прехранбени продукти, и се закани дека ќе го прошири и на други области, како што е на пример забраната за прелети над нејзината територија.
Во понеделникот и германската канцеларка Ангела Меркел во друштво на украинскиот претседател Петро Прошенко кој од неделата престојува во посета на Берлин, во врска со годишнината од референдумот на Крим изјави дека „Западот не го заборава однесувањето на Русија во однос на Крим“, но и порача дека „ситуацијата е таква што неопходно е да се оди натаму“ кон мирното решение на украинскиот конфликт.
„Ние нема да го заборавиме тоа, вклучително и фактот што на овој начин европскиот мировен поредок беше доведен во прашање. Но, сеедно, токму поради тоа, важно е ние да работиме за достигнување на мирното решение и да не дозволиме територијалната севкупност на Украина да биде доведена во прашање“, изјави Меркел по разговорите со Порошено.
Се очекува дека челниците на ЕУ ќе разговараат за украинскиот конфликт на самитот оваа седмица, а следните месеци мора да ја донесат одлуката што натаму со санкциите наметнати против Русија поради нејзината наводна вмешаност во конфликтот во соседната земја. Иднината на овие санкции воведени во јули и септември минатата година со рок од една година, веројатно ќе зависат од оцените за спроведувањето на договорот за прекинот на огнот во источна Украина потпишани првично ланскиот 5-ти септември а потоа на 12-ти февруари годинава потврдени во белоруската престолнина Минск, со потписите на челниците на Украина, Русија, Франција и Германија.
Британскиот министер за надворешни работи, Филип Хамонд, изјави во понеделникот во Брисел дека санкциите треба да бидат продолжени „сé додека Минск не биде спроведен во целост“, што оцени дека е сигнал за Москва дела „мора да ги исполни своите обврски пред да бидат укинати санкциите“.
Литванскиот шеф на дипломатијата Линас Линкевичиус, чија земја претседава со ЕУ, во понеделникот пред состанокот на министрите за надворешни работи на ЕУ изјави дека „санкциите се единствениот начин на кој можеме да го одржуваме притисокот, а притисокот мора да се одржува“./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Батлер на Елисејската палата крадел садови и порцелан: сакал да ги продаде на интернет
Главниот послужувач задолжен за среброто во Елисејската палата е уапсен под сомнение за кражба на вредни садови и порцелан, а потоа обид за продажба преку интернет. Тој е еден од тројцата уапсени во скандалот што ја потресе официјалната резиденција на францускиот претседател, а украдените предмети се проценуваат на вредност од 40.000 евра, објавува „Гардијан“.
Истражителите уапсија еден маж и двајца соучесници минатата недела. Властите беа предупредени за исчезнувањето на предметите, од кои некои се сметаат за национално богатство, од главниот инспектор на палатата. Повеќето од парчињата доаѓаат од познатата фабрика за порцелан „Севр“ во Париз, која е во државна сопственост од 1759 година. Истрагата беше покрената откако вработените во фабриката препознаа некои од исчезнатите предмети на веб-страници за онлајн аукции како што е „Винтед“.
Според истражителите, сметката на осомничениот во „Винтед“ вклучувала плочка со печат „Француски воздухопловни сили“ и пепелници означени како „Sèvres Manufactory“, предмети што вообичаено не се достапни за јавноста. При претресот на неговиот дом, возило и личен шкафче биле пронајдени околу стотина предмети, вклучувајќи порцелан Севр, статуа од Рене Лалик, чаши за шампањ „Бакара“ и бакарни садови.
Улогата на главниот сребрар вклучува чување и грижа за сребрениот прибор што го користат претседателите и достоинствениците. Обвинителите изјавија дека инвентарните листи што ги водел уапсениот сребрар сугерираат дека тој планирал идни кражби. Тој и неговите соучесници беа изведени пред суд пред четири дена, а нивното судење е закажано за 26 февруари следната година.
Тие беа ставени под судски надзор, им беше забрането да контактираат едни со други, да посетуваат аукциски куќи и да се занимаваат со професионални активности. Пронајдените предмети беа вратени во Елисејската палата, што е посреќен исход од Лувр, на кој сè уште му недостасуваат кралски накит во вредност од 88 милиони евра по грабежот преку ден во октомври. Четири осомничени се уапсени во врска со случајот.
Случајот е само најновиот во низата кражби што ги погодија престижните француски институции. Во септември беше ограбен Природонаучниот музеј во Париз, каде што исчезна злато во вредност од околу 1,5 милиони евра, како и Музејот на порцелан во Лимож, кој изгуби кинески порцелан во вредност од 6,55 милиони евра. Во октомври, околу 2.000 златни и сребрени монети во вредност од околу 90.000 евра беа украдени од музејот „Мезон де Лумиер“ во Лангр.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.

