Европа
Италија на референдум за уставна реформа
Италијанците во неделата гласаат на референдумот за уставната реформа којашто се претвора и во изјаснување за поддршка за премиерот Матео Ренци, кој во случај на неуспех на референдумот вети оставка.
Избирачките места беа отворени во 7 часот утрото, а се затвораат во 23 часот за повеќе од 46 милиони Италијанци со право на глас, додека по дописен пат до четвртокот навечер можеа да гласат околу 4 милиони Италијанци кои живеат во странство.
Првите излезни анкети се очекуваат по затворањето на гласачките места, а првите резултати ноќта кон понеделникот.
Неизвесноста околу италијанскиот референдум ја загрижува Европската унија и финансиските пазари, бидејќи се стравува дека по шокот предизвикан од британското излекување од Униката и јакнењето на десните и популистичките движења би можела да избувне нова нестабилност во Италија, третата по обемот економија во еврозоната.
Италијанците се изјаснуваат за уставната реформа којашто предвидува драстично намалување на овластувањата на Сенатот, а гласањето дефакто претставува и плебисцит за премиерот Матео Ренци, од левиот центар, кој вети дека ќе поднесе оставка доколку предложената реформа не мина. Тоа би можело да доведе од политичка парализа и да им овозможи на популистичките, на европскептичните и десните опозициски парти да се приближат кон освојувањето на власта.
Големо мнозинство од политичката сцена во Италија, од десницата до популистите на сатиричарот Бепе Грило – Движењето пет ѕвезди (M5S) или Северната лига, па дури и фракцијата во владејачката Демократска партија на Матео Ренци, ги повикуваат гласачите да кажат „не“, предупредувајќи дека со предложените реформи пресилна концентрација на моќ би била во рацете на шефот на државата.
Опозицијата, исто така, е обединета и во желбата од власт да си замине Ренци, кој должноста ја презема во февруари 2014 година, а во медиумите и на социјалните мрежи со сите сили ја бранеше „својата реформа која треба да го поедностави политичкиот живот во земјата во којашто се изредија дури 60 влади од 1948 година“.
Последните анкети, објавени пред две седмици, бидејќи во Италија се забранети 15 дена пред изборите, даваа 5 до 8 отсто предност за опцијата „не“, но исто така има и голем број неодлучени гласачи.
Американскиот претседател Барак Обама, германската канцеларка Ангела Меркел и претседателот на Европската комисија Жан-Клод Јункер, отворено ги повикаа Италијанците да ја поддржат реформата на левиот премиер.
Оваа уставна реформа предвидува најдлабоко институционално преустројување откако пред 70 години Италија стана република според уредувањето. Реформата на владата би ѝ го олеснило носењето закони, особено со новиот изборен законик, усвоен минатата 2015 годна, кој на победникот на идните избори, кои се очекуваат во 2018 година, му обезбедува сигурно парламентарно мнозинство.
Клучниот момент од реформата е тоа што ја укинува обврската сите закони да мора да минат во двата дома на италијанскиот парламент. Во иднина Претставничкиот дом би одлучувал за повеќето прашања, вклучително и за гласањето за доверба на владата и за националниот буџет.
Сенатот се намалува од 315 на 100 мандати, а неговите членовите повеќе не би ги избирале граѓаните непосредно. Петмина би именувал претседателот на Републиката, а 95 би се избирале меѓу регионалните советници и градоначалници. Сенаторите би го задржале правото на вето за уставните прашања, прашањата коишто се однесуваат на локалните власти и на клучните одлуки на ЕУ.
Некои аналитичари се прашуваат дали е мудро на Горниот дом на парламентот, кој го сочинуваат локални политичари, кои во Италија се често корумпирани, да им се дадата овластувања за да можат да ги блокираат европските одлуки.
Реформата, исто така, ги намалува овластувањата на регионалните власти, префрлајќи ги одлуките за важните транспортни, енергетски и инфраструктурни проекти во рацете на државата. Се укинува и Националниот совет за економија и труд, форумот на синдикатите и работодавачите.
Ренци појаснува дека реформата ќе го подобри процесот на носење одлуки, ќе ги намали преклопувањата меѓу локалните и централните тела на власта што се смета за голема причина за бирократскиот застој, и ќе стави крај на политичката нестабилност. Истакнува и дека ќе ја намали цената на јавните институции./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Мерц и Голоб бесни на Орбан: „Тој долго време не игра за европскиот тим“
Германскиот канцелар Фридрих Мерц го критикуваше патувањето на унгарскиот премиер Виктор Орбан во Москва денес по средбата со словенечкиот премиер Роберт Голоб во Берлин.
„Орбан отпатува во Москва веднаш откако Унгарија го презеде претседателството со ЕУ, и да се потсетиме дека неколку дена подоцна, следеа најтешките руски напади врз Украина. Да се надеваме дека тоа нема да се случи овој пат“, рече Мерц на заедничката прес-конференција по средбата со словенечкиот премиер Роберт Голоб.
Мерц рече дека Орбан отпатувал во Москва „без европски мандат“ и не „се договорил со нас“.
Голоб рече дека „Орбан одамна веќе не игра во европскиот тим“. „Не очекуваме никаква корист или предност од ова патување. Орбан дејствува во свои интереси“, рече Голоб.
И Мерц и Голоб ја нагласија потребата од брз договор за замрзнатите руски средства во Европската Унија како еден од механизмите за запирање на војната во Украина.
„Мораме да направиме сè што е во наша моќ за да ја запреме оваа војна. А за да го постигнеме тоа, употребата на руски средства е, според мене, соодветен и правилен инструмент“, рече Мерц.
Тој нагласи дека ги разбира резервите на Белгија, каде што се наоѓа компанијата „Еуроклир“ која ги контролира замрзнатите средства на Русија, но нагласи дека решението е сè поитно.
„Аргументите на Белгија ми се јасни, но имаме и добри аргументи“, рече Мерц во врска со разговорите што ги имал со белгискиот премиер Барт де Вевер. Белгија се плаши од одмазда од Москва во случај на употреба на замрзнати руски средства.
фото: ЕПА
Европа
Главниот советник на Зеленски поднесе оставка
Андриј Јермак, моќниот шеф на кабинетот на украинскиот претседател Володимир Зеленски, поднесе оставка.
Оставката дојде откако агенти од Националното биро за борба против корупцијата (НАБУ) извршија рација во неговата канцеларија порано денес, а доаѓа во време на најголемиот корупциски скандал што ја потресе Украина за време на мандатот на Зеленски, објавува „The Kyiv Independent“.
Скандал што го потресе државниот врв
Скандалот се фокусира на државната нуклеарна компанија „Енергоатом“, а Националното биро за борба против корупцијата на Украина (НАБУ) обвини осум осомничени претходно овој месец. Истражителите го именуваа Тимур Миндич, еден од најблиските соработници на претседателот Зеленски, како водач на групата.
Двајца други функционери вмешани во скандалот, министерот за правда Херман Халушченко и министерката за енергетика Свитлана Гринчук, беа отпуштени на 19 ноември, но сè уште не се обвинети. Рустем Умеров, секретар на Советот за национална безбедност и одбрана, исто така е под истрага, но сè уште не е обвинет. Во меѓувреме, Миндич избега од Украина пред да биде поднесено обвинението, а Зеленски му изрече санкции и го стави на листата на барани лица.
Зеленски: Претстои ресетирање на уредот
Оставката ја потврди самиот претседател Зеленски. „Ќе има ресетирање на Канцеларијата на претседателот“, рече тој во соопштението. „Андриј Јермак, шефот на Канцеларијата на претседателот, поднесе оставка. Му благодарам на Андриј што секогаш ја претставуваше позицијата на Украина во преговорите точно онака како што требаше.“
Зеленски додаде дека сака да „избегне гласини и шпекулации“. „Во врска со новиот шеф на Канцеларијата (на претседателот), утре ќе одржам консултации со оние кои би можеле да ја водат оваа институција“, објави тој.
Претседателот, исто така, коментираше за тоа кој ќе ја претставува Украина наместо Јермак, кој неодамна беше назначен, на 23 ноември, да ја води украинската делегација на преговорите со САД во Швајцарија. Тој рече дека украинската делегација во мировните преговори ќе ја сочинуваат секретарот на Советот за национална безбедност и одбрана, началникот на Генералштабот и претставници на Министерството за надворешни работи и разузнавање.
фото: ЕПА
Европа
Москва го затвори последниот полски конзулат во Русија
Руското МНР денес објави дека го затвора полскиот конзулат во сибирскиот град Иркутск како одговор на минатонеделното затворање на единствениот преостанат руски конзулат во Полска.
Русија го извести полскиот амбасадор за затворањето на конзулатите, кое ќе стапи во сила на крајот од годината како одговор на одлуката на полските власти да ја повлечат својата согласност за работењето на рускиот генерален конзулат во Гдањск од 23 декември 2025 година, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи.
Полска минатата недела објави дека ќе го затвори последниот руски конзулат во Гдањск на северот од земјата по саботажата врз железничката линија за која Варшава ја обвини Русија.
Варшава идентификува двајца Украинци за кои се сомнева дека дејствуваат во име на Москва како наводни сторители на нападот, кој оштети клучна железничка линија што се користи за транспорт на оружје, патници и стока во Украина.
Руското министерство во четвртокот соопшти дека одлуката на полските власти да го затворат рускиот конзулат е отворено непријателска и неоправдана мерка донесена под апсурден изговор.
По овие меѓусебни акции, единствените преостанати дипломатски мисии меѓу двете земји се руската амбасада во Варшава и полската амбасада во Москва.
Односите меѓу Варшава и Москва отсекогаш биле затегнати, но тие значително се влошија по инвазијата на Русија на Украина во 2022 година, при што Полска стана еден од клучните сојузници на Киев.

