Европа
Каталонците го избираат парламентот кој може да прогласи независност
Во североисточната шпанска покраина Каталонија во недела се одржуваат избори за автономната управа, кои локалните власти предводени од челникот на а од женералиетот (владата) Артур Мас ги нарекоа „првиот чекор“ кон стекнувањето независност од Шпанија.
Последните години каталонската влада постојано го истакнува прашањето за спроведување референдум за независноста, носеше закони со цел да се создаде „државност“, особено во сферата на надворешната политика. Откако овие инсистирања беа одбиени од централната влада во Мадрид и Уставниот суд на Шпанија, кој не дозволува да се одржи референдум само на територија на автономната единица, туку во целата држава прогласувајќи го каталонскиот референдум за неуставен, властите во Барселона организираа неформален плебисцит на кој 80 отсто од излезените избирачи се изјаснија за независност. Но на него излегоа само третина од вкупниот електорат на Каталонија.
Оттаму, каталонските власти прибегнаа кон нова стратегија. Па така, доколку шпанските власти не им дозволуваат организирање валиден референдум, тие независноста ќе ја прогласат во покраинскиот парламент.
Мас изборите в недела ги нарече „референдум“,велејќи дека жителите на Каталонија треба да гласаат врз база на позициите на партиите во однос на независноста. Неговата е да оствари апсолутно мнозинство во законодавниот дом на покраината и да го „започне процесот на стекнувањето независност“.
Од друга страна шпанската конзервативна влада на премиерот Маријано Рахој соопшти дека не може да стане збор за никакви „плебисцитарни избори во Каталонија, туку станува збор за обични покраински избори, како и дека нема проблеми кои одат во прилог на идејата за независност. Како своевидна „компензација“, Рахој најави можност во Шпанија следната година да се направат уставни реформи, со што во уставот на земјата ќе бидат јасно дефинирани надлежностите на шпанските автономни покраини.
Во неделата 5,5 милиони ќе гласаат за 135 пратеници, а според предизборните испитувања на јавното мнение, во парламентот ќе влезат шест политички групации.
Во анкетите води коалицијата Junts pel si“ (Заедно за ‘да’), којашто ја сочинуваат Convergencia Democratica de Catalunya (CDC) на Арур Мас и Левите републиканци на Каталонија кои ги води Ориол Жункарес, како голем број помали движења. За нив, според проекциите, ќе гласаат повеќе од 40 отсто од гласачите, и би добиле 64 места во парламентот. Уште десет мандати, или 8 до 9 отсто од гласовите, би можела да добие Кандидатура на народното единство (CUP), со што поддржувачите на независноста би можеле да завладеат со апсолутно мнозинство (68 пратеници) и да го „започнат процесот на одвојување на Каталонија“,
Притоа за нив, според анкетите, би гласале помалку од 50 отсто од вкупното население. А тоа е еден од главните аргументи на противниците на сепаратистите, односно како е можно да се прогласи независност без апсолутно мнозинство во парламентот, без поддршка од поголемиот дел од населението во покраината?
Меѓу поддржувачите на шпанскиот интегритет води десно-центирстичката партија Граѓаните која во Каталонија е основана пред десет години, но стана општо шпанска и влезе во четворката главни партии во земјата. Таа може да добие 19 пратенички мандати, или околу 15 отсто од гласовите. Социјалистичката партија на Каталонија може да смета на 14 пратеници, или 12 отсто.
Иста поддршка, според анкетите, може да очекува и коалицијата Catalunya Si que es Pot (Каталонија, да, можно е), во којашто влегува и радикалната левица Podemos, за којашто би гласале 11 отсто од испитаниците. Сепак, оваа коалиција не може сосема да се смести во кампусот на противниците на независноста, бидејќи, нејзините челници повикуваат да се спроведе референдум за да се појасни вистинската рамнотежа на силите во покраината.
Народната партија (PP) на Рахој, која е владејачка во Шпанија, е последна на листата, со поддршка од 7 отсто од испитаниците, што би ѝ овозможило десет места во каталонскиот парламент. Со тоа би била најголемиот губитник, бидејќи во моментов има 19 мандати./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Снимено уривањето на огромен руски воен транспортен авион, се преполови во воздух
Рускиот канал на Телеграм „Маш“ објави снимка од падот на рускиот воен транспортен авион Ан-22 во регионот Иваново. Снимката го прикажува авионот како се распаѓа во воздух.
Ан-22 се урна минатиот вторник. Руската државна новинска агенција Тасс објави, повикувајќи се на службите за итни случаи, дека сите седум членови на екипажот загинале во несреќата.
✈️Moment of the crash of the Russian military transport aircraft An-22 https://t.co/TnvYdBNXB9 pic.twitter.com/7u5xoRh2wx
— Special Kherson Cat 🐈🇺🇦 (@bayraktar_1love) December 14, 2025
Се верува дека инцидентот е предизвикан од технички дефект на авионот, кој е во употреба повеќе од 50 години, објави подоцна деловниот весник „Комерсант“, повикувајќи се на анонимни извори. Тасс соопшти дека авионот бил на закажан лет по поправките и се урна во близина на резервоар. Остатоците од авионот се пронајдени во водата.
Европа
Зеленски стигна во Берлин, ќе се сретне со американскиот преговарачки тим
Украинскиот претседател Володимир, Зеленски, пристигнал во Берлин, каде што во текот на денот треба да се сретне со американскиот преговарачки тим за да разговара за предлогот за постигнување мир во Украина.
– Се фокусираме на тоа како сигурно да ја гарантираме безбедноста на Украина, така што искуството со Будимпештанскиот меморандум и руската инвазија никогаш повеќе нема да се случи. Сметаме на конструктивни разговори – рече Зеленски во објава на платформата X.
Тој рече дека сè уште не добил официјален одговор од Соединетите Американски Држави на најновите предлози за мировен план.
Пред неговото пристигнување, Зеленски нагласи дека сака да ги убеди Американците да ја поддржат идејата за замрзнување на фронтовската линија во Украина во нејзината сегашна состојба пред било какви преговори со Москва.
Американската делегација ја предводат специјалниот пратеник Стив Виткоф и Џаред Кушнер, зетот на претседателот Доналд Трамп.
Извори од германската влада за „Билд“ изјавија дека разговорите со претставниците на Украина во Берлин ќе траат два дена , а дека денес ќе се одржат прелиминарни разговори со советници за надворешна политика, вклучувајќи ги и претставниците на САД и Украина.
Европа
Речиси три четвртини од Европејците ја поддржуваат ЕУ, рекордна поддршка за еврото и за заедничка одбрана
Речиси три четвртини од граѓаните на Европската Унија (ЕУ) сметаат дека нивната земја имала корист од членството во Унијата, покажува најновиот Евробарометар.
Според податоците, 59% од Европејците се оптимисти за иднината на ЕУ, а 73% се чувствуваат како граѓани на Унијата. Довербата во институциите останува висока, при што 48% изјавиле дека им веруваат на европските институции.
Анкетата покажува и рекордна поддршка за еврото – 74% од испитаниците го поддржуваат воведувањето на единствената валута, а во Еврозоната процентот изнесува 82%.
Во однос на заедничката одбрана и безбедност, 79% од граѓаните го поддржуваат воспоставувањето на заедничка политика меѓу земјите-членки, што е втор највисок резултат од 2004 година. Повеќе од две третини (67%) сметаат дека ЕУ е „место на стабилност“ во свет полн со немири, а 83% веруваат дека Унијата треба да ги диверзифицира трговските односи за да ја зајакне економската независност.
77% од Европејците сметаат дека инвазијата е закана за безбедноста на ЕУ, додека 73% ја поддржуваат економската блокада на Русија. Повеќе од три четвртини (81%) го поддржуваат приемот на бегалци од Украина, а 57% се согласуваат со финансирање на набавката и испораката на воена опрема за Киев.
Граѓаните сметаат дека главните приоритети на буџетот на ЕУ треба да бидат вработувањето, социјалните прашања и јавното здравје (42%), образование, култура и медиуми (36%) и одбрана и безбедност (35%).
Истражувањето, спроведено помеѓу 9 октомври и 5 ноември 2025 година во сите 27 земји-членки, вклучуваше 26.445 интервјуа лице в лице.

