Европа
Илјадници Полјаци на протест за заштита на уставот
Десетици илјади Полјаци излегоа во саботата на протести во главниот град Варшава, како и во неколку други градови како Вроцлав и Познан, барајќи од владата да го почитува уставот, додека истовремено ескалира судирот околу тоа прашање која левата опозиција, уставниот суд и Европската унија имаат спротиставени ставови од владејачките конзервативци.
Виорејќи знамиња на Полска и на ЕУ и извикувајќи „Устав“, масата демонстранти собрани на протестите кои ги организираше опозицијата бара од владата да ја признае одлуката на уставниот суд кој некои од нејзините правни реформи ги стави надвор од законот.
Новата конзервативна влада во Варшава која надмоќно победи на ланските октомвриски избори, во декември го измени законот според кој уставниот суд од петнаесет членови сега мора да ги носи одлуките со двотретинско мнозинство од гласовите и со најмалку тринаесет судии присутни на седницата, наместо досегашните девет. Опозицијата критикува дека сега партијата Правда и справедливост (PiS) може лесно да ја блокира секога одлука на судот која е спротивна на партискиот став и оти го пременила редоследот на предметите за разгледување. Во ова партија, пак, тврдат дека законот воведува ред во Уставниот суд и ги отстранува пречките за спроведување на изборните ветувања.
Полскиот уставен суд во средата и оцени дека главните одредби од новиот закон за нивната работа, која ги усвои конзервативното парламентарно мнозинство, содржат бројни неправилности и причина за сериозна правна криза во Полска, а членовите на конзервативната влада веднаш предупредија дека нема да ја признаат одлуката на судот, бидејќи според нив е донесена спротивно од новиот закон за уставниот суд. Предупредија, исто така, дека нема да ја објават во службениот весник. Одлуката на владата е во спротивност со ставот на Европската унија, која е критична кон споменатите реформи.
Масата луѓе се собра пред зградата на уставниот суд на кој го поставија натписот „Вратете го уставниот поредок, а потоа продолжија кон претседателската палата во стариот историски центар на полската престолнина. Според податокот што го наведе на Twitter градски функционер, се собрале околу 50.000 луѓе, меѓутоа овој податок не може да се провери од независни извори.
„Со години претходно Полјаците протестираа за да го изменат политичкиот систем, Сега протестираме з да се осигуриме дека нема одеднаш да го променат“, изјави пред собраните поранешниот економист на Светската банка, Ришард Петру, челник на либералната опозициска Модерна партија, потсетувајќи на антикомунистичкото движење Солидарност, пренесува Reuters.
Европскептичната PiS е под сé поголем притисок од ЕУ, САД и меѓународни тела и поради законот за медиумите, односно поради тоа што именувањето на челниците во јавните медиуми ги презема министерството за финансии, како и за други институции.
Венецијанската комисија, советодавното тело на Советот на Европа, во петокот предупреди дека „обидот на полската влада да влијае врз ставот на уставниот суд може да го загрози „не само владеењето на правото, туку и функционирањето на демократскиот систем“. Комисијата, исто така, соопшти дека владата мора да ја признае одлуката на највисоката судска инстанца за споменатите реформи.
„Владата ќе побара отчет од парламентот за препораките на Венецијанската комисија, но нема да ја признае одлуката на уставниот суд“, изјави портпаролот на владата, Рафал Боченек.
Иако мислењето на Венецијанската комисија не е обврзувачко, тоа има влијание во Европската комисија којашто веќе започна постапкана следење на владеењето на правото во Полска. Можниот исход е Полска, најголемата источна земја меѓу 28-те членки на ЕУ, да биде суспендирана од гласањата во Европската унија./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
На парадата на Путин имаше само еден тенк, луѓето се потсмеваат: „Па, барем вози“
Иако воената парада во Москва е нормално можност Русија да се пофали со својата војска, оваа година само еден тенк помина низ Црвениот плоштад. За работите да бидат уште поинтересни, тоа беше тенк Т-34, произведен пред 90 години – уште пред да се роди Путин.
Да потсетиме, на воената парада и минатата година учествуваше еден тенк, истиот Т-34. Многумина го исмеваат Путин поради ова.
The only Russian tank present at today’s Victory Day parade in Moscow is a single T-34. pic.twitter.com/ut3T6zr31v
— OSINTtechnical (@Osinttechnical) May 9, 2024
„Овој Т-34, легендарниот советски тенк од Втората светска војна, беше единствениот руски тенк изложен на парадата на Денот на победата на Црвениот плоштад денес“, напиша Макс Седон, шеф на московското биро за „Фајненшл тајмс“. „Сите останати мора да се некаде зафатени!“
Про-украински корисник на „Икс“ напиша: „Па, барем вози“.
Друг корисник додаде: „Ништо не говори „втора армија на светот“ како осамениот тенк на победничката парада втора година по ред“.
Европа
Поранешниот премиер на Малта, Џозеф Мускат обвинет за корупција: случајот го истражуваше и убиената новинарка
Поранешниот премиер на Малта, Џозеф Мускат, беше обвинет за корупција во врска со скандалот, кој го истражуваше и познатата новинарка Дафне Каруна Галиција. Како што пренесува „Гардијан“, освен за Мускат, обвинението е покренато и против гувернерите на Централната банка на Малта, како и против вицепремиерот. Тие се обвинети во врска со скандалот околу приватизацијата на болниците.
Мускат беше обвинет за примање мито, корупција во јавните служби и перење пари, соопшти агенцијата АФП. Обвиненијата против него ги нарече „фантазија и лаги“, тврдејќи дека е жртва на политичка одмазда.
Malta’s former prime minister charged with corruption over hospital scandal https://t.co/TpFy0DGNV4
— Guardian news (@guardiannews) May 9, 2024
Заедно со него беа обвинети и Крис Фарне, вицепремиер, кој требаше да биде следниот еврокомесар и Едвард Шикулна, поранешен министер за економија и актуелен гувернер на Централната банка на Малта. Тие се обвинети за измама и проневера.
Фарне, кој беше министер за здравство во времето на скандалот кога беше приватизирана болницата, рече дека „апсолутно нема сомнеж дека судот ќе утврди нешто друго освен неговата целосна невиност“. Шикулна не го коментираше обвинението, но претходно негираше дека направил нешто незаконско.
Се очекува дека ќе бидат обвинети уште најмалку двајца високи владини функционери. Обвинението е дел од долгорочната истрага за одлуката на лабуристичката влада од 2015 година, на чело со Мускат, управувањето со три јавни болници да го префрли на приватната компанија „Виталс глобал Хелткер“ како дел од зделката чија вредност се проценува. на четири милијарди евра.
🧵1⃣Last year, we launched the first in a series of investigations we’re supporting with research and investigation coordination: a deep dive into the financial flows in the Malta hospitals privatisation deal. Revisit reporting by our project partners ⬇️https://t.co/HPcKrXbJjJ
— Daphne Caruana Galizia Foundation (@daphnefdtn) April 30, 2024
За овој скандал информираше и Дафне Каруна Галиција, позната истражувачка новинарка од Малта, која беше убиена во експлозија на бомба поставена под нејзиниот автомобил во 2017 година. Фондацијата формирана во нејзино име по смртта на новинарката објави дека оваа пресуда „докажува дека нејзиното истражување за наместена приватизација било точно“.
Смртта на Дафне Каруна Галиција предизвика голем шок на мирниот медитерански остров. Опсежната независна истрага во 2019 година покажа дека владата не учествувала во атентатот, но дека државата мора да сноси одговорност за создавање „култура на неказнивост“.
Европа
Голем протест во Шведска, не го сакаат Израел на Евровизија, меѓу демонстрантите и Грета Тунберг
Вечерва претставникот на Израел настапува на Изборот за песна на Евровизија што се одржа во арената Малмe во Шведска, што предизвика повеќе протести кои се одржаа денеска во Малме.
„Ќе имаме многу видлива полиција на терен“, изјави портпаролот на полицијата Филип Анас. „Им беше дадена дозвола бидејќи оценуваме дека може безбедно да се спроведат. Доколку има некакво нарушување, ќе се справиме со тоа“, додаде тој.
Во 16 часот започна протестот против учеството на Израел на Евровизија, а организаторите очекуваа до 25.000 луѓе. Од полицијата велат дека се собрале меѓу 6.000 и 8.000 луѓе.
Локалните медиуми јавуваат дека на улиците излегле граѓани од сите генерации, вклучувајќи родители и деца. Демонстрантите удираа во тапани и извикуваа палестински пароли. Некој закачи палестинско знаме на покривот на улична кујна.
„Не го слушате ли детскиот плач? Не ја гледате крвта на децата? Сите деца се еднакви“, извикуваа демонстрантите.
На протестот е и шведската активистка Грета Тунберг.
Во 18:00 часот на друга локација во градот ќе се одржи музичка демонстрација за поддршка на учеството на Израел на Евровизија.
Третиот настан ќе се одржи вечерва во Хили, каде се наоѓа арената Малме. Тоа е уште еден протест против учеството на Израел во музичкиот натпревар.