Европа
Грците на предвремените избори одлучуваат за иднината на земјата
Коалицијата на радикалната грчка левица Сириза е најголемиот фаворит на грчките предвремени парламентарни избори кои се одржуваат во неделата, бидејќи, судејќи според истражувањата на јавното мнение, Грците најверојатно се подготвени да ризикуваат со промените, но аналитичарите предупредуваат дека таквиот избор би можел да предизвика несигурност, па дури и неликвидност на државата.
Грците во недела излегуваат на предвремените избори за иднината на земјата, изјави премиерот на заминување Антонис Самрас, на собирот на неговите приврзаници на спортскиот стадион во Каламати, неговиот роден град на Пелопонез. Самарас, кој ја води конзервативната Нова демократија беше под голем притисок последните денови од кампањата дека мора да го победи 40-годишниот Алексис Ципрас, водачот на Сириза, бидејќи според последните анкети, левата коалиција води со предност меѓу 6,5 и 10 отсто. Сепак, Самарас изјави оти се надева на победа сметајќи дека во последен момент 14-те отсто од неодлучени во анкетите ќе го дадата својот глас за продолжување на неговите политики.
Освен Сириза којашто води во анкетите со 35 отсто и Нова демократија чиј рејтинг најмногу се искачува до 29 отсто, шанси за влез во парламентот имаат и од неодамна основаната партија То Потами (Реката), којашто ја води телевизискиот новинар Ставрос Теодоракис, а е прифатлива и за десните и за левите избирачи разочарани од традиционалните партии, и е трета во анкетите со 5,4 отсто од гласовите.
Следи со 5,3 отсто неонацистичката Златна зора, чиј симбол е сличен на нацистичката свастика, а раководството ја водеше кампањата од затвор. Сите други партии, инаку, одбиваат секаква соработка по изборите со неа. На мајските избори за Европскиот парламент таа изненади освојувајќи 9,4 отсто од гласовите.
Некогаш големата партија во грчката политика, социјалистичкиот Пасок, кој е малцински партнер во владата на Самарас, падна на 5,2 отсто поддршка, и тоа во последните денови од кампањата, додека претходно се движеше околу 3 процента. Пред шест години оваа партија на изборите освои 44 отсто. Нејзиниот лидер Евангелос Венизелос беше еден од клучните преговарачи со меѓународните кредитори.
Бидејќи изборниот праг во Грција изнесува 3 отсто, анкетите има даваат надеж за влез во парламентот и на комунистите кои одбиваат секаква соработка со Сириза, Движењето на демократските социјалисти, новоформираната партија на поранешниот премиер Јоргос Папандреу кој излезе од Пасок, и популистичката партија Независни Грци.
Сириза според некои прогнози , би освоила 36 отсто од гласовите, на работ од целосна победа. Победничката партија добива бонус од 50 мандат во 300-члениот парламент, за да се осигури постабилно владеење и формирање влада. Бројката гласови неопходни за апсолутна победа зависи од делот на гласовите којшто ќе го добија партиите кои нема да го минат изборниот праг.
Сириза, којашто својата кампања ја водеше под мотото „Доаѓа новата надеж“, вети дека преку преговори ќе договори нови услови за грчката програма за штедење која во замена за спасоносните заеми ги диктираат тројцата меѓународни кредитори, Европската централна банка, Европската комисија и Меѓународниот монетарен фонд, како и дека ќе инстистира на отпис на голем дел од грчкиот долг од 320 милијарди евра, односно 170 отсто до бруто домашниот производ (БДП).
Ципрас ветува и зголемување на јавната потрошувачка, укинување на строгите мерки за штедење, поголеми пензии и поголема минимална плата, поништување на многу структурни реформи и воведување на данок за богатите, како и запирање на процесот на приватизација на државната сопственост. Неговите ветувања имаат добар одек, бидејќи мнозинството Грци се мачат со долготрајните штедења и кастрења, а во мнозинство се согласуваат и на излегување од еврозоната, што би можело да се случи доколку Атина не постигне договор со Брисел за отпишување на долгот а ќе ја изгуби можноста да ги сервисира своите обврски.
Поддршка на Сирза ѝ дадоа јавно и десетици светски интелектуалци, како Ноам Чомски, Славој Жижек, Кен Лоач, Тарик Али, Терезе Форкадс.
„Очекувам јасна победа на Сириза“, вели Јоргос Цогопулос, аналитичар во Еленската фондација за европска и надворешна политика.
Меѓутоа Сириза веројатно нема да освои апсолутно мнозинство во парламентот со 300 мандати, и ако релативниот победник на изборите добива плус 50 пратенички мандати.
„Ципрас ќе мора да влезе во тешки преговори со помалите партии, доколку сака да формира коалициска влада, којашто, пак, ќе мора брзо да создаде заедничка платформа за договор со тројката кредитори“, додава Цогопулос. Многумина предупредуваат дека доколку Ципрас не успее во тоа, Грција многу брзо ќе мора да организира нови избори. „Тоа е сценарио коешто никој не го посакува во Грција“, тврди аналитичарот.
Самарас предупредува дека Сириза ќе предизвика конфронтација со европските партнери на Грција и ќе го загрози грчкото место во еврозоната. Според оние коишто се наклонети кон Нова демократија, последната работа што ѝ е потребна на земјата е конфронтација со ЕУ, и затоа според нив Атина „мора да го следи логичниот пат на заздравување, додека бунтовничката политика на Сириза е погубно за земјата“.
Грција ризикува да остане без пари околу средината на годинава, доколку извештајот за напредокот во исполнувањето на реформските услови не биде завршен до крајот на февруари. Министерот за финансии Гикас Хардувелис предупреди дека земјата може да не ја прими траншата од 7,2 милијарди евра доколку не бидат исполнети условите на кредиторите.
„Една од првите работи коишто ќе мора да ги стори новата влада е да побара техничко продолжување на роковите или земјата ќе остане без пари“, заклучува Цогопулос. Ципрас, пак, смета дека тој рок за изготвување на извештајот е пролонгиран до Јули.
Во Европа постои релативно голем спектар на мислења по прашањето за можната победа на Сириза, и како да се реши проблемот со долгот на Грција во иднина. Христос Катсиулис, шеф на грчката филијала на Фондацијата Фридрих Еберт, за германското радио Deutschlandradio Kultur изјави дека Европа мора да ги ревидира своите барања од Грција. „Додека Европа очекува Грција на крајот да ги реализира реформите, Грците од своја страна очекуваат Европа да ги измени рамковните услови за на процесот на реформите да му даде нов импулс“, смета.
Советникот во Сириза за економски прашања Јанис Милиос вели дека меѓународните кредитори мора да го отпишат грчкиот долг. Во интервјуто за грчкиот весник Neue Zürcher Zeitung тој нагласи дека по Втората светска војна на Германија ѝ бил отпишан повееле од половината на надворешниот долг. „Тоа отпишување доведе до тоа Германија да може да го создаде економското чудо„, вели Милиос, дека сега Атина очекува солидарноста, особено од Берлин.
Значајноста на неделните избори во Грција „не е возможно да се одреди“, бидејќи по пребројувањето политиката и самата земја, и целата Европска унија „веќе никогаш нема да бидат исти“, изјави за британската телевизија Sky News, истакнатиот во Велика Британија економист од грчко потекло, универзитетскиот професор Тео Пападопулос. Повеќето членови на Сириза не сакат да се откажат од заедничката валута, иако партијата повеќепати навестуваше дека „нема да се држи до еврозоната по секоја цена“. Според експертот, таквата „двојна“ позиција на Сириза ѝ дава „многу добри шанси“ во предвечерјето на преговорите со „тројката“, „Точно од овие констатации и ќе зависи како ќ ја гледаме европската економска политика во блиска иднина“, уверен е Пападопулос.
Константинос Цукалас, грчки интелектуалец, социолог и универзитетски професор во интервју за парискиот весник Le Monde го изразува своето мислење дека Грција ја очекува вистинска катастрофа, доколку левите сили не победат на изборите. Нарекувајќи ги мерките што на Грција ѝ ги наложи „тројката“ странски кредитори „катастрофични“, Цукалас изразува надеж дека победата на коалицијата на радикалните сили „ќе ги тргнат челниците на Европската унија да се преслушаат за барањата од оние кои навистина сакаат промена“.
Грчкиот претставник во Организацијата за економска соработка и развој (ОECD), Георгиос Превелакис, вели дека „не постои чудо за излез на Грција од кризата“. „Веројатно од ќе може да се постигне подобруваа на ситуацијата за некои сегменти од населението, но главниот предизвик ќе биде како да се осигури економски раст, индустриско производство во земјата. За тоа се неопходни реформи, но тие може да дадат видливи резултат не многу скоро“, смета.
Членот на Управниот одбор на Европската централна банка, Ив Мерш, во текстот објавен на интернет изданието на германскиот весник Neue Zürcher Zeitung, инстистира на тоа дека Грција мора да продолжи да вложува напори за спроведување на реформите во рамките на обврските кои ги зема врз себе пред меѓународните кредитори./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Бројот на кардинали кои ќе го изберат новиот папа е намален
Бројот на кардинални електори кои ќе го изберат наследникот на починатиот папа Францискo се намали на 133 откако двајца кардинали изјавија дека не можат да дојдат во Рим поради здравствени проблеми, изјави портпаролот на Ватикан, Матео Бруни.
Бруни, директор на прес-службата на Ватикан, не ги објави имињата на двајцата отсутни кардинали бидејќи тие се борат со здравствени проблеми.
Италијанскиот кардинал Анџело Бечиу, кој денес објави дека дефинитивно нема да биде на конклавата бидејќи првично бил осуден за проневера, не бил ниту вброен меѓу 135-те кардинални електори.
Конклавата ќе почне на 7 мај. За избор на нов папа е потребно двотретинско мнозинство.
Европа
Објавени мапи: како би изгледала Украина според планот на Трамп за завршување на војната
Администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп предложи мировен план за Украина, кој вклучува промена на статусот на Крим и замрзнување на територијалните линии на бојното поле.
Иако деталите од планот сè уште не се целосно јасни, коментарите на американскиот потпретседател Џеј-Ди Венс за замрзнување на сегашните граници алудираат на можноста значителен дел од украинската територија формално да ѝ биде отстапен на Русија.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски нагласи дека украинскиот устав јасно го дефинира Крим како составен дел од Украина. Но, Трамп одговори критикувајќи го Зеленски тврдејќи дека тој го отежнува постигнувањето мир. Војната во Украина трае од руската инвазија на 24 февруари 2022 година.
Администрацијата на Трамп предупреди дека ќе се повлече од разговорите доколку Москва и Киев набргу не постигнат договор. По неколку недели одделни преговори со двете страни, САД предложија договор што се чини дека ѝ се допаѓа на Москва, но Киев досега го отфрла.
Што предвидува планот?
Планот предвидува Украина да се откаже од членството во НАТО, да ги ублажи санкциите против Русија и да прифати дека Крим е под руска контрола. Иако Трамп тврди дека Украина формално нема да мора да го промени својот устав за да го признае губењето на Крим, останува нејасно дали Русија ќе се согласи со тоа.
Венс рече дека новите територијални демаркации ќе бидат блиску до сегашните фронтовски линии, што би значело дека Украина ќе изгуби големи делови од територијата што се обидува да ја врати – вклучувајќи ги Крим и делови од регионите Донецк, Луганск, Херсон и Запорожје. Во ова сценарио Русија, веројатно, би морала да се откаже само од помалите делови од Харковскиот регион што ги контролира и да се откаже од целосната анексија на четирите покраини.
Јуриј Бојечко, основач на хуманитарната организација „Надеж за Украина“, предупреди за „Њузвик“ дека еден милион Украинци во овие области ќе бидат принудени да ги напуштат своите домови за да го исчистат теренот за руска власт.
Олга Оликер од Меѓународната кризна група истакна дека предложениот договор би можел да ги запре руските напади врз нови области, но дека прекинот на огнот би значел одржување на контролата врз веќе окупираните територии.
„Неправеден компромис“
Кремљ во среда објави дека за прекин на непријателствата е потребно Украина целосно да се повлече од териториите што ги поседува Русија. Сепак, според Оликер, не е јасно дали предложениот договор ја обврзува Украина да направи таков потег.
Реториката на Трамп предизвикува дополнителни загрижености. Потпретседателот Џеј-Ди Венс отворено изјави дека ќе бидат повлечени нови линии блиски до сегашните, а самиот Трамп рече дека Крим останува со Русија наведувајќи дека сите го знаат ова долго време.
Иако Зеленски постојано јавно ја отфрла идејата за предавање на Крим, некои други украински лидери, како што е градоначалникот на Киев, Виталиј Кличко, посочија дека за привремен мир би можел да се постигне компромис, иако нефер. Таквото решение би можело да значи привремено откажување од територија, но речиси е сигурно дека Киев никогаш нема правно да го признае запленувањето на кој било дел од својата територија.
Признавањето на Крим е опасен преседан
Де јуре признавањето на руската анексија на Крим од страна на САД би било очигледно кршење на меѓународното право и договорите, како што е Будимпештанскиот меморандум од 1994 година, во кој САД ветија дека ќе го заштитат украинскиот суверенитет во замена за откажување од нуклеарно оружје.
Таквиот потег би бил опасен преседан што би значел драматично слабеење на меѓународниот правен поредок.
Аналитичарите предупредуваат дека дозволувањето на Путин да го задржи Крим би значело враќање на светот во ерата кога правото на најсилните ги одредувало границите, што дополнително би ги дестабилизирало глобалните односи.
Што ако САД се откажат?
Доколку САД, како што се заканува администрацијата на Трамп, ја прекинат својата поддршка за Украина, не е јасно дали тоа ќе значи само крај на дипломатскиот ангажман или и прекин на воената помош.
Андреа Кендал-Тејлор, поранешна службеничка на американското разузнавање, предупреди за „Њузвик“ дека Украина ќе ја продолжи борбата, дури и без американска помош, иако тоа би било многу потешко. Украина веќе се потпира сè повеќе на сопствените сили и на европските сојузници.
Поранешниот дипломат Мајкл Кимаге истакнува дека Германија бргу ги зголемува инвестициите во одбраната, делумно за да компензира за потенцијалното повлекување на САД од украинскиот конфликт. Сепак, тој забележува дека таквата транзиција ќе бара време, кое Украина го има сè помалку.
Европа
Москва порача: Подготвени сме за директни преговори, чекаме Киев да се јави
Москва чека сигнал од Киев за продолжување на директните преговори, изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, објави „Киев пост“.
Сигнал за подготвеноста на Украина да продолжи со директните преговори со Русија мора да дојде од Киев, изјави Песков пред новинарите одговарајќи на прашање од агенцијата ТАСС.
„Сигналот мора да дојде од Киев. Тие барем треба да преземат некаков чекор во таа насока. Сè уште постои законска забрана за тоа. Досега не видовме никакви конкретни дејства“, рече Песков одговарајќи на прашањето дали Русија очекува сигнал од Вашингтон или директно од Киев.
Русија и САД делат многу точки на контакт во своите позиции за Украина, но е прерано да се зборува за какви било конкретни услови од договорот, изјави вчера портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, пренесува „Анадолија“.
„Постојат многу позиции што навистина се совпаѓаат со нашите“, рече Песков нагласувајќи дека иако напорите за решавање на украинскиот конфликт се во тек, сè уште не е можно да се зборува за конкретни услови.
Тој додаде дека преговорите не може да се водат јавно сигнализирајќи дека разговорите се водат зад затворени врати.
Песков исто така нагласи дека ставовите на американскиот претседател Доналд Трамп за Украина се преклопуваат со руските во многу аспекти.
Мицевски: Интерпелацијата за министерот Тошковски не доби поддршка
„Интерпелацијата за министерот Панче Тошковски не доби поддршка. Очекувано од неколку причини“, напиша Никола Мицевски, пратеник од ВМРО-ДПМНЕ. „Потребна е...
(Видео) Петровска: Тошковски ја контаминираше истрагата за Кочани
„Трагедијата во Кочани точно е дека е резултат на системски пропусти, ама системот, колеги, има име и презиме или имиња...
(Видео) Меџити: И покрај нашите понуди тие одлучија да бидат заедно со ДУИ и со Ахмети, Таравари има пофалби за владеењето на ДУИ, а избега од тоа владеење
Првиот заменик претседател на Владата и министер за животна средина и просторно планирање Изет Меџити на прес-конференција извести дека вечерва...
Родителите на загинатите му кажаа на Тошковски дека не му веруваат и прашаа зошто обвинетите кои се во домашен притвор шетаат по улици
Родителите на загинатите во Кочани успеаја да го извадат надвор министерот за внатрешни работи, Панче Тошковски откога јавно му порачаа...
Родителите на загинатите се пред МВР: И без душа и без дете, ние пеш дојдовме, сега нека излезе Тошковски место ние да влеземе
Родителите и роднините на загинатите во Кочани стигнаа пред Министерството за внатрешни работи. Решија да дојдат пред Министерството откога министерот...
Тошковски вели дека не е направен пропуст од страна на МВР во случајот со „Пулс“
Во Собранието почна расправата за интерпелација на министерот за внатрешни работи, Панче Тошковски, поднесена од пратеничката група на партијата Левица....
(Видео) Јанчев: Дискотеката без мака работела 13 години, Тошковски да сакал, ќе ја затворел
Работата на министерот за внатрешни работи, Панче Тошковски, кој на оваа функција е повеќе од една година, денес е на...
„Ги изгоревте децата со вашата алчност и негрижа“, родителите на жртвите од Кочани бараат оставки и одговорност
„Пожарот ги зеде телата, системот ги уби душите“, „Каде да фатиме врски за да ги вратиме другарите“, „Селективна одговорност е неодговорност“,...
Ристески не очекува поскапувања од четврток: Се надевам дека трговците ја научија лекцијата
Ако цените нагло почнат да скокаат од четврток, кога истекува сегашната мерка за ограничени маржи до 10 %, мерката може...
Македонија е тажна приказна, а Црна Гора е најблислку до членство во ЕУ, рече Марта Кос
Црна Гора останува најверојатната кандидатка од регионот на Западен Балкан, кој може да стане нова членка на Европската Унија за...
ОПМ: Треба алатка за споредување на цените на производите за граѓаните да знаат каде може да ги купат поевтино, објавените списоци не се доволни
По објавувањето на списоците со цени на сите производи во маркетите, неопходно е да се направи нова алатка, која на...
Зеленски: Путин сака примирје само за време на неговата парада
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека светот не сака да чека до 8 мај за најавеното примирје на рускиот претседател...
ВМРО-ДПМНЕ до Бујар Османи: Единствениот свет во кој е ДУИ е светот на корупцијата
Дали Бујар Османи го презеде лидерското место во ДУИ, а Али Ахмети се повлече? Дали станува збор за внатрепартиски договор,...
СДСМ: Дали градоначалникот Стефковски се јавувал во МВР за ослободување на својот брат?
Додека јавноста реагира за скандалот со братот на градоначалникот Бобан Стефковски, кој дивееше на скопските улици, а беше ослободен од...
Победа на либералите во Канада
Канадската Либерална партија, предводена од премиерот Марк Карни, е на добар пат да победи на федералните избори, велат канадските медиуми,...
Шпанија и Португалија повторно имаат струја
Елекетричната енергија е обновена речиси целосно низ Шпанија и Португалија по вчерашниот масовен прекин што предизвика хаос во двете земји....
„Марш за ангелите“ – семејствата на жртвите во пожарот во Кочани на протест во Скопје
Семејствата на загинатите во трагичниот пожар во Кочани за денеска најавија протестен „Марш за ангелите“ во Скопје. „Ние заслужуваме одговори,...
Шпанија прогласи вонредна состојба по прекинот на електричната енергија
Шпанското Министерство за внатрешни работи прогласи вонредна состојба во земјата по денешниот прекин на електричната енергија. Шпанскиот оператор за електрична...
Гаши засега ќе се воздржи од коментари за претседателката на Антикорупциска
Во врска со актуелните настани поврзани со претседателката на Државната комисија за спречување на корупцијата, Татјана Димитровска, од кабинетот на...
Прекинот на електричната енергија во Португалија и Шпанија предизвикан од редок атмосферски феномен
Португалскиот оператор на електричната мрежа – РЕН објави дека прекинот на електричната енергија што ги погоди Португалија и Шпанија е...
